De ramp geeft nooit
al zijn geheimen prijs
'Ouderen zijn onterecht
bang voor toekomst gemaakt'
SGP doet de vrouw
definitief in de ban
Onderzoek volks
gezondheid nuttig
bij kabinetsformatie
$000-
Rapport geeft geen antwoord op alle vragen
Uniek
gezondheids
centrum
in Goes
geopend
Minister D'Ancona:
2
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Besluit ledenvergadering
PUTTEN - Vrouwen mogen geen lid worden
van de Staatkundig Gereformeerde Partij. Dat
heeft de ledenvergadering zaterdag definitief
besloten op voorstel van het partijbestuur.
Voorzitter Hovius en secretaris Boenders bera
den zich op hun positie. Zij zijn als minderheid
in de partijtop tegen uitsluiting van vrouwen
in de SGP.
Driekwart van de partijle
den vindt dat vrouwen geen
rol in een politieke partij
mogen spelen op grond van
de bijbel. ,,De vrouw is als
hulp van de man bedoeld.
Zij kan dus geen regeer
macht uitoefenen, noch een
actieve rol spelen in de poli
tiek", zo verwoordde Hovi
us de argumenten van de
meerderheid na afloop van
de partijbijeenkomst. De
positie van de partijvoorzit
ter is niet aan de orde ge
weest. Vorige maand dreig
de hij met aftreden als de
partij vrouwen zou bui
tensluiten. ,,Wij hebben
meer conflicten dan U
denkt. 99 Procent komt niet
naar buiten. Alleen dit is
uitgelekt. Maar de onder
linge verbondenheid is
groot", zo verklaarde be
stuurslid Scholten de cou
lante opstelling van de le
den jegens Hovius. De SGP-
voorzitter en zijn secretaris
verkeren in grote gewetens
nood, verklaarden zij bei
den. De consequentie van de
partijuitspraak is dat ko
ningin Beatrix zou moeten
aftreden voor haar zoon,
kroonprins Willem Alexan
der, zei Boenders zaterdag
avond. De partij heeft in
haar vergadering overigens
met geen woord hierover ge
rept. Fractievoorzitter Van
der Vlies uit de Tweede Ka
mer weigerde elke commen
taar op het partijbesluit. De
drie SGP-afgevaardigden in
Den Haag hebben zich de
afgelopen maanden vol
strekt afzijdig gehouden
van de verhitte discyissie
over het vrouwenlidmaat
schap. Het hoofdbestuur
heeft wel de opdracht mee
gekregen om te kijken wel
ke rol vrouwen nog kunnen
spelen in de SGP. ,,Wij laten
het nu even bezinken en zul
len dan later met voorstel
len komen", aldus Hovius.
De twintig vrouwen die al
lid waren van de partij, mo
gen dat blijven. „Zij wor
den ongemoeid gelaten", zei
de voorzitter.
Een voorstel om vrouwen
een buitengewoon lidmaat
schap te verlenen, haalde
het niet in de vergadering.
Hovius verwacht niet dat
het partijbesluit negatieve
gevolgen zal hebben voor de
SGP bij de Kamerverkie
zingen in mei 1994. „De
electorale gevolgen zijn niet
in te schatten, maar de ge
schiedenis leert dat het al
tijd wel meevalt". Uit een.
enquête onder SGP'ers
bleek enkele weken geleden
dat 20 procent de partij de
rug zal toekeren bij het om
streden „vrouwenbesluit".
De gereformeerden van Ho
vius en Van der Vlies heb
ben 23.000 leden. Van de
SGP-kiezers is meer dan de
helft vrouw. De SGP sloot
zaterdag niet alleen haar
vrouwen buiten. Ook de
massaal opgekomen journa
listen moesten buiten het
vergadercentrum in Putten
urenlang op de uitslag
wachten. De televisieploe
gen kregen een filmverbod.
