Apart kaartje
voor de metro
Weigeraars dienstbevel voor rechter
Stroomstoring zorgt
voor veel ongemak
in Oost-Gelderland
waterstanden
z
Stoffelijk
overschot
gevonden
onder wrak
Dierenartsen verwerpen
doden eendagskuikens
Beroepsmilitairen houden voet bij stuk
ZIERIKZEËSCHE NIEUWSBODE
Woensdag 6 januari
Oosterland
Nieuwjaarsreceptie NBvP.
Oosterhof. 09.30 tot 11.30 uur.
Donderdag 7 januari
Nieuwerkerk
Commissievergadering alge
mene zaken in gemeentehuis.
19.30 uur.
Zaterdag 9 januari
Brouwershaven
Modelspoorbeurs. Tonnenma-
gazijn. Van 09.30 tot 15.30 uur.
Woensdag 13 januari
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Zaterdag 16 januari
Burgh- Haamstede
Nieuwjaarsbijeenkomst AN-
BO in De Schutse. 14.00 uur.
Dinsdag 19 januari
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 27 januari
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Dinsdag 2 februari
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 10 februari
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Dinsdag 16 februari
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 24 februari
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum,
14.30 uur.
Dinsdag 2 maart
Kerkwerve
Soosmiddag in 't' Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 10 maart
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Dinsdag 16 maart
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 24 maart
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Dinsdag 30 maart
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Woensdag 7 april
Zierikzee
Ouderenmiddag NCVB. Neder
lands Hervormd Kerkcentrum.
14.30 uur.
Dinsdag 13 april
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
Dinsdag 17 april
Kerkwerve
Soosmiddag in 't Zuudènde.
14.30 uur.
SCHIPHOL - Het Rampen
Identificatie Team van de
Rijkspolitie heeft maandag in
Faro in Portugal een stoffelijk
overschot geborgen. Het lag
onder het wrak van de DC-10
van Martinair, die twee weken
geleden verongelukte tijdens
de landing in Faro.
De stoffelijke resten van het
55-ste slachtoffer van de ramp
worden in de nacht van maan
dag op dinsdag vanuit Portu
gal overgevlogen naar Schip
hol. Daar zullen deskundigen
proberen de identiteit vast te
stellen. De identiteit van de 54
andere slachtoffers van de
ramp is al vastgesteld. In Faro
zijn nog drie leden van het RIT
achtergebleven en twee politie
mensen met speurhonden. Op
verzoek van de Portugese auto
riteiten zetten ze het onderzoek
naar eventuele stoffelijke res
ten in de wrakstukken voort.
DOETINCHEM - Overspanning van het hoogspan
ningsnet, gevolgd door het uitvallen van een groot
aantal kleinere stations, heeft maandagavond en -
nacht voor veel ongemak gezorgd in het oostelijke
deel van Gelderland. De storing zorgde ervoor dat
een deel van de provincie vanaf 18.17 uur zonder
stroom zat. Pas in de loop van dinsdagochtend werd
de storing verholpen. Hoe de overspanning is ont
staan, is voor de Provinciale Gelderse Electriciteits
Maatschappij PGEM nog onduidelijk.
De storing in het 150 KV-net
ontstond in een hoogspan
ningsmast in Almen. In een
reactie bezweken daarop ook
masten in Lochem en Doetin-
chem waardoor de hele Achter
hoek zonder stroom kwam te
staan. Voor de inwoners van
Doetinchem en Winterswijk
duurde de storing slechts een
uur. Het gebied tussen Lochem-
Borculo-Ruurlo werd pas in de
loop van de nacht weer van
stroom voorzien. De
stroomstoring zorgde vooral
bij boerderijen, varkenshou
ders, kuikenbroederijen en
verzorginstehuizen voor pro
blemen, voor veel particulie
ren was er alleen sprake van
ongemak. De noodvoorzienin
gen in de tehuizen waren name
lijk slechts berekend op een
storing van enkele uren. Het
zuivelconcern Borculo diende
enige tijd de produktie stil te
leggen. Ook de Nederlandse
Spoorwegen hadden proble
men door de storing. Treinrei
zigers naar en van Winterswijk
dienden enige tijd rekening te
houden met vertraging die kon
oplopen tot een half uur. Voor
de politie betekende de storing
veel extra werk.
