DINSDAG 2 FEBRUARI 1993 NR 25301
7
De vlag halfstok in de Noorsestraat te Ouwerkerk waar de houten woningen staan die na de ramp
werden geschonken door Noorwegen. (Foto: Joop van Houdt).
weg. Zo niet onze elfjarige.
Hij dook onder.
C. Nelisse vertelt het verhaal
namens de zieke J. W. Roskam
uit Noordgouwe. Veel
vluchtelingen uit Dreischor en
Kerkwerve vonden hier
gastvrij ontliaal. En alhoewel
met man en macht werd
gewerkt deze polder droog te
houden loopt hij later toch
onder. Veel lof voor dominee
Barendrecht, die alles
coördineerde en later dan ook
tot waarnemend burgemeester
werd benoemd. Het duurde
tot 31 maart voordat hier de
Limburgse Jagers ingezet
werden!
Met het verhaal van Franke
Roggeband uit Dreischor
hebben zowel zijn toehoorders
als hij zelf het moeilijk. Een
aangrijpend verhaal van
iemand die samen met het
varken terecht komt op een
betrekkelijk veilige zolder
van een stevige schuur. Zijn
zieke vader, die uit de bedstee
in zijn woning naar'zolder
was gebracht, drijft later
voorbij. In zijn bed. Met het
losgeslagen dak komen ook
zijn moeder en broers voorbij.
En alhoewel Franke
verscheidene keren
manmoedig zwemt door het
ijskoude water kan hij ze niet
allemaal redden. Vader blijkt
later, zonder dat iemand van
de familie er bij was, in
Zierikzee te zijn begraven.
Ook broer Adri, 21 jaar, redt
het niet en wordt weken later
pas gevonden. En dit was de
waarschuwing van vader
Roggeband: Jongens, de
stoep van café Slager (nu het
dorpshuis) is even hoog als de
kruin van de
Grevelingendijk". Vader had
het goed gezien.
Voor de muzikale omlijsting
zorgden Crescendo en de
organist Dirk Jansz. Zwart.
De laatste bewees zijn
vertrouwdheid met het
Reisense orgel in onder meer
een preludium van J. S. Bach.
Vakman als hij is weet hij
ook dit orgel naar zijn hand
te zetten en meer uit te halen
dan er ogenschijnlijk in zit.
Crescendo stond deze avond
onder de jeugdige leiding van
Ronald Slager. Zowel als
ensemble als in de
solopartijen liet men een
eigentijdse klankkleur horen.
C. Nelisse declameerde enkele
gedichten.
In de kerk is een sobere en
daardoor indrukwekkende
tentoonstelling van foto's en
ramp werd veroorzaakt, maar
ook het gevoel van
saamhorigheid,
hulpvaardigheid en
eensgezindheid in de periode
er na. Om te voorkomen dat
iemand zou worden vergeten
noemde hij geen namen. Twee
namen mochten volgens hem
niet onvermeld blijven.
Vogelaar: ,-,Als door een
wonder werd ons dorp voor
het ergst denkbare gespaard.
Binnen tien jaar moesten de
bewoners van Bruinisse voor
de tweede keer evacueren. De
Urker vissers hebben voor het
gehele eiland een onschatbare
rol vervuld in de rampdagen.
Datzelfde geldt ook voor het
gemeentebestuur van Gorssel,
de gemeente die Bruinisse
adopteerde en zoveel hulp en
hartelijkheid heeft gegeven."
Alvorens burgemeester
Vogelaar een minuut stilte
vroeg herdacht hij Iman
Deurloo, die op 1 februari
1953 in Bruinisse tragisch om
het leven kwam.
Het oudste gemeenteraadslid
de heer L. J. van den Bos
noemde het een goede zaak
om de gedenkdagen
daadwerkelijk te herdenken.
,,Ook voor de jeugd is dat erg
belangrijk", meende de nestor
van de gemeenteraad. Van den
Bos citeerde de woorden van
voormalig minister van
verkeer en waterstaat
N. Smit-Kroes, uitgesproken
tijdens de opening van de
Stormvloedkering in 1986.
Met het opsommen van een
aantal ernstige calamiteiten
die vorig jaar alleen al in ons
land hebben plaatsgevonden
lijkt deze uitspraak in de
ogen van het Bruse
gemeenteraadslid ietwat veel
van het goede. ,,Is Zeeland
wel veilig? We hebben kunnen
zien dat God de grote Meester
zijn hand altijd en overal kan
Expositie over de ramp in het gemeentehuis te Bruinisse. (Foto: Joop van Houdt).
Bruinisse
In de Hervormde kerk van
Bruinisse hield ds H. W. van
den Brink een plechtige
herdenkingsrede. De dominee
herinnerde aan het
angstaanjagende geluid van
de storm, het bruisende water,
het geloei van de
brandweersirene en het
onvergetelijke luiden van de
kerkklok, die hij zelf in het
nachtelijk duister in werking
had gesteld. „Wie waren wij
dat wij de ramp mochten
overleven ten koste van
anderen in de polders naast
ons", zo stelde hij. Zijn
aanwezigheid bij de
begrafenissen van de 138
slachtoffers staat hem nog
vers in het geheugen gegrift.
