Werk A. de Jonge te
zien in Galerie Geluk
HOEVE DE TERP
Natuurfoto's en collages
een week in De Schutse
WT)iecK deüeeiaDuis
Magisch realisme in olieverf op paneel
Opnieuw schip met uitgevallen motoren
Jachtfonds
moet
betalen
Vergadering
Rode Kruis
Uitzend
bureaus
gaan elkaar
financieel
de maat
nemen
4
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Kunstenaar A. de Jonge bij een aantal van zijn werken. (Foto: Joop van Houdt).
BURGH-HAAMSTEDE - Zo'n dertig olieverfschilderijen op paneel van kunst
schilder Arjen de Jonge uit Noordwelle, zijn tot 4 december te zien in Galerie
Geluk in Burgh-Haamstede. Het gaat om werken die De Jonge na 1991 heeft ge
maakt en die een beeld geven van verschillende oude gebouwen, voornamelijk
op Schouwen-Duiveland. De onderwerpen op de kleinschalige werken zijn stuk
voor stuk herkenbaar. De Jonge gaf echter gebouwen als bijvoorbeeld de Nobel-
poort in Zierikzee en de vuurtoren in Haamstede, een eigen, wonderlijk tintje
door ze in een zelf gecreëerde omgeving te plaatsen.
Volgens de schilder valt zijn
werk onder het magisch rea
lisme. „Het gaat om situaties
die in principe best zouden
kunnen, alleen hebben ze nu
iets vervreemdends." De Jonge
wijst op een schilderij met een
gebroken muur waarnaast een
jongetje in matrozenpak in het
diffuse maanlicht staart. Dat
jongetje is hij zelf. Afgezien
van dit werkje, zijn de panelen
bijna zonder uitzondering ge
vuld met afbeeldingen van ge
bouwen uit de omgeving. De
Jonge is gehecht aan oorspron
kelijke en natuurlijke land
schappen en keert als bouw
kundige steeds terug op bouw
kundige elementen. Herken
baar zijn de gebouwen dan ook
zeker, alleen heeft De Jonge ze
in een vreemde omgeving ge
zet. Meestal staan ze ergens in
de natuur, in de duinen of op
een eilandje in zee.
Het precies natekenen van een
gebouw en zijn omgeving kan
De Jonge niet boeien. „Ik wil
er iets aan toevoegen, een eigen
inbreng kunnen hebben. Ge
bouwen spreken, ze hebben
iets te vertellen." De vuurtoren
van Haamstede zette hij neer
op een kaal stuifduin, ontdaan
van alle franje .en de uitkijk
post. Zo wil De Jonge weerge
ven dat de functie van dit ba
ken een aantal jaren geleden
drastisch is verminderd. „Ik
wil niet echt een mening ver
kondigen, het gaat niet om een
protest, ik constateer alleen
een feit", meent de schilder.
De Jonge schildert al zo'n vijf
tien jaar op paneel. Hij vindt
het fijn om op hout te werken
omdat zijn schilderijen strak
ker en gladder overkomen.
„Dit resultaat bereik je nooit
als je op doek werkt", zegt hij.
De kunstschilder is oorspron
kelijk afkomstig uit Zierikzee.
Na de kunstacademie maakte
hij pentekeningen en olieverf
schilderijen. Tien jaar geleden
stopte hij met zijn werk als
bouwkundige om zich hele
maal te wijden aan de schilder
kunst. Al zijn werk van voor
1991 bevindt zich in particulie
re collecties in binnen- en bui
tenland. Vier jaar geleden ex
poseerde De Jonge op een
groepstentoonstelling in
Haamstede.
Hij laat zich graag inspireren
door de oude Nederlandse
landschapsschilders. Een pa
neel waarop de kerk en omrin
gende huizen van Haamstede
zijn te zien, maakt dat duide
lijk. De voorgrond is verstoken
van de volkstuintjes en andere
landschapselementen die het
uitzicht op de kerk normaliter
bepalen. In plaats daarvan lig
gen er vredig aandoende groe
ne velden met een bleek. Ver
der zijn op de expositie werken
te zien van onder meer de Zuid
havenpoort in Zierikzee, de
molen in Brouwershaven en de
Plompetoren aan de Ooster-
scheldedijk. Ook hangen er en
kele schilderijen die onderwer
pen op Walcheren en Goeree-
Overflakkee belichten.
De expositie is geopend op za
terdagen van 11.00 tot 16.00 uur
en op overige dagen na telefo
nische afspraak.
