Het ongerepte landschap
van de Meeuwenduinen
'Dat is hier een goede business,
ik wist niet dat het zo duur was'
In het voetspoor van de oorsprong:
Kerkwervenaar krijgt driehonderd gulden boete voor
kop/staart-aanrijding
Start Zeeland
Cultuur-
maand
wellicht in
Nicolaaskerk
Vergadering
commissie
grond
en
pachtzaken
Vergadering
commissie ro
Wester
sehouwen
elefefe©
liQvansg
Ook draaideur
geen succes
Duiveland
geeft geld
voor Limburg
I
VRIJDAG 14 JANUARI 1994 NR 25496
Duinmeertjes en blanke duintoppen; de elementen hebben vrij spel in de Meeuwenduinen. (Foto: Joop van Houdt).
BURGH-HAAMSTEDE - De elementen hebben vrij spel in de Meeuwenduinen, de mens heelt dat niet. Zo'n
tien jaar geleden besloot Staatsbosbeheer - de Meeuwenduinen vormen onderdeel van de Boswachterij
Westersehouwen- de natuur in dit ongeveer 230 hectare tellende duingebied in de Kop van Schouwen, haar
gang te laten gang. Voor die tijd werd het zand er uit het oogpunt van kustverdediging en overlast door ver
stuiving, vastgelegd met helmgras en rijshoutschermen. Nu is daar geen sprake meer van. Alleen de zee-
reep, een strook die het strand scheidt van de Meeuwenduinen, wordt constant onderhouden als bescher
ming tegen de zee. In het achterliggende gebied zwaaien wind en zand broederlijk de scepter. Resultaat is
een dynamisch, bijna ongenaakbaar oerlandschap, een voorbeeld van hoe het er in lang vervlogen tijden
in het hele duingebied van de Kop Van Schouwen moet hebben uitgezien. Een tocht in het voetspoor van
de oorspong:
In de luwte van het dennenbos
tiert het mos welig. Een zacht,
groen tapijt leidt de weg langs
bosjes van kruipwilg en duin
riet. Een zwerm kramsvogels
op trek, doet zich tegoed aan de
talloze oranje besjes van de ste
kelige duindoorns. En dat is
niet de enige vogelsoort die het
in de winter goed toeven vindt
in de Meeuwenduinen. Volgens
boswachter Dirk Fluijt van
Staatsbosbeheer kent het ge--
bied verschillende, bijzondere
wintergasten, zoals bijvoor
beeld de zee- en visarend. De
stilte eh rust die in de Meeu
wenduinen heersen, hebben
daar volgens hem alles mee te
maken. Om ervoor te zorgen
dat die stilte blijft bestaan en
de bouwwerken die wind en
zand samen voortbrengen niet
teloor gaan onder mensenvoe
ten, is het gebied niet toegan
kelijk voor het publiek. -Wie
toch in het gebied loopt, kan
rekenen op een boete. Alleen
het pad dat vanaf de vuurtoren
door de Meeuwenduinen naar
de boswachterij loopt, staat
vanaf half juli tot half maart
open voor wandelaars.
Meeuwen
Het geruis van de zee en de
schreeuw van een zwarte kraai
die door onze aanwezigheid op
vliegt en zijn heil op een ande
re duintop zoekt, zijn de enige
geluiden die op dat moment
doordringen.
In het voorjaar is het hier ech
ter andere koek. Al sinds men
senheugenis strijken er gedu
rende het broedseizoen enorme
aantallen meeuwen neer in het
gebied, dat hieraan zijn naam
dankt. Met de rust is het voor
bij wanneer zo'n 25.000 van de
ze vogels, waaronder ongeveer
10.000 broedparen, de duinen
tijdelijk opeisen. Andere; voor
al kleinere vogelsoorten hou
den het dan voor gezien. Ze ver
trekken om te voorkomen dat
hun eieren en jongen aan de zil
vermeeuwen ten prooi vallen.
Volgens Fluijt bestaat de kolo
nie tegenwoordig voor de helft
uit kleine mantelmeeuwen,
waardoor het gebruikelijke ei-
errapen dat door Staatsbosbe
heer jarenlang is gedaan om te
voorkomen dat de kolonie alle
perken te buiten gaat, komend
broedseizoen wellicht niet
doorgaat. Fluijt; „De kleine
mantelmeeuw foerageert na
melijk op zee. Hij eet in tegen
stelling tot de zilvermeeuw die
alles eet, alleen maar vis en dat
maakt hem minder schade
lijk." Aangezien de kleine
mantelmeeuw minder vaak
voorkomt dan de zilvermeeuw
en bij het eiérrapen vaak niet
duidelijk is van welke soort
het broedsel is, overweegt
Staatsbosbeheer om de kolonie
dit jaar daarom maar met rust
te laten.