Staatssecretaris Simons:
HILVERSUM - Staatssecretaris Simons vindt dat
een parlementair onderzoek naar de gang van zaken
in de volksgezondheid nuttig kan zijn voor de kabi
netsformatie in 1994. Hij zei zondag in het NOS-
programma Het Capitool dat zo'n onderzoek zich
dan vooral zou moeten richten op de vraag hoe een
volgend kabinet verder vorm kan geven aan de in
gang gezette veranderingen.
Simons' partijgenoot Wölt-
gens, fractievoorzitter van de
PvdA in de Tweede Kamer,
heeft het onderzoek vorige
week voorgesteld om na te
gaan waardoor de afgelopen
twintig jaar tal van beleids
voornemens op het gebied van
de gezondheidszorg geheel of
gedeeltelijk zijn gestrand. Zelf
had Simons in deze kabi
netsperiode ook wel verder
willen komen. Maar volgens
hem zijn er veel weerstanden
tegen zorgvernieuwing.
Risico-selectie
Voor een deel worden die ver
oorzaakt doordat de overheid
zich bemoeit met de particulie
re markt om risicoselectie te
voorkomen en de gezond-
heidwszorg voor iedereen toe
gankelijk te houden. „Over die
doelstelling zijn velen het
eens", aldus Simons. Hij
schreef de weerstand tegen ver
anderingen ook toe aan de
prioriteit die het kabinet geeft
aan de zorg voor langdurig zie
ken en gehandicapten. Daar
voor zijn namelijk ingrepen
nodig in dure zorg, zoals kost
bare technische behandelin
gen. Volgende week neemt Si
mons een besluit over het ver
zoek bij de komende gemeente
raadsverkiezingen lijsttrekker
te worden voor de PvdA in Rot
terdam. Hij zei dat „het rijks
bestuur niet per definitie
mooier en beter is dan het loka
le bestuur", maar gaf ook aan
nog wel een periode van vier
jaar staatssecretaris van volks
gezondheid te willen zijn.
ARNHEM - De openlucht
expositie Sonsbeek '93 in Arn
hem heeft in vier maanden tijd
12.000 betalende bezoekers ge
trokken. De Stichting Sons
beek rekende op 60.000 belang
stellenden voor de achtste afle
vering van de internationaal
vermaarde beeldende-kunst-
tentoonstelling.
HAAKSBERGEN - De 20-
jarige Ronald Wegdam uit
Haaksbergen is zondag overle
den aan de verwondingen die
hij in de nacht van zaterdag op
zondag opliep tijdens een
vechtpartij in zijn woonplaats.
Hierbij raakte ook een 17-
j.arige jongen uit Haaksbergen
ernstig gewond.
Tijden en standen volgens gclijdetafcl Hydro-meteoccntrum Zeeland t.o.v. NAP
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
ZIERIKZEE
28 september
02.00
167
08.15
-115
14.20
155
20.30
- 146
ROOMPOT BUITEN
28 september
00.35
165
07.05
-106
12.55
153
19.10
-139
BRUINISSE
28 september
02.20
178
08.15
-122
14.40
165
20.30
-153
WEMELDINGE
28 september
02.10
175
08.10
- 120
14.30
162
20.35
-150
Springtij 2 oktober
Actuele informatie over afwijkingen 06-91122353
AMSTERDAM - Zal ooit bekend worden wat zich
precies heeft afgespeeld boven Amsterdam op de
dramatische zondagavond 4 oktober 1992? Het is zo
goed als zeker dat het rapport van het bureau Voor
onderzoek Luchtvaartongevallen geen definitief
antwoord geeft op de vraag waardoor het El Al-
vliegtuig tijdens de start zijn rechter binnenmotor
verloor, die op zijn beurt de rechter buitenmotor
lossloeg.
Het rapport wordt niet open
baar. Alleen voor zover de in
houd op 14 en 15 oktober wordt
besproken tijdens de zitting
van de Raad voor de Lucht
vaart, wordt het rapport van
vooronderzoeker ir. H. Wolles-
winkel publiekelijk bekend.
