RTM-stoomtram tijdens bezetting
WEEKEND
RECEPT
lieve mensen
dier in het vizier
Honkbalcompetitie van start
AVS Zeeland werkt
aan cosmeticagids
Zonder tropisch hout in de zon
AVIS autoverhuur breidt
wagenpark dit seizoen uit
Tlmmy, een leuke kroelpoes
Veel geld
inzameling
diabetes
Vermogen
en oude dag
Schnitzel van lamsvlees
met mierikswortel
WOENSDAG 27 APRIL 1994
15
We gaan met z'n allen
het zal ons wel bevallen
en laten ze daar knallen
in Amerika.
We laten ze er kniezen
ze krijgen het voor de kiezen
't kan dooien en 't kan vriezen
in Amerika.
We gaan het spel beminnen
't wordt tijd om te beginnen
de wedstrijden te winnen,
in Nederland.
Langeweg
ZIERIKZEE - Voor het seizoen 1994 is het verhuur-
wagenpark van AVIS Autoverhuur, met stations in
Zierikzee, Dirksland en Marina Port Zélande, met
een aantal auto's uitgebreid. Met de uitbreiding
hoopt AVIS te voldoen aan de steeds verder gaande
eisen en wensen van klanten.
Nieuw in het wagenpark van
AVIS zijn een stationcar uit
voering (Opel Astra), een auto
maat (Opel Corsa), een nieuwe
middenklasser (Citroën Xan-
tia) en een bestelwagen (Piek
Up met huif). Naast deze uit
breiding is het pakket perso
nenauto's totaal vernieuwd.
Wanneer men een auto meer
dan vijf dagen wenst te huren
kan men ook kiezen uit andere
merken en typen auto's uit het
wagenpark van AVIS Neder
land, dan leverbaar zijn op
Schouwen-Duiveland en Goe-
ree-Overflakkee.
Via de verschillende stations is
het mogelijk auto's te huren op
basis van het zogenaamde One
Way Rentals. Deze huurvorm
betekent dat een klant een auto
bijvoorbeeld in Zierikzee kan
huren en in Amsterdam kan te
rugbrengen. Hiervoor gelden
echter wel speciale voorwaar
den en tarieven. Tevens kan
men ook internationaal reser
veren.
ZIERIKZEE - De Anti Vivisectie Stichting (AVS) in
Zeeland wil in oktober van dit jaar een Zeeuwse
cosmeticagids uitbrengen. In de gids wordt melding
gemaakt van de bedrijven, die diervriendelijke
cosmetica in hun assortiment hebben. Het is de eer
ste keer, dat zo'n gids in het Zeeuwse gaat verschij
nen.
Deze week heeft de Zeeuwse
afdeling (waaronder ook
Goeree-Overflakkee behoort)
zevenhonderd bedrijven aange
schreven met informatie over
het initiatief.
Meer belangstelling
De belangstelling voor dier
vriendelijke cosmetica neemt
hand over hand toe. Maar de
consument weet vaak geen ver
koopadres te vinden. En dat
terwijl steeds meer bedrijven
zich het leed van de dieren aan
trekken.
Maar nog te vaak wordt er naar
de mening van de AVS gebruik
gemaakt van dieren om cosme
tica te testen op schadelijke ge
volgen voor bijvoorbeeld de
huid. De AVS is van mening,
dat er voldoende alternatieven
bestaan voor dierproeven. Be
drijven, die deze mening delen
kunnen vermeld worden in de
gids, die in oktober op de
markt komt.
De AVS is evenals vorige jaren
voornemens om ook de festivi
teiten op Schouwen-Duiveland
zoveel mogelijk te bezoeken.
Informatie over de AVS is te
verkrijgen bij Petra Kostense,
01113-1894.
NIEUWERKERK - In de Kattenopvang van de Sophia-Vereeni-
ging tot Bescherming van Dieren in Nieuwerkerk zit een gesteri
liseerde poes van één jaar te wachten op een goed tehuis. Ze heet
Timmy en haar kleur is blauwgrijs met wit. Zij is een rustige
poes. die graag met mensen omgaat, en dat graag laat merken.
