'Vorm moet niet alleen praktisch
zijn maar ook mensen blijven boeien'
Economische Promotiegroep Zeeland
brengt twee bedrijvengidsen uit
Hongaarse kunstenaar inspireert Zierikzeese architect tot nieuwe architectuur
Braderie
Scharendijke
Verontwaardiging over
brief transportondernemer
Bedrijvenpromotiegids ('i bedrijfsterreinen gids als
start provinciaal promoielacquisitiebeleid
Snelle motor
boten Greve-
lingenmeer
Zeiljacht met
verdovende
middelen
Graanoogst
demonstratie
Kerkwerve
op dinsdag
DINSDAG 20 JULI 1993
I NR 25394
Architect Bram Verton en kunstenaar Mihaly Nadasdi: ontsnapiï
Marijke Folkertsma). 1
aan de eenvormigheid. (Foto:
ZIERIKZEE - Kunst als wapen in de strijd tegen cyivormigheid, kilheid en ge
brek aan karakter. Dat is het uitgangspunt van zov^ beelend kunstenaar Miha
ly Nadasdi uit Hongarije als architect Bram Vertd uit Zierikzee. Verton wordt
geinspireerd door het werk van Nadasdi en dan iet name door de door de Hon
gaarse kunstenaar ontworpen en gemaakte kas die te zien is bij Stubb's Art
Gallery aan het Kraanplein in Zierikzee. „Een/uis moet niet alleen praktisch
zijn maar door zijn vorm ook mensen blijven/oeien", aldus Verton.
Nadasdi is al van jongsaf aan
bezig met kunst. Kunst waar
mee hij trachtte te ontsnappen
aan de saaiheid, de eenvormig
heid en het gebrek aan fantasie
zoals dat weerspiegeld werd en
wordt door wijken, gebouwen
en gebruiksvoorwerpen. Voor
het ontwerp van de door hem
gemaakte kast putte hij inspi
ratie uit een schilderij van
vriend en landgenoot Blaszlo
Rado. Een abstract doek, opge
bouwd uit rood- en bruintinten
met een heel warme, ej/rgieke
uitstraling.
Techniek
Technisch gezien i/anno 1993
voor wat betreft hffoaken van
meubelen bijna a?5 mogelijk.
,,Maar toch is hevaak de ma
chine die de vo^,van ee^ Se~
bruiksvoorwerr^ikteert", al
dus Verton. een machine
kun je die ka/nooit de vorm
en de textuur, de uitstraling,
geven die de kast nu heeft". Na
dasdi vult aan dat het er vooral
om gaat dat de maker zijn ziel
legt in het ontwerp en de uit
voering. Energie is voor hem
een sleutelwoord. Een voor
werp mag in zijn ogen geen
dood ding zijn, maar moet
energie, leven, uitstralen.
,,Maar wat je nu ziet is dat al
les kil en koud en exact is", al
dus Nadasdi.
Hij probert steeds schoonheid
en praklsch nut aan elkaar te
koppelh. Daarbij maakt hij
gebrut van ambachtelijke
techniken om een eigentijds,
moden> ontwerp te maken. De
doorhem ontworpen kast is
een 'oorwerp dat de beschou-
weibijna continu op het ver
leefde been zet. De gegolfde
sepppen in het open gedeelte
Vïi de kast lijken van metaal
tfZijn, maar dat is optisch be-
(fog. „Het is gewoon hout",
ertelt Nadasdi. Hij gebruikte
.•en simpele houtsnijtechniek
m het golvende effect in het
/hout aan te brengen en wist het
oppevlak van het hout daarbij
zo te bewerken dat men de in
druk krijgt dat de schappen uit
gegolfd ijzer bestaan.
De kast wordt bekroond door
een eveneens gegolfd object dat
op het eerste gezicht uit vijf op
elkaar bevestigde lagen mate
riaal bestaat. Niets is minder
waar. „Het is gesneden uit een
stuk massief hout", legt de
Hongaarse kunstenaar uit. De
bekroning van de kast lijkt als
het ware boven het meubelstuk
te zweven, maar ook dit is een
verkeerde indruk. Kast en be
kroning zijn stevig aan elkaar
bevestigd. Bijzonder aan de
kast is verder dat nergens is te
zien welke verbindingen zijn
gebruikt.
