Kam van der Meulen orgel van
Grote Kerk wordt gerestaureerd
Galerie Noordhavenpoort opent
seizoen met keramiek-expositie
AVS Zeeland werkt
aan cosmeticagids
Brouwse Vrijwillige Hulpdienst
viert jubileum met een receptie
Wester-
schouwse
kinderen
naar
Namestovo
Gehandi
capten
Ruim 900.000 gulden kostende klus in november 1995 gereed
Dinsdag 3 mei in woonzorgcentrum Poortershof
ZIERIKZEE - Galerie Noordhavenpoort opent zon
dag 1 mei opnieuw haar deuren met een expositie
van het werk van José van der Valk, Renée Jansen,
Peter Jansen, Goos Verwoest en Hans Meeuwsen.
Maar ook enkele objecten van de vorig jaar overle
den Zierikzeese kunstenaar Jon van de Riet zullen
in de Noordhavenpoort een plaatsje krijgen. Zondag
1 mei wordt deze tentoonstelling om 16.00 uur ge
opend.
In deze presentatie voeren niet
de traditionele potten en bor
den de boventoon, maar alta
ren, torens, zuilen en meer
abstracte sculpturen. Van Jon
van de Riet, wiens werk al eer
der in de poort te zien was, zijn
drie helmachtig witgeglazuur-
de sculpturen te zien. José van
der Valk, die door haar exposi
ties in de Noordhavenpoort en
bij Stubbs Art Galery inmid
dels een bekende verschijning
is, heeft voor deze keramiek-
presentatie nieuw werk ge
maakt. Dit werk bestaat uit al
taren, geflankeerd door wach
ter. Hiermee symboliseert Van
der Valk de confrontatie met
het sterfelijke. De kunstenares
uit Zevenbergen beperkt zich
tot keï-amiek in de meest ruwe
vorm. Die gebakken en gegla
zuurde objecten combineert ze
vaak met het gebruik van me
taal. Zo staan haar altaren op
een metalen frame van messen.
Goos Verwoest refereert in zijn
werk naar verdwenen bescha
vingen. Die forten en torens lij
ken restanten van architectuur,
alsof deze bouwwerken onder
hevig zijn aan de tand des tijds.
De van oorsprong strakke vor
men ontleent Verwoest aan de
traditionele manier van bou
wen in Jemen. Het keramiek
heeft een diepbruine aardkleur
waarop deels glazuur is aange- -
bracht. Door de gebruikte oxi
des krijgen de dieperliggende
delen enige kleur. Verwoest
laat zich vooral inspireren door
torens. Als oriëntatiepunten
bieden die houvast.
Voor Renée Jansen uit Pijn-
acker is de Noordhavenpoort
een passende locatie voor de
presentatie van haar werk.
Haar objecten zijn kleine mo
numenten voor haar voorou
ders. Daarom ook horen haar
beelden thuis in een omgeving
die doortrokken is van het ver
leden. Evenals José van der
Valk combineert ze haar kera
miek met verweerd ijzer. Een
aantal van haar werkstukken
heeft ze in een oude fabriek ge
maakt, waarbij ze geprobeerd
heeft de gedachten en emoties
die deze omgeving opriep in
haar werk te vertalen. Door
een uitgekiend gebruik van
glazuur brengt de kunstenares
accenten aan.
Voor de Zierikzeese kunste
naar Peter Jansen vormt de na
tuur een belangrijke inspira-
tiebroh. Daarbij zoekt Jansen
vooral de ritmen en structuren
in de natuur, zoals schelpen,
geërodeerde gesteenten en
kristallen. Ook de functie van
een bron boeit de Zierikzeeë-
naar omdat het water een dy
namisch element toevoegt aan
het onbeweeglijke van het ob
ject. De Koningen, een object
dat Jansen in 1987 maakte, zijn
zuilen op betonnen vloerpla
ten. Kenmerkend daarbij is de
strakke geometrie met daarbij
organische motieven. Het meer
recente werk van Jansen is
vrijer van vorm.
