Indrukwekkende ceremonie op de plek
waar het laatste gat werd gedicht
'De slachtoffers, hun verlies, verdriet en
angst verdwenen uit het historische beeld'
r UW KRAMT VAM
SCHOUWEN-DUIVELAND
ZIERIKZEESCHE sP
NIEUWSBODE H
FOTO VERSCHOORE
L
4* DEURLOO
Unieke dans-arrangementen
gepresenteerd door
de VVV Brouwershaven
VOOR VERHUUR VAN:
Nationale herdenking van de Watersnoodramp in teken van herinneringen
van slachtoffers
Koningin Beatrix legt krans bij de caissons in Ouwerkerk
dé krant van schouwen - duivelend!
Klaar
terwijl u
winkelt'
fotografie'Video
foto's in 1 uur klaar
ZlERIKZEE - DAM 5 - TELEFOON 01110-12796
NIEUWSBODE EXTRA
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1993 GRATIS HUIS AAN HUIS BLAD EDITIE SCHOUWEN-DUIVELAND
WINTERSPORT-SPECIALIST
ZEUTMSPORT
scwmumstiziEwauj JIL mo 12298
zoals het daarvooT was. Eerst
waren er de grote verliezen aan
mensenlevens en de enorme
verwoestingen die het water
aanrichtte. Daarna kwamen de
wederopbouw en de invloeden
van het Deltaplan".
Ondanks die veranderingen en
de tijd die is verstreken is het
voor de mensen die tijdens de
ramp dierbaren verloren nog
steeds moeilijk dat gemis te
aanvaarden. „Voor velen is het
nog altijd moeilijk daarover te
praten. Het is als een ver
schrikkelijke nachtmerrie die
telkens opnieuw wordt be
leefd". Hij wees er op dat de
herdenking ook in het teken
staat van degenen die met ge
vaar voor eigen leven spontaan
hulp boden in de eerste, moei
lijke uren van de Watersnood
ramp toen de professionele
hulpverlening van buiten het
rampgebied nog op gang moest
komen.
„De gesprekken over de ramp
van 1 februari 1953 en het uiten
van de gevoelens zijn nog
steeds niet verstomd. Het lijkt
er sterk op dat velen van de ge
neratie die het meemaakten nu
pas in staat zijn het échte ver
haal te vertellen. Wat toen ge
beurd is, is niet uit te wissen in
de herinneririg van de mensen
die het hebben meegemaakt.
Niet uit te wissen in stad en
land. Het kleine blijft er aan
herinneren: een bordje aan een
huis 'tot hier stond het water
op 1 februari 1953'. En het grote
herinnert eraan: de Storm
vloedkering in de Oosterschel-
de". Dat zei de Commissaris
van de Koningin in Zeeland drs
W. T. van Gelder in zijn toe
spraak.
Hij wees er op dat iemand die
zegt: ik heb de ramp meege
maakt veel meer zegt dan op
pervlakkig in deze woorden
besloten ligt. „Bij het verwer
ken van dit soort gevoelens en
herinneringen wordt de mens
op zichzelf terug geworpen. De
een zal zich zoveel mogelijk
uiten, de ander kan zich niet
uiten of wil er niet over praten.
Zeker is dat velen troost von
den binnen hun geloofsge
meenschap". De commissaris
wees er op dat de ramp een te
ken moet blijven van het feit
dat we in een land wonen dat
altijd beschermd moet worden
tegen de zee. „Wat nu, menselij
kerwijs veilig is kan in de toe
komst veranderen. De overheid
vervolg pagina 3
Eerste cursusweekend reeds volgeboekt
BROUWERSHAVEN - Vrijdagavond 29 januari pre
senteerde de VVV Brouwershaven één van haar
nieuwe toeristische activiteiten. Het betreft arran
gementen voor korte vakanties rondom het thema
historische hof- en theaterdansen.