Extreme
omstandigheden
Boeing heeft het afgelopen
jaar onder extreme omstandig
heden honderden vluchten ge
maakt met zes jumbo's. Dat le
verde geen concrete aanwijzin
gen op, zegt Boeing-
woordvoerder Ch. Villiers. Tb-
gen alle mogelijke oorzaken
die de technici kunnen beden
ken, zijn maatregelen getrof
fen in de veronderstelling dat
één ervan de daadwerkelijke
oorzaak zal blijken te zijn.
Voor het onderzoek naar de
ramp is echter minstens even
belangrijk te weten of het on-
gelük nog had kunnen worden
voorkomen nadat de twee mo
toren van de rechtervleugel
waren gevallen. Er waren al
snel vragen over belangen
verstrengeling binnen de
Rijksluchtvaartdienst (RLD).
De Luchtvaartinspectie is on
derdeel van de RLD, evenals de
Luchtverkeersbeveiliging
(LVB). Per 1 januari dit jaar is
de LVB een zelfstandige orga
nisatie.
Nadat per 29 januari 1993 de
nieuwe Luchtvaartongevallen
wet van kracht werd, werd het
vooronderzoek naar de ramp
ondergebracht bij de onafhan
kelijke Raad voor de Lucht
vaart. Maar het vooronderzoek
naar de ramp startte dus nog
onder auspiciën van de Lucht
vaartinspectie. In het vervolg
treedt B. Groenendijk op als
vooronderzoeker voor de raad.
Over de rol van de Luchtver
keersbeveiliging is de nodige
ophef gemaakt. De radarver
keersleiding wilde het vlieg
tuig op de Kaagbaan laten lan
den, ver van dichtbevolkt ge
bied. Captain Isaac Fuchs wil
de rechtsomkeert naar de
dichtsbijzijnde baan: de Bui-
tenveldertbaan, met scherpe
rechtse bochten over dichtbe
volkt gebied. Volgens een vlie
ger van een Boeing 707 die
eveneens twee rechter motoren
verloor, is een vliegtuig alleen
in bedwang te houden door
géén bochten te vliegen in de
richting van de gehavende
vleugel, de snelheid tijdens de
landing hoog te houden en géén
landingskleppen te gebruiken.
De El Al-bemanning deed het
tegenovergestelde. Het uit
draaien van de landingsklep
pen heeft vrijwel zeker bijge
dragen aan de onbestuurbaar
heid omdat kleppen aan de
rechtervleugel waren weg
geslagen.
Zware schade
Wellicht zou Fuchs net als de
verkeersleiding voor de Kaag
baan hebben gekozen indien
hij had geweten hoe zwaar de
schade aan de rechterkant was.
In de verkeerstoren kwam vier
minuten voor de crash een tele
foontje binnen van het Kust-
wachtstacion in IJmuiden.
„D'r is een motor afgerold of
zoiets." Die mededeling is vol
gens de LVB terecht niet door
gegeven aan de verkeerslei
ding. Die had op dat moment
wel wat anders aan zijn hoofd.
Op het moment dat de melding
binnenkwam, koerste het
vliegtuig naar het noorden en
was de gehavende vleugel van
af Schiphol niet te zien. Deze
gebeurtenis is als enige van het
complex van omstandigheden
onderwerp geweqst van straf
rechtelijk onderzoek naar
schuld of nalatigheid. Officier
van justitie C. Hemmes in
Haarlem concludeerde 16 okto
ber dat daarvan geen sprake
was en sloot het onderzoek.
Verwijzend naar rechtspraak
in de VS stelt mr. H. Geut, ju
rist bij de Nederlandse Vereni
ging voor Verkeersvliegers
(VNV), dat het daar „tot de ver
antwoordelijkheid behoort
van de verkeersleider om de
gezagvoerder te waarschuwen
voor omstandigheden die de
veiligheid in gevaar kunnen
brengen en die op dat moment
niet bekend zijn aan de gezag
voerder". De Leidse lucht
vaartjurist dr. P. Mendes de Le
on vindt het 't overwegen
waard de verkeersleiding in
een rechtszaak aansprakelijk
te stellen „omdat er aanwijzin
gen zijn dat het heeft geschort
aan communicatie, waardoor
de El Al-bemanning niet op
tijd heeft geweten wat er aan
de hand was".