Raku-techniek
Hans Meeuwsen uit Udenhout
maakt voor zijn vazen, schalen
'en torenachtige objecten dank
baar gebruik van d'e Raku-
techniek. Raku is een oude
techniek die vermoedelijk in
de 16e eeuw in Korea is ont
staan en vervolgens in Japan
tot grote bloei gekomen.
Deze techniek werd vooral ge
bruikt voor de theekommen
voor de bekende Japanse^thee-
ceremonie. Raku-keramiek
wordt gekenmerkt door een
dikke poreuze wand, ongelijk
matig glazuur, craquelé effec
ten en metaallusters in het gla-
zuuroppervlak. Tot en met don
derdag 19 mei kan het publiek
dagelijks (behalve maandag)
tussen 13.00 en 17.00 uur een
kijkje nemen bij deze exposi
tie. Deze wordt zondag 1 mei
om 16.00 uur geopend met on
der meer een muzikale bijdra
ge van ,,de dames."
WESTERSCHOUWEN
Woensdag 4 mei vertrekken 29
kinderen uit Westerschouwen
voor een bezoek aan zusterge-
meente Namestovo in Slowa
kije.
De eerste dag voert de reis via
onder meer Frankfurt, Neuren
berg en Regensburg naar Pas-
sau. Daar wordt overnacht in
een - jeugdherberg. De tweede
dag, donderdag 5 mei, wordt de
reis voortgezet naar het eind
doel: Namestovo. Woensdag 11
mei vertrekken de kinderen
weer uit Namestovo. Het reis
gezelschap wordt donderdag 12
mei weer terug verwacht in
Burgh-Haamstede.
AMERSFOORT (ANP).- Het
Nationaal Revalidatie Fonds
heeft 350.000 gulden beschik
baar gesteld aan de Gehandi-'
captenraad. Het geld is be
stemd voor juridische onder
steuning bij het behartigen van
de algemene en individuele be
langen van mensen met een
handicap.
Poortershof. Iedere dag, behal
ve op zondag, verzorgen zij een
koffiemiddag in de centrale
ruimte van het centrum. Weke
lijks wordt er onder hun lei
ding een creatieve middag ge
houden en verder houdt men
zich bezig met de organisatie
van bijzondere evenementen
als bingomiddagen, bloem
schik-bijeenkomsten, optre
dens van zangkoren en lezin
gen.
Twee vrijwilligers van de hulp
dienst leveren een belangrijke
bijdrage aan het comité
Thfeltje-Dek-Je, een warme
maaltijdvoorziening voor men
sen in de gemeenten Brouwers
haven en Middenschouwen, die
vanwege medische of sociale
redenen niet in staat zijn zelf
voor hun dagelijkse warme
maaltijd te zorgen. Dagelijks
rijden ze tientallen kilometers
over de polderwegen in beide
gemeenten om de maaltijden
tijdig en warm af te leveren.
Daarnaast zitten medewerkers
van de hulpdienst in het comité
dat verantwoordelijk is voor
de organisatie van de maaltijd
voorziening.
Behalve op vrijwilligerswerk
draait de Vrijwillige Hulp
dienst Brouwershaven op het
subsidiebedrag van ruim 700
gulden dat zij jaarlijks ont
vangt van de gemeente Brou
wershaven. De hulpdienst
werd bij de oprichting, en ook
nu nog wanneer dat nodig is,
met raad en daad bijgestaan
door medewerker van dc stich
ting Welzijn Ouderen, R. van
der Weide. Iedereen die de jubi
lerende stichting wil felicite
ren is op 3 mei welkom in de
gemeenschapsruimte van de
Poortershof.
Gehele maand april
Burgh-Haamstede Zaterdag 2 april: opening Josefine Dolls Gal
lery. Expositie.
