'Een Nederland dat zich sterk en
volwaardig toont; dat is de opdracht'
Ziekenhuizen
in de knel bij
budgetverlaging
Hare Majesteit Koningin Beatrix in Troonrede:
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1992 NR 25222
5
Vandaag, dinsdag 15 oktober 1992 spreekt Hare Ma
jesteit Koningin Beatrix de Troonrede uit. Tal van
zaken passeren de revue, maar een voorname plaats
wordt ingenomen door beschouwingen over geweld,
honger, racisme en verwaarlozing van het milieu.
Hieronder een integrale weergave van de Troonrede.
Leden van de Staten-Generaal,
Beelden van geweld, honger,
racisme en verwaarlozing van
het milieu bereiken ons iedere
dag. Zij laten ons niet onbe
roerd. Ons antwoord moet
tweeledig zijn: hulp en interna
tionale actie, maar ook zorg
dragen voor het behoud van on
ze eigen rechtsstaat en voor de
kracht van onze economie. Een
Nederland dat zich sterk en ge
loofwaardig toont; dat is de op
dracht. In het voormalige Joe
goslavië gaat de uitbarsting
van etnische spanningen ge
paard met onnoemelijk leed.
Onze regering tracht samen
met andere landen de oor
logstoestand te beëindigen en
een oplossing van het conflict
tot stand te brengen. Daar
naast ziet zij het als haar taak
in onze samenleving onderdak
te bieden aan vluchtelingen en
verdrevenen. Waardering past
voor de inspanningen van ve
len daarbij. Behalve de opvang
hier te lande wordt nu ook
hulp geboden bij de opvang in
kampen ginds. Zo wordt ge
tracht in deze nood de hand te
reiken. In Somalië leven vele
mensen op de rand van de hon
gerdood. Afrika bezuiden de
Sahara wordt door droogte ge
teisterd. Duizenden zijn al om
gekomen. De vluchtelin
genstromen die het gevolg zijn
van honger en geweld vormen
een extra opgave. Wereldwijd
zijn hulpacties op gang geko
men, waaraan ook Nederland
se burgers ruimhartig bijdra
gen.
Positieve
ontwikkelingen
Bij. veel ellende zijn er ook de
positievè ontwikkelingen. In
Afrika en elders ter wereld
groeit het inzicht dat democra
tie, mensenrechten en duurza
me ontwikkeling nauw met el
kaar samenhangen. In een toe
nemend aantal landen worden
daaruit ook politieke conse
quenties getrokken. In de voor
malige Sovjet-Unie en in het
uiteengevallen Joegoslavië zijn
oude binnengrenzen in korte
tijd veranderd in buitengren
zen. Als reactie op een in het
verleden vaak afgedwongen
eenheid zijn er nu veel meer
onafhankelijke landen in Mid-
denen Oost-Europa. De rege
ring spreekt de wens uit dat
landen en volkeren in vrijheid
leven, maar ook dat zij over
grenzen heen samenwerken.
Met het einde van de koude
oorlog heeft ook de discussie
over veiligheid een andere in
houd gekregen; de massale mi
litaire dreiging heeft plaats ge
maakt voor lokale conflicten.
Door het wegvallen van de
Oost-West-tegenstelling is de
politieke rol van de Verenigde
Naties in de beslechting van
conflicten toegenomen en
wordt op de lidstaten vaker
een beroep gedaan om troepen
uit te zenden voor vredesopera
ties. Zo wordt op basis van het
oordeel van de internationale
volkerengemeenschap militai
re macht ingezet om spannin
gen niet te laten ontaarden in
gewelddadige conflicten, om
agressie te beteugelen en om
bescherming te bieden bij hu
manitaire acties. Ook Neder
land levert zijn bijdrage aan de
VN-vredesoperaties. Tegelij
kertijd weegt de verantwoor
delijkheid voor de veiligheid
van de uitgezonden militairen
zwaar. Onze gedachten gaan
dan ook uit naar de mannen en
vrouwen die onder moeilijke
omstandigheden deelnemen
aan vredes- en hulpoperaties in
verschillende delen van de we
reld.
Vreedzame oplossingen
De Conferentie voor Veiligheid
en Samenwerking in Europa
heeft op voorstel van Neder
land besloten dat zij voor vre
desoperaties de hulp kan inroe
pen van de NAVO of de Westeu-
ropese Unie. Ook is het Neder
landse voorstel aanvaard om
een hoge commissaris voor na
tionale minderheden te benoe
men. Deze zal als taak hebben
in geval van dreigende conflic
ten bij te dragen aan vreedza
me oplossingen, en partijen af
te houden van het gebruik van
geweld. Bij een andere wereld
hoort een andere defensie. Met
behoud van de onmisbare band
met de Verenigde Staten en de
NAVO zullen de defensieplan
nen moeten worden herzien.
Eind van dit jaar zal de rege
ring u hierover voorstellen
doen. Ook de visie van de rege
ring op de toekomst van de
dienstplicht zal daarin ver
werkt zijn. Reeds in 1987 werd
onder het devies Europa
1992" afgesproken voor het
eind van dit jaar tot één markt
te komen. De lidstaten van de
Europese Gemeenschap toon
den zich sterk. Welvaart en
werkgelegenheid namen toe.
