Mei-staking '43 centraal op
expositie in Vlissings museum
Subsidie Monum-Art na lange
discussie uit kunstenaars-pot
Startsein door gedeputeerde mevrouw L. Nederhoed-Zijlstra
Te veel
gedronken
Diefstal uit
voertuigen
Aanrijding
tractor
en auto
Loc Lap
overleden
Twee
arrestaties
bij
ontruiming
in Nijmegen
ZIERIKZEESCHEK&J
NIEUWSBODE Ba
PvdA wil liever twee mille voor kunstproject
1
DINSDAG 27 APRIL 1993 NR 25348
3
De mei-staking in 1943: melkrijders op lege wagens. (Foto: Azla Kruisinga).
Mevrouw Nederhoed wordt
donderdag omstreeks 16.20 uur
gebeld door de Commissaris
van de Koningin van Zuid-
Holland om het startsein te ge
ven voor de expositie. Zij op
haar beurt belt haar ambtsge
noot in Gelderland. Met deze
actie wordt op twaalf plaatsen
Galerie Noordhavenpoort,
waarin een aantal Zierikzeese
kunstenaars regelmatig expo
sities organiseert heeft die dui
zend gulden subsidie gevraagd
voor het project Monum-Art.
Een project waaraan minimaal
tien kunstenaars uit de regio
Tilburg meewerken. In dit pro
ject, dat van 8 juli tot 22 augus
tus in Zierikzee te zien is be
lichten de kunstenaars aan de
hand van grafiek hun visie op
de Zierikzeese monumenten.
Doordat de objecten niet alleen
in de Noordhavenpoort te zien
zijn, maar ook bij de verschil
lende monumenten, ontstaat
een soort kunstroute.
Grafiek koffers
Daarnaast worden ook koffers
met grafiek te koop aangebo
den. Dergelijke koffers worden
ook aan de sponsors (bedrijfs
leven en nu dus ook de gemeen
te) aangeboden. Het grote
struikelblok bleek maandag
avond het financieren van dit
project. Hoewel Monum-Art
niet helemaal voldoet aan de
voorwaarden van de subsidie
regeling voor beeldende kunst
wilde b en w toch de reserve
2500,-) hiervoor gebruiken
om Monum-Art te subsidiëren.
Dit vooruitlopend op het wijzi
gen van de subsidiecriteria van
deze regeling. Tbt nu toe kon-
in Nederland een expositie ge
opend. De expositie draagt de
titel April/mei 1943, de stakin
gen als keerpunt.
Keerpunt
De April/meistaking was de
M. A. Bij de Vaate-Rozendaal
(CDA): Om de VVD over de
streep te trekken de subsidie
voor Monum-Art uit onvoor
zien halen.
den alleen Zierikzeese kunste
naars (ingeschreven bij de
Zeeuwse Kunstkring) van deze
regeling profiteren als ze in
Zierikzee exposeren.
Weinig gebruikt
Door deze beperking is het pot
je hiervoor nog weinig ge
bruikt, immers het handjevol
kunstenaars exposeert niet
jaarlijks in eigen woonplaats.
Daarom is in de laatste verga
dering van de commissie cul
tuur het idee geopperd om de
voorwaarden wat te verruimen
zodat ook initiatieven als
Monum-Art in aanmerking
kunnen komen voor een bijdra
ge uit het Zierikzeese beelden
de kunst-potje. Met het oog op
het korte tijdsbestek waarin
het project moet worden voor
bereid en vooruitlopend op het
verruimen van deze criteria
waren b en w (na de nodige dis
cussie) van mening dat
Monum-Art uit die reserve van
2500,- kan worden gesubsi
dieerd.
Twee mille
De PvdA was het daar roerend
mee eens. Sterker nog, gezien
de omvang van de reserve
2500,-) en de waarde van het
project als elkweervoorziening
(aansluitend op de Zierikzeese
monumenten) hadden de soci
aaldemocraten er wel tweedui
zend gulden voor over.
Daarvoor krijgt de gemeente
Zierikzee dan een koffier met
grafiek en dat kan volgens
fractievoorzitter M. R. de Jong-
van Loo het begin zijn van de
vorming van een collectie mo
derne kunst, zoals in het mu-
seumverzamelbeleidsplan
wordt bepleit.
