'Het gaat goed met ontwikkeling
van toeristisch beleid platteland'
'Gebrek aan archief- en studieruimte
voor ons aanleiding tot grote zorg'
Nieuwe 30 km-zones
in kom van Renesse
Jaarverslag streekarchivariaat:
Stichting- Slachtofferhulp
voorziet in een behoefte
Ongeluk op
Zeelandbrug
Te hard
gereden
Diefstal
Gestolen
auto bij
Cornelia-
stichting
Jubileum en
afscheid
J. Goudzwaard
Dialecten
middag
Bergbezink-
bassin in
Ouwerkerk
zierikzeescheü
nieuwsbode!!
Voorjaarsvergadering Stad en Lande:
A I A
DINSDAG 12 APRIL 1994 NR 25545
3
Het gebrek aan ruimte wordt in Zierikzee voor het streekarchivariaat steeds nijpender. (Foto: Joop
van Houdt).
ZIERIKZEE - Het gebrek aan archief- en studieruimte wordt voor het streekar
chivariaat, met name in Zierikzee, steeds nijpender. Dat blijkt uit het jaar
verslag van het streekarchivariaat over 1993. ,,De thans gevolgde werkwijze is
in veel opzichten niet efficiënt en heeft zowel voor het publiek als voor het eigen
personeel grote nadelen. Met nieuwe taken op komst geeft dit aanleiding tot
grote zorg. Het is dan ook dringend noodzakelijk dat het spoedig kan komen tot
het vaststellen van duidelijke beleidslijnen en het vertalen daarvan in concrete
voornemens", aldus het jaarverslag.
ZIERIKZEE - De Stichting Slachtofferhulp Zeeland
heeft het afgelopen jaar bewezen in een behoefte te
voorzien. Aan 1583 slachtoffers werd in 1993 hulp
verleend. Dit zijn er 243 meer dan in het jaar daar
voor. Voor het eerst werd ook hulp verleend aan na
bestaanden van suicide. Dit staat in het jaarverslag
van 1993 van de stichting.
Het streekarchivariaat kampt
vooral in Zierikzee al jaren
met eem gebrek aan ruimte.
Daar komt bij dat er op een
aantal onderdelen van het
werk'sprake is van forse ach
terstanden en het feit dat men
eigenlijk niet beschikt over een
goede studiezaal. ,,De nadelen
van de studiezaal in Zierikzee
manifesteerden zich ook in het
verslagjaar. De klimaatbeheer
sing is slecht regelbaar. Er is
nauwelijks lichttoevoer van
buitenaf. Luchtverversing is
slechts in beperkte mate moge
lijk, de tafel en de stoelen zijn
minder geschikt voor een stu
diezaal en klachten van bezoe
kers zijn het gevolg", aldus het
jaarve2-slag.
De zorgen met betrekking tot
de archiefbewaarplaats van de
gemeente Zierikzee blijven
groot, zo blijkt uit het jaar
verslag. ,,De reservecapaciteit
is zodanig klein dat er sprake
is van een zorgwekkende situa
tie". Om de ruimteproblemen
het hoofd te bieden werd eer
der het plan gelanceerd om op
de locatie hoek Melkmarkt/
Maarstraat grenzend aan het
stadhuiscomplex - een grote ar
chiefbewaarplaats te bouwen.
De plannen werden positief
ontvangen, maar toch is er nog
geen sprake van uitvoering er
van. ,,De discussie rond de
voornemens tot gemeentelijke
herindeling gaven het college
van burgemeester en wethou
ders aanleiding de plannen
voor verbetering van de be
staande situatie voorlopig te
laten rusten.
Om te voorzien in de acute be
hoefte aan ruimte bestaat
thans het voornemen om elders
een tijdelijke ruimte te huren.
De gedachten gaan daarbij uit
naar de bewaarplaats in Nieu-
werkerk".
