Gedenksteen voor slachtoffers
van 'Arbeitseinsatz' in oorlog
gyt
1
Echtpaar Van Dijke-van der Zande
uit Bruinisse 78 jaar getrouwd
0
UW KRANT VAN
SCHOUWEN-DUIVELAND
I-
r
Wij zijn gesloten op!
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
lli>8
donderdag 5 mei -
vrijdag 6 mei en zaterdag 7 mei
FOCWA
van Lint autoschade bv
Uit Zeeland 5900 jonge mannen tewerkgesteld in Duitse industrie
Mogelijk langstdurende echtverbintenis in Nederland
Verkie
zings
prognose
inwoners
Zonne-
maire
Diefstal
ATB-fiets
Inbraak
2 VERKIEZINGEN
7 KEGELEN
THEATER-MENU
M0NDRAG0N
dé krant van schouwen - duivelend
^^DELBV)^
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 3 MEI 1994
150e JAARGANG NR 25557
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
Focwa,garantie bedrijf.
2 jaar garantie op iedere autoschade
Prutweg 2, 3245 LW Sommelsdijk, Telefoon 01870-82292.
Industrieweg 14, 4301 RS Zierikzee, Telefoon 01110-14794.
ZIERIKZEE/MIDDELBURG - De Vereniging van
Ex-dwangarbeiders in Nederland wil volgend jaar
een gedenksteen oprichten voor 30.000 landgenoten
die de gedwongen tewerkstelling in Duitsland tij
dens de oorlog niet hebben overleefd. Zeeuwse leden
van die vereniging maken momenteel een inventari
satie van de slachtoffers uit onze provincie. Morgen,
4 mei, worden alle gevallenen in de oorlogjherdacht.
Het plan voor de gedenksteen
verkeert nog in een pril stadi
um. De steen zou volgend jaar
opgericht moeten worden in
het plaatsje Loenen op de Velu-
we, omdat daar veel dwangar
beiders begraven liggen. Vol
gens cijfers van het Rode Kruis
en het Rijks Instituut voor
Oorlogs Documentatie zijn ge
durende de oorlogsjaren
550.000 Nederlanders op trans
port naar Duitsland gezet om
daar te werken in de (oorlogs-)
industrie. Dertigduizend van
hen zijn niet meer terugge
keerd of later aan de gevolgen
van de 'Arbeitseinsatz' overle
den. De twaalf meter brede
steen gaat hun namen dragen.
Veel is echter nog onduidelijk.
Zo is bijvoorbeeld nog niet be
kend hoeveel, en vooral welke,
Zeeuwse namen in de ge
denksteen worden gehouwen.
In Duitsland opgeslagen docu
menten zijn veelal in het oor
logsgeweld verloren gegaan.
Volgens schatting van ex-
dwangarbeider J. Zandee uit
's-Heer Hendrikskinderen zijn
ongeveer 5900 Zeeuwen tijdens
de oorlog in Duitsland tewerk
gesteld-. Een andere bron -
noemt het getal van 5651 jonge
mannen.
Momenteel is de Zeeuwse afde
ling van de Vereniging van Ex-
dwangarbeiders bezig met een
inventarisatie van de namen
van hen die in Duitsland ach
terbleven. ,,Een vergeten groep
oorlogsslachtoffers zijn we
niet, maar je zou ons wel een
miskende groep kunnen noe
men," zegt J. H. D. van Driel
uit Middelbui-g. Hij is regio
naal voorzitter van de Vereni
ging. Duitse herstelbetalingen,
waaronder 20 miljoen van
Daimler Benz speciaal bedoeld
voor de ex-dwangarbeiders,
zijn in de staatskas gevloeid.
Van een toegezegde pensioen
uitkering is het - op 50 gulden
na - nooit gekomen. Van Driel
is de eerste om te erkennen dat
de dwangarbeiders niet het
meest geledeii hebben van de
oorlog. ,,Wij hadden last van
honger, luizen en vlooien en ve
len van ons zijn omgekomen
bij geallieerde bombardemen
ten. Maar de mensen in de
concentratie- of krijgsgevange
nenkampen hadden het na-
-tuurlijk veel erger."
