In eigen woning blijven vaak
mogelijk door aanpassingen
PROJECT VOORLICHTING
AAN OUDEREN OP
SCHOUWEN-DUIVELAND
Traplifi, verstelbaar keukenblok of douchezitje een uitkomst voor veel ouderen
Voorlichting ouderen
in vorm van project
Thema
middag
over wonen
voor ouderen
VRIJDAG 21 MEI 1993 NR 25361
Oud word je vanzelf. Die wijsheid wordt te
pas en te onpas gebezigd, maar strookt niet
helemaal met de werkelijkheid. Niet alleen
de lichamelijke gesteldheid is van invloed op
de manier waarop het verouderingsproces
zich voltrekt. Ook de kennis van regelingen
en voorzieningen en hulpverlenende
instellingen speelt een belangrijke rol bij dit
proces. Gezien de veelheid en
ingewikkeldheid daarvan zien veel ouderen
door de hulpverlenende bomen het
zorgverlenende bos niet meer. Daaraan wil
het VOORLICHTINGSPROJECT VOOR
OUDEREN op Schouwen-Duiveland iets
doen.
ZIERIKZEE -... Toe wil je mijn bril even halen,
'k heb hem vergeten mee te nemen toen ik naar
beneden kwam en je weet hoe moeilijk ik die trap
opkom?... Voor heel wat ouderen moet
bovenstaand verzoek niet vreemd in de oren
klinken. Met het klimmen der jaren wordt de trap
op- en afgaan voor veel ouderen immers een
probleem. Maar die „enge trap" is vaak niet het
enige wat een „onbezorgde oude dag" in de eigen
woning in de weg staat. Zo kan de angst voor een
slippertje in de badkamer een oudere soms doen
besluiten om het dan maar bij een simpele
wasbeurt aan de wastafel te houden. In dergelijke
gevallen behoeft een verhuizing niet altijd de
enige oplossing te zijn. Met het aanpassen van de
eigen woning kan de oudere daar soms nog jaren
prettig en veilig blijven wonen.
Dit project dat zich met
name richt op de
zelfstandig wonende
oudere, is in opdracht van
het Intra- en Extramuraal
Zorgoverleg Schouwen-
Duiveland uitgewerkt door
de Gemeenschappelijke
Gezondheidsdienst Zeeland
en de vakgroep
Voorlichtingskunde van de
•Landbouwuniversiteit
Wageningen. Het project
loopt van februari '93 tot
en met april '94 en bestaat
uit allerlei vormen van
voorlichting. Dat varieert
van mondelinge
voorlichting tijdens
gesprekken,
themamiddagen en
cursussen tot en met
allerlei schriftelijk
informatie-materiaal over
thema's als financiële
voorzieningen, huisvesting,
gezondheid en
zorgvoorzieningen.
Elk thema staat drie
maanden lang in het
middelpunt van de
belangstelling. Ook in de
Zierikzeesche Nieuwsbode
wordt dit jaar en begin
volgend jaar de nodige
aandacht aan dit
voorlichtingsproject
besteed. Elk thema wordt
aan de hand van een
inleidend verhaal bij de
lezer geïntroduceerd
waarna eens in de veertien
dagen een specifiek
onderdeel van dat
onderwerp wordt belicht.
Dit houdt in dat van elk
thema in totaal zes
artikelen in deze krant
verschijnen. Na het thema
financiën waarbij de lezer
kennismaakte met het wel
en wee van Piet en Maatje
wordt vanaf vrijdag 7 mei
de schijnwerper gericht op
het thema OUDEREN
HUISVESTING.
Na het inleidende verhaal
(vrijdag 7 mei) waarin het
belang van
ouderengeschikte
huisvesting en de
woonwensen van ouderen
werden belicht, staan in
dit tweede artikel de
mogelijkheden om de
woning door middel van
allerlei aanpassingen
ouderengeschikt te maken
centraal. De
mogelijkheden daarvoor
zijn legio en lopen uiteen
van het aanbrengen van bij
voorbeeld raamopeners en
hendelkranen tot en met
hét installeren van een
trapiift en het compleet
aanpassen van de slaap- of
badkamer.
Wat dat allemaal kost en
wie dat moet betalen,
daaraan wordt
in dit tweede verhaal
eveneens aandacht
besteed.
