HOEVE DE TERP
'Bewust waarnemen is essentieel voor
deze expositie, voor het hele leven'
Stennis met stripheld
Dennis the Menace
Tentoonstelling Tussen hemel en aardemet werk van Waldo Bien
Evaluatie Tussen hemel en aarde in Slot Haamstede
10,-
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Kunstenaar Waldo Bien: ,,De mens kan de natuur niet overwinnen omdat de natuur alle tijd heeft". (Foto: Joop van Houdt).
BURGH-HAAMSTEDE - Het bewust waarnemen van de natuur; van het hele leven. Dat is wat de kunste
naar Waldo Bien wil overbrengen met de werkstukken die vanaf zaterdag zijn te zien in de Bewaerschole
in Haamstede. Het betreft de zesde tentoonstelling in de reeks Tussen hemel en aarde. Een thema van waar
uit kunstenaars de natuur en haar elementen op Schouwen-Duiveland weergeven vanuit een persoonlijk
uitgangspunt. De uit Amsterdam afkomstige Waldo Bien werd door organisator Marinus van Dijke uitgeno
digd om aan de tentoonstellingenreeks deel te nemen omdat hij werk vervaardigt dat is gericht op de na
tuur.
„Ik was zwanger van een kind
en Marinus heeft de wieg ge
bracht", zo omschrijft Bien zijn
deelname aan de tentoonstel
lingenreeks Tussen hemel en
aarde. Hij maakte voor de ex
positie drie kunstwerken
waarbij hij werd geïnspireerd
door de ruimte; de horizon die
ook zo kenmerkend is voor het
landschap op Schouwen-
Duiveland. „Ook hier in Zee
land leeft men bij tijd en wijle
op de zeebodem. Hoewel men
zich daartegen met hand en
tand verzet is het goed moge
lijk dat het land hier over enke
le honderden jaren weer is
overspoeld door water. De
mens kan de natuur niet over
winnen omdat de natuur alle
tijd heeft".
De daaruit voortvloeiende stel
ling dat de zeebodem bestaat
als reëel existerend landschap
onderbouwde Bien met een
aantal kunstwerken, waarvan
er in de Bewaerschole drie te
zien zijn. „Het is het topje van
een ijsberg. De bezoekers moe
ten ook via hun eigen imagina
tie, hun verbeeldingskracht
waarnemen wat ik probeer
over'te brengen".
Een van de kunstwerken om
vat een reliëfdruk van de oren
van een Afrikaanse olifant.
Waldo Bien maakt de reliëf
druk met behulp van Afri
kaanse grondsoorten. Op het
schilderij is te goed te zien dat
de olifantenoren de vorm heb
ben van het contingent Afrika.
..Olifanten zijn zoogdieren,
landdieren. Het land is de
grond die niet ophoudt aan de
kunstlijn bij de branding,
maar doorloopt als zeebodem",
verklaarde de kunstenaar zijn
inspiratie om via de Afrikaan
se aarde en zoogdieren vorm te
geven aan de zeebodem als
reëel existerend landschap.
Het bewust waarnemen van de
natuur, van het leven bracht
Waldo Bien tot uitdrukking
via twee objecten die groten
deels bestaan uit statieven
waarin onder meer Maleisische
speren zijn verwerkt. „Het zijn
dynamische voorwerpen met
een vorm die daar precies goed
voor was". Op de statieven zijn
walviswervels geplaatst die af
komstig zijn uit Zuid-Amerika.
„Ik heb ze van een opgraving
bij de Kaap Hoorn archipel. De
wervels zijn heel oud en wer
den vroeger door mensen ge
bruikt om op te zitten of als ta
fel".
De statieven zijn volgens de
kunstenaar symbolisch voor
het waarnemen van de natuur,
van het leven. „Met behulp van
een statief wordt gemeten,
wordt waargenomen. Daarom
heb ik het gebruikt als sym
bool voor het kijken en waar
nemen van mensen. Bewust
iets zien en daar iets mee
doen". Dat element is volgens
de kunstenaar essentieel voor
de. expositie. „En voor het hele
leven.
Op de drie kunstwerken na liet
Waldo Bien de expositieruimte
verder bewust leeg. „Op de lig
bank bij de psychiater blijkt
dat veel mensen volledig 'vol'
zitten. Vol met materiële ge
dachten of obsessies. Het be
grip 'vol' is relatief. Ik vind
dat het hier vol is. Met deze
drie kunstwerken is de ruimte
voldoende gevuld. Het is net
als zout in de soep. Daarvan
moet je ook maar een beetje ge
bruiken".