Morgen, woensdag 4 mei, worden de gevallenen in de Tweede We
reldoorlog herdacht. Er bestaan plannen voor een gedenksteen
ter nagedachtenis aan 30.000 Nederlanders die niet meer zijn te
ruggekeerd van dwangarbeid in Duitsland. Op deze archieffoto
het monument voor de Tien van.F
Volgens Van Driel begint de er
kenning van zijn groep lotge
noten in Den Haag nu lang
zaam op gang te komen. ,,Van
staatssecretaris Elske ter Veld
hadden we niets te verwachten,
maar haar opvolger Wallage
heeft een willig oor voor ons
getoond. Over de gedenksteen
wil hij met ons praten."
Bestaat er over de Zeeuwse
slachtoffers van de Arbeitsein
satz al veel onduidelijkheid,
over de slachtoffers afkomstig
van Schouwen-Duiveland is
bijzonder weinig bekend. Vol
gens streekarchivaris H. Uil is
dat deels te wijten aan de ge
dwongen evacuatie in 1943.
Nieuwerkerk
Oud-tewerkgestelde A. J.
.Steendijk uit Zierikzee weet
van een groep van dertig ei
landbewoners waarmee hij zelf
destijds op transport is ge
steld. Verder is hem nog een
groep van zestien mannen uit
Nieuwerkerk bekend. Na
bestaanden van mensen die ge
durende de oorlog tewerk zijn
gesteld in Duitsland en die niet
zijn teruggekeerd of later zijn
overleden ten gevolge van de
Arbeitseinsatz kunnen contact
opnemen met J. H. D. van Driel
in Middelburg op telefoonnum
mer 01180-13539.
Op 10 mei vergadert de Vereni
ging onder meer over het op te
richten monument.
BRUINISSE - Het echtpaar A. van Dijke-van der Zande uit Bruinisse heeft wellicht een record gevestigd.
Vandaag, dinsdag, zijn ze 78 jaar getrouwd. Mogelijk, maar dit bleef gisteren onbevestigd, gaat het om de
langstdurende echtverbintenis in Nederland.
Een telefonische rondgang van
de Nieuwsbode-redactie langs
diverse archivarissen, het Cen
traal Bureau voor de Statis
tiek, het Guiness Book of Re
cords leverde niets op. Zelfs op
het persoonlijk secretariaat
van Hare Majesteit de Koning
in in het paleis Noordeinde kon
men niet vertellen of het Bruse
huwelijk het oudste huwelijk
in Nederland is. Huwelijken,
ouder dan 75 jaar, staan ten pa-
leize niet geregistreerd. Maar
aangenomen mag worden dat
78 jaar huwelijkse staat een
zeldzaamheid is.
Meneer Van Dijke bereikte de
leeftijd van 104 jaar op 11 april
en zijn vrouw hoopt 15 oktober
100 te worden. De echtelieden
woonden als jongelui beiden
op de Dreef in Oosterland. De
heer Van Dijke was landar
beider en mevrouw Van Dijke-
van der Zande werkte als
dienstbode. Na de bruiloft ging
het echtpaar in een huisje bij
de boerderij aan de zeedijk wo
nen. De enige dochter (65 jaar
en de jongste van de drie kin
deren) vertelt: ,,Ze hebben
daar anderhalf jaar gewoond.
Het was er 's winters zo koud
en tochtig dat ze bij harde wind
de spleten en kieren met zand
zakken dicht moesten stoppen.
Daarna gingen ze in het dorp
wonen."
Daar woonden ze tot 1981 zelf
standig en verhuisden toen
naar de zorgwoningen van In 't
Opper in Bruinisse. Zes jaar la
ter trokken ze in het bejaar
denhuis, nu dus zeven jaar ge
leden. Dat was na een fikse
operatie van de heer Van Dijke.
De behandelend arts zei hem
toen: Meneer Van Dijke, we
hebben nou alles gehad. Nu
kunt u 100 jaar worden." Hij
kreeg ruimschoots gelijk. Het
echtpaar geniet een redelijke
gezondheid.
