DEURLOO
nrnnrPTHü
EV3
L?
c
MECIBEUHÜIS
UUIVELHNDS
"AVO helpt ze verder,
Drukkerij Lakenman Ochtman
Thuiscomposteren: spannend en leuk
De cömpostfabriek
EEN BETER MILIEU
BEGINT BIJ JEZELF
//V TER-MEUBEL
Nieuwe kollektie
ANTIEK GRENEN
MEUBELEN
h
VOOR AL UW REKLAMEDRUKWE RK
FLITSEND
MEUBEL
VOORDEEL
Leren Bankstellen spuiten
Tips voor het maken van goede compost
Schuddebeurs
GROENTE-, FRUIT
EN TUINAFVAL APART
Géén GFT-afval
HEEFT U IETS TE VIEREN?
Gft-afval
Zelf te composteren
maar dat kan niet zonder uw steun"
#\V Telefoon (033) 75 33 44 - Fax (033) 75 77 15
MEUBELBESLAG
4 kamer app.
is ook
plezier
LUIJCX MARKTKRAMENVERHUUR v.o.f.
«■i
met GARANTIE. Vraag vrijblijvend prijsopgave
MARCO-LEER Brouwershaven, tel.: 01119-1629
GROENTE-, FRUIT- EN TUINAFVAL GOED VOOR IN DE TUIN
Ongeveer de helft van ons huishoudelijk afval bestaat
uit groente-, fruit- en tuinafval (gft): organisch afval
zoals aardappelen en groenteresten, schillen van fruit,
plantenresten maar ook afval uit de tuin. Het is zonde
om dat zo maar weg te gooien of te verbranden. Want
wat we aan de aarde onttrokken hebben, moeten we
ook weer teruggeven. Dat is juist de reden om dit
gft-afval apart in te zamelen. Het nieuwe en nuttige
produkt dat van gft-afval wordt gemaakt is gft-compost.
En het is mooi meegenomen dat composteren ook nog
eens goedkoper is dan verbranden. Vandaar dat in
steeds meer gemeenten het gft-afval apart wordt inge
zameld.
Van de gemeenten gaat het gft-afval
naar een verwerkingsfabriek. In grote
hallen wordt daar het composteren
op gang gebracht. Allerlei bacteriën
breken bij de juiste temperatuur en
vochtigheidsgraad het organisch ma
teriaal af en er vormt zich gft-compost.
Na 6 tot 8 weken is de compost klaar
voor gebruik. Hoe schoner de com
post, des te groter de gebruiksmoge
lijkheden ervan zijn. Vandaar ook het
belang van een goede scheiding thuis.
Ga maar na wat het effect is van een
batterij of ander schadelijk materiaal
in het gft-afval. De compost die hier
uit ontstaat is van mindere kwaliteit.
Zelfcomposteren
Het aardige van composteren is: u
kunt dat ook thuis doen. Het enige dat
u hiervoor nodig heeft is een plaats in
een tuin en organisch afval. Ongeveer
tweederde van wat in de gft-container
gaat is gemakkelijk te verwerken op
Uw eigen composthoop. Praktisch alle
tuinafval bijvoorbeeld. Maar ook ma
teriaal uit de keuken, denk maar aan
restanten van rauwe groente, eierscha
len, koffiedik en overblijfselen van fruit.
Gekookte etensresten, brood, kaas,
botjes en visgraten zijn minder ge
schikt. Ze verteren te langzaam en
vertragen zodoende de omzetting van
afval naar compost. Bovendien ko
men daar muizen op af! Daarom kunt
u dat beter aan de gemeente meege
ven. Hoe meer mensen thuiscompost
eren, des te minder gft-afval er door
de gemeente wordt ingezameld. En
Nadat u uw gft-afval gescheiden heeft, wordt het gecomposteerd.
Dat is vrij eenvoudig. Het komt er op neer, dat je allerlei
beestjes, de micro-organismen voorop, een omgeving biedt
waarin ze hun werk kunnen doen: het gft-afval omzetten in
gft-compost.
Een regelmatige toevoer van vérs
gft-afval vormt de basis. Lucht en
vocht zijn vervolgens noodzakelijk
voor een goed lopend proces. Tij
dens dat proces komt eerst de broei-
fase. Bij temperaturen tot boven 50
graden worden taaie vezels afge
broken en de aanwezige onkruid
zaden en ziektekiemen gedood. Dan
volgt de rijping, waaraan aard
wormen, larven en torretjes hun bij
drage leveren. In een periode van
een aantal maanden ontstaat er zo
goede gft-compost. Het composteren
van grote hoeveelheden gft-afval kan
in de open lucht plaatsvinden, maar
overdekt heeft de voorkeur, en dat
is straks zelfs verplicht. Tempera
tuur en vochtigheid zijn in het over
dekte geval beter in de hand te
houden. Verder is er nog het zoge
naamde anaëroob composteren, dat
wil zeggen composteren zonder
zuurstof, u kunt dat bij wijze van
spreken thuis uitproberen. Verpak
goed natgemaakt gft-afval lucht
dicht in een plastic zak en leg die
op een rustige plek. Twee tot drie
maanden later is het afgebroken.
