Natuurverschijnselen in Zeeland
gezien door bril Middeleeuwers
K
/'W-v
ingezonden
stukken
Ziekenomroep Nomen Nescio
vierde het 10-jarig jubileum
Informatie-middag
Dag van vrijwilligers
Kometen werden gezien als voortekens van een ramp
Ouderenspreekuur FNV
valt in goede aarde
Nieuwe
behandeling
sclerodermic
Oproep
Met feestprogramma in Corneliastichting
en ziekenhuis
ZLM-manifestatie
volgend jaar in teken
van Werken aan morgen
Aansluiting HALT-project
kost vijfduizend gulden
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
't
k.
T,. •'■U.'
- 'V
6
'V' Vitf.'i
r ,,Yi
L
•Vi'.;'- -.v
1
Kop van de komeet Donati, gezien in 1858.
ZIERIKZEE - Anno 1992 is men in staat veel, zo niet
alle, natuurverschijnselen wetenschappelijk te ver
klaren. Kinderen leren op school wat een onweer is
en hoe het ontstaat. In vroeger tijden beschikte men
niet over die kennis. Natuurverschijnselen werden
vaak gezien als een teken van de Goden of een voor
teken van een op handen zijnde ramp. Amateur
historicus J. Schot Bwz uit Zierikzee dook in de ge
schiedenis. Hieronder zijn relaas.
ZIERIKZEE - Het instellen van een speciaal oude
renspreekuur op woensdagmorgen is een goede zet
geweest. Dat concludeert de FNV-werkgroep voor
ouderen en uitkeringsgerechtigden nu na drie maan
den ervaring met dit speciale ochtendspreekuur. Dit
spreekuur wordt in 1993 dan ook zeker voortgezet en
mogelijk ook uitgebreid.
Wanneer men in oude Kronie
ken snuffelt komt men tot de
conclusie welke vervaarlijke
beschrijvingen aan kometen
gegeven werden. Het zijn deze
kometènstaarten die van ouds
her op de verbeelding van men-
Maar voor het zover was, wa
ren al hèel wat handen uit de
mouwen gestoken. Zowel in de
voorafgaande weken door de
Feestcommissie die de organi
satie op zich had genomen, als
op de dag zelf door alle mede
werkers die voor en achter de
schermen, een uitvoerende
taak toebedeeld hadden gekre
gen.
's Morgens werd aan alle pa
sen gewerkt hebben. Thlloze
keren worden in oude kronie
ken kometen vermeld en de
schrijvers beschouwen de ver
schijning van het hemellicht
niet als toeval, maar stellen het
voor de beschreven rampen,
tiënten van het ziekenhuis het
programma voor die dag over
handigd, tezamen met een reep
chocolade, die speciaal voor de
ze gelegenheid omwikkeld was
met het logo van Ziekenom
roep Nomen Nescio. Om 10.30
uur werden alle oud-medewer
kers die zich in de afgelopen 10
jaar voor Nomen Nescio had
den ingezet, verwelkomd in de
recreatiezaal van de Cornelia-
stichting.
oorlogen en epidemieën ver
antwoordelijk.
Onheilspellend
Het geloof aan het onheilspel
lende karakter van kometen is
tot diep in de nieuwe tijd blij
ven bestaan. De Kroniek van
Zeeland door Reijgersbergh uit
1551 vertelt dat in het jaar 1304
een grote komeet verscheen,
waarna een grote aardbeving
volgde 'dat sijne ghelijck niet
veel ghesien en was (Dit was de
komeet van Hally). In 1316
openbaarde zich wederom een
zeer grote komeet, waar een
lastige en dure tijd op volgde,
met grote pestelantiën bijzon
der in Holland en Zeeland zo
dat er veel mensen van honger
stierven.
Van die komeet die Reijgers
bergh van 1337 vermeldt wordt
niets bijzonders gezegd. Alleen
dat Graaf Willem III stierf. In
het jaar 1447 zag men op 21 ja
nuari weer een grote komeet
'staen in 't Ooster seer blinc-
kende met een lange staert'.