Tot en met 30 april
Burgh-Haamstede Expositie kunstwerken Mini van Iterson en
Rens van Bergers. Galerie Borsboom. Elke
zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, tweede paas
dag van 11.00 tot 17.00 uur.
April
Renesse Collectie hazen en haasjes in musem De Blik
vanger. Dinsdag en donderdag van 10.00 tot
12.00 uur.
Tot en met 3 mei
Zierikzee Expositie etsen leerlingen 't Mêêtje. Biblio
theek De Stolpe. Tijdens openingsuren bi
bliotheek.
Tot en met vrijdag 29 april
Burgh-Haamstede Expositie Tie Hof, dagelijks (met uitzonde
ring van zondag) van 13.30 tot 16.30 uur.
Zondag 1 mei
tot en met donderdag 19 mei
Zierikzee Keramiek-expositie in galerie Noordhaven
poort. Dagelijks (met uitzondering van
maandag) van 13.00 tot 17.00 uur.
Van 16 mei tot 23 mei
Brouwershaven Expositie schilderijen Hans Hazenbroek.
Stadhuishal. Maandag tot en met vrijdag van
09.00 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 16.00 uur.
Tot 1 juni
Burgh-Haamstede Olieverfschilderijen van Leontien Hooij. Ga
lerie 't Zuuddek, Zuidstraat 16.
Tot 10 juni
Zierikzee Artistamps Jan Verschoore. Galerie Galerij
RSG Professor Zeeman.
Tot en met november
Renesse Expositie Schildersclub Perspectief. Hotel 't
Tweespan.
ZIERIKZEE - Dc Anti Vivisectie Stichting (AVS) in
Zeeland wil in oktober van dit jaar een Zeeuwse
cosmeticagids uitbrengen. In de gids wordt melding
gemaakt van de bedrijven, die diervriendelijke
cosmetica in hun assortiment hebben. Het is de eer
ste keer, dat zo'n gids in het Zeeuwse gaat verschij
nen.
Deze week heeft de Zeeuwse
afdelifig (waaronder ook
Goeree-Overflakkee behoort)
zevenhonderd bedrijven aange
schreven met informatie over
het initiatief.
Meer belangstelling
De belangstelling voor dier
vriendelijke cosmetica neemt
hand over hand toe. Maar de
consument weet vaak geen ver
koopadres te vinden. En dat
terwijl steeds meer bedrijven
zich het leed van de dieren aan
trekken.
Maar nog te vaak wordt er naar
de mening van de AVS gebruik
gemaakt van dieren om cosme
tica te testen op schadelijke ge
volgen voor bijvoorbeeld dc
huid. De AVS is van mening,
dat er voldoende alternatieven
bestaan voor dierproeven. Be
drijven, die deze mening delen
kunnen vermeld worden in de
gids, die in oktober op de
«markt komt.
Wereld-
proefdierendag
Aanstaande zondag is het We-
reldproefdierendag. Dat is
voor de AVS-Zeeland reden om
zich zaterdag te presenteren op
de Lange Delft in Middelburg.
Daar wordt een levensgroot ko
nijn gepresenteerd als pu
bliekstrekker.
De AVS is evenals vorige jaren
voornemens om ook de festivi
teiten op Schouwen-Duiveland
zoveel mogelijk te bezoeken.
Informatie over de AVS is te
verkrijgen bij Petra Kostense,
01113-1894.
De bijna drieduizend pijpen en de andere onderdelen van het orgel in de Grote Kerk worden momenteel gedemonteerd. (Foto: Joop
van Houdt).
ZIERIKZEE - ,,Het gaat om een Kam van der Meulen orgel uit het romantiek tijdperk. In heel Zeeland is
geen enkel ander orgel van deze grootte uit die periode voorhanden. Het is een cultuurmonument van de
eerste orde." Vaste organist van de Grote Kerk in Zierikzee Rinus Verhage praat vol enthousiasme over het
enorme orgel, dat sinds 1848 de achterwand van het kerkgebouw siert. Momenteel wordt het orgel (op de
voorwand na) gedemonteerd om vervolgens naar het Limburgse Heythuyzen te worden vervoerd. Daar
krijgt het enorme blaasinstrument een grondige restauratiebeurt, die naar verwachting tot november 1995
zal duren. De totale kosten van de restauratie bedragen ruim 900.000 gulden.