IJMUIDEN - Opnieuw heeft
een mammoetschip op het Ne
derlandse deel van de Noord
zee te kampen gehad met volle
dig uitgevallen motoren. Vol
gens het Kustwachtcentrum in
IJmuiden trof woensdagavond
de algemene „blackout" de 263
meter lange bulkcarrier Ma-
cleader op ruim 40 kilometer
ten westen van IJmuiden.
Een week geleden dreef de su
pertanker Olympic Breeze en
kele dagen met dezelfde pro
blemen stuurloos rond. De Ma-
cleader ging onmiddellijk voor
anker. Doordat ook de stroom
voorziening aan boord uitviel,
kon de bemanning slechts met
een zwakke zender de Neder
landse kustwacht waarschu
wen. Omdat de carrier vrijwel
volledig in het duister was ge
huld, heeft de kustwacht extra
waarschuwingen voor passe
rend scheepvaartverkeer uitge
zonden. De bemanning kon de
storing binnen korte tijd ver
helpen. De Kustwacht wist
niet welke nationaliteit het
schip heeft. In scheepvaart-
kringen circuleren al enige tijd
berichten over de kwaliteit van
stookolie die te wensen over
zou laten.
Het Kustwachtcentrum in IJ
muiden kon niet mededelen, of
slechte stookolie bij de Olym
pic Breeze of de Macleader een
rol heeft gespeeld.
BRUINISSE - Mosselkwekers
krijgen de mogelijkheid om de
door vogels aangerichte scha
de te verhalen (bij het Jacht
fonds omdat huurders van
mosselpercelen gelijkgescha
keld zijn met pachters van
landbouwgrond. Dat heeft mr.
R. Cleton tijdens een zitting
van de Raad van State in Den
Haag bepaald.
Na een periode van twee jaar
procederen tussen de Produ
centenorganisatie Nederlandse
Mosselcultuur (PO) en het
Jachtfonds deed de Raad van
State hierin een voor de mos
selsector belangrijke uit
spraak. De aanzet voor deze
uitspraak dateert van twee
jaar geleden toen de Producen
tenorganisatie een forse scha
declaim op het bordje van het
Jachtfonds deponeerde. Met
name in de winter van
1991/1992 huisden enorme ko
loniën eidereenden op de
kweekpercelen in de Wadden
zee, die zich tegoed deden aan
de schaarse vöorraden con
sumptiemosselen.
MIDDELBURG - Op zaterdag
27 november vindt de Kring
vergadering plaats van het Ne
derlandse Rode Kruis in de
Prins van Oranje in Goes.
Tijdens deze vergadering ko
men onder meer de volgende
zaken aan de orde: Bespreking
en vaststelling van de begro
ting 1994 van de Stichting
Kringfonds Zeeland van het
Nederlandse Rode Kruis. De
bijdrage per inwoner wordt
verhoogd van 19 cent naar 21
cent. Verder wordt gesproken
over het Jaarplan voor 1994. In
dit plan komen zaken aan de
orde als de werving van nieuwe
vrijwilligers "en bloeddonors,
thuishulp en cursussen. Tfen-
slotte zal het hoofd van de afde
ling Binnenlandse activiteiten,
de heer S. J. Tolsma een presen
tatie geven.
BADHOEVEDORP - Uitzend
bureaus moeten zich in de toe
komst periodiek onderwerpen
aan een onderzoek naar hun fi
nanciële betrouwbaarheid.
Als de stichting die daarmee
belast wordt een goedkeuren
de verklaring afgeeft, is het
bedrijf dat met uitzendkrach
ten van het bureau in zee gaat
gevrijwaard van eventuele
aanslagen van de Belasting
dienst voor niet afgedragen
loonbelasting en sociale pre
mies.
De Algemene bond van uitzen
dondernemingen (ABU) heeft
deze oplossing bedacht tegen
misbruik van het toekomstig
vacuüm in het toezicht in de
uitzendbranche. Dat vacuüm
ontstaat wanneer het bestaan
de vergunningenstelsel van de
Arbeidsvoorziening vervalt.
Minister De Vries wil van de
vergunningen af, en heeft daar
de Sociaal-Economische Raad
advies over gevraagd.
Maar hij voelt er zich blijkbaar geluk
kig bij. Er glijdt een lachje over Jan-
nies gezicht. Opeens is ze zich er scherp
van bewust, dat hij deze karaktertrek
van haar heeft. Zijzelf was thuis ook
min of meer de verdrukte geweest.
Froukje, haar halfzuster uit het eerste'
huwelijk van haar moeder, had sterk
gedomineerd. Een zeldzaam knappe
verschijning, maar die het op school
helemaal niet zo best deed. Haar zorg!