Vandaag vieren ze hun 78-
jarige huwelijksdag met de fa
milie in In 't Opper in Bruinis
se. Burgemeester A. Vogelaar
kwam ook langs om het bruids
paar te feliciteren. Uit het hu
welijk werden vier kinderen
geboren, waarvan er éénop
twee-jarige leeftijd overleden
is. De oudste zoon is 77, de
tweede zoon 74 en de jongste,
een dochter, is 64 jaar. Er zijn
zeven kleinkinderen en twaalf
achterkleinkinderen. Achter
achterkleinkinderen hebben
zich nog niet aangediend.
Het echtpaar Van Dijke-van der Zande uit Bruinisse is vandaag 78 jaar getrouwd. (Foto: Joop van Houdt).
ZONNEMAIRE - Mauri
ce de Hond heeft er een
concurrent bij. Op Ko
ninginnedag mochten de
inwoners van Zonnemai-
re de uitslag van de ka
merverkiezingen voor
spellen. Volgens de voor
spelling wordt de PvdA
met 37 zetels de grootste
partij.
Het verschil tussen CDA
en PvdA zal volgens de
Zonnemairse prognose
niet groot zijn. Voor
speld wordt een totaal
aantal van 34 zetels voor
de christendemocraten.
De VVD haalt volgens de
inwoners van Zonnemai-
re 28 zetels. D66 volgt op
de voet met 26 zetels.
Groen Links is volgens
de prognose goed voor 9
zetels. De overige partij
en scoren volgens de in
woners van de Brouwse
kern in totaal 16 zetels.
Tweeënnegentig mensen
deden mee aan de voor
spelling. De genoemde
cijfers zijn gemiddelden.
ZIERIKZEE - Een inwoner van
Zierikzte werd geconfronteerd
met diefstal van zijn moun
tainbike met een waarde van
ongeveer 800 gulden.
Het gaat om een zwarte ATB
van het merk Giant. De fiets is
voorzien van de postcode 4301
CP 4. De fiets werd de vrijdag,
een dag voor Koninginnedag,
gestolen.
RENESSE - Aan de Rampweg
bij Renesse werd de personen
auto van een Luxemburgse
toeriste opengebroken.
De dieven gingen er vervolgens
vandoor met een radio/casset
tespeler en drie Eurocheques.
De diefstal vond zondag plaats
tussen 19.30 en 21.15 uur.
De geschiedenis leert dat mensen niets uit haar willen leren.
Hege)
Regen- of onweersbui HET WEER
Half tot zwaar bewolkt en een en
kele regen- of onweersbui. Mini
mumtemperatuur ongeveer 9, mid-
dagtemperatuur omstreeks 15
graden. Zuidwestenwind, matig,
kracht 3 of 4, aan de kust en op
het IJsselmeer vrij krachtig, 5.
De opkomst voor de Kamerverkiezingen is in Zeeland
veelbelovend.
WERELDWINKEL
De Wereldwinkeliers vieren het derde lustrum met
modeshows en muziek.
SUBSIDIE
Commissie welzijn wil sociaal-cultureel werk volledig
gaan subsidiëren.
Peet Praet en Floor Bijl bleken tijdens korpswed
strijden de beste kegelaars.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Advertentie
Zuidweg 20A, Zonnemaire
Tel 01112-I3I8
Vrij. koopavond./Ma. gesloten.
Advertentie
Op vrijdag 6 méi
in
RESTAURANT
f 40,- inclusief koffie
in de pauze
Oude Haven 13 - Zierikzee
Telefoon (01110) 12670
EINDHOVEN - In Zuidoost-
Brabant is een actie gestart te
gen discriminatie en racisme.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Blijf op de hoogte van al het nieuws op Schouwen-
Duiveland, met de Zierikzeesche Nieuwsbode, en neem
een abonnement.
JA, IK WIL EEN
C kwartaalabonnement met autom. afschr
kwartaalabonnement
jaarabonnement met autom. afschr.
jaarabonnement
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste twee
weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af.
~l
a f 47,00
f 49.50
177,00
f 187,00
naam
adres
postcode:
Dhr./mevr.
plaats:
telefoon handtekening:
Bij automatische afschrijving uw
bank-/gironummer vermelden:
Zend de bon in open envelop zonder postzegel naar
Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie,
GD Antwoordnummer 12. 4300 VB Zierikzee.
ZZN