Volgens de voorzitter van de
VW Brouwershaven, de heer
H. B. Zuiderent, wil de toerist
van tegenwoordig meer bekij
ken dan alleen zee, strand en
water. Bovendien gaan de Ne
derlanders steeds vaker op va
kantie. „Voor ons is dit een re
den om het aanbod goed in de
gaten te houden", aldus Zuide
rent. „In Brouwershaven slui
ten steeds meer winkels de
deuren. Dit is een negatieve
ontwikkeling, zowel voor de
lokale bevolking als voor de
toeristen. De WV moet deze
ontwikkeling zien te doorbre
ken, door steun te bieden. Ze
moet een actieve rol spelen
door te komen met initiatie
ven. Ook al komen er veel toe
risten, we moeten zelf ook iets
doen, het gaat allemaal niet
vanzelf".
Geschenk
Het idee van Vera Baris om in
Noordgouwe danscursussen te
geven, kwam dan ook als een
geschenk uit de hemel. Baris is
docent historische dans en
dansnotatie aan de Rotterdam
se Dans Accademie (RDA) en
daarnaast artistiek leider van
het Historische Dansensemble
Volta uit Rotterdam. Ze geeft
jaarlijks doorlopende cursus
sen overal in het land. Deze
cursussen hebben echter als na
deel, dat de deelnemers en Ba
ris zelf veel reistijd en -geld
kwijt zijn.
„Tben kwam het idee bij me op,
de cursussen geconcentreerd in
Noordgouwe, waar ik woon, te
geven", zegt Baris. „De deelne
mers moeten dan slechts een
maal reizen en zijn bovendien
tegelijkertijd op vakantie. Ze
hoeven zich niet te haasten om
weer op tijd thuis te zijn en
kunnen genieten van de mooie
omgeving van Noordgouwe".
Baris maakte haar idee in 1992
kenbaar aan de VVV Brou
wershaven. Deze vond het een
aantrekkelijk idee en heeft het
voorgelegd aan een speciaal
voor dit doel ingeroepen com
missie. Deze commissie is aan
het werk gegaan met als resul
taat een gevarieerd cursuspro
gramma en verschillende soor
ten verblijfsmogelijkheden,
die in de vorm van arrange
menten voor een midweek of
weekend aangeboden worden.
Hoven
Baris geeft op een populaire
wijze les, zodat zowel gevorder
den als beginners in de dans, er
met plezier aan deel kunnen
nemen, met kostuums en mu
ziek uit vroeger tijd. Dans was
aan de hoven zo belangrijk, dat
elk hof van enig aanzien be
schikte over een dansmeester.
Wie van adel was, of wie het
zich kon permitteren, liet zich
scholen in de dans. Dans
weerspiegelde immers het in
nerlijke van de mens en was
soms zelfs een criterium voor
de keuze van een huwe
lijkspartner.
Baris bestudeerde de notities
van diverse dansmeesters,
waardoor meer bekend werd
over de verfijnde en rijk ver-
sierde dansen uit die tijd. Deze
dansen vormen de bakermat
van de huidige ballroomdans
en die van het klassieke ballet.
In haar lessen worden deze
dansen zo authentiek mogelijk
geleerd.' „Maar het gebeurd
ook vaak, dat ik op een mooi
muziekstuk zelf een choreogra
fie maak volgens de kennis die
ik over de oude dansen heb",
vertelt Baris.
Vrijdagavond 29 januari kon
den belangstellenden, in de hal
vervolg pagina 3
reserveer nu voor de krokusvakantie
SKI'S en SCHOENEN
SIMSJBURTON, SNOWBOARD
SNOWBOARD SCHOENEN
der hen de ministers Maij-
Weggen, Dales en Ter Beek, een
aantal ambassadeurs van bui
tenlandse naties, enkele bevel
hebbers van het Nederlandse
leger en de genodigden uit de
vijftig zwaarst getroffen ge
meenten. „De koningin komt
eraan", gonsde het door het pu
bliek. In de verte viel inder
daad over de dijk de gepantser
de, blauwe Koninklijke bus te
Advertentie
OUWERKERK - De vlaggen van de gemeente Duiveland, het Waterschap Schouwen-Duiveland, de getrof
fen provincies Zeeland, Noord-Brabant, Zuid- en Noord-Holland en de nationale driekleur wapperden
halfstok op de achtergrond. In tegenstelling tot veertig jaar geleden toen het water tegen de dijken opbeuk-
ten, was het vrijwel windstil. In een grauwe mist en een ijzige kou werden bij de caissons van Ouwerkerk
de 1835 slachtoffers herdacht die veertig jaar geleden bij de Watersnoodramp zijn gevallen. Bij de herden
kingsplaquette die herinnert aan de sluiting van het laatste stroomgat op 6 november 1953 legde Hare Ma
jesteit Koningin Beatrix als eerste een krans. Op de plaquette staan de woorden te lezen: „In de worsteling
om een snel herstel van de waterkeringen, zijn de beste tradities van ons volk gehandhaafd", woorden die
haar moeder, prinses Juliana, uitsprak tijdens de troonrede van 1953.