De kunstenaar is enthousiast
over de omgeving waarin zijn
werk wordt tentoongesteld.
„Het past allemaal zo prachtig
bij de herfst en bij de Zeeuwse
klei. Moeizaam en met veel
weerstand. Verder is hier in
Zeeland benijdenswaardig
móói licht".
De expositie in de Bewaerscho
le is te zien van zaterdag 16 ok
tober tot en met zaterdag 13 no
vember. Dagelijks van maan
dag tot en met zaterdag van
13.30 tot 16.30 uur.
BURGH-HAAMSTEDE - Nu
de laatste expositie van het
project Tussen hemel en aarde
in de Bewaerschole is inge
richt, wordt dit project zater
dag 6 november geëvalueerd.
Dit gebeurt tijdens een bijeen
komst in de Ridderzaal van
Slot Haamstede. Aanvang van
deze bijeenkomst: 14.00 uur.
Tijdens deze samenkomst zul
len drs I. Spaander, directeur
van het Zeeuws Museum en drs
J. A. J. van Aspert, beleidsme
dewerker cultuuY bij de provin
cie Zeeland ingaan op het the
ma provincie en beeldende
kunst.
Tevens zal het tweede boekje
bij de tentoonstellingenreeks
Tussen hemel en aarde worden
gepresenteerd. Hierin staan de
conclusies en resultaten van de
serie vermeld. Aan Tussen he
mel en aarde hebben Jan van
Munster, "Ibine Horvers, Hans
van der Pennep, Sjoerd Buis
man, David Vandekop en Wal
do Bien bijgedragen.
Van de laatste kunstenaar is
van zaterdag 16 oktober tot en
met zaterdag 13 november
werk te zien in De Bewaerscho
le. De conclusies en resultaten
zijn verwerkt in artikelen van
Marinus van Dijke, Frans
Beekman, Philip Peters en Ine
ke Spaander. Hieruit komt
naar voren dat elke expositie
een ander raakvlak met de om
geving heeft gevisualiseerd.
Die wisselwerking tussen
kunst en omgeving wordt in
het gelijknamige boekje be
schreven voor Ineke Spaander.
Toen haar moeder naar een bungalow
in de kop van Drenthe trok, kochten ze
er meteen een flink stuk weiland bij en
Jannie liet er van haar vaders versterf
een gerieflijk onderdak voor de beide
dieren op bouwen.
Wie in de wijde omtrek kende de lenige
amazone niet, die of heel vroeg, of 's
avonds de dieren afreed en ze tot in de
puntjes verzorgde? Al gauw kwam er
ook nog de kleine auto bij, omdat het
bussen naar Groningen zoveel tijd
kostte. In alle opzichten een begeerlij
ke erfdochter van een moeder, die er
warm bij zat en die nog zuinig met de
centjes omsprong ook. Ging het alle
maal aan Jannie voorbij? Had ze haar
vrijheid te lief? Wilde ze eerst ook haar
studie boekhouden afmaken? Geen
van de jongelui, die met of zonder bij
bedoelingen naar haar hand dongen,
zou er het juiste antwoord op kunnen
geven.
Tot ze heel toevallig Dirk de Graaff
ontmoette. Geen jongeman uit de
streek, allerminst! Een van zijn beste
vrinden uit de tijd, waarin hij de mid
delbare landbouwschool had bezocht,
was naar Groningen verhuisd. Dirk
had terloops gehoord, dat er in de
buurt een bijzonder mooi veulen te
koop was. Een veulen van klasse! Het
zou het begin kunnen betekenen van
wat diep in zijn hart zijn ideaal was.
Zich specialiseren in de paardenfokke
rij: èls hij er feeling voor had, later zelf
fokken. Als hij voorlopig met een veu
len kon beginnen, dat rondom oké was,
wie weet hoe het dan verder zou lopen?
Als zijn vader over die aankoop dei
ning zou maken, dan leende hij het be
nodigde geld desnoods. Je moest in je
leven ook eens iets durven riskeren, als
het erom ging een lievelingswens in
vervulling te zien gaan. Meer nog de
gedachte aan het veulen dan het genoe
gen, dat hij zijn vrind zou verschaffen
door zijn komst had de doorslag gege
ven, dat Dirk de Graaff naar het hoge
noorden was getrokken. Met de aan
koop van het veulen, een dochter van
het lievelingspaard van het meisje van
het bestaan van wie hij op dat ogenblik
nog niet afwist, was het gauw in orde
gekomen. Behoorlijk aan de prijs,
maar een dier, dat je, èls je het eenmaal
had gezien, al niet meer uit je gedach
ten kon bannen.