In vergelijking met voorgaan
de jaren is volgens het jaar
verslag het aantal bezoekers
van het streekarchivariaat ge
daald. In 1992 brachten 996
mensen een bezoek aan het
streekarchief in Zierikzee. In
1993 waren dat er een stuk min
der: 892. Niet alleen inwoners
van Schouwen-Duiveland do
ken in de archieven. Er waren
ook bezoekers afkomstig uit
Duitsland, België, Canada en
zelfs Amerika. Relatief de
meeste belangstelling van de
bezoekers ging uit naar stam
boom on derzoek
Naast een gebrek aan ruimte
kampt het streekarchivariaat
nog met een ander probleem,
en wel de materiële toestand
van de archieven en verzame
lingen. Om de in de loop der ja
ren ontstane schade aan ar
chiefstukken te herstellen is
alles bij elkaar een bedrag van
ruim 1,1 miljoen gulden nodig.
Er is uitgezocht welke restau
raties het meest dringend zijn
en dat onderzoek heeft uitge
wezen dat ongeveer een vierde
deel van de archiefstukken
dringend restauratie behoeft.
Daar is een investering van
277.911,30 mee gemoeid. Men
hoopt binnen zeven jaar de
meest urgente restauraties te
kunnen verwezenlijken.
Het toezicht op het beheer van
de niet naar de archiefbewaar
plaatsen overgebrachte archie
ven bleef volgens het jaar
verslag opnieuw beperkt tot
het incidenteel geven van ad
viezen.
Intensiever contact was er met
betrekking tot de plannen voor
herstructurering van het ar
chief van de (nieuwe) gemeente
Brouwershaven en het schonen
van het archief van Gemeente
werken Zierikzee. „Helaas la
ten de overige drukke werk
zaamheden geen tijd om dit
taakonderdeel concreet gestal
te te geven door periodieke in
spectiebezoeken, werkbespre
kingen en dergelijke. Tbch is
een regulier overleg zeer wen
selijk", aldus het jaarverslag.
Nog steeds zorgwekkend vol
gens het jaarverslag is de ach
terstand in het verwerken van
de historisch-topografische at
las. „Het lukte niet in 1993 een
aanvang te maken met het weg
werken van deze achterstand.
Gepoogd zal worden dit in 1994
ter hand te nemen".
Verreweg het grootste aantal
hulpverleningen vond plaats in
de privé-sfeer (1119). Dit betreft
slachtoffers van inbraak, roof,
geweld, diefstal, aanranding
en verkrachting. Hierop volgt
hulpverlening aan nabestaan
den. In 1993 werden 141 hulp-
aanvragen ingediend. Opval
lend meer als in het voorgaan
de jaar, toen slechts 89 mensen
werden geholpen. De stichting
veronderstelt dat deze toename
te maken heeft met het grote
aantal verkeersongevallen met
dodelijke afloop waarbij om
hulp gevraagd werd. Ook ge
tuigen kunnen bij het bureau
om hulp vragen, dit kwam in
1993 37 keer voor. Veroorzakers
van een ongéval kunnen ook te
recht bij slachtofferhulp. Hier
werd vijftien keer gebruik van
gemaakt. Daarnaast werden
458 slachtoffers doorverwezen
naar andere hulpverleningsin
stanties.
In het verslagjaar is door de
stichting veel samengewerkt
ZIERIKZEE - Twee personen
auto's werden beschadigd bij
een kop/staart aanrijding
maandag op de Zeelandbrug.
Het ongeluk gebeurde giste
ren, maandag, om ongeveer
15.25 uur toen een 51-jarige
man uit Rotterdam met zijn
auto over de brug in de richting
Goes reed. Hij week uit naar
links om te kijken of hij de
auto voor hem kon inhalen, die
werd bestuurd door een 56-
jarige man uit Goes. Daardoor
zou hij niet tijdig in de gaten
hebben gehad dat zijn voorgan
ger wat moest afremmen van
wege de verkeerssituatie. De
Rotterdammer reed achterop
de auto voor hem. Zijn voer
tuig werd daarbij zo zwaar be
schadigd dat het moest worden
weggesleept. De man uit Goes
had door het ongeluk nek-
klachten.