Reeds een uur voordat de ko
ningin bij de caissons zou arri
veren, hadden zich reeds toe
schouwers genesteld op de tri
bune, die speciaal voor deze ge
legenheid was opgesteld. Niet
alleen mensen uit Schouwen-
Duiveland en de provincie Zee
land waren aanwezig. Van
heinde en ver waren de mensen
naar Ouwerkerk gekomen om
een glimp van de koningin op
te vangen en de nationale her
denking bij te wonen. Met en
onder elkaar werden herinne
ringen opgehaald van veertig
jaar geleden.
Herinneringen
Zo ook door de heer C. M. van
Staalen uit Dreischor die al
vroeg een plekje op de tribune
had opgezocht. Bij een dag als
vandaag gingen de herinnerin
gen weer terug naar veertig
jaar geleden. „Niet één keer,
maar meerdere keren heb ik
vandaag aan februari 1953 te
ruggedacht". Drie dagen en
nachten heeft hij met zijn gezin
op de zolder van zijn woning
moeten bivakkeren totdat er
hulp op kwam dagen. Buurt-
schipper De Rijke uit Zonne-
maire heeft het gezin uiteinde
lijk uit de benarde positie be
vrijd. De heer G. J. van Veen
was helemaal uit Assen overge
komen om de plechtigheid van
nabij mee te maken. Hoewel
hij dus niet uit het rampgebied
afkomstig is kan hij zich de
eerste dagen van februari goed
voor de geest halen. „Via de ra
dio volgde je hoe het de mensen
in het Zuiden van het land af
ging en leefde je met ze mee".
Zo had een ieder zijn eigen re
den bij de herdenking aanwe
zig te zijn.
NIEUWERKERK - „Vijf jaar na de Watersnoodramp was de strijd tegen het water, het uitvoeren van het
Deltaplan al belangrijker dan de herdenking van de tragische gebeurtenissen. De slachtoffers, hun verlies,
verdriet en angst verdwenen uit het historische beeld. De verloren strijd werd achteraf alsnog een overwin
ning, met als uitkomst.' veiligheid. Het paradoxale gevolg hiervan is dat de ramp zelf als het ware onzicht
baar is geworden in de nationale geschiedenis. De geschiedschrijving spreekt er nauwelijks meer over. Het
beeld van de na-oorlogse periode is dat van herstel en vernieuwing. Maar wie goed luistert naar de mensen
die de ramp hebben meegemaakt leert al snel dat het gaat om de angst, de onzekerheid, de kou, de storm,
de stank en verrotting, de verzilting, de modder en het modderen; het opruimen van de modder en de rom
mel na de ramp".
De emoties van de slachtoffers;
het gevoel van verlaten te zijn
en er alleen voor te staan,
speelde een belangrijke rol in
de toespraken die werden ge
houden tijdens de Nationale
Herdenkingsbijeenkomst,
maandagmiddag in de Neder
landse Hervormde kerk op de
Ring te Nieuwerkerk. De her
denking werd bijgewoond door
Hare Majesteit Koningin Bea
trix, de ministers Dales, Ter
Beek, Maij-Weggen, de Com
missarissen van de Koningin in
Zuid-Holland, Noord-Brabant
en Zeeland, vele andere hoog
waardigheidsbekleders en
ruim 170 mensen die de ramp
als slachtoffer en/of hulpverle
ners meemaakten.
De koningin arriveerde om
13.40 uur op de Ring in Nieu
werkerk waar een brede rij be
langstellenden al bijna een uur
stond te wachten en een ere
haag vormde waarlangs Hare
Majesteit de kerk binnenliep.