Heel wat ongelukken
gebeuren in de eigen woning.
Struikelpartijen op de trap,
glijpartijen in de badkamer
en onverwachte schuivers over
vloerkleedj es met
verraderlijk krullende
hoeken. Iedereen kent ze, die
veroorzakers van zere of zelfs
gekneusde en gebroken
ledematen, blauwe plekken
en ander lichamelijk letsel.
Zeker met het klimmen der
jaren wordt de mens daar
meer beducht voor, want wie
op oudere leeftijd iets breekt
herstelt daar toch
aanmerkelijk minder snel van
dan een jongere, 't Hoeft
echter lang niet altijd de
vrees voör een ongelukje te
zijn waarom ouderen nogal
eens aanhikken tegen een
lekkere badderbeurt of een
„reisje bovenverdieping". De
moeite en energie die dit alles
kost speelt daarbij ook een
rol. ...Hoe lang zitten we hier
nog., die vraag zullen ouderen
in dergelijke situaties zich
dan ook stellen.
Als dergelijke alledaagse
bezigheden problemen op
gaan leveren behoeft
verhuizing naar een
ouderengeschikte woning niet
altijd het enige alternatief te
zijn.
Veel ouderen blijven immers
zo lang als maar enigszins
mogelijk is in hun eigen,
vertrouwde woning wonen.
Door de woning meer
ouderengeschikt te maken
lukt dat vaak ook.
Soms zijn daarvoor slechts
hele kleine aanpassingen
voldoende, zoals het
verplaatsen of verwijderen
van meubilair waaraan de
oudere zich lelijk kan
bezeren. En wordt de
favoriete diepe tv-fauteuil een
probleem bij het opstaan dan
kan de aanschaf van een
hogere seniorenstoel worden
overwogen. Speelt hetzelfde
probleem bij het in en uit bed
gaan dan biedt een
seniorenbed vaak uitkomst.
Angst om tijdens het douchen
een onverwachte schuiver te
maken kan door het
aanbrengen van steunen (ook
mogelijk in het toilet) en een
anti-siipvloer worden
weggenomen. Met een
douchezitje, wordt het
badderen voor de oudere die
niet meer zo lang kan staan
bovendien aanmerkelijk
comfortabeler, terwijl het
verwijderen van de drempels
voor veel ouderen -en heus
niet alleen rolstoelers-
eveneens een grote opluchting
kan zijn.
Na een ongelukje verstoken
blijven van hulp, omdat men
niet bij de telefoon kan. Dat
schrikbeeld; leeft bij heel wat
alleenwonende ouderen. Die
angst kan worden
weggenomen door een
aansluiting op het bejaarden
en gehandicaptenalarm.
Daarvoor bestaat in Zeeland
een aparte organisatie; de
Stichting Bejaarden- en
Gehandicaptenalarm Zeeland.
Met een zendertje dat de
oudere (of gehandicapte)
altijd bij zich moet dragen
kan deze in geval van nood
met een druk op de knop de
centrale meldpost
waarschuwen. Na de melding
neemt de meldpost dan
contact op met een van de
drie vooraf opgegeven
adressen van familie of
bekenden die zich bereid
hebben verklaaVd om indien
nodig poolshoogte te gaan
nemen. Ouderen die van deze
service gebruik willen maken
kunnen daarvoor een
aanvraag indienen bij de
Federatie voor
M aatschappelij ke
Dienstverlening in Zierikzee.
Soms echter moet er meer
gebeuren en valt aan een
verbouwing niet te ontkomen.
Bij voorbeeld als er een
trapiift moet worden
geinstalleerd of als de
badkamer-of de keuken moet
worden aangepast. Dat geeft
weliswaar vaak een hoop
rommel in huis, maar dat
weegt niet op tegen de
voordelen van dergelijke
aanpassingen. Hoe
noodzakelijk die soms zijn
blijkt uit het verhaal van
mevrouw S. Pannekoek uit
Dreischor.