OUWERKERK - De politie
hield maandag een snelheids
controle ter hoogte van de
kruising Rijksweg N59/Vis-
sersweg die momenteel via
wegwerkzaamheden wordt
voorzien van voorsorteerstro-
ken.
Hoewel de maximumsnelheid
ter plaatse daardoor tijdelijk
is beperkt reden vijf wegge
bruikers daar langs met een
snelheid die opliep tot 111 kilo
meter per uur. De controle
werd gehouden van 10.30 tot
12.30 uur. De overtreders krij
gen per post bericht van de
boete die hun is opgelegd.
OOSTERLAND - Uit een be
drijf in Oosterland werd een
geldkistje met daarin 1300 gul
den en diverse waardepapie
ren gestolen.
De diefstal vond vermoedelijk
vrijdagmiddag plaats via in
sluiping in het bedrijf. Behalve
geld bevatte het geldkistje de
kopieën deel III van alle voer
tuigen van het bedrijf.
Dat is één van de voorstellen
waarover de gemeenteraad van
Westerschpuwen komende
maandag, 18 april, een besluit
moet nemen. Rijkwaterstraat
verleent subsidie voor onder
meer de reconstructie van de J.
W. Frisoweg. Dat gebeurt on
der voorwaarde dat het hele ge
bied tussen Laonc, Stoofwek-
ken en Stoofweg wordt aange
wezen als 30 km-zonc. Verder
staan op de agenda twee nieu
we financieringsvoorstcllon
voor het verzorgingscentrum
Duinoord. Die hebben te ma
ken met een gunstiger rente
percentage. De gemeente moot
wel in de portemonnee voor de
stichting Wcsterschouwen Kul-
tureel. Een bedrag van 5700
gulden is nodig om te voorzien
in de loonkosten van een toe
zichthouder voor het museum
met de Vereniging tegen Seksu
ele Kindermishandeling. Bij
de hulpaanvragen van jonge
ren van 0 tot 19 jaar (217 in to
taal) betreft het vooral zeden-
en geweldsdelicten. De stich
ting is van plan het komende
jaar hier extra aandacht aan te
besteden. Met een aantal nieu
we projecten en meer vrijwilli
gers probeert de stichting ge-
richtere hulp te bieden aan de
verschillende soorten slachtof
fers. Ondanks de snelle groei
die de stichting doormaakt
krijgen ze te maken met een
verlaging van de rijkssubsi
dies in 1994. - De' Vereniging
Landelijke Organisatie Slacht
offerhulp zal daarom andere
verdeelsleutels moeten hante
ren. Daarnaast zijn de subsi
dies die door gemeenten toege
kend worden incidenteel van
aard. Wel hebben alle 30
Zeeuwse gemeenten voor 1994
subsidie toegezegd en deze bo
vendien met een kwartje per
inwoner verhoogd.
ZIERIKZEE - Maandag ont
dekte de politie dat op het par
keerterrein bij verpleeghuis
Corneliastichting een gestolen
auto stond.
Het ging om een zwarte Opel
Kadett Hatchback die op 1 fe
bruari gestolen werd in Breda.
Het voertuig bleek al enkele
weken op het parkeerterrein
voor het verpleeghuis te staan.
OOSTERLAND - Vrijdag 22
april wordt in de werkplaats
van bouwbedrijf Boogert aan
de Lange Achterweg in Ooster
land stilgestaan bij het jubi
leum én het afscheid van chef
machinale timmerwerkplaats
J. Goudzwaard.
Goudzwaard gaat het bedrijf
na 35 jaar trouwe dienst verla
ten. Daarom biedt de directie
van het bouwbedrijf hem een
jubileum- en afscheidsreceptie
aan. Deze receptie wordt ge
houden in de werkplaats van
het bouwbedrijf en begint om
17.00 uur.