Zij werd begroet door burge
meester A. Bergshoeff en kreeg
bloemen van mevrouw M. J.
Grootenboer-van Dijke die op 2
februari 1953 werd geboren te
Nieuwerkerk. In de consistorie
van de kerk werd de koningin
voorgesteld aan een aantal ge
nodigden waaronder de beide
wethouders van Duiveland, W.
P. Stouten en C. W. Flik weert
en president-kerkvoogd A. R.
I. van den Hoek.
In zijn welkomstwoord zei burj
gemeester Bergshoeff dat Dui
veland de aanwezigheid van de
koningin als een grote eer be
schouwt en als blijk van mede
leven en betrokkenheid bij de
ramp die zich veertig jaar gele
den voltrok. Hij herinnerde er
aan dat de voormalige gemeen
ten Nieuwerkerk en Ouwer
kerk relatief het zwaarste wer
den getroffen door de ramp.
„Een van elke zes inwoners
verloor er het leven. De ramp
werd een markering in de tijd.
Na de ramp is het leven in de
dorpen nooit meer geworden
Oosterlands Fanfare onder leiding van Jaap Knuist zorgde voor de muzikale begeleiding. (Foto:
Joop van Houdt).
Aan de linkerkant van het klei
ne houten bordes hadden zich
schoolkinderen uit Sirjans-
Blijf op de hoogte van al het nieuws op Schouwen-
Duiveland, met de Zierikzeesche Nieuwsbode, en neem
een abonnement.
Mevrouw M. J. Grootenboer-van Dijke uit Nieuwerkerk biedt Hare Majesteit bloemen aan. Zij werd geboren op 2 februari 1952. (Fo
to: Joop van Houdt).
JA, ik wil een
kwartaalabonnement f 48,50
kwartaalabonnement met autom. afschr. f 46,—
jaarabonnement f 183,—
C jaarabonnement met autom. afschr. f 173,—
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste twee
weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af
naam Dhr./mevr
adres
postcode: plaats:
telefoon handtekening:
Bij automatische afschrijving uw
bank-/gironummer vermelden:
Zend de bon in open envelop zonder postzegel naar
Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie,
GQ Antwoordnummer 12, 4300 VB Zierikzee.
land, Oosterland, Nieuwer
kerk en Ouwerkerk opgesteld.
Bij de standaards waar de
kransen aan opgehangen zou
den moeten worden» oefenden
kleine padvinders nog even de
laatste stappen. Zij moesten
namelijk de kransleggers de
kransen aanreiken. De leden
van Oosterlands Fanfare test
ten nog eenmaal hun instru
menten. De mensen van het
NOB hadden plaatsgenomen
achter de camera's die de bij
eenkomst moesten registreren
en de journalisten stonden
klaar met schrijfblok en pen.
Allen in grote afwachting van
de aankomst van de koningin.
Aankomst
Voor het zover was arriveerden
allereerst drie bussen met de
genodigden bij de caissons. On-
ontwaren. Precies volgens het
schema arriveerd de koningin
en haar gevolg om 15.00 uur bij
de caissons van Ouwerkerk.
Tussen de heer A. Bergshoeff,
burgemeester van de gemeente
Duiveland en tevens voorzitter
van het herdenkingscomité en
de Commissaris van de Ko
ningin van de provincie Zee
land, de heer drs W. T. van Gel
der, in schreed Hare Majesteit
Koningin Beatrix in de rich
ting van het grijze, massieve
caisson. Voordat werd overge
gaan tot de kranslegging las
mevrouw L. E. M. Veltman-
Hack uit Ouwerkerk op gedra
gen wijze twee gedichten voor;
Watersnood van Gerrit Achter
berg en Stormvloed van Hans
Wispel. Met op de achtergrond
de klokken van de kerk in
vervolg pagina 3
Hare Majesteit Koningin Beatrixgeflankeerd door de Commis
saris van de Koningin van de provincie Zeeland de heer drs.
W. T. van Gelder en de burgemeester van Duiveland, de heer
A. Bergshoeff. (Foto: Joop van Houdt).