De meeuw is, als je het al zou
willen, niet weg te krijgen uit
de Meeuwenduinen. De mens
heeft er echter allang het bijl
tje bij neer gegooid. Eeuwen
lang kende de Meeuwenduinen
bewoning in de vorm van duin
boertjes die er een nijver maar
hard bestaan leidden. Nu nog.
steeds stuiven de oude akker
tjes bloot. In de wat diepere
valleien zijn de stroken humus,
afgewisseld met1 een laag zand,
goed zichtbaar. Het moet een
armzalig bestaan zijn geweest,
een onafzienbare en onophou
delijke strijd tegen het stuiven
de, onvruchtbare zand dat con
stant de broodnodige akkertjes
van de duinboeren bedekte,
waardoor er voor deze mensen
Vaak niets anders op zat dan el
ders in het. gebied opnieuw te
beginnen of er maar helemaal
mee op te houden. Het laatste
nog zichtbare bewijs van bewo
ning ligt voor ons in het zand:
een hoop stenen die samen ooit
het huisje vormden van de
kooiker Teuntje Rosmolen. De
pijpen van de eendenkooi zijn
waarschijnlijk al lang geleden
onder het zand verdwenen.
Rosmolen zelf heeft tot 1910 in
het huisje gewoond. Tijdens de
mobilisatie in de Eerste We
reldoorlog, zaten er nog Neder
landse soldaten. Iets later is
het woninkje in elkaar ge
waaid.
Blanke duintop
De met struweel en mos be
groeide luwtestrook ligt in
middels achter ons. Hier op de
kale stuifduinen proberen
duindoorn en vlier nog te red
den wat er te redden valt, maar
hun ondergang lijkt onvermij
delijk. Nu steken de struiken
nog voor een kwart boven het
zand uit. Een fikse storm uit de
juiste richting en het pleit kan
morgen echter zijn beslecht.
Een nieuwe blanke duintop zal
dan het aanzicht van de Meeu
wenduinen weer hebben veran
derd. Het mooiste voorbeeld
van het onstuitbare samenspel
tussen wind en zand is wel de
enorme vallei pal achter de zee-
reep. Een voorbeeld ook van
hoe snel de zaken kunnen ver
anderen en dat er altijd bewe
ging zit in dit duingebied.
De uitgestoven vallei heeft bij
na iets weg van de 'Grand Ca
nyon', maar dan natuurlijk wel
in een mini-uitvoering. „Als de
zandsuppletie van twee jaar
geleden niet had plaatsgevon
den, was de zaak vanuit zee ze
ker doorgebroken en had je
hier nu een slufter gezien," zegt
Fluijt. Of iedereen nu ook blij
zou zijii geweest met zo'n
strandvlakte die in open ver
binding staat met de zee, laat
hij overigens maar in het mid
den.
Fluijt wijst naar de humusla-
gen die zich aftekenen tegen de
steile duinwanden in de stuif-
ketel. Bovenin, aan de rand
van het majestueuze 'bouw
werk' zit het windgat, een
soort tochtgat waardoor de
laagte in het duin tot op het
grondwater heeft kunnen uit
stuiven. Op de bodem staat een
fikse laag helder water, zoet
grondwater dat kalkhoudend
is. Wie van Fluijt de garantie
wil dat deze vochtige duinval
lei er over een jaar nog precies
hetzelfde bij ligt, kan lang
wachten. „Het gebied is con
stant in beweging, afhankelijk
van de windrichting .iep
-kracht, kan de vallei .zo weer
van vorm veranderen of zelfs
dichtwaaien."
De blanke duintoppen en stuif-
ketels in de Meeuwenduinen
kunnen de Duitse bezetter
dankbaar zijn, omdat zij hen
destijds voor een dreigende on
dergang hebben behoed, hoe
vreemd dat ook moge klinken.