Een echte kroelpoes dus. Met honden en soortgenoten heeft ze lie
ver geen contact. Timmy is een prettige huisgenoot voor iemand
die regelmatig aandacht aan haar besteedt. Wie geeft haar weer
een kans? Voor verdere inlichtingen kan men bellen: telefoon
01114-1583.
Het baasje van de Mechelse herder van vorige week heeft zich
niet gemeld bij het Dierenasiel Schouwen-Duiveland. (Foto: Ma
rijke Folkertsma).
ZIERIKZEE/MIDDELHARNIS - Zojuist verscheen bij Uitgeverij Deboektant Oostvoorne de herdruk van
deel tien in de serie over de Rotterdamse stoomtram. Na de uitgifte begin dit jaar liep dit deeltje letterlijk
als éen trein. Al gauw bleek de eerste oplage uitverkocht. Om aan de enorme vraag te kunnen blijven vol
doen besloot de uitgever tot een herdruk die nu weer in de boekhandel ligt.
In deze uitgave pakt de sa
mensteller Bas van der Heiden
de periode tijdens de bezetting
1940-1945 bij de kop. Aan de
hand van ongeveer 100 foto's,
treinkaartjes, netkaarten en
dienstregelingen voert Van der
Heiden de lezer terug naar 10
mei 1940 en de jaren daarna.
Want uiteraard werd ook de
RTM al gauw geconfronteerd
met de oorlogshandelingen.
Na de capitulatie van het Ne
derlandse leger op 15 mei 1940,
kwam het normale leven weer
langzaam op gang. Ook de
diensten bij de RTM werden,
zij het zeer beperkt, hervat. De
gevolgen van de oorlog werden
voor de RTM al spoedig merk
baar. Busdiensten, die voor de
oorlog tramlijnen hadden ver
vangen, werden wegens gebrek
aan gasolie en benzine
gestaakt. De tram nam de taak
van de bus weer over. De tram
kreeg ook steeds meer te ver
voeren. De diensten werden
uitgebreid en de trams werden
langer en zwaarder. Ontrege
ling van de dienst door defecte
stoomlocomotieven, wegens
achterstallig onderhoud,
kwam dan ook regelmatig
voor.
Hoe langer de oorlog duurde,
hoe meer de RTM op al haar
diensten te maken kreeg met
aanvallen van geallieerde
vliegtuigen. Trams en schepen
op de veerdiensten waren re
gelmatig het doelwit. Diverse
personeelsleden en passagiers
kwamen bij deze beschietingen
om het leven of raakten ge
wond. Voor het personeel werd
het steeds moeilijker en zwaar
der om de diensten gaande te
houden. Velen van hen werden
gedwongen om in Duitsland te
gaan werken. Bij gebrek aan
mannen werden daarom in
1943 de eerste conductrices in
dienst genomen. In die tijd
werd er per tram veel mate
riaal voor de bunkerbouw ver
voerd. Dit vervoer was zo om
vangrijk dat, om lokomotieven
te sparen, de diensten op zon
dag met ingang van 18 oktober
1942 werden gestaakt.
Diverse baanvakken waren na
de inundatie van begin 1944
niet meer berijdbaar, zodat na
18 september 1944 alle diensten
die er nog waren werden
gestaakt. Alleen voor de voed
selvoorziening in Rotterdam
reed er 's nachts een goederen-
tram naar de Hoeksche Waard.
Het vervoer voor de Duitse
Wehrmacht ging onverminderd
door Maar aan het begin van
1945 werd er praktisch niets
meer vervoerd. Na de bevrij
ding op 5 mei 1945 werden de
baanvakken weer in orde ge
bracht en vernielde kunstwer
ken hersteld. Zeer langzaam
werden de diensten weer her
vat.
In het boek volgt de samenstel
ler de tramlijnen vanuit Rot
terdam. De diverse lijnen op
Voorne Putten, Hoeksche
Waard, Goeree-Overflakkee en
Zeeland worden stuk voor stuk
behandeld, waarbij tevens de
daarmee samenhangende bus-
en bootdiensten aan de orde
komen. Van der Heiden begint
zijn tocht door het oorlogsge
bied bij de tramlijn naar Spij-
kenisse. Daar werd op 10 mei
1940 de eerste tram uit Rotter
dam door de Duitse troepen te
gengehouden en naar de Ro-
sestraat teruggestuurd. Op die
zelfde dag werd het stationsge
bouw aan de Rosestraat door
de Duitsers bezet en het daar
werkzame personeel werd naar
huis gestuurd. De foto's tonen
onder meer de schade die werd
toegebracht aan het stationsge
bouw en het Handelsterrein.