Nadat ze in 1988 plotseling
ernstig ziek werd bleek bij
terugkeer uit het ziekenhuis
dat haar woning in de
Moggestraat niet langer voor
haar geschikt was. Want ook
al herstelde ze dankzij acht
maanden revalidatie
behoorlijk, de oude Sjaan
werd ze toch niet meer. Met
name de trap bleek een groot
struikelblok te zijn. Daarom
werd bij de gemeente een
aanvraag voor een trapiift
ingediend. Die bleek echter te
duur te zijn zodat aan een
verhuizing uiteindelijk niet te
ontkomen was. Tb en haar
oude woning in de
Moggestraat vier jaar geleden
aan de beurt was voor
renovatie kwam mevrouw
Pannekoek in een
bejaardenwoning in de Van
Renkumstraat terecht. Het
bleek een enorme verbetering
te zijn omdat alle vertrekken
(woon- en slaapkamer, douche,
keuken en toilet) op de
begane grond te vinden zijn.
Bovendien waren in douche
en toilet al steunen
aangebracht.
Tben Sjaan Pannekoek in
november '90 opnieuw
getroffen werd door ziekte
bleek echter dat ook deze
woning voor haar moest
worden aangepast wilde ze
daar kunnen blijven wonen.
Nadat eerst de drempels uit
de woning waren verwijderd
werd de toiletpot verhoogd en
werd de douchecel voorzien
van een antislip- vloer en een
dochezitje. Daar was
mevrouw Pannekoek, die
ondanks maandenlange
revalidatie en dagbehandeling
in de Corneliastichting toch
niet meer de oude werd maar
wat blij mee, want te lang
staan en een eindje lopen dat
lukt haar niet meer. Daarom
ook beschikt ze over een
rolstoel voor als ze naar
buiten gaat.
Ook de keuken moest onder
handen worden genomen,
wilde ze ondanks haar
beperkingen -mevrouw
Pannekoek kan slechts één
arm gebruiken- zelf kunnen
koken. Daarvoor kwam er
behalve een langer werkblad
ook een in hoogte verstelbare
werkstoel te staan. De
keukenkastjes kwamen lager
te hangen terwijl de kastjes
onder het werkblad geen
deurtjes maar schuiven
kregen. De gebruikelijke
kraan maakte plaats voor een
speciale hendelkraan. Door
deze aanpassing was er voor
de wasmachine en de koelkast
geen ruimte meer in de
keuken. Die verhuisden dan
ook naar de aangrenzende
bijkeuken en voor de berging
van haar twee rolstoelen werd
er tenslotte een nieuw
schuurtje gezet. Een vrij
ingrijpende „reorganisatie"
die een behoorlijke troep
veroorzaakte. Dat was niet
het enige want na het
indienen van de aanvraag
moest mevrouw Pannekoek
een jaar geduld hebben
voordat ze te horen kreeg dat
haar keuken mocht worden
aangepast. Dat ze daardoor
drie dagen lang geen warme
hap kon maken nam ze gezien
alle pluspunten van die
aanpassing graag voor lief.
Door al deze aanpassingen en
met haar (Detam)hulp en de
hulp van haar legensgezel,
haar dochter en de buren kan
ze zich nu behoorlijk redden.
Ze hoopt dan ook nog lang in
de Van Renkumstraat te
kunnen wonen, ook al is het
er soms een beetje stilletjes.
„Ik woon al meer dan dertig
jaar in Dreischor, ik wil hier
dan ook niet meer weg" zegt
ze.
Wie net zoals mevrouw
Pannekoek behoefte heeft aan
woningaanpassing, omdat
men niet meer goed ter been
is of niet goed ziet of hoort,
zal uiteraard eens zorgelijk
achter de oren krabben over
de kosten die dit alles met
zich meebrengt. Want één
ding is zeker, het aanpassen
van de woning kost vaak
aardig wat geld. Voor die
kosten kan de oudere of
gehandicapte een beroep doen
op de Regeling Geldelijke
Steun Huisvesting
Gehandicapten. Het budget
dat het rijk hiervoor
beschikbaar stelt is echter
beperkt.