Een bijvoegsel geeft de kro
niekschrijver van een komeet
in 1351. Zij verscheen in Sep
tember, was groot en vreselijk
en daarna kwamen stormen uit
het noorden. 'Ende daer was
ook een eclipsis der sonne wel
seventhien uyren lanck dat
noyt mensche dergelijk ghe
sien en hadt'.
Een wonderlijk verhaal tekent
Reijgersbergh op over koning
Willems tijd, ongeveer 1250.
'Er was soo een groote Heyjaar
(jaar van grote droogte) dat
noyt sijns ghelijk ghesien was.
En in datzelfde jaar vielen ha
gelstenen uit de lucht; daar on
ze Here in gecruijst stont, daar
in geschreven stont Jesus Naza-
renus Rex Judeorum'. Ook
staat een en ander beschreven
van de watersnoodrampen van
de jaren 1530-1532. 'Omtrent
sinte Lauwerensdag sach men
in Zeelant eene comete met een
vierige vlamme oft strale tot
Sinte Bartholomeus dach toe,
en scheen alle avonds uit
Noord-Westen'.
Voorteken
De gedachte dat kometen een
Onder het genot van een kopje
koffie met gebak maakten de
huidige en oud-medewerkers
(opnieuw) kennis met elkaar
en werden herinneringen uit
gewisseld. Vanaf 13.30 uur wer
den de bewoners en bezoekers
van de Corneliastichting, als
mede de patiënten van het zie
kenhuis verhaald op een geva
rieerd programma: De Boeren-
kapel Stuitje Leut- zette zijn
beste beentje voor en natuur
lijk was entertainer John
Prins, die zich al jarenlang be
langeloos voor Nomen Nescio
inzet, van de partij.
Behalve de normale lijnverbin
ding tussen het ziekenhuis en
de Corneliastichting waren er
nog wat extra technische
hoogstandjes verricht om di
verse programma-onderdelen
zowel vanuit het ziekenhuis als
vanuit de Corneliastichting in
het programma te kunnen ver
werken. Dit hield in dat het
voor de technici vooral rond
het middaguur op spitsroeden
lopen leek.
Tot grote opluchting echter,
kon het Hoofd Tbchniek, Ton
den Breejen, bij de laatste con
trole constateren dat alle voor
zieningen ,,als een sneltrein
liepen". Deze jubileumdag
werd besloten met een optre
den van het Bru s Visserskoor
dat in de hal van het zieken
huis en in de recreatiezaal van
de Corneliastichting bekende
vissersliedjes ten gehore
bracht. De patiënten uit het
ziekenhuis, de bewoners van de
Corneliastichting en ook de be
zoekers van de beide instellin
gen waren onder de indruk van
het optreden van het Vissers-
koor.
Als muzikale verrassing zong
het visserskoor een lied dat
speciaal voor deze gelegenheid
van tekst was voorzien en dat
werd opgedragen aan Nomen
Nescio. Om kwart voor vijf
werd het programma beëin
digd. Alle medewerkers waren
het er over eens dat het een ge
slaagde dag was geweest, die
dankzij de steun en medewer
king van, de diverse instellin
gen en bedrijven tot stand was
gekomen.
bijzonder voorteken voorspel
den heeft bij vele mensen lang
bestaan. In 1811 begon de war
me temperatuur reeds in fe
bruari en in mei bereikte de
hitte een hoogte waarvan in
vroeger tijden geen of weinig
voorbeelden te vinden zijn ter
wijl in die buitengewoon hete
zomer de oogsten van bijna alle
vruchten bij uitstek gunstig
waren. Het jaar 1811 staat be
kend als een bijzonder goed
druivenjaar, en sommigen
schreven dit toe aan de omstan
digheid dat de aarde toen door
de staart van een komeet ge
gaan was. Volgens de beschrij
ving was de kop van die ko
meet bijna zo groot als de zon.