Wat moeilijker hadden CDA en
VVD het met het voorstel. Hoe
wel het CDA van mening was
dat het verzoek niet voldoet
aan de geldende subsidiecrite
ria en het op zijn minst toch
wat verontrustend was om
vooruitlopend op het bijstellen
van de criteria al vast te subsi
diëren, wilden de christende
mocraten dit subsidieverzoek
niet afblazen. Omwille van de
tijdsdruk en het feit dat het
project in een goede periode
(juli en augustus) wordt gehou
den ging het CDA in eerste in
stantie akkoord met het voor
stel.
De WD deed dat niet. Omdat
Monum-Art niet voldoet aan de
M. R. de Jong-van Loo (PvdA):
in plaats van duizend gulden,
liever twee mille voor Monum-
Art.
criteria van de huidige subsi
dieregeling voor beeldende
kunst vonden de liberalen dat
die duizend gulden maar uit de
post onvoorzien moest komen.
De regels zijn er volgens me
vrouw J. Bos nu eenmaal niet
voor niets. Ze toonde zich dan
ook verbaasd over de „halve
draai" van het CDA om voor
Monum-Art een .uitzondering
te maken. Bovendien had ze
ook nog geen begroting voor
het project onder ogen gehad.
Dat Monum-Art een belangrijk
initiatief voor Zierikzee is en
dat het thema nauw verbonden
is met de stad, zoals burge
meester Asselbergs nog eens
beklemtoonde, was voor de
VVD en voor de SGP/GPV/
RPF (principieel tegen) geen
aanleiding om van mening te
veranderen. „We blijven een zo
als u het noemt starre houding
aannemen" aldus mevrouw
Bos.
De poging van het CDA om de
kingen snel de kop ingedrukt.
Dit werd vooral veroorzaakt
door de omstandigheid dat na
genoeg heel Zeeland door de
Duitsers tot Sperrgebiett was
verklaard. Het was daardoor
niet alleen in sterke mate geï
soleerd, maar vormde ook een
militair bolwerk met een veel
krachtiger bezettingsmacht
dan elders in Nederland. Al
leen in Noord-Beveland lagen
geen Duitse regimenten.
Geen melk
Als er in de landbouw gestaakt
werd, zoals dat in april/mei
1943 het geval was, viel dit re
latief weinig op. Enkele boeren
in Zuid-Beveland leverden
geen melk af aan de melkfa
briek in Middelburg, maar
door aanvoer uit andere gebie
den had dit weinig invloed. Op
Zuid-Beveland is het krach
tigst gestaakt in het dorp Ka-
pelle. Twee inwoners werden
door de Duitsers opgepakt en
naar Vught gezonden. In Hoe-
deketiskerke was de staking
vrij algemeen, maar duurde
niet langer dan een dag. Op
Walcheren kwamen stakingen
voor in Vlissingen en Middel
burg.
Bij de Vitrite en bij houthan
del Alberts werd het werk stil
gelegd. Door het dreigen met
represailles en strenge contro
les door de Duitsers werd de
volgende dag de staking gebro
ken. Op de werf De Schelde
bleef de staking beperkt tot
een korte demonstratie. Van
wege de functie in de oorlogs
industrie van deze werf werd
het terrein dagelijks door
Duitse troepen bewaakt. Het
werk kwam op 30 april rond
10.00 uur stil te liggen. Onder
druk van veel militair machts
vertoon, zoals de opstelling
van mitrailleurs op het fa
brieksterrein en hevige dreige
menten, werd het werk hervat.
Zelfs winkels
gesloten
In Zeeuwsch-Vlaanderen
staakte in de buurt van Tfemeu-
zen een tiental arbeiders van
een aannemersbedrijf. Zij wer
den terstond gearresteerd. Op
Noord-Beveland begon zater
dag 1 mei in Wissenkerke een
algemene staking. Iedereen
legde het werk neer en zelfs de
winkels sloten. Van Wissenker
ke sloeg de staking over naar
Kortgene en Colijnsplaat. Ook
op het platteland toonde, men
zich solidair. Op;dinsdag 4 mei
verscheen een overvalwagen op
het eiland en werden arresta
ties verricht. Hierna verliep de
staking. De expositie in het
Stedelijk Museum aan het Bel-
lamyplein in Vlissingen is te
zien van 30 april tot en met 13
juni. Het museum is op werk
dagen geopend van 10.00 tot
17.00 uur en in het weekend en
op feestdagen van 13.00 tot
17.00 uur.