Om in aanmerkig te komen
voor een vergoeding via deze
regeling moet de oudere bij
de gemeente waar hij woont
een aanvraag indienen. Die
heeft daarvoor speciale
aanvraagformulieren. Na het
inleveren van deze aanvraag
(ok bij de gemeente), vraagt
deze advies aan een
deskundige organisatie zoals
bij voorbeeld de
Gemeenschappelijke Medische
Dienst. Die stuurt op zijn
beurt een medewerker langs
om samen met de bewoner te
zien welke oplossing het best
(en het voordeligst) is. Op
basis van het advies van de
deskundige bepaalt de
gemeente dan of de bewoner
voor een bijdrage in
aanmerking komt. Of dat wel
of niet gebeurt heeft niets te
maken met het soort
handicap, de leeftijd en het
inkomen. Uitgangspunt is dat
de bewoner verantwoord in de
eigen woning kan blijven
wonen. Die bewoner moet
overigens ook zelf iets
betalen, daarvoor is een eigen
bijdrage van maximaal
vijfhonderd gulden
vastgesteld. Levert dat bedrag
problemen op dan kan de
bewoner via de sociale dienst
een beroep doen op de
bijstandswet.
Krijgt de bewoner van de
gemeente te horen dat deze
akkoord gaat met de
aanpassing dan kan de
bewoner de aannemer of
installateur vragen een
prijsopgaaf op te stellen. Ook
die moet door de gemeente
worden goedgekeurd. Pas als
dat is gebeurd en beslist niet
eerder mag worden begonnen
met de verbouwing cq
aanpassing. Wordt toch alvast
maar begonnen met de
werkzaamheden voordat de
gemeente hiervoor
toestemming heeft gegeven,
dan vervalt het recht op een
vergoeding! Zijn alle
werkzaamheden achter de rug
dan wil de gemeente dat ook
graag even horen. Dit omdat
deze de verrichte
werkzaamheden wil
controleren alvorens over te
gaan tot het uitbetalen van de
vergoeding.
Die vergoeding via de
Regeling Geldelijke Steun
Huisvesting Gehandicapten
geldt niet alleen voor
bewoners van huurhuizen
maar ook ouderen die door
hun afnemende mobiliteit of
hun handicap hun eigen
(koop)woning moeten
aanpassen. De enige
voorwaarde die de gemeente
stelt is dat de oudere ook echt
in de woning moet wonen,
want voor het aanpassen van
weekendhuisjes etc daar is de
regeling Geldelijke Steun
Huisvesting Gehandicapten
niet voor bedoeld. Soms moet
er voor die aanpassingen
zoveel in huis worden geklust
en verspijkerd dat een
tijdelijke verhuizing niet te
voorkomen is. In dit geval
kan de gemeente ook met een
bedrag over de brug komen
voor de verhuizing naar een
tijdelijk onderkomen. Want
ook dat brengt extra kosten
met zich mee.
TEKST ROSALIEN KORSTANJE,
met medewerking van
MW. S. PANNEKOEK
FOTO'S JOOP VAN HOUDT
ZIERIKZEE - In het
informatiecentrum van Beter
Wonen aan de Calandweg
(nummer 51) in Zierikzee
wordt dinsdag 8 juni een
speciale middag gehouden
rond het thema wonen voor
ouderen. Deze
voorlichtingsmiddag begltti
om 13.30 uur. De bijeenkom»!
maakt deel uit van het
project Voorlichting aan
Ouderen op Schouwen-
Duiveland.
Tijdens deze bijeenkomst gaat
de heer J. van Wezel nader in
op een aantal woonwensen
van ouderen. Van Wezel is
naast gewestelijk Anbo-
voorzitter ook voorzitter van
de adviesgroep Woonbelangen
Senioren op Schouwen-
Duiveland. De heer A. Ihnge
van Beter Wonen laat zien
welke soorten
ouderengeschikte woningen
beschikbaar zijn of komen op
Schouwen-Duiveland. Dat
aanbod loopt uiteen van de
bekende bejaardenwoning
met alles gelijkvloers tot en
met woningen in een
woonzorgcomplex zoals de
Poortershof.
Namens de
Gemeenschappelijke Medische
Dienst belichten de heren J.
Nagelhout en F. Kuijper de
mogelijkheden voor
woningaanpassing. Die
aanpassingen maken het
mogelijk om toch in de eigen
woning te blijven wanneer
men wat minder goed ter
been wordt of gehandicapt
raakt. Makelaar M. Bij de
Vaate uit Burgh-HaamStede
ten slotte vertelt over
koopwoningen voor ouderen
op Schouwen-Duiveland. Voor
de aanwezigen is er niet
alleen het nodige te horen
maar ook te zien en uiteraard
is er voor hen gelegenheid om
vragen te stellen.