Al die elementen maken de
kast tot een bijzondere waar
men niet snel op uitgekeken
raakt.
Hetzelfde effect zou architect
Verton graag bij mensen te
weeg willen brengen. Hij wil
huizen en gebouwen maken
waar mensen niet slechts een
korte blik op werpen alvorens
te verder lopen. „Ik wil probe
ren om mensen op het verkeer
de been te zetten zodat een ge
bouw boeiend blijft om naar te
kijken zonder dat het er ge
kunsteld uitziet", aldus Ver
ton. Hij stelt dat er nog maar al
te vaak nieuwbouwwijken of
flatgebouwen uit de grond
worden gestampt die totaal
geen karakter hebben en
constateert dat er sprake is van
een zekere vervlakking in de
architectuur, nog niet zo lang
geleden leken de huizen in een
nieuwbouwwijk allemaal op
elkaar en waren de straten
lang en recht. Nu is de weeg
schaal volgens Verton een beet
je naar de andere kant door
geslagen.
„Er zit geen verband meer in",
aldus Verton. Men heeft vol
gens hem geprobeerd om aan
de eenvormigheid en saaiheid
van de gemiddelde nieuw
bouwwijk te ontsnappen door
allerlei verschillende vormen
en kleuren te gebruiken. Het
gevolg is echter volgens de Zie
rikzeese architect dat er geen
enkel onderling verband be
staat tussen de huizen van een
wijk. Een wijk is verworden
tot een verzameling van huizen
die onderling niets meer heb
ben wat hen met elkaar ver
bindt tot een wijk. De vorm
van huizen wordt volgens Ver
ton vaak gedikteerd door het
geld.
Er moet snel gebouwd kunnen
worden en dat gaat ten koste
van de mogelijkheden van de
architect.
„Ik vind het ontzettend jam
mer dat er in veel gevallen he
lemaal geen architectuur meer
bedreven kan worden. Veel is
geprefabriceerd en erop gericht
om een huis in zo kort mogelij
ke tijd te kunnen bouwen.
Daar moeten we vanaf, van die
manier van denken. We moeten
weer terug naar het ambachte
lijke bouwen". Met dat idee in
het achterhoofd werkt Verton
op het moment, geïnspireerd
door de kast van Nadasdi, aan
een nieuw woning-ontwerp.
„Ik ga voorlopig uit van het
ontwerpen van woningen voor
eenpersoonshuishoudens maar
het is wel de bedoeling dat het
huis zo gebouwd wordt dat er
heel simpel een module aange
bouwd kan worden zodat het
huis geschikt wordt voor meer-
persoonshuishoudens", aldus
Verton.
SCHARENDIJKE - Volgende
week zaterdag 31 juli zullen er
op de braderie in Scharendijke
een vijftigtal stands te zien
zijn.
Op het Zwarte Plein, de
Dijkstraat en de Dorpsstraat
komen kraampjes te staan
waar behalve de plaatselijke
middenstand ook professione
le standwerkers vertegenwoor
digd zijn.
De braderie,georganiseerd
door de Belangenvereniging
Middenstand Scharendijke, zal
verder opgeluisterd worden
door terrasjes,muziek en een
barbeque. Het begint om 10.00
ALKMAAR - De Alkmaarse
advocaat J. de Goeij eist in
kort geding voor de president
van de Haagse rechtbank on
der meer een omgangsregeling
voor zijn cliënt J. van der G.
(Gulik) uit Waarland met diens
22 in beslaggenomen kaketoes.
Ook wil de advocaat dat de
president de Staat verbiedt de
vogels te verkopen. Het geding
dient op 26 juli.
A. J. Padmos: Dit riekt naar chantage
BURGH-HAAMSTEDE - „Dit is bij de wilde
beesten af. Het lijkt nergens op". CDA-gemeen-
teraadslid A. J. Padmos had gisteren tijdens de
gemeenteraadsvergadering in Burgh-Haamste-
de geen goed woord over voor de brief van
transportondernemer Hendrikse uit Kerkwer-
ve waarin deze zegt uit onvrede met het par
keerbeleid van de gemeente Westerschouwen
een personeelsstop voor inwoners van Haam
stede in te zullen voeren en personeel dat af
komstig is uit deze gemeente 'vriendelijk doch
dringend' zal verzoeken om te zien naar een an
dere werkkring.