Ze zocht haar plezier wel; ze zat meer
in Groningen dan thuis. Na een moei
zaam behaald diploma MULO-A had ze
haar opleiding op een modevakschool
voltooid, was al gauw via een vriend
fotomodel geworden. Voor Groningen
en meer nog voor het Friese dorp, dat
toch nog altijd als haar geboortedorp
gold, was dit maar slecht te verteren
geweest. Froukje had er zich geen
steek van aangetrokken. Ze was dan
nog wel niet helemaal eigen baas,
maar ze verdiende behoorlijk. Met
haar tweede vader kon ze slecht over
weg. Die twee begrepen elkaar ook ab
soluut niet.
Naarmate het vier jaar jongere zusje
opgroeide, vlot leerde en nooit liet
merken dat ze in haar, Froukje, de
meerdere zag, haar om haar flair, haar
goed figuur bewonderde, ontstond er
ook tussen de twee halfzusjes een zeke
re verwijdering.
Als Froukje, de keren dat ze nog op de
stee kwam, zich zo extravagant moge
lijk had uitgedost, als ze, al was het
dan vaak van achter de dichtgeschoven
gordijnen werd nageloerd, nooit liet
het zusje een woord van bewondering
vallen. Gehoorzaam dronk ze haar
kopje leeg, verdween dan naar de stal
len om even later in haar slordigste
kleren op haar eigen paard, dat haar
grootste vriend was, langs het raam te
stuiven. Of ze toen al duidelijk wilde
laten blijken waar héér kracht lag; om
de ijdele Froukje ervan te overtuigen
dat zij, de zoveel jongere, ook nog wel
tot iets in staat was.
Later had ze zichzelf meer in bedwang
gekregen, had haar eigen schoolleven-
tje geleefd. Ze had een stel vrienden en
vriendinnen, leefde voor het oog vrij
probleemloos. Eerst de HBS. daarna
de opleiding voor privé-secretaresse.
Kort na het vrij onverwachte huwelijk
van Froukje met een gefortuneerd
Amerikaans zakenman, die ze, opge
lucht uit het boerenland weg te zijn,
naar de States was gevolgd, had ook
zij, Jannie, haar heil in het buitenland
gezocht. Niet om het thuis te ontvluch
ten, maar om een nog bredere blik te
krijgen wat een modern, goed geoutil-
Deel één: Het hek gaat open
Door MIEN VAN 'T SANT 29
leerd veebedrijf betrof. Op haar laatste
reis had ze een vluchtig bezoek aan
haar zuster gebracht. Maar de verwij
dering was toen al zo groot geworden,
dat ze de verre reis alleen maar als een
mislukking zag.
Haar gedachten keren onwillekeurig
naar haar tweede zoon terug. In één
ding blonk Han beslist uit. Hij was
strikt eerlijk. Als ze hem ook voor hun
oudste iets in zijn dikke handjes stop
te, kon ze ervan op aan, dat het Dirk
Jan ook bereikte. Toen ze hem aan zijn
verstand had gebracht dat Maaike zul
ke dingen nog niet mocht hebben, had
hij gevraagd of moeder het dan voor
zijn zusje zou kunnen bewaren tot ze er
groot genoeg voor was. Hij was dol op
Maaike, hielp haar op zijn manier, als
het kleine ding in haar badje werd ge
stopt, bleef met een ernstige trek op
zijn tevreden gezichtje net zolang bij
de aankleedtafel staan tot moeder
weer toezicht kon houden.
Maar als zijn moeder zover was, dat ze
naar het bedrijf kon trekken, hoefde ze
hem nooit te roepen. Steevast stond
hij, zijn al half versleten klompjes in
zijn ene hand, klaar om van de partij te
zijn. Het nieuwe huis interesseerde
hem maar matig.
(wordt vervolgd)
Vrijdag 26 november
NEDERLAND 1
07.00 uur Journaal.
07.07 uur Alles kits. Geva
rieerd kinderprogramma met
om:
7.07 uur Vrouwtje Theelepel.
Animatieserie.
7.35 uur Breakfast club.
8.00 uur Journaal.
8.07 uur Boggle. Spelprogram-
ma.
8.32 uur I love Lucy. Ameri
kaanse comedyserie.
9.00 uur Journaal.
9.07 uur Prettig weekend, Ne
derland.
10.00 uur Total work out. Li
chaamstraining.
10.15 uur Dynastie. Ameri
kaanse serie.
11.00 uur The world of survi
val
11.30 uur B.O.O.S.
12.00 uur Pronto.