WD over de streep te trekken
door voor te stellen de subsidie
dan uit het potje voor onvoor
ziene uitgaven te halen bracht
geen duidelijkheid. Tegenover
WD en CDA (met uitzonde
ring van wethouder De Rijke
die bij het collegestandpunt
bleef), die zich voorstander
toonden van een subsidie uit
onvoorzien, stonden PvdA en
SGP/GPV/RPF zodat de uit
komst van de stemming vijf
voor en vijf tegen was. Tbt spijt
van het CDA die had gehoopt
dat de PvdA uit solidariteit
met het voorstel mee zou gaan.
Voor burgemeester Asselbergs
bood deze uitkomst weinig
kans op verdere uitwerking
van het project. Als de raad
hierover geen besluit kon ne
men zouden de organisatoren
van Monum-Art ook na maan
dagavond nog in onzekerheid
blijven. In dat geval „zouden
we ons als bestuurders toch
diep moeten schamen" aldus
de raadsvoorzitter, die het bo
vendien geen goede zaak vond
om bij afwezigheid van de wet
houder van financiën (L. J. van
Gastel) ineens te besluiten om
voor Monum-Art de post on
voorzien te gebruiken. Die
woorden gaven uiteindelijk de
doorslag om toch met het colle
gevoorstel in te stemmen.
Voor de rechter
In verband met het heffen van
BTW door de gemeente is Zie
rikzee door een koper van
bouwgrond gedagvaard. Op
woensdag 12 mei moet Zierik
zee voor de rechter van ,de Ar
rondissementsrechtbank in
Middelburg verschijnen', waar
bij de gemeente door advoca
tenkantoor Adriaanse en Van
der Weel wordt vertegenwoor
digd.
Deze kwestie is ontstaan nadat
de Hoge Raad onlangs de uit
spraak heeft gedaan dat het
heffen van BTW door een ge
meente niet in alle gevallen
rechtmatig is. Deze uitspraak
heeft geleid tot een stroom van
verzoeken voor terugvordering
van deze BTW.
Ook in Zierikzee is dat het ge
val geweest. Bij de secretarie
zijn zo'n zestig verzoeken voor
RENESSE - De heer L. uit de
gemeente Westerschouwen
werd in de nacht van maandag
op dinsdag aangehouden om
dat hij een auto bestuurde ter
wijl hij te veel had gedronken.
De politie hield de man staan
de bij een alcoholcontrole op
de Stoof weg nabij Renesse. Uit
een test met het ademanaly
seapparaat in het politiebu
reau te Zierikzee bleek dat de
man 550 ug/1 alcohol in zijn li
chaam had. Zoveel dat hij een
dagvaarding kreeg om zich
voor de politierechter voor zijn
gedrag te verantwoorden.
WESTERSCHOUWEN - In de
gemeente Westerschouwen
werden twee diefstallen ge
pleegd uit voertuigen.
Uit de camper van de heer B.
uit het Duitse Lurien werden
kleding, cheques en geld gesto
len. Dat gebeurde maandag
tussen 16.00 en 17.00 uur ter
wijl de camper geparkeerd
stond aan de Rampweg. Uit de
auto van de heer Z. uit Linz
werd een rijbewijs en een pas
poort gestolen. De auto stond
aan de Kampweg te Westen-
schouwen.
OUWERKERK - In de Phoe-
nixstraat te Ouwerkerk vond
maandag een aanrijding
plaats tussen een tractor en
een personenauto.
Het ongeluk gebeurde om on
geveer 10.15 uur toen de heer R.
uit Ouwerkerk vanuit een uit
rit met zijn tractor achteruit de
Phoenixstraat op reed. Achter
de tractor hing een vorkhefin-
richting die 1,80 meter achter
uit stak. Op het moment dat R.
stil stond om weer terug de
oprit in te rijden reed een per
sonenauto bestuurd door de
heer Van de H. uit dè gemeente
Duiveland tegen de vorkhefin-
richting. Van de H. reed over de
Phoenixstraat in 'de richting
van de Baalpapenweg. Hij had
wel de tractor gezien maar niet
de vorkhefinrichting.