In i942 meenden de Duitsers
namelijk dat het wel genoeg
was met de aanplant van het
Domaniale bosgebied in
Westenschouwen. Vanuit stra
tegisch oogpunt, en dreigend
gebrek aan schootsveld en uit
zicht over zee, vonden de Duit
sers dat de aanplant van den
nen nu maar eens moest stop
pen, waardoor een flinke
strook langs de kust die eigen
lijk ook onder de dennen had
moeten verdwijnen, niet meer
werd ingeplant. Het oorspron
kelijke landschap van de Meeu
wenduinen bleef onaangetast
door de mens en wie het gebied
kent, zal beslist hopen dat dit
voor altijd zo kan blijven.
ZIERIKZEE - Verbaasd en verontwaardigd reageerde A. K. uit Kerkwerve op de boete van driehonderd gul
den of zes dagen hechtenis die hem donderdagmiddag werd opgelegd tijdens de zitting van het kantonge
recht in Zierikzee. „Dat is hier een goede business, ik wist niet dat het zo duur was". K. kwam voor omdat
hij op 20 mei 1993 bij de verkeerslichten op de Rijksweg N57 bij Serooskerke met zijn personenauto achter
op een Duitse personenauto reed, die op het laatste moment stopte voor het oranje licht.
Of voor een ZWN-bus, die voor
langs over de kruising reed op
zijn route van Haamstede naar
Renesse, zoals K. kantonrech
ter mr B. Doorewaard Boek
hout wilde doen geloven. „De
Duitser vertoonde een paniek
reactie. Hij reed door het oran
je licht heen de kruising op en
begon daar te remmen omdat
hij schrok van die optrekkende
bus. Hij was moe omdat hij
ruim vierhonderd kilometer
had gereden", aldus de Kerk
wervenaar. Hij legde uit dat
zijn auto in een slip raakte,
toen hij op het gladde wegdek
afremde om een botsing te
voorkomen. „Daarom ben ik er
achterop geklapt. Het ongeluk
gebeurde zeker vier meter
voorbij de stopstreep".
Aan de hand van de situatiete
kening die de politie van de
aanrijding maakte en de ver
klaring die de Duitse automo
bilist indertijd aflegde kwam
de kantonrechter tot een iets
andere conclusie. „De politie
tekent de Duitse auto op de
stopstreep, nog ruim voor de
verkeerlichteninstallatie. Dat
komt overeen met de verkla
ring van de Duitser die zegt
voor het oranje licht te zijn ge
stopt, waarna uw auto achter
op zijn voertuig knalde". Offi
cier van justitie mr E. K. van
der Lende-Mulder Smit achtte
de schuld van K. aan de aanrij
ding bewezen. „Er is bij u ken
nelijk sprake van een redelijk
forse rijstijl".
Genoeg afstand
Zij trok die conclusie mede op
grond van het strafblad van K.
dat twee forse snelheidsover
tredingen bevatte. Zij eiste
driehonderd gulden boete en
de kantonrechter vonniste con
form. „Als automobilist móet
je altipd genoeg afstand hou
den. Je moet er altijd op be
dacht zijn dat de auto voor je
kan remmen voor een oranje
licht en dat het wegdek glad
kan zijn omdat het regent. Zo
wel door het proces-verbaal
van de politie als de verklarin
gen van andere mensen die bij
het ongeluk waren, ben ik er
van overtuigd dat u dat alles
niet heeft gedaan".
„Dit pik ik niet, ik ga gewoon
in hoger beroep". Dat zei de be
jaarde A. B. uit Lage Zwaluwe.
Hem werd verweten dat hij op
24 oktober 1992 in Haamstede
om ongeveer 23.30 uur vanuit
de Zandweg de Krayesteinweg
opreed zonder voorrang te ver
lenen. Dat had een flinke aan
rijding tot gevolg, waarbij de
auto die op de Krayesteinweg
reed over de kop sloeg. „Ik heb
goed uitgekeken, links en
rechts. Er kwam niets", aldus
B. Hij was dan ook van mening
dat de personenauto, die op
zijn auto botste toen hij de
Krayesteinweg opdraaide, reed
als een gek. „Er zaten zes jon
gelui in die ordentelijk wat
hadden gedronken. Later be
dreigden ze me en scholden me
uit. De politie-agent die er bij
kwam was op hun hand. Hij
kende ze goed. Hoewel ik daar
steeds om vroeg weigerde hij
een alcoholtest uit te voeren".