De gewraakte brief van
Hendrikse kwam gisteren
ter sprake tijdens de behan
deling van de ingekomen
stukken. Hendrikse be
klaagt zich in de brief over
de gemeente Westerschou
wen. Het is hem een doorn
in het oog dat het parkeren
van vrachtwagens in de be
bouwde kom van Burgh-
Haamstede niet langer toe
gestaan is. Volgens Hen
drikse biedt de gemeente
hem ook geen passende al
ternatieve parkeerruimte.
Verontrust
PvdA-woordvoerder J. C.
Hendrikse zei verontrust te
zijn over de brief van de
transportondernemer. Hij
wees erop dat andere bedrij
ven binnen de gemeente
Westerschouwen zelf voor
parkeerruimte voor hun
voertuigen hebben gezorgd.
„En het zou toch van de zot
te zijn als wij als gemeente
nu voor parkeerruimte voor
een bedrijf zouden moeten
zorgen", aldus Hendrikse.
VVD-woordvoerder A. M.
Verseput was voorzichtig in
zijn reactie op de brief van
Hendrikse. Hij omschreef
het schrijven van de trans
portondernemer als 'niet
helemaal correct'. Verseput
zei zich v/el te kunnen vin
den in het standpunt van
het college dat men best van
gemeentewege voor par
keerruimte wil zorgen mits
daar een passende financië
le vergoeding tegenover
staat.
SFGP/RPF/GPV-woord-
voerder J. van den Berge
hield zijn commentaar op
de brief kort. „Wij distan
tiëren ons daarvan. Het is
geen manier van schrijven",
aldus Van den Berge. CDA-
vertegenwoordiger A. J.
Padmos haalde fel uit. „Wij
zijn niet voornemens ons te
laten intimideren. Dit reikt
naar chantage over de
hoofden heen van mensen
die daar al lange tijd wer
ken", aldus Padmos. In reac
tie op het commentaar van
uit de raad liet wethouder
ir. C. W. Veerhoek weten dat
de gemeente nog steeds be
reid is om samen met Hen
drikse naar een oplossing te
zoeken.
„Maar het is natuurlijk
geen brief die tot verbroede
ring leidt", aldus de wet
houder.
„Het is triest dat de chauf
feurs hier de dupe van drei
gen te worden".
ZIERIKZEE - De Economisch Promotiegroep Zee
land, voorheen beter bekend ls de Acquisitiegroep
Zeeland heeft twee nieuwe edrijvengidsen uitge
bracht; de bedrijvenpromotifids Bedrijvig Zeeland
en een bedrijfsterreinengidjMet deze gidsen wil de
groep ondernemers buiten ieland kennis laten ma
ken met de economische Mogelijkheden van Zee- -
land. Daarvoor worden vq/ elke gids 2500 exempla
ren verspreid.
De bedrijvenpromotiegids is(
een kleurrijke gids, waarin al
lerlei handige informatie voo;
ondernemers is gebundeld. Di
ze gids, zo schrijft gedeputee.1
de D J. P. Bruinooge (econorr*
sche zaken) vormt dan ook P
start van het provinci^3
promotie- en acquisitiebel/d-
dat uitgevoerd wordt doodde
Economische Promotie^cP-
In deze groep zijn de proficie,
de beide havenschappen/" GGn
aantal Zeeuwse gemeen'11 ver_
tegenwoordigd, waarWer °°k
die van Schouwen-D'veland
en Sint Philipsland ('s regio
Zeeland- Noord). Decide Ka
mers van Koophand'het Re
gionaal Bureau A/e'dsvoor-
ziening, de Zeeuw*' Ontwik-
kelingsmaatschapfj (ZOM) en
het Commissaria' voor bui
tenlandse investf/ngen in Ne
derland fungeren als adviseurs
van de Promotiegroep.
Oase van rust
Deze moet, de naam zegt het al,
Zeeland onder de aandacht
brengen van ondernemers en
deze bedrijvenpromotiegids,
een uitgave van City Tburists
Promotions bv, is een moge
lijkheid daarvoor. De gids ver
schaft de ondernemer uitge
breide informatie over wonen
en werken in het Zeeuwse. De
provincie wordt in de gids om
schreven als een oase van rust
temidden van de dichtstbe
volkte gebieden van Europa.