De nachtelijke hemel vertoon
de wonderbare tekenen. Men
zag een komeet met vlammen
de" staart; het was de Elfer.
Noorderlichten met een bloed
rood schijnsel werden 's
avonds gezien. De mensen ston-
dep daar urenlang naar te sta
ren, want die tekenen van vuur
en bloed beduidden immers
nieuwe verschrikkelijke oorlo
gen. Het was in december 1811
en Europa werd gekweld door
meedogenloze oorlogen van
Napoleon. Ook deze komeet,
de zogenaamde Elfer, bracht
veel teweeg in de troepen van
Napoleon die met honderddui
zenden samengetrokken waren
in Hamburg, Dresden, Ko-
ningsbèrgen enzovoorts om
Rusland binnen te vallen.
Alle soldaten, waaronder veel
Nederlanders en Vlamingen,
(zogenaamde Conscripts) had
den ook deze komeet gezien en
schreven erover naar huis, daar
ze na het zien van die komeet
het ergste vreesden. Deze ko
meet was met kijker zeventien
maanden zichtbaar.
Zo schrijft soldaat Jacob Laroi
in begin 1812 vanuit zijn leger
plaats in Koningsbergen, vlak
voor de inval in Rusland naar
zijn ouders in Vlamertinge in
West Zeeuws-Vlaanderen onder
meer; 'Beminde vader, als gij
schrijft dat gij zout het nieuws
opschrijven dat er zijn want ik
ben verwondert als er ook zul
ke teekens in de logt van gelijk
als hier. Wij allen hebben hier
gezien een groot kruis voor de
zon gaan, den negen uren van
den dag en ik ben verwondert
als dat het bij jullie ook is. Het
nieuws is hier dat er al 60 uren
De vorige ZLM-manifestatie
werd in 1988 gehouden op Neel-
tje Jans. Er kwamen ongeveer
20.00 bezoekers op af. De ZLM
verwacht ook in 1993 weer een
massale toeloop. De manifesta
tie in Kapelle staat in het teken
van het thema Werken aan
morgen. Dat betekent dat de
toekomstmogelijkheden van
de land- en tuinbouw in ruime
mate aan bod komen. De stand
houders brengen dit motto zo
veel mogelijk tot uitdrukking
in hun presentatie.
In de hal van de Coöperatie
Veiling Holland-Zeeland (CHZ)
is 11.000 mJ tentoonstellings
ruimte beschikbaar. Daarnaast
kan in beperkte mate op het
buitenterrein geëxposeerd
worden. Er wordt voorzien in
parkeerfaciliteiten voor 3000
auto's. De manifestatie wordt
omlijst door een show van ou
de trekkers, culturele evene
menten en een permanente
veeshow.
Vrijdag 18 juni is de dag van de
levende have. Er zijn dan keu
ringen, shows en demonstra
ties van rundvee. De organisa
tie is in handen van het Zeeuws
Rundvee Syndicaat. Zaterdag
19 juni staat in het teken van
het paard. De jaarlijkse
Zeeuwse dag van het paard met
show-, dressuur- en spring-
wedstrijden wordt op het ma
nifestatieterrein gehouden, 's
Zaterdags staan ook shows en
keuringen van schapen en gei
ten op het programma.
EINDHOVEN - Een 37-jarige
Poolse asielzoeker is maandag
avond op de autosnelweg tus
sen Eindhoven en Den Bosch
doodgereden. Het slachtoffer
was te voet. Wat hij op de auto
weg deed is niet bekend.