12.30 uur Russisch, taal en
volk
13.00 uur Journaal.
13.07 uur Dieren centraal
13.28 uur Lingo.
13.52 uur Kassa!
14.22 uur De schreeuw van de
Leeuw
15.10 uur Sonja op zaterdag
16.00 uur Journaal.
16.09 uur Young riders, Ameri
kaanse westernserie.
16.58 uur Tee vee studio, pro
gramma over televisie.
17.38 uur Boggle, spelprogram-
ma.
18.09 uur Nijntje. Tekenfilmse
rie.
18.15 uur Sesamstraat, geva
rieerd kindermagazine.
18.30 uur Jeugdjournaal
lS.lO^uur Klokhuis
19.00 uur Dieren in het wild.
Natuurfilmserie.
19.28 uur Made in Holland, se
rie portretten.
20.00 uur Journaal.
20.26 uur Ambulance, realisti
sche serie over levensverande-
rende incidenten.
20.57 uur Post Reykjavik, Ne
derlandse korte film.
21.30 uur Reporter. Thema
tisch actualiteitenmagazine.
22.06 uur The Saint, Engelse
detectiveserie.
22.57 uur Sporen: De glimlach,
3-delige documentaireserie
over kinderen van nu.
23.35 uur Journaal.
NEDERLAND 2
13.00 enl5.23 uur Nje>uws ypor
doven en slechthorenden.
15.30 uur Te land, ter zee en in
de lucht
16.24 uur De teenage hero turt
les, tekenfilmserie.
16.50 uur Bassie en Adriaan,
serie.
17.25 uur Foreign Affairs, Ne
derlandse soapserie.
17.49 uur De TV-dokter
17.58 uur 2 Vandaag
18.00 uur Journaal
18.15 uur 2 Vandaag. Actuali
teiten.
18.41 uur Sportjournaal
18.51 uur Het weer en de
hoofdpunten uit het nieuws.
19.00 uur Dat zeg ik niet, spel-
programma.
19.34 uur Natte neuzen, spel-
programma.
20.02 uur TROSkompas Tv-
ster-Gala, lezers van TROS
kompas nomineren hun favo
riete tv-personalities
20.13 uur Medisch Centrum
West. Nederlandse serie.
21.09 uur BZN special, mu-
ziekspeciaal op lokatie.
21.40 uur De TROS TV-show.
Talkshow.
22.36 uur Dat willen we even
kwijt.
22.42 uur In the heat of the
night, Amerikaanse politiese
rie.
23.32 uur Pallieter, Nederland
se speelfilm.
01.03 uur Journaal.
NEDERLAND 3
08.53 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
09.00 uur Koekeloere.
09.30 uur Nijntje en haar
vriendjes.
10.00 uur Nieuws uit de natuur
10.30 uur Sybe Satelit.
11.00 uur Schooltv-weekjour-
naal.
16.00 uur Aanpakken!
16.16 uur Nationale onder
wijsprijs.
16.38 uur Nieuws uit de natuur
16.59 uur Schooltv-weekjour-
naal.
17.30 uur Villa achterwerk.
Potje Sport II
18.00 uur Journaal.
18.20 uur Comedy op 3: Een
schone heks, Amerikaanse co
medyserie.
18.45 uur Uitzending politieke
partijen: GPV.
18.55 uur Lingo, spelprogram-
ma.
19.21 uur Binnenland, magazi
ne over mensen in het Neder
land van nu
19.55 uur In mijn ogen, talk
show.
20.20 uur Kunstmest. Weke
lijks kunstprogramma.
21.04 uur Love hurts. Engelse
serie.
22.00 uur Journaal.
22.15 uur Sportjournaal.
22.30 uur Nova, actualiteiten
programma.
23.00 uur Gesprek met de
minister-president.
23.10 uur uur Trekking dage
lijkse lotto.
23.11 uur Theatermaker: Peter
Stein, portret van de winnaar
van de Erasmus-prijs 1992.
23.51 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
06^00 uur Hei elei kuck elei,
Luxemburg^ programma.
06.30 uur RTL Classique.
07.00 uur Nieuws kranten
overzicht.
07.05 uur Scooby Doo.
07.30 uur Nieuws kranten
overzicht.
07.35 uur Eigen huis tuin.
08.00 uur Nieuws kranten
overzicht.
08.06 uur The Bold the Beau
tiful, Amerikaanse serie. Herh
08.30 uur Nieuws.
08.35 uur Santa Barbara, Ame
rikaanse soapserie (deel 1).
09.00 uur Nieuws kranten
overzicht.