ROTTERDAM - De gemeente
Rotterdam wil via de Raad van
State te weten komen of de
stad recht heeft op uitbetaling
van rente over de miljoenen
guldens die de afgelopen jaren
zijn geleend om het opruimen
van bommen te financieren.
teruggave binnengekomen. Al
les opgeteld komt dat neer op
een bedrag van 475.000,-. In
lijn van werkwijze die door de
Vereniging van Nederlandse
Gemeenten wordt bepleit, heb
ben b en w van Zierikzee alle
vorderingen afgewezen. Voor
de kopers van bouwgrond rest
te niets anders dan een civiel-
rechterlijke procedure. Inmid
dels heeft een van de kopers de
ze stappen ondernomen.
Omdat Zierikzee hierdoor ge
dagvaard is moest er maandag
avond geld beschikbaar wor
den gesteld voor het inschake
len van een advocaat. Daar
voor is ongeveer 11.750,- no
dig. Een bedrag waarvoor de
exploitatie-opzet bestem
mingsplan Poortambacht 7 kan
worden aangesproken.
De discussie hierover, waarop
de drie betrokkenden op de pu
blieke tribune hadden gehoopt
bleef uit, want de raad ging*
ézonder meer akkoord. Veel an
dere mogelijkheden hadden de
raadsleden ook niet, omdat
Zierikzee simpelweg opgeroe
pen is om voor de rechtbank te
verschijnen.
AMSTERDAM - De bekende
Amsterdamse handelaar Loe
Lap is afgelopen weekeinde op
78-jarige leeftijd overleden.
Dat heeft de gemeente dinsdag
bevestigd. Lap is vooral be
kend geworden door zijn
dumpzaak die hij vanaf 1964
had aan de Reguliers-
breestraat. Hij had die zaak
tot 1981.
Naast de dumpzaak had hij la
ter ook nog een succesvolle
zaak in de Kinkerstraat. Met
zijn leus „Wat Lap lapt lapt Lap
alleen" was hij een van de mar
kantste handelaars van Neder
land. Zijn populariteit bleek
ook bij het 700-jarig bestaan
van Amsterdam, toen hij sa
men met Guus Oster een feest
programma presenteerde op te
levisie. Lap wordt donderdag
middag in de hoofdstad begra
ven.
Verwachting t/m zaterdag 1 mei
WEERSVOORUITZICHTEN
Donderdag Zonneschijn 70%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 10 graden
Mid.temp. 22 graden
Windkracht oost 4
Vrijdag Zonneschijn 50%
Kans op neerslag 30%
Min.temp. 10 graden
Mid.temp. 21 graden
Windkracht oost 3
Zaterdag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 30%
Min.temp. 10 graden
Mid.temp. 20 graden
Windkracht zuid 3
ZON- EN MAANSTANDEN
28 apr. Zon op 06.14, onder 20.56
Maan op 11.12, onder 02.19
29 apr. Zon op 06.12, onder 20.58
Maan op 12.29, onder 02.50
Eerste Kwartier: 29 apr. (14.41)
HETWEEROVERZICHT
DE BILT - Het tamelijk zonnige weer
met op veel plaatsen middagtempe-
raturen ruim boven de normale waar
de houdt aan. Ook de komende da
gen speelt de zon een hoofdrol in het
Nederlandse weer. De temperatuur
loopt morgenmiddag uiteen van een
graad of 16 in het noordelijk kustge
bied tot dichtbij de 25 graden in het
zuidoosten. Donderdag kan ook in
het oosten en midden van het land
het kwik vlak bij deze zomerse waar-
,de komen. Op beide dagen blijft het
droog en waait de wind uit het noord
oosten tot oosten. Aan de kust kan ze
morgen nu en dan krachtig zijn. Dit
stabiele en warme weer wordt ver
oorzaakt door het samenspel van
een depressie in de buurt van Portu
gal en een gordel van hoge barome
terstanden ten noorden van ons
land. Aangezien er in deze lucht
drukverdeling de komende dagen
nog niet veel verandert blijft ook het
weerbeeld gelijk. Ook op Koningin
nedag schijnt de zon flink. In het zui
den van het land kan zich in de loop
van de middag of avond een on
weersbui manifesteren, elders in het
land blijft het droog. De middagtem-
peraturen liggen dan rond de 21 gra
den. Kortom, het warme en vrij zonni
ge weer houdt aan.