Kantonrechter Doorewaard
Boekhout luisterde belangstel
lend maar ging af op het
proces-verbaal waaruit bleek
dat de bestuurder van de auto
met jongelui niet had gedron
ken en dat men niet te hard
reed. Hij vonniste conform de
eis van de officier van justitie
een boete van 350 gulden.
Ook bij dc Belg R. L. B. de G.
uit Deurne was sprake van 'wel
gekeken maar niet gezien'. Hij
reed op 19 mei 1993 vanuit de
Elkerzeeseweg de Delingsdijk
op zonder de auto te hebben ge
zien die daar naderde. Ook hier
volgde een botsing die flinke
materiële schade tot gevolg
had. En voor Dc G. ook grote
financiële schade omdat zijn
auto WA was verzekerd en hij
veel medische kosten had On
der andere voor zijn moeder en
haar hond die bij hem in de
auto zaten. Daarmee rekening
houdend beperkte de kanton
rechter de boete van 350 gulden
die de officier eiste tot 200 gul
den.
„Het proces-verbaal is een ad
ministratief rommeltje. Mijn
naam is verkeerd gespeld, er
staat gemeente Veere terwijl
het Westersehouwen moet zijn
en ik reed in een bestelwagen
terwijl er personenauto is ver
meld. Wanneer ik bij mijn baas
iets fout doe word ik ook op het
matje geroepen". Met al deze
opmerkingen kon E. B. uit
Oosterland een boete van 270
gulden niet voorkomen. Hij
kreeg die opgelegd omdat hij
op 20 november 1992 op de
Rijksweg N57 bij Serooskerke
114 kilometer per uur reed ter
wijl de maximum snelheid ter
plaatse tachtig kilometer is.
Waar precies?
Mevrouw A. W. C. van G. uit
Oosterland kreeg een boete
van 265 gulden omdat zij op de
Stoofweg, op het gedeelte bin
nen de bebouwde kom van Re-
nesse 83 kilometer zou hebben
gereden. „Ik wilde weten waar
ze mijn auto precies hebben ge
fotografeerd", aldus de vrouw.
De foto waarop zij hoopte was
niet beschikbaar. Wel het pro-
ces-verbaal van de politie
waarin sprake was van hecto-
meterpaal negentien. „Ik ga
kijken en als het niet klopt ga
ik in hoger beroep", aldus Van
G. die naar voren bracht dat op
het grootste gedeelte van de
Stoofweg een maximum snel
heid van tachtig kilometer
geldt.
BROUWERSHAVEN - Als het
aan het college van b en w van
Brouwershaven ligt wordt in
september in de Sint Nicolaas
kerk in Brouwershaven het
startsein gegeven voor de Zee
land Cultuurmaand. Dat eve
nement zou dan gecombineerd
kunnen worden met de officië
le heropening van de gerestau
reerde kerk.
Dat deelde burgemeester L. N.
Labruyère gisteren, donder
dag, mee tijdens de vergade
ring van de commissie algeme
ne zaken van de gemeente
Brouwershaven. Labruyère
stelde dat binnen het college
lang gezocht is naar een waar
dige - maar ook betaalbare -
wijze om de Nicolaaskerk te
heropenen. „En als we de her
opening van de kerk kunnen
combineren met het officiële
startsein voor de Zeeland Cul
tuurmaand kunnen we tegen
acceptabele kosten toch een
groot evenement bieden", al-
.dus de Brouwse burgemeester.
BURGH-HAAMSTEDE
Dinsdag 18 januari vergadert
de commissie grond- en pacht
zaken van de gemeente Wester
sehouwen. De vergadering
wordt gehouden in het ge
meentehuis en begint om 19.30
uur.
Op de agenda van de commis
sievergadering onder meer een
voorstel tot wijziging van het
plan Stoofweg III. Verder aan
dacht voor de grondprijs in be
stemmingsplan Roterij II. De
vergadering is openbaar. De
stukken die betrekking heb
ben op de vergadering liggen
een half uur voor aanvang van
de vergadering ter inzage.
BURGH-HAAMSTEDE
Woensdag 19 januari vergade
ring de commissie ruimtelijke
ordening van de gemeente Wes
tersehouwen. De vergadering
begint om 19.30 uur en wordt
gehouden in het gemeentehuis.