Fransen naar de vleisbank in
Rusland gegaan zijn'
Sterre met een steerd
Vanuit Hamburg schrijft de
Vlaamse soldaat Denoylle in
december 1811 naar huis in Ie
peren onder meer 'Ik ben ge
heel te passé (gezond). Ik heb
vernomen door Uwe brief dat
gulder in Ieperen eene sterre
met een steerd ziet. Dat is nu
tegenwoordig al 3, 4 maanden
dat wij hier die sterre zien. Het
is om angstig voor te zijn.' Een
derde Vlaamse soldaat schrijft
vanuit Pfeddersheim in de
Pfalz naar zijn moeder en
broer in Blankenberghe, na
zijn terugkeer in april 1813 uit
de veldtocht in Rusland onder
meer het volgende; ^Zeer be-
mijnde Moeder ende Broeder,
na u gegroet te hebben soo laet
ik U weijten den staed van
mijn gezondeijd. Godlof ware
het anders, het waere droevig
om te hooren. Lieve Moeder wi
sin van Rusland gekoomen met
onze cypalije van duizend sol
daten (Vlaamse onderdeel) en
wij sijn nog met 30 man waar
onder ik in leven'.
Zo verging het het gehele
Grand Armée van Napoleon in
de veldtocht van 1812 in Rus
land. De troepen van Napole
on, bestaande uit 11 tot 122 ver-
chillende volkeren waaronder
15.000 Nederlanders, trokken
24 juni 1812 over de Njemen
Rusland binnen met ongeveer
570.000 soldaten. Het Russi
sche leger vernietigde de in
dringer, die in december 1812
met nog minder dan 30.000
man, waaronder enkele Neder
landers en Vlamingen, over de
zelfde rivier terugkeerden. Ze
waren allen door honger, kou
de en niet te vergeten de Ko
zakken, omgekomen. De angst
van de komeet met zijn vlam
mende staart die de soldaten
van Napoleon eind 1811 overal
zagen was voor hen bewaar
heid geworden. J. Schot Bwz.
Bronnen: Kroniek van Reij
gersbergh, Antwerpen 1551 Ge
denkboek 'Nederland en Oran
je herenigd door L. Penning
Vlaamse Soldatenbrieven uit
de Napoleontische tijd door dr.
Jan van Bakel Oosthoeks Geïl
lustreerde Encyclopedie 1928
KNMI-De Bilt.
De manifestatie in Kapelle
krijgt een extra feestelijk tint
je, omdat het in 1993 precies 150
jaar geleden is dat de ZLM als
Zeeuwsche Landbouw Maat
schappij werd opgericht. Door
de fusie met de Noordbrabant
se Landbouw Maatschappij ih
1969 werd de ZLM Zuidelijke
Landbouw Maatschappij. Het
jubileum wordt officieel ge
vierd met een herdenkingsbij
eenkomst op 31 augustus 1993
in de Grote Kerk te Goes. Bij
die gelegenheid zal ook het
herdenkingsboek worden ge
presenteerd. Alle leden van de
ZLM krijgen een exemplaar
van dit boek.
Naast de officiële viering wor
den op verschillende plaatsen
in het werkgebied van de ZLM
jubileumactiviteiten gehou
den. Zo wordt op 3 september
1993 op de Grote Markt in Goes
een taptoe gehouden met deel
name van drie Nederlandse
toporkesten. De Heidemij or
ganiseert een congres over de
toekomst van het Zeeuwse
platteland en in Zeeland en
Noord-Brabant worden activi
teiten georganiseerd door de
kringen van de ZLM.
Een aantal bedrijven en instel
lingen heeft inmiddels via een
voorlopige inschrijving te ken
nen gegeven aanwezig te zijn
op de ZLM-manifestatie. Daar
onder zijn aardappelverwer-
kende bedrijven, zaadbedrij-
ven, banken, onderwijs- en
overheidsinstellingen. Belang
stellenden voor een stand op de
manifestatie kunnen die aan
vragen via een formulier in de
ZLM-Nieuwsbrief. De nieuws
brief kan worden besteld via
telefoonnummer 01100-47700 of
een briefje naar de ZLM in
Goes.
Het ouderenspreekuur waar
mee de FNV ouderen en uitke
ringsgerechtigden werkgroep
(UGO) begin september is be
gonnen is min of meer een uit
vloeisel van het spreekuur dat
elke laatste donderdag van de
maand 's avonds tussen 19.30
en 21.30 uur in de Paternoster
in Zierikzee wordt gehouden.