Het gaat om de tweede fase van
de restauratie. In 1992 ivei-den
de frontpijpen van het orgel
reeds gedemonteerd om te wor
den schoongemaakt en voor
zien van een laagje bladgoud.
Deze voorwand is het enige ge
deelte van het orgel dat nu nog
op zijn plaats blijft zitten.
Sinds vorige week zijn mede
werkers van het Verschueren
Orgelbouw Heythuyzen bv be
zig met de demontage van de
duizenden tinnen pijpen en an
dere onderdelen waarvan het
orgel in 1845 werd opgebouwd
door W. H. de Kam en H. van
der Meulen uit Rotterdam. In
de werkplaats van het Lim
burgse bedrijf, dat is gespecia
liseerd in de restaurati'e van or
gels uit de romantiek, moet het
orgel weer in zijn oorspronke
lijke staat worden gebracht.
Een klus die volgens de eige
naar van het kerkgebouw, de
Stichting Oude Zeeuwse Ker
ken, hard nodig is. ,,In de loop
van de tijd zijn wel onder
houdswerkzaamheden en repa
raties verricht, maar het orgel
is nog nooit grondig gerestau
reerd. Vooral de windbladen en
het pijpwerk zijn heel hard aan
een opknapbeurt toe", aldus
bestuurslid van de stichting P.
A. Boot uit Ziei-ikzee.
Uit een toelichting van orga
nist Verhage blijkt hoe veelom
vattend de restauratie is. De
blaasbalgen van het instru
ment zijn in de loop van de ja
ren gaan lekken omdat het
leer, dat er in zit, in de loop van
de jaren poreus is geworden en
is gescheurd. Voor de aandrij
ving van die blaasbalgen is een
nieuwe orgelmotor nodig.
Door een verkeerde constructie
van de huidige motor werd
maar één long van het orgel
van lucht voorzien, terwijl de
motor zoveel herrie maakte dat
het in de kerk was te horen.
De ruim 2500 tinnen pijpen, die
in lengte variëren van tien cen
timeter tot enkele meters, zijn
in 150 jaar behoorlijk veront
reinigd door stof. Er zitten deu
ken in door onoordeelkundig
stemmen en vandalisme uit de
periode dat de jeugd via kapot
te ramen de kerk binnendrong.
Ook zijn een aantal orgelpij
pen doorgezakt vanwege me
taalmoeheid. Drie registers,
die in 1948 op een verkeerde
manier werden vervangen,
moeten weer terug gebracht
worden in de originele staat.
De orgelrestauratèurs doen dat
door die onderdelen historisch
verantwoord na. tes bouwen,
naar voorbeeld van andere
Kam van der Meulenorgels.
Het regeerwerk, de bediening
van het orgel, is ook aan ver
nieuwing toe. Omdat de meta
len draden, die hierin zitten, de
afgelopen jaren regelmatig
braken moesten de organist en
de beheerder van de Grote
Kerk B. C. Matthijsse uit Zie
rikzee regelmatig 'met koper
draadjes improviseren om het
geluid te herstellen. Verder
vertonen de windbladen van
het orgel, waar de functies (re
gister, wind en pijpen) samen
komen lekkages. Tenslotte
mo'et een nieuwe kast om het
instrument heen worden ge
bouwd.
De kosten voor de restauratie
van het instrument bedragen
657.000 gulden, voor een nieu
we orgelkast is 252.000 gulden
nodig. Bij elkaar is dus bijna
910.000 gulden nodig voor de
tweede fase van de opknap
beurt. Negentig procent van
dit bedrag wordt betaald door
de rijksoverheid en de provin
ciale overheid. Als eigenaar
van de kerk dient de Stichting
Oude Zeeuwse Kerken tien
procent van de totale restaura
tiekosten bijeen te brengen.