De meldkamer van de Rijkspo
litie in Apeldoorn kreeg in kor
te tijd honderden telefoontjes
te verwerken. Er werd extra
personeel opgeroepen dat voor
al rond industrieterreinen en
winkelcentra ging surveilleren
omdat ook alarminstallaties
en schriklichten waren uitge
vallen.
UTRECHT - De Nederlandse dierenartsen vinden
het doden van haantjes die één dag oud zijn niet lan
ger acceptabel. In een brief aan het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en visserij protesteert de
Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Dier
geneeskunde (KNMvD) tegen het doden van overbo
dige eendagskuikens.
Jaarlijks worden in Nederland
circa 40 miljoen mannelijke
kuikens van één dag oud ge
dood. Dat gebeurt na het sek
sen, waarbij het geslacht van
kuikens wordt vastgesteld. De
vrouwelijke kuikens, de hen
netjes, worden ingezet voor de
produktie van eieren. De haan
tjes zijn onbruikbaar en wor
den derhalve vernietigd. Voor
de vernietiging van de haantjes
worden- zogeheten versnippe-
raars gebruikt. Dat zijn ketels
waarin de kuikens door ra
zendsnel ronddraaiende mes
sen in kleine stukjes worden
gehakt. De brij die overblijft
gaat naar de kadaververwer-
kende industrie.
De KNMvD beschouwt het do
den van eendagshaantjes op
morele gronden als verwerpe
lijk. Door haankuikens van le
grassen kort na uitkomst te do
den, verwordt het dier tot een
onbruikbaar wegwerpartikel,
vindt de maatschappij. Boven
dien is het gehele proces van
bebroeden, uitkomen, seksen
en doden een verspilling van
grondstoffen. De KNMvD
vindt het doden onnodig, om
dat er voldoende alternatieven
voorhanden zijn. Zo kunnen de
haantjes op biologisch-
dynamische bedrijven onder
diervriendelijke omstandighe
den worden gemest, om ze na
circa tien weken te slachten.
Voor de gespecialiseerde
pluimveemesterijen is het
mesten van de haantjes niet
aantrekkelijk, omdat de die
ren gefokt, zijn voor de produk
tie van eieren. Het economisch
rendement van het mesten van
de haantjes ligt lager dan dat
van kuikens van speciale vlees
rassen. De KNMvD noemt ook
de biotechnologie als hulpmid
del om het doden van kuikens
te beëindigen. Tfechnisch is het
in de nabije toekomst wellicht
mogelijk in een vroeg stadium
het geslacht van een kippe-
embryo te bepalen. Onderzoek
moet aantonen of een dergelij
ke werkwijze praktisch en
ethisch haalbaar is, aldus de
KNMvD.
AMSTERDAM - De directeur van het Amsterdamse
Gemeente Vervoer Bedrijf, B. Smit, wil een apart
kaartje invoeren voor de metro.
In zijn jaarrede deed Smit een
dringend beroep op de politiek
om die mogelijkheid in over
weging te nemen. De GVB-
directeur uitte kritiek op de
manier waarop momenteel de
extra arbeidskrachten worden
betaald die nodig zijn om het
openbaar vervoer veiliger te
maken. Dat gebeurt uit allerlei
potten voor projecten ter be
strijding van de werkloosheid.
Een basis die naar de smaak
van Smit „niet solide" genoeg
is, om structureel tot een kwa
litatief en kwantitatief verant
woorde manier van herinvoe
ring van de conducteur te ko
men. Hij pleitte ervoor geld te
steken in blijvende werkgele
genheid voor jonge schoolver
laters met een geringe school
opleiding. De steeds verder
gaande bezuinigingen die het
Rijk doorvoert baren Smit zor
gen.