Maar ook het zo smartelijk
wegvoeren van Oud-Beijer-
lands Joodse inwoners op de
Molendijk.
De eerste conductrice Annie
Collet, het opruimen door
RTM-personeel van munitie-
voorraden te Hoogvliet, de
Duitse wachters bij de Spijke-
nissebrug, de 'vredestram' in
Oostvoorne, de bunkerbouw en
het vervoer door de duinen
daar naar toe, de vernielde
trambrug te Numansdorp, de
versperringen te Oude-Tonge
en de beschoten tram op het ei
land Noord-Bevelanden is
maar een greep uit het vele
mooie fotomateriaal dat dit
boek te bieden heeft.
Na dit deel 10 zijn er in deze se
rie nog drie uitgaven te ver
wachten, te weten 'De stoom
tram en de veerhavens' (deel
11), 'De stoomtram en het goe
derenvervoer' (deel 12), en hoe
kan het ook anders deel 13, dat
de welluidende titel 'De tram
uit de rails' mee zal krijgen.
Dit deeltje laat de talloze onge
lukken van het 'moordenaar
tje' in woord en beeld de revue
passeren.
ZIERIKZEE/MIDDELHARNIS - De zomer staat
voor de deur en weldra kan iedereen weer zonder jas
aan buitenshuis van de zon genieten. Bijvoorbeeld
in de tuin. Wanneer men speelt met de gedachte
nieuwe tuinmeubelen aan te schaffen en daarbij aan
hout denkt, is het goed te weten welke houtsoorten
de beste keus voor het tropisch regenwoud zijn.
Houten tuinmeubelen zijn de
laatste jaren in trek. Geen
wonder, hout toont fraai tussen
al het groen in de tuin. Hout
kan een milieuvriendelijke
keuze zijn, maar dan dient er
wel goed met de bossen omge
sprongen te worden. Tropisch
hout bijvoorbeeld komt meest
al uit tropische regenwouden.
Deze tropische regenwouden
zijn zo kwetsbaar, dat er nau
welijks hout uit valt te halen
zonder de rijke natuur aan te
tasten. Toch wordt er flink ge
kapt.
De houtkap is een belangrijke
reden dat er steeds minder
woud overblijft. Als de mensen
in de tropische landen beter
werden, van de houtkap, dan
zou er nog wat voor te zeggen
zijn. Helaas echter profiteren
slechts weinigen. Met de hon
derd miljoen mensen die in en
van deze bossen leven wordt in
ieder geval nauwelijks reke
ning gehouden.
Vervangers
Iedereen die de regenwouden
wil sparen, kan beter geen tro
pisch hout kopen. Voor tuin
meubelen is het niet eens moei
lijk om over te stappen op
houtsoorten uit bossen waarop
geen roofbouw wordt ge
pleegd. Voor al het tropisch
hout zijn vervangers voorhan
den van vergelijkbare prijs en
kwaliteit. Wie bijvoorbeeld
een tuinbank of tuinset wil van
een sterke houtsoort die lang
meegaat en daarvoor best wat
wil betalen, kan kiezen voor ei
ken of robinia in plaats van
teak en iroko. Wie wat minder
te spenderen heeft kiest voor
bijvoorbeeld grenen of beuken
in plaats van de tropische soor
ten meranti, bangkirai of nya-
toh.
Tuinmeubelen van vervangen
de houtsoorten zijn in een grote
variatie van modellen lever
baar. Hart voor Hout, de actie
van Milieudefensie en Novib,
heeft een gratis informatiepak
ket over houten tuinmeubelen
samengesteld. Er staat niet al
leen in welke houtsoorten de
beste keus zijn voor het regen
woud, maar ook hoe men een
tuinmeubel het beste kan on
derhouden. Het pakket is te be
stellen door een briefje te stu
ren naar: Hart voor Hout, Post
bus 19199, 1000 GD Amster
dam. Men kan hier ook terecht
voor meer informatie over het
tropisch regenwoud en de be
woners ervan. Voor direct ad
vies over een houtsoort is de
Hart voor Houtlijn iedere
werkdag geopend van 9.00 tot
12.00 uur: 02Q - 626 91 61.