Men heeft hiervoor dekking ge
vonden via een bijdrage 25.000
gulden van de gemeente Zie
rikzee, 45.000 gulden van het
Prins Bernhardfonds en 25.000
gulden van een onbekende ge
ver. De. rest van het geld, onge
veer 25.000 gulden werd ingeza
meld via acties van de orgel
commissie. Onder meer door
het uitbx-engen van* een CD
waarop Schouwen-Duiveland-
se koren zijn te horen.
Hoewel het bestuur van de
istichting Oude Zeeuwse Ker
ken heel blij is dat de restaura
tie nu in gang is gezet en dek
king is gevonden voor het be
nodigde geld, heeft men nog
een wens zo blijkt uit een op
merking van voorzitter ir. K. J.
Kuiken uit Middelburg. ,,In
1916 is een tinnen register van
het orgel een violon, verdwe
nen. Het werd gebruikt als be
taling aan een firma die repa
raties, verrichtte. Het terug
brengen van zo'n violon in het
Drgel wordt door Monumenten
zorg niet gesubsidieerd omdat
het niet onder restauratie valt.
Het zou ons 70.000 gulden kos
ten om dat te realiseren. Toch
hebben we de wens om dat een
keer in orde te maken."
Tien jaar na de officiële oprich
ting telt de Vrijwillige Hulp
dienst Brouwershaven onge
veer dertig vrijwilligers die
nog met dezelfde inzet werken
als in het begin. Daarom wil de
stichting op bescheiden wijze
aandacht besteden aan het ju
bileum. Men doet dat met een
receptie die op dinsdag 3 mei
van 16.00 tot 17.00 uur wordt
gehouden, in het Brouwse
woonzorgcentrum Poortershof.
De stichting Vrijwillige Hulp
dienst ging indertijd van start
met veertien vrijwilligers. Zij
waren vooral actief bij mensen
aan huis die via een telefoontje
lieten weten hulp nodig te heb
ben. Vaak vloeide uit zo'n con
tact regelmatig terugkerende
'vriendschappelijke huisbezoe
ken' voort. „Vaak blijkt grote
behoefte te bestaan aan ie
mand die als praatpaal wil
fungeren, die wat aandacht
schenkt", aldus de voorzitter
van de hulpdienst, A. van der
Weijde-Moesker uit Brouwers
haven.
Zowel de werkzaamheden als
het aantal vrijwilligers groei
de in de loop van de jaren. Dat
kwam voor een belangrijk deel
voort uit de vestiging van een
woonzorgcent mm voor oude
ren in Brouwershaven. Zo'n
vijftien twintig vrijwilligers
van de hulpdienst zijn (via in
geroosterde diensten) bijna da
gelijks in de weer met het orga
niseren van activiteiten in de
De warme maaltijden van
Tafcltje-Dek-Je worden afgele
verd door een vrijwilliger van
de Vrijwillige Hulpdienst
Brouwershaven. Rechts een
bewoner van de Poortershof
die een handje helpt. (Foto:
Joop van Houdt).
BROUWERSHAVEN - Tien jaar geleden, op 3 mei 1984 werden bij de notaris de
papieren ondertekend waarmee de Vrijwillige Hulpdienst Brouwershaven offi
cieel een stichting werd. De vrijwilligers waren toen al bijna twee jaar bezig
met het verlenen van hand- en spandiensten aan oudere en slecht ter been zijnde
inwoners van de gemeente Brouwershaven. Zij deden boodschappen, haalden
medicijnen op en begeleidden mensen naar de polikliniek van het ziekenhuis.
Later kwam daar de organisatie bij van allerlei activiteiten in het Brouwse
woonzorgcentrum Poortershof én het rondbrengen van de warme maaltijden
van Tafeltje-Dek-Je.