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-meteocentrum Zeeland t.o.v. NAP
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
ZIERIKZEE
6 januari
01.10
143
07.20
-120
13.40
147
19.40
-129
7 januari
02.05
152
08.05
-129
14.35
161
20.30
-129
ROOMPOT BUITEN
6 januari
12.20
149
06.10
-114
18.35
-125
7 januari
00.40
155
07.00
-128
13.00
169
19.15
-130
BRU1N1SSE
6 januari
01,10
153
07.20
-128
13.30
158
19.50
-137
7 januari
01.55
161
08.15
-138
14.15
169
20.30
-138
WEMELDINGE
6 januari
01.15
150
07.20
-125
13.35
154
19.45
-134
7 januari
02.05
159
08.10
-135
14.35
167
20.35
-134
Springtij 10 januari
Actuele Informatie over afwijkingen 06-.91122353
ARNHEM - In het dienstbevel dat in augustus 1992
door twee Nederlandse Unprofor-militairen in de
Bosnische hoofdstad Sarajevo werd geweigerd, werd
de door de twee steeds gewraakte Maarschalk Tito-
kazerne niet met name genoemd. Dat bleek maan
dag op de eerste dag van de strafzaak tegen twee
weigeraars van een dienstbevel, sergeant-majoor E.
Hermens en sergeant T. Hoppenbrouwer, voor de Mi
litaire Kamer van de rechtbank in Arnhem.
De twee beroepsmilitairen, die
deel uitmaakten van de VN-
vredesmacht Unprofor in het
voormalige Joegoslavië, had
den als commandant en plaats
vervangend commandant van
een elf man tellend Nederlands
verbindingsdetachement de
taak de verbindingen voor een
in Sarajevo gelegerd Oekrai-
ens infanteriebataljon te ver
zorgen.
Op 20 augustus werd de kazer
ne van de Oekraieners, de
Maarschalk Tito-kazerne waar
ook de Nederlanders verble
ven, door 34 mortiergranaten
getroffen. De bovenste van de
drie verdiepingen van het ge
bouw werd daarbij vrijwel ge
heel weggeslagen en er brak
brand uit. Bovendien werd die
zelfde dag een Oekraiense mi
litair door een sluipschutter
dodelijk getroffen. Volgens
majoor T. Sierksma, de sector
commandant Sarajevo van het
Nederlandse verbindingsbatal
jon binnen Unprofor, werd na
de beschieting besloten het Ne
derlandse verbindingsdetache
ment onder leiding van Her
mens en Hoppenbrouwer tijde
lijk uit de kazerne terug te
trekken. Het detachement
werd overgebracht naar het
PTT-hoofdkantoor in Sarajevo
dat als hoofdkwartier bij Un
profor in gebruik is. Als reden
voor de terugtrekking gold vol
gens Sierksma dat men de Ne
derlanders gelegenheid wilde
geven „even weer op adem te
komen" en bovendien om de
geschiktheid van de Tito-
kazerne nader te bezien. Ver
volgens kregen Hermens en
Hoppenbrouwer enkele dagen
later het bevel zich met het de
tachement wéér bij het Oekrai
ense bataljon te voegen, „on
geacht hun lokatie".
Volgens Sierksma werd op dat
moment nog overwogen de Oe
kraieners op een nieuwe loka
tie iets buiten Sarajevo te lege
ren. Pas later is door het
Unprofor-commando besloten
het Oekraiense bataljon in de
Tito-kazerne te handhaven.