Tuinbank van de houtsoort robinia, een goede keus voor het regenwoud.
OUDE-TONGE - Het voorbije weekend is voor de
honk- en softbalvereniging The Islanders de compe
titie 1994 begonnen. De Oude-Tongse club neemt dit
seizoen met negen teams deel aan de competitie van
het District Zuid regio Zuid-West. De meeste jeugd-
teams zijn een stapje hoger gaan spelen. Zij krijgen
te maken mêt grotere afstanden en sterkere tegen
standers. Zowel de honkbal- als softbalsenioren tref
fen grotendeels dezelfde ploegen van vorig seizoen.
Het eerste honkbalteam moest
op bezoek bij opponent Mets in
Schoonhoven. The Islanders
startte met een hoopgevende
eerste slagbeurt. Ben Hameete-
man, Jan Zwerus, Roy Zeydel
en Hans Zwerus scoorden de
eerste punten van de nieuwe
competitie. In de resterende zes
innings kwam hier echter nog
maar één schamel puntje bij.
Eenvoudig
De Mets deed het beter. In de
eerste inning kwamen zij voor
alsnog niet verder dan een be
scheiden vijftal puntjes. Prach
tige honkslagen die tussen al
les en iedereen invielen en een
voudig stelen zorgden ervoor
dat de gastheren uiteindelijk
konden uitlopen naar een 16-4
winst. Slaggemiddeldes bij het
Flakkeese negental waren er
voor: Johan van Zanten (0.500),
Tbun Knops (0.333) en Roy Zey
del (0.333).
Ook het tweede honkbalteam
moest een nederlaag incasse
ren. De uitwedstrijd in en te
gen Spijkenisse ging met 25-11
verloren. In de openingsslag-
beurt zag het er allemaal nog
overtuigend uit. Dertien slag
mensen sloegen maar liefst ze
ven honkslagen en scoorden
acht punten. Hierna nam de te
genstander het heft stevig in
handen. Uiteindelijk konden
slechts Dennis Sewell (1.000) en
Maarten Groenendijk (1.000)
een slaggemiddelde achter de
naam zetten.
Het derde seniorenteam, de
softbaldames, zette meteen een
goed resultaat neer. Hoewel de
winst aan het thuisspelende
KFC gelaten diende te worden
(13-11), werd er op alle fronten
goed gepresteerd. In de eerste
ining. kwam The Islanders op
een 4-5 voorsprong. KFC deed
het in de tweede slagbeurt be
ter en nam de leiding. De derde
en vierde inning gingen vervol
gens weer gelijk op. Slagge
middeldes waren er voor: Wil
lie Zweere (0.667), Nettie van
de Valk (0.333) en Yvonne Ver
biest (0.333).
Vuurwerk
De honkbal junioren kregen op
eigen veld de leeftijdsgenoten
van de Braves uit Gouda op be
zoek. The Islanders boekte een
eenvoudige 14-7 winst. Pitcher
Rob Emeis had de bezoekende
slagmensen goed in zijn greep.
Aan slag zorgden met name
Paul Zwerus (een tweehdnk-
slag en een driehonkslag) en
Stephen Pattiasiana (een drie
honkslag) voor het nodige
vuurwerk. Nieuweling Tim Re
delijkheid, die zijn eerste com
petitiewedstrijd speelde, liet
meteen een goede indruk ach
ter.
De softbal junioren speelden
hun eerste thuiswedstrijd te
gen de Rowdies uit Ridder
kerk. Het begon goed voor de
meiden die vorig seizoen nog in
de aspirantenklasse uitkwa
men. Dé voorsprong van 6-3
verdween evenwel in de daar
opvolgende innings als sneeuw
voor de zon. Werpster Marie
Louise Quispel kreg ook wat
meer problemen met de contro
le. De voor dit team debuteren
de speelster Judith Bijl toonde
een aanwinst te zijn. Uitslag: 6-
19.