Ook het vele
improvisatiewerk dat op de
burgers afkwam staat
dominee Van den Brink voor
de geest alsof, zoals hij zelf
uitdrukte 'het gisteren
allemaal plaats greep'. Het
meest in het oog springend en
onvergetelijk ook Was voor de
vroegere Bruse herder de
mentale veerkracht van de
bevolking die direct van
aanpakken wist. Zonder een
georganiseerd rampenplan
waren de handen uit de
mouwen gestoken en
slagvaardig allerlei
initiatieven ontwikkeld.
,,De zorgen over de
slachtoffers en de gesprekken
die daarover volgden hebben
diepe indruk achtergelaten. In
het verbond tussen God en de
mensen liggen er
werkzaamheden voor ons te
doen. Een ervan is dat een
Deltaplan aan onze opdracht
werd toevertrouwd", aldus de
spreker.
Dominee Van den Brink sloot
af met een verwijzing naar de
verwoestende cycloon in
Bangladesh, nu twee jaar
geleden. ,,In een keer 200.000
doden bij een ramp. De
watersnood die wij hebben
beleefd zou moeten uitlopen
op een positief gebaar in die
richting."
Burgemeester A. Vogelaar
memoreerde in zijn
openingswoorden het
menselijk leed dat door de
uitstrekken. Echt veilig zijn
we pas als we ons bij Hem
geborgen weten", besloot de
nestor in Bruinisse.
Het orgelspel was in handen
van mevrouw P. C. Schraver-
Beekman. Declamatie werd
opgevoerd door de heer
L. S. Abrahamse en mevrouw
H. Okkerse-Kik.
De heer L. van den Bos
bedankte tenslotte allen die
op enigerlei wijze een
bijdrage hadden geleverd aan
de naar zijn zeggen gepaste
inhoud van deze bijeenkomst.
Na afloop was er voor de
genodigden gelegenheid om in
het verenigingsgebouw een
kopje koffie te nuttigen.
Herinneringen in de kerk te Kerkwerve. (Foto: Joop van Houdt).
Gedenken wij die dagen, de doden en hun strijd. Hun naam mag niet vervagen door sporen van de tijd", zong men in de Hervormde kerk te Nieuwerkerk. Rechtshoven
nog een camera van de televisie-uitzending 's middags. (Foto: Joop van Houdt).
documenten over de ramp.
Met onder meer het extra
bulletin van de Zierikzeesche
Nieuwsbode en een
waarschuwing van
Schuurbeque Boeije, destijds
burgemeester van Zierikzee
voor eventuele plunderaars.
Er wordt gewapenderhand
tegen hen opgetreden! Een
historische dia-presentatie
completeert het geheel.
Kerkwerve
Precies veertig jaar na de
Watersnoodramp van 1953
werd in de Hervormde kerk
te Kerkwerve een expositie
over dit gebeuren geopend
door burgemeester W. den
Boer van de gemeente
Middenschouwen. Hij merkte
op dat in de rampdagen de
kerk de plaats was waarop de
bevolking zich concentreerde,
mede omdat dit gebouw
hoger gelegen was dan de
woonhuizen. Het
Oranjecomité had alles keurig
voor elkaar. De burgemeester
noemde de namen van de drie
verdronken inwoners.
Onder de tientallen
aanwezigen die de opening
van de tentoonstelling
bijwoonden bevond zich ook
oud-burgemeester S. Francke,
thans wonend in Oostkapelle.
Hij verhaalde over wat hij in
de rampnacht en de dagen
erna had meegemaakt. Hij
noemde de hulp die van vele
kanten kwam opdagen.
Enkele hulpverleners waren
aanwezig, de heer J. Schot,
een Zierikzeese visser en de
heer Sipkes. Hij zei het èen
goede zaak te vinden dat na
veertig jaar de ramp nog
steeds wordt herdacht. Hij
sprak verder de hoop uit dat
mede door deze Kerkwerfse
expositie het gebeuren
levendig gehouden zal
worden.
De voorzitter van het
Oranjecomité, de heer
P. W. Bodbijl, nodigde hierna
allen uit om het
tentoongestelde te bekijken.
Vele tientallen foto's,
kranteknipsels zijn op
overzichtelijke wijze
neergelegd. Er staat een
prachtige maquette van
Kerkwerve ten tijde van de
ramp opgesteld, vervaardigd
door leerlingen van groep
zeven/acht van de Christelijke
basisschool Samuël. In de
zaal van de kerk worden
videofilms getoond. Een deel
ervan gaat over de
wederopbouw van Kerkwerve.
De tentoonstelling is de hele
week te bezoeken, tot en met
vrijdagavond, van zeven tot
negen uur.
Op de eerste avond vonden
meer dan honderd
(oud)Kerkwervenaren de weg
naar de Hervormde kerk.
Tentoonstelling over de ramp in de Nederlandse Hervormde kerk te Kerkwerve. (Foto: Joop van Houdt).
t
