Korenmolen De Lelie bij Eikerzee
staat er weer in volle glorie bij
GRATIS ADVERTENTIE
Vlasbewerking centraal bij
negende Vlasdag in Dreischor
W KRANT VAN
SCHOUWEN-BUIVELAND
Gestolen auto's en
lekgestoken banden
r
h'
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE H j
>2t>S>
Ingrijpende restauratiebeurt zo goed als afgerond
Expositie klederdrachtpoppen in het dorpshuis
2 VAKANTIERITTEN
3 OUDEREN
7 VOETBAL
dé krant van schouwen - duiveland!
IKZEESCHE
NIEUWSBODE
GEBOORTE, HUWELIJK, JUBILEUM?
Maak dan nu uw keuze ui! onze grote kollektie leuke, originele
en moderne kaarten.
Wie deze kaarten bij ons bestelt en laat drukken heeft recht op een
gratis advertentie bij de familieberichten in de
Zierikzeesche Nieuwsbode
drukkerij lakenman ochtman bv
Jannewekken 11 4301 HH Zierikzee Tel. 01110-16551
DINSDAG'3 AUGUSTUS 1993
149e JAARGANG NR 25402
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
Voor de restauratie van de molen werden bijna alle onderdelen opnieuw vervaardigd van de houtsoorten, die men daarvoor vroeger
ook gebruikte. (Foto: Marijke Folkertsma).
SCHARENDIJKE - Stralend wit, met nieuwe wieken en een nieuwe kap staat de korenmolen De Lelie weer
te pronken langs de Elkerzeeseweg tussen Scharendijke en Eikerzee. De 325.000 gulden kostende restaura
tiebeurt is zo goed als gereed. Volgens de Middenschouwse loco-gemeentesecretaris J. Schlicher moeten al
leen nog binnen in de molen enkele werkzaamheden worden verricht, zoals de aanleg van nieuwe elektrici
teitsbedrading. Daarna kan de molen in gebruik worden genomen. Naar verwachting zal dat gebeuren met
een officiële plechtigheid. Ook gaat de gemeente op zoek naar een vrijwillige molenaar die het pronkstuk
regelmatig kan laten draaien en malen.
Daarmee begint een nieuw
hoofdstuk in het bestaan van
de korenmolen, die in 1866
werd gebouwd door molenma
ker H. Bezoyen uit Scherpenis-
se; een man die bekend was on
der de bijnaam 'Zwarte Zak'.
Het metselwerk werd gedaan
door P. Geluk uit Sint Maar
tensdijk. De bouw geschiedde
in opdracht van molenaar Cor
nells Mastenbroek, die de
grond waarop de molen kwam
te staan voor 24 gulden per jaar
pachtte van landbouwer J. van
den Bout. In 1896 werd de mo
len door de dochter en erfge
naam van Mastenbroek ver
kocht aan molenaar W. Dijk
man uit Eikerzee.
Het erfpachtrecht, dat inmid
dels in handen was van de fa
milie Van de Watering, werd in
1914 verkocht aan zijn zoon M.
Dijkman, die daarmee de eer
ste volle eigenaar werd van
grond en opstallen. In 1920 ver
kocht hij dit alles aan de Zie-
rikzeese molenaar Johan Gee-
ne, die het vijf jaar later weer
overdeed aan zijn schoonvader
J. van der Wekken uit Zierik
zee. De laatste molenaar van
De Lelie was A. S. Coomans uit
Scharendijke. Hij kwam in
1937 op de molen en exploiteer
de hem tot 1960.
Via verkoop van de molen aan
de nv Maatschappij tot Exploi
tatie van onroerende goederen
Verzicht te Leidschendam wer
den de bij de molen behorende
opstallen verbouwd tot café
restaurant. Aan het eind van de
tachtiger jaren werd de, inmid
dels flink in verval geraakte,
molen verkocht aan de ge
meente Middenschouwen.
Die meldde het monument
voor restauratie aan bij de
Rijksdienst voor Monumenten
zorg.
In het kader van de zogenaam
de 'kanjer' subsidieregeling
(waarmee het rijk geld be
schikbaar stelt voor extra gro
te monumenten) kreeg Midden-
schouwen de toezegging dat de
rijksoverheid 701 procent zou
betalen van de 325.000 gulden
kostende restauratie. De pro
vincie Zeeland betaalde 25 pro
cent van de kosten en de ge
meente Middenschouwen vijf
procent. In september 1990
maakte molenmaker W. Herre-
wijnen uit Spijkenisse een be
gin met de restauratie door de
wieken van de molen te slopen.
Omdat molenmakers in Neder
land zeldzaam zijn, was het in
molenmakerij Herrewi-inen zo
druk dat het bijna drie jaar
duurde eer de restauratiewerk
zaamheden waren voltooid.