De avond daarop had hij op een instuif
van jonge mensen uit de vriendenkring
van Chris kennis gemaakt met de eige
nares van de moeder van zijn veulen.
Een kennismaking, waaruit al gauw
een verloving was gegroeid en waarop
na vrij korte tijd een huwelijk gevolgd
was. Een huwelijk, dat Jannie Karsten
Deel één: Het hek gaat open
Door MIEN VAN T SANT 5
toch weer op de plaats bracht, waarop
ze zich nog het best thuis voelde. Het
leven op een boerenbedrijf.
Hoofdstuk 2
Èn moeder en Maaike brengen het er
bij de geboorte toch nog behoorlijk af.
Jannie moet wat langer dan normaal
in het ziekenhuis blijven, maar nu de
specialist haar verzekerd heeft, dat
hun dochtertje zo gezond als een vis is,
neemt Jannie dat maar op de koop toe.
Ja, diep in haar hart is ze alleen maar
blij, dat ze eindelijk eens mag uit
rusten in een omgeving, waarin ze an
deren kan laten zorgen.
Dirk is overgelukkig met zijn welge
schapen dochter. Minder goed kan hij
zich bij de uitspfraak van de gynaeco
loog neerleggen, die hem bezweert, dat
hij het wel echt uit zijn lijf moet laten
zijn vrouw ook nu met een deel van de
boekhouding te belasten.
In zijn ogen knap overdreven. Jannie
zag er nog geen week later alweer uit
als een kerngezonde vrouw. Er waren
een paar voor hem onvindbare fouten
in de boekhouding geslopen. Wat bete
kende het voor haar zich er een uurtje
in te verdiepen? Voor Jannie gesneden
koek; voor hem een onontwarbaar
raadsel. (wordt vervolgd)
Vrijdag 15 oktober
NEDERLAND 1
07.00 uur Journaal.
07.07 uur Alles kits. Geva
rieerd kinderprogramma met
om:
7.07 uur Vrouwtje Theelepel.
Animatieserie.
7.34 uur Breakfast club.
8.00 uur Journaal.
8.07 uur Boggle. Spelprogram-
ma.
8.32 uur I love Lucy. Ameri
kaanse comedyserie.
9.00 uur Journaal.
9.07 uur Prettig weekend, Ne
derland.
10.00 uur Total work out. Li
chaamstraining.
10.15 uur Dynastie. Ameri
kaanse serie.
11.05 uur Nederland dieren
land.
11.30 uur B.O.O.S.
12.00 uur Pronto
12.30 uur Russisch, taal en
volk
13.00 uur Journaal.
13.07 uur Oppassen
13.30 uur Lingo
13.51 uur Kassa!
14.21 uur De schreeuw van de
Leeuw
15.10 uur Sonja op zaterdag
16.00 uur Journaal.
16.09 uur Young riders, Ameri
kaanse westernserie.
16.55 uur Trekkingsuitslag
bankloterij.
17.09 uur Heb ik iets gemist?
Terugblik op programma's
van de afgelopen week.
17.39 uur Boggle, spelprogram-
ma.
18.08 uur Nijntje. Tekenfilmse
rie.
18.15 uur Sesamstraat, geva
rieerd kindermagazine.
18.30 uur Jeugdjournaal
18.40 uur Klokhuis
18.59 uur Dieren in het wild.
Natuurfilmserie.
19.27 uur Backstage. Magazine
over de wereld van glitter
glamour.
20.00 uur Journaal.
20.26 uur Made in Holland. Se
rie portretten van Nederlan
ders die een bijzonder presta
tie hebben geleverd.
20.57 uur Lente in de winter,
Engelse comedyserie.
21.31 uur Reporter. Thema
tisch actualiteitenmagazine.
22.07 uur The Saint, Engelse
detectiveserie.
23.01 uur Sporen: 15 jaar later.
Documentaireserie.
23.36 uur Trekkingsuitslag gi
roloterij.
23.48 uur Journaal.
NEDERLAND 2
13.00 em 15.23 uur Nieuws
voor doven en slechthorenden.
15.30 uur De verlaten mijn, se
rie.