Nadat de beide beroepsmilitai
ren het dienstbevel van
Sierksma hadden geweigerd,
werden zij overgebracht naar
het Unprofor-hoofdkwartier in
Zagreb, waar zij van de waar
nemend commandant van het
Nederlandse verbindingsbatal
jon, majoor E. Nauta, nog
maals bevel kregen terug te ke
ren naar de Oekraieners in Sa
rajevo. Ook Nauta vertelde de
rechtbank dat hij daarbij de
Tito-kazerne niet heeft ge
noemd, omdat onduidelijk was
of de Oekraieners daar wel
zouden blijven. Tbén zij ander
maal weigerden, werden Her
mens en Hoppenbrouwer ge
schorst en naar Nederland
overgebracht. Zowel Sierksma
als Nauta zeiden de twee
dienstbevel weigeraars nadruk
kelijk op mogelijke consequen
ties van hun weigering te heb
ben gewezen.
Onduidelijk bleef maandag of
de negen dienstplichtigen in
het verbindingsdetachement
van Hermens en Hoppenbrou
wer het eens waren met de
twee beroepsmilitairen. Her
mens en Hoppenbrouwer heb
ben zich er steeds op beroepen
dat zij de risico's van terugkeer
naar de Tito-kazerne voor de
negen dienstplichtigen onaan
vaardbaar vonden en dat zij
daarom weigerden het dienst
bevel uit te voeren.
Uiteindelijk zijn de dienst
plichtigen onder andere lei
ding alle negen teruggekeerd
naar de Tito-kazerne. Drie van
de dienstplichtigen zijn op dit
moment nog steeds gelegerd in
de Tito-kazerne in Sarajevo. Zij
weigerden vorige week tijdens
een bezoek van staatssecretaris
Van Voorst tot Voorst (defensie)
aan Busovaca, waar zij toeval
lig een paar dagen verbleven,
tegaaover journalisten elk
commentaar op de zaak. Geen
van hen is als getuige opgeroe
pen. Volgens overste W.J. Mar
tens, indertijd als psycholoog
aan het Nederlandse verbin
dingsbataljon verbonden, was
de geestelijke toestand van de
beide dienstbevelweigeraars
twee dagen na de beschieting
zodanig dat een herhaling van
de gebeurtenissen tot „pa
niek" bij de twee zou hebben
geleid. „Zij waren op dat mo
ment niet inzetbaar en terug
keer naar de Tito-kazerne was
voor de twee op dat moment
niet verantwoord," aldus Mar
tens.
Of dat drie dagen later, toén de
twee het bevel van Sierksma
ki'egen, ook nog het geval was,
kon Mariens niet zeggen. „Ik
heb ze daarna niet meer ge
zien," aldus de overste die wel
aangaf dat de duur van de
nasleep van dergelijke trauma
tische ervaringen per individu
zeer kan verschillen. De vraag,
of het dienstbevel op aandrang
van de legerleiding in Den
Haag tot stand was gekomen,
werd door brigade-generaal
G.J.M. Bastiaans, sous-chef
operatieën van de Koninklijke
Landmacht, ontkennend
beantwoord. Bastiaans zei wel
door met name Nauta te zijn
geconsulteerd maar had
slechts te kennen gegeven dat
de orders van het Unprofor-
commando na het incident niet
waren gewijzigd. Die orders
hielden volgens Bastiaans in
dat „er verbindingen voor het
Oekraiens bataljon moesten
worden verzorgd".
In hoeverre angst bij de twee
dienstbevelweigeraars rond de
toestand in Sarajevo aanlei
ding had kunnen zijn de twee
naar een andere lokatie elders
in het voormalige Joegoslavië
over te plaatsen, zei Bastiaans
dat dat in eerste instantie een
zaak is voor de commandant
ter plekke. Hij wees er wel op
dat in zulke gevallen niet al
leen naar de positie van de be
trokken militairen moet wor
den gekeken maar ook naar de
positie van de eenheid waartoe
deze behoren. De toenmalige
situatie in Sarajevo werd
maandag beeldend beschreven
door majoor G.J.L. Wordegem
die indertijd deel uitmaakte
van een groep VN-waarnemers
in Sarajevo. Volgens Wordegem
kenmerkte de week rond 20
augustus zich door een zeer
groot aantal zware beschietin
gen die zich niet alleen beperk
ten tot de Tito-kazerne.
door Mare Legendre
ijdc OM"