Als er dan zuurstof bijkomt, ont
staat gft-compost. Pas wel op voor
het methaangas dat daarbij ont
staat. De gft-compost kan zo weer
terug in de tuin of bij de planten.
voldoende vocht. De beestjes, die aan
het werk gaan, hebben veel zuurstof
nodig. Daarom moet de hoop ook niet
worden aangestampt. Als u het afval
goed gemengd heeft, komt er normaal
gesproken voldoende lucht én vocht
bij. Maar het is goed om zo af en toe de
hoop te 'keren', dat wil zeggen om te
gooien. Dan kunt u ook zien of het
materiaal niet te nat of te droog is. Een
werkende composthoop moet "klam"
zijn, als in een tropisch woud. Na zo'n
drie maanden (in de wintermaanden
duurt het langer) heeft u mooie, zui
vere eigen compost voor in de tuin!
Compostvaten
Sommige tuinen zijn misschien wat
klein voor een composthoop. Daarom
zijn er compostvaten te koop in ver
schillende maten en soorten. Soms
subsidieert de gemeente de aanschaf
van een compostvat, waardoor het
zelfcomposteren nog aantrekkelijker
wordt. Natuurlijk kunt u een compost-
bak zelf bouwen. De eenvoudigste
methode is een soort ren van kippe
gaas, dat om vier palen gewikkeld
wordt. Over deze en andere ideeën
kunt u meer informatie krijgen bij de
gemeente of in de bibliotheek.
Harmgvlietplein 4, Zierikzee. tel.: 01110-12946
Hostellerie
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1993
As van open haard
Asbakinhoud
Vogelkooizand
Stofzuigerzakken
(en inhoud)
Honde- en katteharen
Luiers
Melkpakken en
vruchtesappakken
Kaftebakkorrels
Groenteschillen- en resten
Fruitresten en schillen
Aardappelen
Etensresten
Eierschalen
Pinda's en noten
(doppen)
Koffiefilter, prut, theebladeren
en theezakjes
Snijbloemen, kamerplanten,
gras, stro en bladeren
Klein snoeiafval en planten
Ia
Ja
(behalve citroen-en sinaasappel
schillen in verband met aanwe
zigheid van schimmelwerende
bestrijdingsmiddelen)
Beperkt
(in verband met aanwe
zigheid van kiemremmende
bestrijdingsmiddelen)
Nee
(in verband met stank en
ongedierte)
Ja
Ja
dat scheelt in de verwerkingskosten.
Bovendien komt het eindprodukt, de
compost, direct in uw eigen tuin, ten
goede. Ti
Ondiepe kuil
In een grote tuin is altijd wel een hoekje
te vinden waar u een composthoop
kunt aanleggen. Een ondiepe kuil gra
ven is eigenlijk het enige wat u moet
doen. Daardoor komen de bodem-:
diertjes gemakkelijker aan hun voed
sel, het gft-afval. Wel is het handig het
materiaal wat u erop gooit een beetje
te versnipperen. Dat bevordert de snel
heid van het composteren. Hetzelfde
geldt voor een goede beluchting en
zorg voor een variatie van afvalstoffen, dus niet te veel van één soort
afval.
maak het materiaal zo klein mogelijk, des te sneller verteert het.
meng het afval regelmatig ('keren').
toevoeging van kalk of kant en klare compost versneld het compost
eren.
het afval mag niet te nat (rottig) maar ook niet te droog zijn (composteert
dan langzaam).
wormen versnellen het composteren: veel wormen en pissebedden
vormen een goed teken. Veel vliegjes en mieren duiden op een te
droge toestand.
copy
Bijpassende verlichting
Kom kijken
Donkereweg 35
Schuddebeurs
Tel. 01110-15651
Fax 01110-13103
(3 km van Zierikzee)
Vraagt u eens vrijblijvend naar onze informatie-map
met folders en vele arrangementsmogelijkheden
voor een klein of groter gezelschap.
U kunt kiezen uit onze romantische gelagkamer, sfeer
volle serre of één van onze aparte tuinzalen.
A\/n GIR0 625 000, AMERSFOORT
knopjes - greepjes -
sleutelplaatjes - sloten
- siersleutels -
scharnieren -
inboorpaumellen - enz.
HERMAN JANSEN
Deltastraat 12-14
Nieuwerkerk
Telefoon 01114-1465
Adverteren doet verkopen
TE HUUR:
Schitterend gelegen
bij duin en strand
(Haamstede)
v.a. f 950,- per maand
Info: tel. 01115-1655
Stichting LEZEN Keizersgracht 391
1016 EJ Amsterdam
INTEGRATIE
Wegens min of meer droevige omstandigheden
is Koevoets restant september 93 gesloten.
Paniquearianten vertragen zeer onze agiliteit
en vitesse, er valt niets bloot te leggen.
Vraag A.U.B. niét naar bekende wegen.
Zelf hebben wij geen hond, en moeten met
weinig woorden veeI zeggen.
Er is zoveel werk dat wij in uw belang
zouden moeten blijven doorgaan zonder
poes, hond en lorrepietje.
Wij vragen geen compassie, maar pacientie
tot ongeveer/precies October 1993
GEHANDICAPTEN
Burghseweg 68 - 4328 LB Haamstede - Tel/Fax 01115-3201
Oosterland Wilgenstraat 1 - Tel. 01114-1506 en 1213
Bruinisse Poststraat 8 - Tel. 01113-1513
Kiassiexe z+z'u-
zits kombinatie
met losse zit- en
rugkussens 1850.-
Bijpassend een
traditionele oorfauteuil
750.-
AANHANGWAGENVERHUUR
Reservering
gewenst