ZIERIKZEE - De afdeling
Schouwen van de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen
houdt woensdag 20 april een
dialectenmiddag. Deze dialec
tenmiddag wordt gehouden in
de foyer van restaurant Mon-
dragon in Zierikzee en begint
om 14.00 uur.
Mevrouw A. van de Zande-
Vleugels Schutter en A. Ley-
dekkers (beter bekend als Ar-
joan) zijn bereid gevonden een
en ander te vertellen over het
dialect. Dit onder de titel Van
communicatiemiddel naar cul
tuurgoed.
De Burghse Schqole. De huidi
ge toezichthouder doet het
werk op vrijwillige basis,
maar gaat ermee stoppen. De
raad wordt verder gevraagd
kredieten ter beschikking te
stellen voor het asfalteren van
wegen, voor de vervanging van
de gazonmaaicr en het inrich
ten van een invalidenparkeer
plaats.
Nieuwe raad
Vanavond, dinsdag, komt de
gemeenteraad van Wcster
schouwen eveneens bijeen. De
ze bijeenkomst staat geheel in
het teken van de installatie van
de nieuwe raadsleden, de be
noeming van de commissiele
den en de verkiezing van de
wethouders.
WEERSVOORUITZICHTEN
Donderdag Zonneschijn 30%
Kans op neerslag 40%
Min.temp. 4 graden
Mid.temp. 10 graden
Windkracht noord 4
Vrijdag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 2 graden
Mid.temp. 11 graden
Windkracht noordo. 3
Zaterdag Zonneschijn 30%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 2 graden
Mid.temp. 10 graden
Windkracht noord 3
ZON- EN MAANSTANDEN
13 apr. Zon op 06.46, onder 20.30
Maan op 07.35 onder 23.25
14 apr. Zon op 06.44, onder 20.32
Maan op 08.09, onder
Eerste Kwartier: 19 april (04.35)
HETWEEROVERZICHT
DE BILT - Het is morgen een frisse,
winderige dag. De noordenwind be
reikt boven land windkracht 5, langs
de kust en rond het IJselmeer is hij
hard, 7 Beaufort. Mede door deze
stevige wind, loopt het kwik 's mid
dags niet veel verder op dan een
graad of 11. Verder bepalen zowel
zon ais wolken het Nederlandse
weerbeeld. Naar het zich nu laat
aanzien heeft in het westen van het
land de zon de overhand, in het oos
ten de bewolking. Het blijft bijna
overal droog. Nederland ligt morgen
ingeklemd tussen een depressie en
een hogedrukgebied. De depressie
vinden we boven het noordoosten
van Duitsland. De komende dagen
trekt ze richting Finland en wordt
voor het Nederlandse weer dus min
der interessant. Het zwaartepunt van
het hogedrukgebied ligt tot in het
weekeinde in de buurt van IJsland en
Ierland. Hoewel het geleidelijk meer
invloed krijgt op het weer in onze om
geving, blijven de temperaturen
voorlopig gematigd: veel meer dan
10 of 11 graden zit er voorlopig niet
in. Dit komt doordat er een noorden
wind waait. Wel schijnt de zon gere
geld en blijft het meest droog.
NIEUWERKERK - Donderdag
14 april vergadert de commis
sie financiën van de gemeente
Duiveland. De vergadering
wordt gehouden in het ge
meentehuis en begint om 16.30
uur.
Op de agenda van de vergade
ring onder meer het voorstel
van het college om 26.500,- uit
te trekken voor de aanleg van
een bergbezinkbassin in
Ouwerkerk. Verder komt aan
de orde de begroting voor 1995
van de Stichting Welzijn Oude
ren. Ook op de agenda een ver
zoek van het Regionaal Educa
tief Centrum (REC) om verho
ging van de gemeentelijke bij
drage. Het college stelt de raad
voor dit verzoek om verhoging
niet te honoreren.