Op de agenda van de commis
sievergadering onder meer een
notitie die betrekking heeft op
het stallen van kampeermidde
len op kampeerterreinen. Ver
der op de agenda van de com
missievergadering de notitie
kamperen bij de boer en ver
zoeken van twee campings om
vrijstelling ten behoeve van
winterkamperen. De vergade
ring is openbaar toegankelijk.
De op de vergadering betrek
king hebbende stukken liggen
een half uur voor aanvang van
de vergadering ter inzage.
Advertentie
TECHNISCH INSTALLATIE BURO
01114-1368 01119-1634
(Advertentie)
ZIERIKZEE - Na een half
uur met een draaideur in de
voorgevel te hebben ge
werkt is ook deze deur tegen
de vlakte gegaan. "Nee. nee,
hij werd niet platgelopen.
We hebben hem zelf verwij
derd." zo meldde ons de heer
Goudswaard van de gelijk
namige kado-, lederwaren-
en rietshop. "Door de enor
me toeloop tijdens de oprui
ming maakte de draaideur
zoveel toeren dat de gunstig
geprijsde rieten manden en
stoelen onze winkel niet
meer ongeschonden konden
verlaten, en dat zou zonde
geweest zijn".
Verwachting t/m dinsdag 18 januari
WEERSVOORUITZICHTEN
Zondag Zonneschijn 20%
Kans op neerslag 50%
Min.temp. 0 graden
Mid.temp. 2 graden
Windkracht variabel 3
Maandag Zonneschijn 20%
Kans op neerslag 40%
Min.temp. -2 graden
Mid.temp. 2 graden
Windkracht noordw. 4
Dinsdag Zonneschijn 20%
Kans op neerslag 50%
Min.temp. -4 graden
Mid.temp. 3'graden
Windkracht zuidwest 5
ZON- EN MAANSTANDEN
15 jan. Zon op 08.41, onder 16.53
Maan op 09.46, onder 21.28
16 jan. Zon op 08.40, onder 16.55
Maan op 10.05, onder 22.35
17 jan. Zon op 08.39, onder 16.57
Maan op 10.24, onder 23.42
Eerste Kwartier: 19 jan. (21.28).
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - Het wordt flink kouder dit
weekeinde. De afgelopen dagen la
gen de middagtemperaturen rond
de 9 graden. De komende dagen
dalen ze tot enkele graden boven
nul. De komende nacht zijn er op
klaringen en ligt de minimumtempe
ratuur iets boven nul, aan de grond
kan het licht vriezen. Zaterdag heb
ben we te maken met een uitloper
van een hogedrukgebied en dat le
vert droog weer op met geregeld
zonneschijn. Later op de dag neemt
de bewolking toe op nadering van
een lagedrukgebied. In de nacht
van zaterdag op zondag gaat er
waarschijnlijk neerslag vallen, dit
in de vorm van een enkele sneeuw
bui. Zondag is het bewolkt en ook
dan is er kans op een sneeuwbui.
De hoeveelheden lijken niet erg
groot te worden. De temperaturen
dalen; 's nacht vriest het licht, in
de middag komt het enkele graden
boven nul.
HENGELO - Ongeveer de helft
van de 6.000 de vrouwen die in
Twente thuiswerk verrichten,
wil een baan met een normaal
arbeidsconctract
NIEUWERKERK - Het be
stuur van de gemeente Duive
land heeft besloten om per in
woner een gulden beschikbaar
te stellen voor de slachtoffers
van de watersnoodramp in
Limburg.
Bij elkaar komt dat neer op
een bedrag van ruim 5700 gul
den. Het initiatief voor de
schenking ontstond tijdens het
nieuwjaarsdiner dat het Dui-
velandse gemeentebestuur be
gin januari altijd houdt. Tij
dens de vergadering van de ad
viescommissie financiën, die
donderdagmiddag werd gehou
den in het gemeentehuis te
Nieuwerkerk wez-d het plan
verder doorgesproken en afge
rond. Het geld zal zo spoedig
mogelijk worden ovei-gemaakt
naar Limbuz-g.
ZILRIKZLESCHEEl
NIEUWSBODES
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie
D. L. van 't Leven.
Waarnemend hoofdredacteur
P. Kleemans
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee.
Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314.
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12449
fotograaf (na 17.30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal f 49.50
Bij autom. afschr. 1 47.00
Per jaar f 187,00
Bij autom. afschr. f 177,00
Losse nummers f 1,00.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 64 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag,
„succesjes" (t/m 4 regels) 1 7.-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 17V2% B.T.W.