"Het vorig jaar zo succesvolle
honkbal pupillenteam, dat
toen glorieus kampioen werd,
komt dit seizoen uit irt de aspi
ranten b klasse. Met name de
nu veel grotere honkafstanden
waren onverbiddelijk. De
meeste aangooien kwamen
niet aan. Tegenstander Spijke
nisse maakte hiervan dank
baar gebruik. Zij wonnen met
20-4.
Hoewel de softbal aspiranten b
meisjes vorig jaar nog op pu-
pillenniveau uitkwamen, was
hiervan afgelopen zaterdag ab
soluut niets te merken. Op ei
gen veld versloegen zij het be
zoekende Schiedam met 12-11.
Pitcher Marit Zwerus stuurde
zeven tegenstanders met
drieslag naar de kant. De ar
beid die zij de laatste weken
heeft verricht met de Ameri
kaanse trainster wierp nu
reeds overduidelijk haar
vruchten af.
Een fraaie actie in de beginfase
werd opgetekend door Lantine
Luijendijk en Iris Kamp, die
een dubbelspel te voorschijn
toverden. De twee nieuwe
meisjes, Patricia Nieuwland en
Bianca Grootenboer, waren ie
der goed voor twee punten. Na
een gelijkopgaande strijd (9-9)
kwam Schiedam in haar laat
ste slagbeurt niet verder dan
twee puntjes. Dit mede dankzij
prima werk van eerste honk-
vrouw Ilse de Ron. Het win
nende punt werd binnengelo
pen door Agaat Groenendijk.
Eindstand: 12-11.
AMERSFOORT - De landelij
ke inzameling voor de bestrij
ding van diabetes in november
1993 heeft vier miljoen gulden
opgebracht. Dit is het hoogste
resultaat in het twaalfjarig be
staan van het Diabetes Fonds
Nederland. Met name de op
brengst van de huis-aan-huis-
collecte gaf een flinke stijging
te zien.
Het DFN organiseert sinds
1982 de campagne 'Geef 's voor
diabetes'. Met de opbrengsten
uit de acties subsidieert het
DFN inmiddels meer dan ze
ventig procent van het in Ne
derland uitgevoerde diabetes-
onderzoek aan de universitei
ten. Het wetenschappelijk on
derzoek richt zich op een aan
tal aspecten, zoals het afrem
men van het krijgen van
complicaties die men na het
hebben van een aantal jaren di
abetes kan krijgen. Tevens
wordt onderzoek verricht op
het gebied van het onstaan van
diabetes. Onderzoek is hard
nodig, want deze nog steeds on
geneeslijke aandoening neemt
flink toe.
MIDDELHARNIS - 'Uw ver
mogen eri uw oude dag'. Over
dit onderwerp houdt notaris
mr G. E. H. ter Braak uit Mid-
dclharnis op dinsdag 10 mei
een lezing in Dc Parel van de
Delta in Middelharnis.
Het gaat om een bijeenkomst
van de Vereniging van Bedrij
ven Goeree-Overflakkee. De
bijeenkomst begint om 20.00
uur.
Basisbereiding bakken:
Laat in een passende pan
boter uitbruisen en licht
bruinen. Stem het formaat
van de pan af op de hoeveel
heid vlees die wordt bereid.
In een te grote pan ver
brandt de boter, in een te
kleine pan wordt het vlees
niet gelijkmatig gebakken.
Schroei het vlees aan weers
zijden dicht en temper het
vuur. Blijf met het vlees
over de bodem van de pan
schuiven en keer het regel
matig. Prik echter nooit
met een vork in het vlees,
maar gebruik een spatel.
Bak het vervolgens verder
tot het vereiste gaartepunt.
Neem het vlees uit de pan
en blus de braadboter met
water of ander vocht af, om
indien gewenst, jus te ma
ken.
U heeft nodig
voor 4 personen:
500 gram lamsschouder
zonder been
bloem
1 losgeklopt ei
vers, gedroogd broodkruim
om te paneren
2 eetlepels olijfolie
2 theelepels verse mieriks
wortel, fijn gehakt (of uit
een potje)
zeezout
bouquet garni (peterselie,
prei, ui, tijm, selderij, wor
tel etcetera)
peper uit de molen
zout
Laat de lamsschouder circa
twee uur in water met bou
quet garni garen. Snijd het
vlees in plakken van circa
halve centimeter dik. Zout
de plakken lamsschouder
licht, besmeer ze met de
mierikswortel en bestrooi
ze met peper uit de molen.