Voor veel ouderen bleek dat
tijdstip een handicap te zijn zo
dat besloten werd voor hen een
apart spreekuur in de morgen
uren te houden.
Vanaf begin september kunnen
ouderen, lid of geen lid van de
FNV, nu elke eerste woensdag
van de maand tussen 10.00 en
11.30 uur met hun vragen te
recht in de Paternoster. Daar
van is tot nu toe dankbaar ge
bruik gemaakt, niet alleen
door senioren en uitkeringsge
rechtigden maar ook door men
sen die nog volop in het ar
beidsproces zitten.
Het HALT-project - HALT
staat voor het alternatief - is
een samenwerkingsproject van
gemeente, politie en openbaar
ministerie voor het tegengaan
en voorkomen van vandalisme
en kleine vergrijpen, begaan
door jongeren tussen de twaalf
en achttien jaar. Dit door jon
geren die zich hieraan schuldig
hebben gemaakt een alterna
tieve straf te geven. Daarnaast
wordt ook aandacht besteed
aan voorlichting en hulpverle
ning.
Inmiddels zijn in den lande po
sitieve ervaringen met de
HALT-projecten opgedaan en
wordt ook op Schouwen-Duive-
land zwaar gedacht over het
participeren in zo'n project
door aansluiting te zoeken bij
het HALT-bureau De Bevelan-
den/Tholen. Voor die aanslui
ting is grofweg een bijdrage
van een gulden per inwoner no
dig.
Over de wijze van verdeling
van deze kosten over de zes
Schouwen-Duivelandse ge
meenten en Sint Philipsland is
tot nu toe geen overeenstem-
Het evenement is een initiatief
van de stichting Vrijwillige
Hulpdienst Brouwershaven,
het comité Thfeltje-Dek-Je en
de Welfare-groep van de afde
ling Brouwershaven van het
Rode Kruis. Mensen die deze
drie organisaties met hun vrij-
UTRECHT - Het Academisch
Medisch Centrum (AMC) in
Amsterdam begint in januari
met een nieuwe behandeling
van patiënten met scleroder
mic. Deze ziekte gaat gepaard
met overmatige bindweefsel-
vorming. Sommige patiënten
hebben alleen huidafwijkin
gen maar andere worden inva
lide of overlijden aan orgaa
nafwijkingen. Dat heeft het
AMC vandaag, dinsdag, mee
gedeeld.
Jaarlijks komen er vijfhon
derd patiënten bij. De ziekte
wordt waarschijnlijk veroor
zaakt doordat overactieve af-
weercellen eigen li
chaamsstructuren aanvallen.
Dat leidt tot teveel bindweef
sel vorming.
In ongeveer drie maanden tijd
zijn in die morgenuren de
meest uiteenlopende vragen
voorgelegd variërende van ont
slagkwesties en echtschei
dingszaken tot en met het in
vullen van een aanvraagformu
lier voor VUT en AOW en het
invullen van het belastings
aangifteformulier.
Op grond hiervan concludeert
de FNV-werkgroep dat het
morgenspreekuur in een be
hoefte voorziet. Er wordt dan
ook gedacht aan het uitbreiden
van dit spreekuur.
Het eerstvolgende spreekuur is
woensdag 2 december.
Wie van deze mogelijkheid ge
bruik wil maken, maar zonder
vervoer zit of slecht ter
been is, kan zich wenden tot D.
Jeroense, vanaf 1 december te
lefonisch bereikbaar via num
mer 01110-10303 of J. van
Oorschot, telefoon 01110-
14263.
ming bereikt. Daarom wordt
nu de mogelijkheid om zelf als
gemeente aansluiting te zoe
ken bij dit bureau. Dankzij een
eenmalige subsidie van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken 19.700,-) is het nu moge
lijk om voor twee kwartjes per
inwoner mee te doen aan het
HALT-project. Voor Zierikzee
komt dat neer op een bedrag
van zo'n vijfduizend gulden.