Analyse
„De analyse van de radiocom
municatie heeft tot dusver niet
tot opzienbarende conclusies
geleid", meldde Wolleswinkel
op 9 december 1992. „In het
rapport van vooronderzoek
wordt nader ingegaan op de
vraag of nog verbeteringen in
de procedures denkbaar zijn".
„Op dit moment bestaan hier
voor nog geen concrete aanwij
zingen." Het onderzoek naar
de ramp kan niet als bewijs
voering in een rechtszaak wor
den gebruikt. Dat is gedaan om
getuigen te beschermen. Getui
gen durven niet het achterste
van de tong te laten zien als
wat zij zeggen openbaar wordt
en tegen hen gebruikt kan wor
den. Mr. R. van Dam, jurist bij
de International Civil Aviation
Organisation (ICAO, de VN-
organisatie voor burgerlucht
vaart), vindt dat het garande
ren van die vertrouwelijkheid
„een onderschatting is van de
integriteit van de betrokke
nen". Om niet in conflict te ko
men met de Wet Openbaarheid
Bestuur blijft het rapport van
het vooronderzoek geheim
voor wat betreft de persoonlij
ke levenssfeer van getuigen en
voor zover er vertrouwelijke
bedrijfsgegevens in staan. Wie
genoegdoening zoekt, krijgt de
deksel op de neus omdat de
Raad voor de Luchtvaart geen
tuchtmaatregelen kan opleg
gen. De enige taak is nu nog le
ring trekken uit vliegtuigonge
lukken en met voorstellen voor
betere regels en procedures de
kans op ongelukken verminde
ren. De raad had voorheen vrij
wel uitsluitend te maken met
„slordige" vliegers. Nu moet
een scala betrokkenen worden
gehoord: verkeersleiders,
weerdeskundigen en vliegtuig
technici van de luchtvaart
maatschappij èn van de bou
wer van het vliegtuig. De voor
zitter van de Raad voor de
Luchtvaart mr. G. Bodewes on
derkent het maatschappelijk
belang van een zo groot moge
lijke openbaarheid. Tbch zal
het rapport van Wolleswinkel
niet onverkort openbaar wor
den, zelfs niet aan de Tweede-
Kamerleden die over de Bijl
merramp gaan debatteren. Al
leen „betrokkenen" mogen het
inzien en afschriften maken.
Dat zijn volgens de wet dege
nen die „hebben bijgedragen
aan het ontstaan van het onge
val". El Al heeft aan het onge
val bijgedragen door vlucht LY
1862 vanaf Schiphol te laten
vertrekken, en de luchtver
keersbeveiliging door het
vliegtuig door een „Pampus-
departure" te begeleiden.
Dat wil nog niet zeggen dat zij
„schuldig" of „verantwoorde
lijk" zijn. Daarover zal het on
derzoek zich namelijk niet uit
spreken. Behalve de Kamerle
den zijn dus ook de bewoners
van de flats Groeneveen en
Kruitberg geen betrokkenen
en krijgen het rapport dus niet
volledig te zien.
GOES - In Goes is zaterdag het
multi-functionele gezond
heidscentrum De Pijlers in ge
bruik genomen. Patiënten
kunnen daar op één lokatie te
recht voor consultatie en be
handeling bij de meest uiteen
lopende takken van gezond
heidszorg. Het particuliere en
niet-gesubsidieerde initiatief
is volgens de betrokkenen
uniek voor Nederland.
In het centrum zijn eerstelijns
zorgverleners, van huisarts tot
fysiotherapeut, van tandartsen
tot orthopedisch schoenmakers
en van revalidatietechnici tot
logopedist gevestigd. De
Oosterscheldeziekenhuizen
werken de eerste twee jaar bij
wijze van experiment mee met
een dependance van de polikli
niek oogheelkunde en labora
torium en een spreekuur van
de cardioloog. Volgens de ini
tiatiefnemers is De Pijlers hét
antwoord op de veranderingen
in de structuur en financiering
van de zorg, die door staatsse
cretaris Simons in gang zijn ge
zet.