Haal de plakken door de
bloem, daarna door het los
geklopte ei en vervolgens
door het verse, gedroogde
broodkruim. Bak ze goud
geel in de olijfolie. Bestrooi
ze na het bakken met wat
grof zeezout, leg de schnit
zels op een bord.
Lekker met gestoofde cour
gette of asperges en met pa
prikapoeder gekruide aard
appelen.
Tip: De verkregen lams-
bouillon is uitstekend te ge
bruiken voor soepen, sau
zen en ragoüts.
Tip: Door er een schijfje ci
troen boven uit te knijpen,
maakt u het vlees extra lek
ker.
Tip: Let op bij het bakken
van gepaneerd vlees. Als
het braadprodukt te heet is,
dan verbrandt het paneer
meel. Is het braadprodukt
te koud, dan neemt de pana-
de te veel vet op.
Voedingswaarde
per portie:
Energie: ±1650 kj (395 kcal)
Eiwit: 28 gram
Vet: 27 gram
Koolhydraten: 10 gram
De prijswinnaars van de Extra-puzzel van woensdag 13 april zijn:
De eerste prijs: Een waardebon van f 25,-
A. Lokerse, 't Vrije 1, Zierikzee
De tweede prijs: Een waardebon van f 15,-
Fl. v. d. Valk, Boomgaarddreef 24, Stad aan 't Haringvliet
De derde prijs: Een waardebon van f 10,-
Henriëtte de Gier, Prins Bernhardlaan 127, Middelharnis
Het sleutelwoord van de puzzel van 13 april is:
Geitebreier
De oplossing van de nieuwe puzzel kan worden gestuurd naar de Redactie
Zierikzeesche Nieuwsbode, Postbus 1, 4300 AA Zierikzee. De enveloppe
kan natuurlijk ook in de brievenbus van het kantoor aan het Jannewekken
worden gedeponeerd. De Nieuwsbode Extra-puzzel verschijnt iedere veer
tien dagen.
Een vriendelijk verzoek is om op de enveloppe duidelijk het woord
Extra-puzzel te vermelden. Enveloppen waarop niet staat vermeld om welke
puzzel het gaat kunnen niet meedingen naar een prijs. De inzendingen voor
de nieuwe puzzel moeten uiterlijk vrijdag 6 mei in ons bezit zijn
Denkt u aan de postzegel!
Horizontaai: 1. paardenafrichter; 4. niet getoond; 10. gewas; 11. meestal
een etalage; 12. langs; 13. gekanaliseerd riviertje in Zuid-Holland; 14. span
jolet; 16. Europese hoofdstad; 17. vaartuig; 20. Binnenlandse strijdkrachten
(afk.j; 22. oude lengtemaat; 23. de takken (van rozen bijv.) korter maken; 25.
hoge stoep naast de rails; 28. zich niet opdringend; 31. Zeeuwse stad; 32.
tijdperk; 33. bepaalde maat van oevergewas voor plafonds; 34. machtsuitoe
fening; 35. kunsttaal; 36. bij zich hebben.
Verticaal: 1. papierklemmetje; 2. bezorger van dagbladen; 3. uitfoeteren; 5.
gekibbel; 6. kweker; 7. eivormige; 8. denksport; 9. afgemaaide strook gras;
15. oostzuidoost (afk.); 17. Amerika; 18. man die een kind als het zijne in zijn
gezin heeft opgenomen; 19. in verhouding tot; 20. lakens en slopen; 21. stre
ven naar iets; 22. voegwoord; 24. zonder enige toelichting; 26. Spanje en
Portugal; 27. honende opmerking; 29. brede gesloten sierband; 30. opkoper
van gestolen spullen.
De sleutelwoorden worden gevormd door de letters in de vakjes
12. 4, 7, 33. 22. 32. 19, 21, 10, 18. 35. 16 en 22. 19. 32. 35. 19. 22. 23.