09.10 uur Santa Barbara, Ame
rikaanse soapserie (deel 2).
09.35 uur Goede tijden slechte
tijden. Nederlandse dramase
rie.
10.05 uur As the world turns.
Amerikaanse serie.
10.50 uur Son's and daughters,
soapserie.
11.15 uur RTL shop.
11.25 uur Clip van de dag.
11.30 uur Rad van fortuin.
Spelprogramma.
12.00 uur Telekids.
13.00 uur Barend Van Dorp,
herhaling.
14.05 uur Home Improvement
14.3.0 uur General Hospital.
Amerikaanse soapserie.
15.15 uur RTL 4 shop
15.20 uur Santa Barbara. Ame
rikaanse soap.
16.10 uur The Oprah Winfrey
show
17.00 uur 5 uur show, geva
rieerd magazine.
18.00 uur RTL 4 zes uur nieuws
18.20 uur RTL Club. Magazine.
18.35 uur The bold& beautiful.
Amerikaanse soap rond twee
families.
19.00 uur Rad van fortuin,
spelprogramma.
19.30 uur Avondnieuws.
19.50 uur Weer.
20.00 uur Goede tijden, slechte
tijden, Nederlands dramaserie
20.30 uur Geef nooit op. Afle
vering van dit programma
waarin hartewensen van kin
deren in vervulling gaan.
21.30 uur Klasgenoten.
22.30 uur Goldeneye, Ameri
kaanse speelfilm.
00.25 uur The longshot, Ameri
kaanse film.
02.00 uur De thuiswinkel
02.30 uur Nachtprogramma.
BRT 1
14.00 uur Schooltelevisie.
16.40 uur Family pictures, Ca
nadese jeugdserie.
17.10 uur Ieder zijn verhaal,
jeugdserie.
17.40 uur Dag Sinterklaas,
jeugdserie.
17.55 uur Tik tak, serie. Afl.
330.
18.00 uur Journaal.
18.10 uur Mooi en meedogen
loos, Amerikaanse serie.
18.35 uur Top Score. Spelpro
gramma.
19.03 uur Buren, Australische
serie.
19.25 uur Mededelingen en pro
gramma-overzicht.
19.30 uur Journaal en Sport.
20.00 uur Dag Sinterklaas,
jeugdserie.
20.15 uur De paradijsvogels.
Belgische serie.
21.15 uur Kom op tegen
kanker-clip
21.20 uur Weekendfilm: Thun-
derboat Row, Amerikaanse tv-
film. -
22.55 uur De wereld zoals hij is
volgens Van Daele Maurice.
23.00 uur Vandaag en sport.
23.35 uur Tropical Heat. Ame
rikaanse actieserie.
00.25 uur Coda.
18.50 uur Journaal
19.00 uur Schooltelevisie.
19.30 uur Het capitool, serie.
19.53 uur Benny Hill. Engelse
humor.
20.00 uur Vlaanderen vakan
tieland, toeristische portretten
uit binnen- en buitenland.
20.40 uur Het verhaal van een
taal.
21.30 uur Journaal en sport.
22.05 uur Couleur locale
23.35 uur Ik, de slechtste van
allemaal, Argentijnse-Franse
speelfilm.
BURGH-HAAMSTEDE - In bibliotheek De Schutse in Burgh-H aamstede zijn van woensdag 24 no
vember tot en met woensdag 29 december werkstukken te zien van deelnemers aan de cursus Na
tuur en Fotografie van de Zeeuwse Volks Universiteit. De twaalf cursisten hebben zich voor deze
expositie van collages en natuurfoto's laten inspireren door de herfst. Daarvoor zijn zij onder lei
ding van IVN-natuurgids Jan Midavaine de natuur ingetrokken om deze te beleven en vast te leg
gen op de gevoelige plaat. Eén van de thema's, die tijdens deze cursus aan de orde kwamen, was
het onderzoeken en vastleggen van weersinvloeden op landschap en vegetatie. Daarvoor is een be
zoek gebracht aan de bossen van Oostkapelle, waar de invloed van de harde zeewind op de vegeta
tie duidelijk tvaarneembaar is. Ook het natuurbouw-project op de Neeltje Jans is door de cursisten
bezocht. Hier lag het accent op de diversiteit in natuurbouw. Een derde onderwerp waarmee de cur
sisten aan de slag gingen vormde een ontdekkings-excursie in de Kop van Schouwen. Een selectie
van de foto's en collages die tijdens deze opdrachten zijn gemaakt zijn vanaf woensdag in De Schut
se te zien en wel tijdens de openingstijden van de bibliotheek.