Het centrum in Goes telt zeven
tien disciplines in de gezond
heidszorg, er zijn 75 mensen
werkzaam en dagelijks wordt
een toestroom van 1000 tot 1500
cliënten verwacht.
AMERSFOORT - „In de hele commotie rondom de
bezuinigingen zijn de ouderen de afgelopen weken
ten onrechte bang gemaakt dat ze van de ene op de
andere dag uit hun verzorgingshuis zouden moeten.
De mensen die dit type zorg ontvangen en notabene
gemiddeld 85 jaar zijn, zullen deze soort verzorging
krijgen tot aan het einde van hun leven."
Dat zei minister D'Ancona van
WVC zondagmiddag tijdens
een voorlichtingsbijeenkomst
van de PvdA in Amersfoort.
Op deze „briefing" wilde de
PvdA duidelijkheid verschaf
fen over haar visie op het oude
renbeleid. De briefing, op zeer
korte termijn georganiseerd,
was vooral bedoeld om tegen
wicht te bieden aan de golf van
kritiek die minister D'Ancona
de laatste weken over zich
heenkrijgt. De ouderen zijn
boos over de bezuinigingen en
de plannen om binnen vijf a
tien jaar de verzorgingshuizen
„oude stijl" op te heffen. De
verzorgingshuizen moeten
plaats maken voor moderne
woon-zorgcomplexen, waarin
ouderen veel zelfstandiger
kunnen wonen.
Niemand teruggestuurd
D'Ancona probeerde de ruim
100.000 bewoners van de ver
zorgingshuizen gerust te stel
len. Zij benadrukte dat nie
mand van die bewoners wordt
teruggestuurd naar bij voor
beeld hun oude woonbuurt of
familie. Een deel van de pro
testen bestempelt zij als stem
mingmakerij. „Op een onfrisse
manier wordt gespeculeerd op
de angsten voor de toekomst
onder de ouderen. Over de rug
van die ouderen wordt actie ge
voerd." Zij wees er nog eens op
dat er naast de bezuinigingen
van 1,6 procent op de verzor
gingshuizen, juist extra geld
wordt vrijgemaakt voor de
thuiszorg (60 miljoen) en de
verpleeghuizen (120 miljoen).
Woordvoerder H. Hooijer van
de Vereniging van Nederlandse
Bejaardenoorden (VNB), die de
bezuinigingen op de verzor
gingshuizen fel bestrijdt, zei te
verwachten dat de verzorgings
huizen „oude stijl" niet geslo
ten zullen worden. „De huidige
verzorgingshuizen vormen een
deel van het voorzieningenpak
ket dat niet kan worden ge
mist. De politieke besluitvor
ming in de Tweede Kamer
moet nog plaatsvinden en
daarom hebben wij goede hoop
dat we de plannen van de mi
nister kunnen afwenden", zo
zei de VNB-woordvoerder. Een
vertegenwoordiger van de Lan
delijke Organisatie van Bewo
nerscommissies in de Bejaar
denoorden (LOBB) gooide
D'Ancona voor de voeten dat de
verzorgingshuizen deze zomer
282 miljoen te kort komen.
Een getal dat wordt onder
schreven door het Inter Provin
ciaal Overleg (IPO). „Daar zijn
de mensen in de verzorgings
huizen bang voor", aldus de
LOBB-vertegenwoordiger. Dat
bedrag van 282 miljoen slaat
volgens de minister echter ner
gens op. „Je kunt wel allerlei
bedragen gaan optellen, maar
dat deugt niet. Ik ben het zelf
met de VNB eens geworden dat
dat bedrag van 282 miljoen niet
klopt", aldus D'Ancona.
DEN HAAG - Drs. H. H. Apo
theker (D66) wordt burgemees
ter van Leeuwarden. Hij is
vrijdag door het kabinet voor
gedragen voor die post. Apo
theker is momenteel burge
meester van de Groningse ge
meente Veendam.
door Mare Legendre
Maandag 27 september
Zierikzee
Vergadering adviescommissie
sociale zaken. Raadzaal stad
huis. 16.00 uur.