Een oase waarin landbouw en
visserij, (zeehaven-)industrie
en toerisme de belangrijkste
bronnen van bestaan zijn. Be
halve de hier nog aanwezige
landelijkheid wordt ook (rela
tief) goedkoop wonen als een
pluspunt naar voren gescho
ven. Een speciaal hoofdstuk -
De veren zijn verleden tijd) is
gewijd aan de infrastructuur in
de regio, waardoor de afstand
tussen Vlissingen en Rijnmond
volgens de gids in drie kwar
tier kan worden overbrugd.
Apart beschreven
Aan de beide Havenschappen,
de Euregio Scheldemondde Ka
mers van Koophandel, het In
stituut voor het Midden- en
Kleinbedrijf en het Innovatie
centrum Zeeland wordt in dit
algemene deel apart aandacht
besteed en dat geldt ook voor
de in de groep vertegenwoor
digde gemeenten Terneuzen,
Goes, Middelburg, Vlissingen,
heimerswaal, Tholen. Schou-
wen-Duiveland en Sint Phi
lipsland zijn als regio Noord
beschreven. Opmerkelijk is dat
dit hoofdstuk begonnen wordt
met enkele opmerkingen over
de ontsluiting, in het verleden
vaak een struikelblok. Door de
Deltawerken beschikt de regio
nu over rechtstreekse verbin
dingen met de Randstad, Wal
cheren, Noord-Brabant en Bel-
gie. Daardoor behoeft een auto
rit naar Rotterdam, volgens de
gids niet langer dan 45 minu
ten te duren.
Dat men in de zomermaanden
dpor de brug bij Bru en de
drukte op de smalle twee-
baanswegen meer tijd nodig
kan hebben, wordt niet ver
meld. Een goede bereikbaar
heid is blijkens de gids niet het
enige pluspunt voor bedrijfs
vestiging in de regio. Ook de
relatief lage kosten van be
drijfsterreinen, de hoge ar
beidsproductiviteit en de moti
vatie van de werknemers wor
den als redenen voor vestiging
hier genoemd. Hierbij moet
het gunstige leefklimaat met
voldoende rust en ruimte niet
worden vergeten.
Bedrijfsontwikkeling
Deze meer globale beschrijvin
gen worden gevolgd door éen
overzicht van de bedrijfsont
wikkelingen in Zeeland. Hier
voor houden de Kamers van
Koophandel jaarlijks de zoge
heten ERBO-enquete (ERBO/
Enquete Regionale Bedrijfs
Ontwikkeling). Uit dit over
zicht blijkt dat de omzetont
wikkeling vorig jaar in Zee
land achtergebleven is bij het
landelijke groeipercentage. De
omzet van de detailhandel in
Zeeland steeg daarentegen
sterker dan landelijk het geval
was.
Behalve veel informatie is de
nieuwe bedrijvenpromotiegids
ook een handig naslagwerk
voor het opzoeken van adres
sen van bedrijven. Daarvoor
bevat deze zowel branche- als
bedrijvenregisters voor de sec
toren industrie, bouwnijver
heid, handel, scheepvaart en
transport, zakelijke dienstver
lening en zakelijk toerisme.
Verder is de gids voorzien van
een samenvatting in het engels
en komt ook de provinciale
VVV aan bod. Een overzicht
van adressen van belangrijke
instanties, gemeenten, ministe
ries en werkgevers- en werkne
mersorganisaties alsook een
overzicht van belangrijke im
port, export- en andere handel
sorganisaties completeren het
geheel
Bedrijfsterreinen
Wat soberder van opzet is de te
gelijkertijd uitgekomen Be-
drijfsterreinengids. In deze
gids zijn de gegevens van aller
lei bedrijfsterreinen in Zee
land, groter dan 5 ha op een rij
tje gezet. Dit alles is voorzien
van kaarten Ivaarop de bedrij
venterreinen zijn ingetekend.
Daarbij is aangegeven of de
terreinen al dan niet planolo
gisch zijn aangepast aan be
drijfsvestiging. Dergelijke ge
gevens zijn voor de haven
schappen en de gemeenten on
misbaar voor het voeren van
een economisch promotiebe
leid.