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie
D. L van 't Leven.
Hoofdredacteur
A. van den Nouweland
Kantoor
Jannewekken 11. Zierikzee.
Postbus 1. 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314.
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12905
Fotograaf (na 17,30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal 49.50
Bij autom. afschr. f 47.00
Per jaar f 187,00
Bij autom. afschr. f 177,00
Losse nummers f 1,00.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 64 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag.
..succesjes" (t/m 4 regels) f 7.-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 17V2% B.T.W.
ZIERIKZEE - 'Terwijl de regenwolken zich haastig ontlasten worden wij ver
warmd door de lentezon, die de schoonheid van ons eiland belicht'. Dat waren
de welkomstwoorden waarmee voorzitter H. Doeleman Hzn vrijdagavond de
voorjaarsvergadering van Stad en Lande van Schouwen-Duiveland opende. De
Zierikzeese Concertzaal was goed bezet. Het gaat goed, zegt Doeleman met de
ontwikkeling van het toeristisch beleid gericht op het eigene van het platteland.
Stad en Lande ondersteunt en stimuleert dit.
De verplaatsing van het
Streekmuseum naar de boerde
rij Goemanszorg in Dreischor,
is dan ook, dank zij de vele
vrijwilligers, in volle gang.
Ook aan het ontwerp van een
echte boerentuin wordt ge
werkt. Er komt een nieuwe
stichting 'Vrienden van het
Museum' als extra ondersteu
ning. P. A. Boot, hoeder van
het streekeigene, rapporteerde
over diverse projecten. De
plannen voor de herinrichting
van het Dorpsplein in Renesse
hebben de volle instemming
van de vereniging.
Zachtjes aan vol
Met het bestemmingsplan de
Bout en de 207 vakantiewonin
gen in Scharendijke is men niet
gelukkig. Boot pleitte op 31
maart hier tegen bij de Raad
van State, maar is bang dat een
gesuggereerd alternatief niet
haalbaar is. Strekking van het
verenigingsbeleid: ons eiland
is zo zachtjes aan vol. De
jaarstukken van secreta
ris/penningmeester A.Leijdek-
kers over 1993 werden door de
kascommissie, met lof, goedge
keurd. Er was zelfs een klein
batig saldo plus een spaarpot.
De aftredende en herkiesbare
bestuursleden drs. J. W. Bei-
jersbergen en mevrouw ing. S.
H. Eggink-du Burck blijven.
Mevrouw R. D. Korstanje trad
wegens drukke werkzaamhe
den af. In haar plaats werd
welkom geheten mevrouw drs.
E. J. M. van der Doe-van der
Geest, historica uit Zierikzee.
Voor de Open Monumentendag
op zaterdag 10 september zoekt
bestuurder P. F. Vleugel nog
vrijwilligers om toezicht te
houden. In de rondvraag ver
baasde men zich in dit gezel
schap van strijders voor ons
culturele erfgoed over de blau
we voordeur van het VVV-kan-
toor in Zierikzee. Dat terwijl
'Zierikzees groen' een stan
daardkleur is bij de lokale
schilder. Aan het eind van de
jaarvergadering mocht gecon
cludeerd worden dat het goed
gaat met Stad en Lande en dat
het bestuur vertrouwen geniet.
Na de pauze zorgde professor
dr. D. G. Jongmans uit Naar-
den voor vuurwerk. Vanuit zijn
wetenschappelijke discipline,
de culturele antropologie, doet
hij onderzoek naar de waterbe
heersing op Schouwen-Duive
land in vroegere tijden. Daar
bij dus verbanden leggend tus
sen de techniek en de mens,
strijd tussen de hoog en laag
gelegen boeren en bovenal over
water. Dat er soms te veel,
soms te weinig was. Hij citeer
de de Zierikzeesche Nieuwsbo
de uit mei 1846 ('destijds, aldus
Jongmans, 'een liberaal radica
le krant, die niet naliet forse
kritiek op de overheid te spui
en', er kwam daardoor zelfs een
redacteur in het gevang).