Het grootste gedeelte daarvan
werd verricht in de werkplaats
van de molenmakerij zelf.
Daar werd het overgrote deel
van de molenonderdelen op
nieuw gemaakt van materialen
die daarvoor vroeger ook wer
den gebruikt. Zo gebruikte
men iepen, eiken, billinga,
azijnhout, pokhout, palmhout
en grenen voor het opnieuw
vervolg pagina 2
DREISCHOR - De zwartgeteerde schuren herinneren er nog aan. Terwijl in de
dertiger jaren overal in Nederland de crisis toesloeg en de werkloosheid groeide
was het in Dreischor in augustus een drukte van belang. Dan moest het vlas bin
nengehaald en verwerkt worden. Zaterdag 14 augustus kan men in Dreischor tij
dens de jaarlijkse Vlasdag weer even terug in de tijd. Ook tijdens de negende
editie van de Vlasdag staat de vlasbewerking weer centraal. De Vlasdag gaat
om 10.00 uur van start en duurt tot 16.00 uur.
Tijdens de Watersnoodramp
van 1953 gingen veel werktui
gen die gebruikt werden in de
vlasbewerking verloren en een
belangrijk stukje geschiedenis
leek voor altijd verloren. Ibt-
dat negen jaar geleden een
groepje Reisenaers, waaronder
een paar oud-vlassers, het plan
opvatte om het oude ambacht
weer onder de aandacht te
brengen. Dat idee resulteerde
uiteindelijk in het houden van
de Vlasdag. Zaterdag 14 augus
tus beleeft de Vlasdag alweer
zijn negende editie.
Wandelend over één van de be-
Ook tijdens de negende Vlasdag kan men weer oud-vlassers in actie zien. Archieffoto
waard gebleven dorpsringen
van Nederland kunnen de be
zoekers van de Vlasdag kennis
maken met het.complete ver
werkingsproces van het vlas.
Allereerst werd het vlas door
een vlaskam gehaald zodat de
zaadbolletjes van de stengels
gescheiden werden. Die bolle
tjes gingen dan vervolgens
door de bollenbreker en op die
manier werd het lijnzaad eruit
gehaald. De van zaadbolletjes
ontdane stengels lagen intus
sen op het land of in de sloot te
rotten ofwel roten. Later werd
dat roten gedaan in zogenaam
de roterijen. Na het drogen van
het gerote vlas werd de
vlasstengel gebroken in de
braeke. Daarna werd door
zwingelen en hekelen het vlas
tot lint.
Kantklossers
De dan ontstane fijne vezels
konden uiteindelijk tot draad
gesponnen worden. De stap
naar het linnen was vanaf dat
punt niet groot meer. Wie goed
was in kantklossen kon van het
linnen kant maken. Een aantal
dames in Reierse klederdracht
toont tijdens de Vlasdag een
uitgebreide collectie linnen
goed en garens. De bezoekers
kunnen ook kantklossers en
linnenwevers aan het werk
zien. Ook een ambachtelijke
touwslager is present tijdens
de negende Vlasdag. Verder
staat tijdens de Vlasdag een
groot aantal kraampjes - van
veelal plaatselijke bedrijven
en verenigingen - opgesteld
aan de Ring. De brandweer is
present met een stand en ook
de Landbouwvereniging Drei
schor is weer van de partij.
Wie nog meer wil weten kan
een bezoek brengen aan het
Landbouwmuseum, waar
schijnlijk voor het laatst te
vinden op de lokatie aan de Mr.
P. Moggestraat. Daar staan
buiten fraai gerestaureerde ou
de tractoren te pronk en staat
ook een oude dorsmachine op
gesteld. Verder is in het Land
bouwmuseum een compleet in
gerichte stijlkamer te zien. Tij
dens de Vlasdag ook aandacht
voor muziek. Muziekvereni
ging Crescendo verzorgt ver
schillende korte optredens ter
wijl ook volksmuziekgroep De
Zeeuwse Rei present is. Laatst
genoemd kwartet zingt naast
oude volksliedjes ook oude
vlasliedjes. Tijdens het werk
op het land werd er gezongen
en Zeeuwse Rei is erin ge
slaagd een aantal van die oude
werkliedjes op te diepen.
Het instrumentarium van
Zeeuwse Rei bestaat uit viool,
gitaar, hanzeklap, accordeon,
klompviool, leitrom en lepels.