16.26 uur De teenage hero turt
les, tekenfilmserie.
16.52 uur Bassie en Adriaan,
serie.
17.25 uur Foreign Affairs, Ne
derlandse soapserie.
17.49 uur De TV-dokter
17.58 uur 2 Vandaag
18.00 uur Journaal
18.15 uur 2 Vandaag. Actuali
teiten.
18.41 uur Studio sportjournaal
18.51 uur Het weer en de
hoofdpunten uit het nieuws.
19.00 uur The Elite, Ameri
kaanse serie.
19.59 uur Natte neuzen, spel-
programma.
20.26 uur TROS Tv winterpre-
sentatie '93/'94.
20.34 uur TROSkompas Tv-
ster-Gala, lezers van TROS
kompas nomineren hun favo
riete tv-personalities
20.44 uur The hunt for Red Oc
tober. Amerikaanse speelfilm.
22.59 uur TROS Radio winter-
presentatie '93/'94.
23.03 uur Dat willen we even
kwijt.
23.10 uur In the heat of the
night, Amerikaanse politiese
rie.
00.01 uur Vrijdag. Belgisch-
Nederlandse speelfilm uit
1981.
01.38 uur Journaal.
NEDERLAND 3
08.53 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
09.00 uur Koekeloere, afl. 6.
09.30 uur Nijntje. Afl. 6.
10.00 uur Nieuws uit de na
tuur, afl. 6.
10.30 uur Skoalle-tv
11.00 uur Schooltelevisie-
weekjournaal
11.30 uur Elektrische stroom.
Afl. 5.
16.00 uur Weet wat je eet, afl.
4.
16.24 uur Warreltaal.
16.35 uur Nieuws uit de na
tuur.
17.00 uur Weekjournaal
17.30 uur Villa achterwerk.
Potje Sport II
18.00 uur Journaal.
18.20 uur Een schone heks,
Amerikaanse comedyserie.
18.46 uur Uitzending politieke
partijen: D'66.
18.54 uur Lingo, spelprogram-
ma.
19.25 uur Binnenland, magazi
ne over mensen in het Neder
land van nu
20.00 uur Een magisch eiland,
documentaireserie over Bonai
re. Afl.: Vliegende negers.
20.25 uur Kunstmest. Weke
lijks kunstprogramma.
21.05 uur Love hurts. Engelse
serie.
22.00 uur Journaal.
22.15 uur Sportjournaal.
22.30 uur Nova, actualiteiten
programma.
23.00 uur Gesprek met de
minister-president.
23.10 uur uur Trekking dage
lijkse lotto.
23.11 uur Lessen in schoon
heid.
00.08 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
RTL 4
06.00 uur Hei elei kuck elei,
Luxemburgs programma.
06.30 uur RTL Classiquc.
07.00 uur RTL 4 Nieuws.
07.05 uur Scooby Doo.
07.30 uur RTL 4 nieuws
07.35 uur Rad van Fortuin.
Spelprogramma. Herh.
08.00 uur RTL 4 nieuws
08.06 uur The Bold the Beau
tiful, Amerikaanse serie. Herh
08.30 uur RLT 4 nieuws.
08.35 uur Santa Barbara, Ame
rikaanse soapserie (deel 1).
09.00 uur RTL 4 nieuws.
09.10 uur Santa Barbara, Ame
rikaanse soapserie (deel 2).
09.35 uur Goede tijden slechte
tijden. Nederlands dramase
rie.
10.05 uur As the world turns.
Amerikaanse serie.
10.50 uur Son's and daughters,
soapserie.
11.15 uur RTL shop
11.25 uur Clip van de dag.
11.30 uur Eigen huis tuin.
Herhaling.
12.00 uur Telekids.
13.00 uur Barend Van Dorp,
herhaling.
14.05 uur Home Improvement
14.30 uur General Hospital.
Amerikaanse soapserie.
15.15 uur RTL 4 shop
15.25 uur Santa Barbara. Ame
rikaanse soap.
16.15 uur The Oprah Winfrey
show
17.00 uur 5 uur show, geva
rieerd magazine.
18.00 uur RTL 4 zes uur nieuws
18.20 uur RTL Club. Magazine.
18.35 uur The bold beautiful.
Amerikaanse soap rond twee
families.
19.00 uur Rad van fortuin,
spelprogramma
19.30 uur RTL 4 avondnieuws.
19.50 uur RTL 4 weer.
20.00 uur Goede tijden, slechte
tijden, Nederlands dramase
rie.