Behalve dit bedrag wil het col
lege van b en w ook subsidie
geven voor de uitvoering van
het voorlichtingsplan voor ou
deren op Schouwen-Duiveland
3085,-) en aan de Vrouwen
Advies Commissie voor de Wo
ningbouw. Deze heeft de ge
meente een bedrag van 1738,-
gevraagd als bijdrage in het be
grotingstekort. Ook de Advies
groep Woonbelangen Senioren
Schouwen-Duiveland kan wat
het college betreft op subsidie
rekenen. Deze belangengroep
heeft de gemeente om een be
drag van 1234,- gevraagd. Op
grond van de regeling Woon
consumenten en sociale ver
nieuwing krijgt de gemeente
hiervoor geld van het rijk.
willigerswerk draaiende hou
den laten tijdens de open mid
dag zien wat de bezigheden zijn
binnen deze drie organisaties.
Men is daarbij bereid om vra
gen van bezoekers te beant
woorden. De open middag be
gint om 14.00 uur.
De redactie behoudt 7ich hel recht voor ingekomen
stukken in te korlen Plaatsing betekent niet dat de
inhoud door de redactie wordt onderschreven Inge
zonden stukken zijn buiten veranlwoordeli|kheid van
de redactie en uitsluitend voor rekening van de bnet
schrijver, waarvan naam en adres bi| de redactie
bekend moeten zi|n
Leden van Kinderboerderij De
Punt, ik vraag u toch dringend
om de jaarvergadering op
woensdag aanstaande om 20.30
uur in De Driehoek bij te wo
nen. Dan komt de waarheid
van het wanbeleid eindelijk
een keer naar voren. Uw stem
is dan ook dringend nodig voor
een eerlijk bestaan van Uw
boerderij. Want de boerderij is
van U. leden! KOMT ALLEN!
De geschorste beheerder,
tevens lid. Leo Lievense
Presentatrice Coby de Feijter in actie. Op het toneel zit boeren-
kapel Stuitje Leut reeds klaar.
ZIERIKZEE - „En we gaan er mee door, want bij No- Onder het genot van een kopje
men Nescio is het altijd feest". Met deze woorden *0",tmet geto,k m<!akleI? de
- huidige en oud-medewerkers
sloot presentatrice Coby de Feyter het feestpro- (opnieuw) kennis met elkaar
gramma af, dat onlangs in de Corneliastichting en werden herinneringen uit-
werd gehouden ter ere van 10 jaar vrijwilligerswerk gewisseld. Vanaf 13.30 uur wer-
XT xt i -rx i j den de bewoners en bezoekers
van Nomen Nescio op Schouwen-Duiveland. van de Corneliastichting. als-
Van 17 lot en met 19 juni in
veilinghal te Goes
ZIERIKZEE - De ZLM-manifestatie, die van 17 tot
en met 19 juni 1993 in de veilinghal te Kapelle wordt
gehouden, begint vorm te krijgen. De ZLM, een or
ganisatie van ongeveer 8000 boeren en tuinders in
Zeeland en Noord-Brabant, heeft een aantal bedrij
ven en instellingen die op agrarisch gebied actief
zijn uitgenodigd voor de manifestatie.
ZIERIKZEE - Als Zierikzee aansluiting zoekt bij het
HALT-bureau De Bevelanden/Tholen dan gaat dat
de gemeente ongeveer vijfduizend gulden (twee
kwartjes per inwoner kosten). Dit onderwerp is een
van de agendapunten voor de raadsvergadering die
maandag 30 november aansluitend op de begrotings
vergadering in het stadhuis wordt gehouden. De Zie-
rikzeese gemeenteraad vergadert daar vanaf 13.30
uur.
In woonzorgcentrum Poortershof
te Brouwershaven
BROUWERSHAVEN - Tijdens de Internationale
dag van de' vrijwilligers op maandag 7 december
wordt in het Brouwse woonzorgcentrum Poortershof
een informatie-middag over vrijwilligerswerk ge
houden.