Poppenbeurs
in dorpshuis
Ook dit jaar wordt tijdens de
Vlasdag weer een Poppenbeurs
gehouden in het dorpshuis aan
de Ring in Dreischor. De aan
wezige poppenmaaksters de
monstreren verschillende door
hun gebruikte technieken en
het publiek kan ook informa
tie krijgen over cursussen pop
pen maken. In het dorpshuis is
ook een plaatsje ingeruimd
voor handgemaakte minia
tuur-molens. Wie het wandelen
moe is kan meerijden op een
boerenkar, getrokken door
twee Zeeuwse trekpaarden.
Verder is de geheel gerestau
reerde Nederlandse Hervorm
de kerk met zijn fraaie praal
graven te bezichtigen.
De editie 1993 van de Vlasdag
wordt afgesloten met een con
cert in de NH-kerk door een ge
legenheidsorkest bestaande
uit leden van verschillende mu
ziekverenigingen. Het concert
begint om 16.00 uur. De leiding
is in handen van dirigent J.
Knuist.
De bouwmeester moet niet al/een tekenen, doch ook muziek ver
staan. Vitruvius
Af en toe zon
HET WEER
Af en toe zon en overwegend
droog. Minimumtemperatuur om
streeks 15, middagtemperatuur on
geveer 23 graden. Wind verander
lijk en zwak tot matig, rond kracht
3
O
Er gebeuren steeds meer verkeersproblemen door
nachtelijke vakantieritten.
Het aantal ouderen in Zeeland stijgt steeds ver
der.
MOSSELEN
Zeeuwse mosselen zijn weer terug op het verlanglijst
je van de consument.
Michel Janse wil het liefst naar het betaald voet
bal.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
ZIERIKZEE - Bij de politie te Zierikzee kitamen
maandag en dinsdagmorgen weer twee meldingen
binnen van gestolen auto's. Vanuit België meldde de
Rijkswacht te Mol dat men daar een auto had aange
troffen die begin juli werd gestolen in Bruinisse.
aangebracht aan zijn personen
auto. Van het voertuig, dat
stond geparkeerd aan de Jonge
Jan Boeyesweg te Haamstede
werden twee banden lek gesto
ken.
De heer K. uit Waddinxveen
ontdekte maar. cuf.norgen dat
zijn personenauto, een zwarte
BMW type 524 TD, was gesto
len. Dat gebeurde terwijl de
auto in de nacht van zondag op
maandag geparkeerd stond op
een parkeerterrein aan de
Blankersweg in Den Osse nabij
Brouwershaven. Het kenteken
van de auto is ZR-63-VD. Dins
dagmorgen kwam een andere
vakantieganger met een zelfde
ervaring bij de politie. Zijn
auto werd in de nacht van
maandag op 'dinsdag gestolen
vanaf de Korte Moermonds-
weg.
Vanuit België kwam, via de
Rijkswacht te Mol, het bericht
dat men daar een Mercedes
personenauto aantrof die in het
weekend van 2 tot en met 4 juli
werd gestolen vanaf de Hage-
weg te Bruinisse. Een inwoner
van Bergeijk bleek met het
voertuig rond te rijden. De
auto was voorzien van andere
kentekenplaten. Er wordt een
nader onderzoek ingesteld.
M. uit Huckelhove (Duitsland)
deed aangifte van vernielingen
die door onbekenden werden
W. uit het Duitse Düsseldorf
was ook niet blij. Zijn auto
werd in de nacht van zondag op
maandag helemaal leegge
haald. Het voertuig stond ge
parkeerd aan de Haven te
Brouwershaven. Er werd een
grote hoeveelheid goederen uit
gehaald waaronder veel surf-
materiaal, een radio-cassette
speler, handtassen, zonnebril
len en gereedschap. De totale
waarde van de spullen is onbe
kend.
GRONINGEN - Een felle uit
slaande brand heeft maandag
de opslagruimte van kantoor
vakhandel Carlier in de Gro
ningse binnenstad nagenoeg in
de as gelegd. De brandweer
moest met vijf wagens uitruk
ken om de brand te blussen.
Een woordvoerder van de
brandweer schat de schade aan
gebouw en inboedel op ruim
anderhalf miljoen gulden.
Blijf op de hoogte van al het nieuws op Schouwen-
Duiveland, met de Zierikzeesche Nieuwsbode, en neem
een abonnement.
JA, ik wil een
kwartaalabonnement f 48,50
kwartaalabonnement met autom. afschr. f 46,—
jaarabonnement f 183,—
jaarabonnement met autom. afschr. f 173,—
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste twee
weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af.
"1
adres
postcode
telefoon
Dhr./mevr.
plaats:
handtekening:
Bij automatische afschrijving uw
bank-/gironummer vermelden:
SC Zend de bon in open envelop zonder postzegel naar
O Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie,
CD Antwoordnummer 12, 4300 VB Zierikzee.
ZZN