20.30 uur Geef nooit op. Afle
vering van dit programma
waarin hartewensen van kin
deren in vervulling gaan.
21.30 uur Postema op pad, pro
gramma waarin Koos PoStema
bijzondere mensen ontmoet.
22.25 uur Night Mother, Ame
rikaanse speelfilm.
00.05 uur RTL 4 laatste
nieuws.
00.20 uur A friendship in Vien
na, Amerikaanse film uit 1988.
02.00 uur De thuiswinkel
02.30 uur Nachtprogramma.
BRT 1
14.00 uur Schooltelevisie.
17.00 uur Huckleberry Finn.
Canadese jeugdserie.
17.30 uur Ieder zijn verhaal.
Engelse animatieserie.
17.55 uur Tik tak, serie. Afl.
288.
18.00 uur Journaal.
18.10 uur Mooi en meedogen
loos, Amerikaanse serie.
18.35 uur Top Score. Spelpro
gramma.
19.03 uur Buren, Australische
serie.
19.25 uur Mededelingen en pro
gramma-overzicht.
19.30 uur Journaal en Sport.
20.00 uur De paradijsvogels.
Belgische serie.
20.50 uur Kom op tegen
kanker-clip
20.55 uur Lethal charm, Ame
rikaanse tv-film.
22.30 uur De wereld zoals hij is
volgens Van Daele Maurice.
Informatie voor en door de ge
wone man.
Aansl. paardenkoersen
22.35 uur Vandaag en sport.
23.05 uur Tropical heat. Ame
rikaanse actieserie.
23.55 uur Coda.
BRT 2
18.50 uur Journaal
19.00 uur Schooltelevisie
19.30 uur Het capitool, serie.
19.53 uur Benny Hill. Engelse
humor.
20.00 uur Vlaanderen vakan
tieland, toeristische portretten
uit binnen- en buitenland.
20.40 uur Ten huize van... Wil
lem Vermandere. Portret van
deze beeldhouwer en liedjes
zanger.
21.30 uur Journaal en sport.
22.00 uur De gek. Engelse
speelfilm uit 1990.
Gezellige familiefilm in de Concertzaal
ZIERIKZEE - In de Concertzaal in Zierikzee draait
op zaterdag 16 en zondag 17 oktober de film Dennis
the Menace. De film is gebaseerd op de stripkarak
ters van Hank Ketcham en brengt het hartverwar
mende kattekwaad van Dennis Mitchell tot leven op
het witte doek.
Voor buurman George Wilson
lijkt het een heerlijke dag te
worden. Vandaag zal zijn
droom uitkomen! Na jaren van
verzorging en waakzaamheid
zal vanavond zijn zelfgekweek
te plant tot bloei komen. Deze
feestelijke gelegenheid zal ex
tra luister bijgezet worden
door een publrkatie van Wil
son's foto in de lokale krant.
Maar helaas... uitgerekend
vandaag vragen de Mitchells of
hun zoontje Dennis mag ko
men logeren. Op dat moment
pakken zich donkere wolken
samen boven het hoofd van de
arme George (gespeeld door
Oscarwinnaar Walter Mat-
thau). Hij voorziet, en niet zon
der reden, dat zijn feestelijke
dag een compleet fiasco zal
worden met Dennis in de
buurt. In deze door Nick Castle
geregisseerde film maakt de
zesjarige Mason Gamble zijn
debuut. Verder spelen onder
andere mee: Christopher Lloyd
en Joan Plowright. Aanvang
20.00 uur.
AMSTERDAM - Op 18 oktober
wordt in het Amsterdamse
Stadsdeelkantoor Oost de foto
tentoonstelling „Hoezo
vreemd? We wonen hier ge
woon". De foto's tonen migran
ten aan het werk, in de sport,
tijdens sociale en culturele ac
tiviteiten. al dan niet samen
met autochtone medeburgers.
DEN HAAG - Minister D'Anco-
na (wvc) zal op 19 en 20 oktober
een bezoek brengen aan Slowa
kije. Samen met haar ambtsge
noot Slobodnik zal zij de start
bijwonen van het zogenoemde
bibliobusproject. Twee bussen
met boeken zullen op weg gaan
in het district Svidnik in het
grensgebied met Polen.
Advertentie
De Concertzaal
te Zierikzee
/.iiti>nlii<! 16 okt. 20.00 uur
zomin" I 7 okl. 20.00 uur
i