Gemeenteraadsvergadering.
Stadhuis. 19.30 uur.
Burgh-Haamstede
Vergadering commissie alge
mene en bestuurlijke zaken.
Gemeentehuis. 15.00 uur.
Brouwershaven
Gemeenteraadsvergadering.
Stadhuis. 19.30 uur.
Dinsdag 28 september
Zierikzee
Vergadering adviescommissie
middenstand, recreatie en toe
risme. Raadzaal stadhuis. 19.30
uur.
Vergadering adviescommisie
welzijn. Stadhuis* 19.30 uur.
Renesse
Start seizoen ouderensoos.
Dorpshuis. 14.00 uur.
Woensdag 29 september
Zierikzee
Bijeenkomst NCVB. Zaal Ne
derlandse Hervormde Kerk
centrum. 14.30 uur.
Vergadering afdeling Zierikzee
CDA. Driehoek. 20.00 uur.
Burgh-H aamstede
Algemene ledenvergadring af
deling Schouwen-Westhoek Ro
de Kruis. Gebouw Schuitkant.
19.30 uur.
Vergadering adviescommissie
financiën. Gemeentehuis. 19.30
uur.
Donderdag 30 september
Zierikzee
Pakketten inleveren voor Po
len, Zijpestraat 7. Van 18.00 tot
20.00 uur.
Introductie FNV-vakbonds-
school. Driehoek. 19.30 uur.
Vergadering afdeling Zierikzee
PvdA. Vismarkt 20.00 uur.
Burgh-Haamstede
Ledenvergadering afdeling
Westerschouwen CDA. Gere
formeerde kerk. 19.30 uur.
Nieuwerkerk
Gemeenteraadsvergadering in
het gemeentehuis. 20.00 uur.
Oosterland
Bijeenkomst NBvP. Oosterhof.
19.30 uur.
Bruinisse
Raadsvergadering in het ge
meentehuis. 19.30 uur.
Vrijdag 1 oktober
Zierikzee
Officiële opening afdeling
Vliedberg. Verpleeghuis Cor-
neliastichting. 14.00 uur.
Start cursus Slapen kun je le
ren. In het wijkgebouw aan het
Jannewekken. 14.30 uur.
Inleveren kleding voor na-
jaarsbeurs. 't Kofschip. 19.30
tot 21.30 uur.
Scharendijke
Péutergym. Gymzaal de Put-
meet. 15.30-16.30 uur.
Zaterdag 2 oktober
Zierikzee
Open huis. Dierenasiel Schou-
wen-Duiveland. Zandweg.
10.00-16.00 uur.
Najaarsbeurs tweedehands
kinder- en babykleding. 't Kof
schip. 10.00 tot 11.30 uur.
Dubbelconcert Gringo the
Officials. Brogum. 22.00 uur.
Westenschouwen
Strandwandeling Kynologen-
club. Strand Westenschouwen
bij de Punt. 14.00 uur.
Renesse
CJV-bejaardendag. CJV-kamp.
Vanaf ±10.00 uur.
Dinsdag 5 oktober
Kerkwerve
Soosmiddag. Dorpshuis Zuud-
ènde. 14.00 uur.
Oosterland
Verkoping zendingskrant Bidt
en Werkt. Oosterhof. Van 14.00
tot 17.00 uur en van 19.00 tot
21.00 uur.
Woensdag 6 oktober
Zierikzee
Informatiebijeenkomst kwijt-
scheldingsbeleid gemeentelij
ke heffingen. Driehoek. 13.30
uur.
Donderdag 7 oktober
Zierikzee
I frambosi frivoli. Concertzaal.
20.00 uur.
Zaterdag 9 oktober
Zierikzee
Open studiedag voor vrouwen.
De Lichtboei. 09.30 tot 16.00
uur.
Woensdag 13 oktober
Zierikzee
Bijeenkomst NCVB. Zaal Ne
derlandse Hervormde Kerk
centrum. 14.30 uur.