NIJMEGEN - De Nijmeegse
politie heeft twee studenten
aangehouden bij de ontrui
ming van het Erasmus-gebouw
van de Katholieke Universi
teit. De jongens wilden terug
in het gebouw, nadat ze naar
buiten gedragen waren door de
politie.
De ontruiming van het bezette
gebouw dreigde dinsdagmor
gen even te escaleren toen de
twee jongens aangehouden
werden. Het grootste deel van
de ongeveer vijftig bezettende
studenten liet zich echter
rustig wegvoeren. Enkelen
moesten naar buiten gedragen
worden.
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie
D. L. van 't Leven.
Hoofdredacteur
P. M. M. Schrauwen
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee.
Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-1655"'.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12951
Fotograaf (na 17.30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal f 48,50
Bij autom. afschr. f 46.00
Per jaar f 183,00
Bij autom. afschr. f 173,00
Losse nummers f 1,00.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11-30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11-30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11-30 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 64 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag,
„succesjes" (t/m 4 regels) f 7,-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 17Vi% B.T.W.
VLISSINGEN - Op 29 april is het precies vijftig jaar
geleden dat fabrieken stil kwamen te liggen, ambte
naren naar huis gingen en boeren hun melk over het
land lieten lopen als protest tegen het wegvoeren in
krijgsgevangenschap van 300.000 Nederlandse mili
tairen, die kort na de capitulatie in mei 1940 uit
krijgsgevangenschap waren ontslagen. Donderdag
29 april wordt in twaalf provincies tegelijk een ten
toonstelling geopend over deze gebeurtenissen die
bekend staan als de mei-stakingen. In Zeeland is de
expositie te zien iii het Stedelijk Museum in Vlissin
gen. Hét startsein wordt donderdag gegeven door
waarnemend Commissaris van de Koningin in Zee
land mevrouw L. Nederhoed-Zijlstra.
meest massale, openlijke ver
zetsactie tijdens de Tweede We
reldoorlog en hoewel de sta
king nauwelijks bekend is be
tekende het wel een keerpunt
in de bezetting. De dag na het
uitbreken van de stakingen
werd politiestandrecht inge
voerd. Door standrechtelijke
executies en wilde schietpartij
en vielen 175 doden en honder
den gewonden. De stakingen
werden met veel onderdruk
king gebroken. Alle mannen
van 18 tot 35 jaar moesten zich
voor tewerkstelling in Duits
land melden, iedereen werd
verplicht zijn of haar radio in
te leveren en er werd steeds
harder opgetreden tegen het
verzet.
De april/mei-stakingen veran
derden de situatie in Neder
land grondig. De Duitsers had
den gemerkt dat het mislukt
was om de Nederlanders voor
zich te winnen en deden niet
langer hun best het Nederland
se volk te ontzien. Maar zeker
niet alleen de Duitsers waren
van houding veranderd. Door
de harde repressie waren de
Nederlanders minder dan ooit
bereid zich bij de Duitse bezet
ting neer te leggen. Bovendien
was er een gevoel van eensge
zindheid en solidariteit ont
staan en waren contacten ge
legd die de basis konden vor
men voor ondergrondse activi
teiten. Na de april/mei-stakin
gen kwam-overal in Nederland
het verzet goed op gang.
Zeeland rustig
In tegenstelling tot het oosten,
zuiden en noorden van het land
bleef het in Zeeland in de
april/mei-dagen van 1943 rela
tief rustig. Alleen de bevolking
van Noord-Beveland staakte
krachtig en vastberaden. In de
rest van Zeeland werden de sta-
ZIERIKZEE - Inhoudelijk hadden geen van de Zie
rikzeese raadsfracties (met uitzondering dan van
SGP/GPV/RPF) maandagavond moeite met het sub
sidieverzoek van galerie Noordhavenpoort voor het
project Monum-Art, maar uit welk potje die duizend
gulden dan betaald moet worden, daarover ontwik
kelde zich tijdens de raadsvergadering een vrij lang
durige discussie. Die resulteerde er uiteindelijk in
dat alle fracties akkoord gingen met het college
voorstel.
I