SCHARENDIJKE - Afgelopen
week werd door de politie te
water opnieuw gecontroleerd
op het vaargedrag van bestuur
ders van snelle motorboten.
Hieronder vallen ook de zoge
naamde waterscooters.
Diverse schippers werden be
keurd voor met name het te
snel varen buiten de daarvoor
aangewezen gebieden. Ook
werd een bestuurder van een
snelle motorboot bekeurd voor
het feit dat hij geen geldig
vaarbewijs had.
VLISSINGEN - Afgelopen za
terdag werd tijdens een actie
van de politie te water in sa
menwerking met de douane op
de Noordzee voor de kust van
Walcheren het Nederlandse
zeiljacht Nefertari onder
schept.
Het jacht had ongeveer 2500 ki
lo hasj aan boord met een
straatwaarde van ongeveer 20
miljoen gulden.
Nadat de bemanning van het
jacht was aangehouden werd
het zeiljacht in beslag genomen
en overgebracht naar de haven
van Vlissingen.
Verwachtinq t/m zaterdag 24 juli
WEERSVOORUITZICHTEN
Donderdag Zonneschijn 50%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 10 graden
Mid.temp. 19 graden
Windkracht zuidwest 4
Vrijdag Zonneschijn 20%
Kans op neerslag 50%
Min.temp. 14 graden
Mid.temp. 21 graden
Windkracht zuidwest 4
Zaterdag Zonneschijn 20%
Kans op neerslag 70%
Min.temp. 13 graden
Mid.temp. 19 graden
Windkracht zuidwest 4
ZON- EN MAANSTANDEN
21 juli Zon op 05.43, onder 21.44
Maan op 08.27, onder 22.17
22 juli Zon op 05.45, onder 21.43
Maan op 09.50, onder 22.40
Eerste Kwartier: 26 juli (05.26)
HETWEEROVERZICHT
DE BILT - Er komt nog geen einde
aan het wisselvallige weer. Woens
dag vallen er nog geregeld buien
maar geleidelijk komt er iets meer
zon. Een lagedrukgebied dat via Ne
derland naar Scandinavië trok ver
liest zijn invloed op het weer. Een
zwakke uitloper van een hogedruk-
gebied neemt het over. De hoeveel
heid buien neemt woensdag gelei
delijk af en de zon schijnt nu en dan.
De middagtemperatuur wordt onge
veer 18 graden. De wind waait uit het
noordwesten tot westen en is matig,
kracht 4. Donderdag lijkt de beste
dag van de week te worden: droog,
regelmatig zon en 's middags 19 gra
den. Daarna is het weer ronduit wis
selvallig.
DEN HAAG - Het drinkwater
van het pompstation Schevin-
gen bevat teveel bacteriën. Het
Duinwaterbedrijf Zuid-Hol
land voegt aan het water sinds
maandag chloor toe om het wa
ter te desinfecteren. Het be
drijf sluit niet uit dat het water
daardoor een wat „muffe"
smaak krijgt. Volgens een
woordvoerder bestaat er geen
gevaar voor de volksgezond
heid.
KERKWERVE - De graan
oogstdemonstratie met
Zeeuwse koudbloedpaarden in
Kerkwerve wordt gehouden op
dinsdag 10 augustus.
In de Nieuwsbode van gisteren
(maandag) werd ten onrechte
vermeld dat 10 augustus op een
zaterdag zou zijn. Het evene
ment wordt georganiseerd
door de stichting het Werkend
Trekpaard. Tijdens de graan
oogstdemonstratie wordt ge
toond hoe men vroeger het
land bewerkte met behulp van
koudbloedpaarden. Iedere be
langstellende is van 16.00 tot
21.00 welkom aan de Heuvels-
weg 3 te Kerkwerve.
ZIERIKZEESCHEfl
NIEUWSBODE Éi
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie
D. L. van 't Leven.
Hoofdredacteur
P. M. M. Schrauwen
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee.
Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314.
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12951
Fotograaf (na 17.30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal I 48,50
Bij autom. afschr. 1 46,00
Per jaar f 183,00
Bij autom. afschr. f 173,00
Losse nummers f 1,00.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 64 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag,
„succesjes" (t/m 4 regels) f 7,-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 17%% BTW.