'Achter zo'n paard op het land
kom
je
rust'
helemaal tot
Nostalgie viert hoogtij tijdens graanoogstdemonstratie Kerkwerve:
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1993 NR 25411
5
KERKWERVE -
Vroeger heeft hij nog in
de landbouw met
paarden gewerkt. Nu is
het zijn hobby
geworden. A. Verhage
uit het Walcherse
Serooskerke en J.
Pauwe uit Gapinge
hebben een
gezamenlijke passie:
het werken met
Zeeuwse trekpaarden
op het land. „Wat er zo
mooi aan is? Het is de
rust. Je bent alleen met
dat paard op het land.
Je hoort niets. Je komt
helemaal tot rust",
vertelt Verhage. „Het
mooiste is het 's
ochtends vroeg op het
land, als er nog zo'n
ochtenddamp hangt".
De geur van versgemaaid
graan, onrustig briesende
Zeeuwse werkpaarden en het
monotone stampende geluid
van een Lanz Bull-dog tractor.
Drie stoere trekpaarden lopen
voor de zelfbinder, een
machine die het graan
afsnijdt en meteen tot
schoven bindt. Maar dan wel
een machine die door echte
paarde-krachten aangedreven
wordt... Wat verderop worden
met een drieling-wagen de
opgebonden schoven
opgeladen.
Eén man op de bok van de
kar, twee mannen ernaast die
met de riek de schoven
oppikken en met een sierlijke
zwaai op de wagen gooien.
Nostalgie vierde hoogtij
dinsdag tijdens een
graanoogstdemonstratie op
een perceel landbouwgrond
langs de Heuvelsweg bij
Kerkwerve. Vorig jaar werd
op initiatief van de Stichting
Het Werkend Trekpaard
Zeeland voor het eerst een
oogstdemonstratie
georganiseerd, en dat was een
groot succes. Dinsdag werd de
graanoogstdemonstratie bij
Kerkwerve een primeur voor
Schouwen-Duiveland. Tfe zien
waren allereerst natuurlijk dé
trekpaarden, maar ook fraai
gerestaureerde, stuk voor
stuk door pure paardekracht
aangedreven,
landbouwwerktuigen. Alle
aspecten van de oogst werden
belicht zodat de bezoekers
zich een compleet beeld
konden vormen van hoe het
er vroeger op het land aan
toeging. De gebroeders De
Visser uit Biggekerke waren
er met hun fraai
gerestaureerde zelfbinder. „Ik
denk dat dit soort
landbouwwerktuigen in
Zeeland tot net na de Tweede
Wereldoorlog gebruikt is",
aldus één van de gebroeders.
„Dit soort machines is door
de komst van de combine
verdrongen. Wij zijn gewoon
stomweg tegen dit exemplaar
aangelopen. Het stond in een
schuur bij een boer die leefde
als een soort kluizenaar". De
zelfbinder die de gebroeders
in de schuur aantroffen
verkeerde nog in goede staat.
„Hij zat helemaal onder het
vet, en dan roest het niet zo
snel".
Machines als de snelbinder
van de gebroeders De Visser
werden in vroeger tijdeh
vooral gebruikt door
loonbedrijven. Een zelfbinder
was niet iets dat iedere boer
in de schuur had staan. De
gebroeders De Visser zijn
wars van mechanisatie. Zij
werken nog steeds op het land
met Zeeuwse trekpaarden, al
proberen zij wel de machines
van weleer te verbeteren. Het
moet simpel maar functioneel
zijn. En gemakkelijk te
repareren. Maar eerst en
vooral moeten de machines
door paarden 'aangedreven'
worden en niet door motoren.
„Een tractor is handig, maar
het is en blijft een dood ding.
En een paard leeft" Zo
denkt ook J. van der Wekken
uit Kerkwerve erover. Hij
mende dinsdag de
zogenaamde drielingwagen,
een boerenkar die begin
vijftiger jaren op Schouwen-
Duiveland gebruikt werd. Van
der Wekken is zelf boer en
heeft de steeds verder
oprukkende mechanisatie zelf
meegemaakt. De liefde voor
het werken met paarden is
echter nooit verdwenen. „Ach
ja, op gegeven moment moet
je wel om hè. Om het geld.
Voor mij is het boeren met
paarden puur een hobby",
aldus Van der Wekken. Acht
maanden geleden kocht hij de
drie-jarige merrie Claudia.
„Dat paard had nooit gewerkt
en wat dat betreft is het voor
mij wel een succes dat ze nu
zo goed luistert".
Na het maaien van het graan
en het opladen van de
graanschoven op een
boerenkar moést het
stoppelveld dat achterbleef
omgeploegd worden om het
weer zaaiklaar te maken. A.
Verhage uit Serooskerke op
Walcheren nam dat onderdeel
voor zijn rekening. Hij was
aan het werk met een
tweescharige stoppelploeg.
Zijn brood verdient Verhage
in de haven van Vlissingen,
maar als hij even kans ziet is
hij achter een Zeeuws
trekpaard op het land te
vinden. „Al het overwerk dat
ik doe laat ik omzetten in
vrije tijd en niet in geld. Dan
kan ik in de zomer twee of
drie maanden vrij nemen en
dan werk ik samen met J.
Pauwe op het land".
Gezamenlijk beschikken zij
over elf Zeeuwse trekpaarden.
De passie voor het bewerken
van het land met de hulp van
trekpaarden is bij Verhage
ontstaan door het ringrijden.
hij heeft intussen geleerd dat
ieder paard zijn eigen
eigenaardigheden heeft. „Je
moet ze echt kennen en weten
hoe je ermee om moet gaan.
Anders gebeuren er
ongelukken", aldus Verhage.
De graanoogstdemonstratie
werd dinsdag door naar
schatting vijfhonderd mensen
bezocht.
TekstPiet Kleemans
Foto's: Joop van Houdt