'En zoo wij dan in Zeeland zijn
de, het eiland Schouwen-Dui
veland bezoeken en wij zien
dan een land dat tweederde ge
deelte van het jaar en in som
mige streken bijna altijd onder
water staat, waar de bewoners,
zoo ze niet tot de gegoede stand
behoren in het winterseizoen
stellages op den vloer hunner
woningen hebben ten einde
niet genoodzaakt te zijn den
KOUDEKERK
geheele dag met de benen in
het water te lopen, als men
daar een land ziet waar geen
boom, geen enkele struijk
groeien wil dan moeten wij
zeggen: het platte Schouwen is
het ongelukkigste van alle
Zeeuwsche eilanden'.
Bevlogen
Jongmans verhaalde bevlogen
over de voor- en tegenstanders
van windmolens. Over boeren
die illegale dammen aanleg
gen. Waarvan er in het midden
van de 19e eeuw maar liefst
2542 geteld werden en waar
door de waterhuishouding ern
stig verstoord werd. Over 1842,
een rampjaar voor ons eiland,
dat resulteerde in een smeek
schrift aan Koning Willem II
over 'uitgeputte, drassige gron
den' en een zeewering die niet
baat wanneer men daarbinnen
'verkwijnt op nietswaardige
moerassen en de welvaart tot
behoefte, de behoefte tot ar
moede en de armoede tot de be
delstaf daalt'. Met als conclu
sie: Sire als u een molen be
taalt, betalen wij de tweede
(die omgerekend ioch wel een
miljoen kostte).
Nieu w-Zuidkerke
Jongmans onderbouwde de
conclusies van een van de eer
ste echte waterstaatkundige
vakmensen op ons eiland, Con
rad: om de zaak via spuisluizen
droog te houden zouden er mi
nimaal 20 en maximaal 187 no
dig zijn. Windmolens bieden
ook niet voldoende soelaas.
Per molen leveren ze slechts 3
pk. En dat meestal niet wan
neer men ze nodig heeft. Want
bij windstilte noch bij storm
malen ze. De enige oplossing is
een stoomgemaal van 100 pk.
Jongmans schilderde met vaar
dige hand tegenstellingen: men
lijdt onder het hoge water
maar de boeren remmen zelf de
waterafvoer door dammen.
Het gezag van het waterschap
werd ondermijnd door de sub
cultuurvan de boeren. En, men
spreekt wel altijd van water
overlast. Maar met name de
boeren hadden ook water no
dig.
Als onder meer door verdam
ping sloten droog vielen gaven
de waterputten hoogstens zout
water en bleef het vee niet ter
bestemder plekke wegens het
ontbreken van omheiningen en
prikkeldraad. Maar ook in de
zaal zaten kenners, zoals bleek
uit de levendige discussie die
ontstond na afloop. Want Jong
mans gaf een duidelijke kijk
op menselijke overwegingen
bij het oplossen van een levens
bedreigend probleem het wa
ter. En concludeerde dat er toch
een grond van waarheid zat in
de uitspraak dat Zeeuwen zui
nig zijn.
Bric sterke
/I.-./ v
Looxliarcn *Simoitskerke
Heer Arendski
West kerke
St. Jacobskerke
'Vsoo
Oudckcrke
Weldum
Borrcndo! i
eerste kaden ca. 1350
dijken tot 1953
Tussen 1350 en 1680 is het Zuidelijke deel van Schouwen verdwenen door dijkvallen.
Installatie raad Westerschouiven
BURGH-HAAMSTEDE - De Mauritsweg, de Emma-
weg en de J. W. Frisolaan in Renesse worden 30 kin
zones. Daarbij zou aan de J. W. Frisolaan éénrich
tingsverkeer moeten gelden, terwijl aan die laan en
aan de Emmawcg ook nog een parkeerverbod geldt.