Het was eveneens van beteke
nis voor de omwentelingen in
Midden- en Oost-Europa; ter
wijl landen als Oostenrijk,
Zweden en Finland nu ook wil
len toetreden tot de Gemeen
schap. Met het Verdrag van
Maastricht, dat aan de Staten-
Generaal ter goedkeuring is
voorgelegd, wordt nu een vol
gende logische stap gezet. In
een Europa zonder grenzen is
het belangrijk geleidelijk naar
één munt te groeien, tot één
doeltreffend milieubeleid te
komen en het optreden tegen
de georganiseerde criminali
teit te bundelen.
Gemeenschappelijk
beleid
De omvang en welvaart van
ons Europa zonder grenzen ver
plicht tot een gemeenschappe
lijk buitenlands en veiligheids
beleid. Dat zelfde geldt voor
het toelatingsbeleid, zowel met
betrekking tot degenen die op
grond van gezinshereniging
naar ons Europa komen als
voor asielzoekers en vluchte
lingen. Bij alle noodzaak tot
een gemeenschappelijke aan
pak van bepaalde vraagstuk
ken is in Maastricht nadrukke
lijk afgesproken,dat Europese
besluitvorming slechts daar
van toepassing is waar het echt
nodig is. Maar één ding is ze
ker: in Europa ligt onze toe
komst, en daarin zullen wij ons
als Nederlanders sterk en ge
loofwaardig tonen met onze ei
gen identiteit. Het Verdrag van
Maastricht geeft daar ook alle
ruimte voor. Aanstaande zon
dag zal in Frankrijk een refe
rendum worden gehouden.
Laat vanuit hier de wens en het
vertrouwen uitgesproken wor
den dat het ,,ja" zal klinken,
opdat Frankrijk en Nederland,
ieder met behoud van eigen
tradities en waarden, zij aan
zij, met de andere lidstaten,
Europa verder gestalte zullen
geven. Tijdens het bezoek van
de president van Suriname is
besloten de bestaande bijzon
dere banden te verbreden en'te
verdiepen. Dit is vastgelegd in
het Raamverdrag inzake
Vriendschap en Nauwere Sa
menwerking. Daarbij is de sa
menhang tussen enerzijds de
mocratie en rechtsstaat en an
derzijds gezonde economische
ontwikkeling van wezenlijk
belang.
Investeren
in werkgelegenheid
Een sterk Nederland vraagt in
vesteren in werkgelegenheid;
alleen dan zijn waardevolle
collectieve voorzieningen
houdbaar. Dat vergt voortzet
ting van het herstel van even
wicht in de overheidsfinan
ciën, en versterking van de
structuur van de economie. De
hardnekkigheid van de inter
nationale inzinking geeft in
ons land des te meer aanlei
ding om vast te houden aan de
uitgezette koers. In overeen
stemming met het regeerak
koord wordt het financie
ringstekort volgend jaar ver
der teruggebracht. Ondanks
enkele belastingverzwaringen
daalt de collectieve lastendruk
als geheel. Deze positieve ont
wikkelingen zijn mede moge
lijk gemaakt door een even
noodzakelijke als stringente
uitgavenbeheersing, waarbij
ombuigingen onontkoombaar
waren en zijn. Het één kan niet
zonder het ander. De werkgele
genheid in ons land groeit nog
steeds. De doelstelling
,,400.000 mensen meer aan de
slag in deze kabinetsperiode"
komt binnen bereik. Tbch zijn
er nog te weinig mensen met
een baan, en te veel met een
uitkering. Om de werkgelegen
heid verder te laten groeien
moet de inflatie worden bestre
den. Daarom is voorgesteld de
BTW te verlagen, en vinden en
kele eerder voorziene lasten-
verzwarende maatregelen geen
doorgang.
De koopkracht wordt be
schermd voor hen die op het so
ciaal minimum aangewezen
zijn, terwijl werken toch meer
lonend wordt. Zo wordt ook
voor de sociale partners de
ruimte geschapen en de basis
gelegd om in goed overleg de
lonen te matigen. Gezien de
scherpe internationale concur
rentie en de in veel landen stij
gende werkloosheid is dit te
meer noodzakelijk. Behalve
loonmatiging en een beter
functioneren van de arbeids
markt zijn ook van belang de
wetsvoorstellen die betrekking
hebben op het verder terug
dringen van ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid, en op
een betere uitvoering van de
sociale zekerheid. Zo kunnen
de sociale premies dalen en
ook dat is voor de werkgele
genheid belangrijk. Voor een
sterk Nederland en het behoud
van onze welvaart zijn in
dustriële activiteiten van vi
taal belang. Evenals een goed
economisch klimaat en een
goed opgeleide beroepsbevol
king is een effectief beleid no
dig voor de bescherming en
versterking van het industriële
draagvlak. De ontwikkeling
en toepassing van nieuwe tech
nologie zijn hierbij essentieel,
voor het midden- en kleinbe
drijf niet minder dan voor de
grote bedrijven. Aan investe
ringen in economische infra
structuur zal hoge prioriteit
worden gegeven. Tbr onder
steuning hiervan wordt de in
stelling van een Aardgasbaten-
fonds voorzien.
Nederland als
toegangspoort
voor Europa
Dit is onder meer van beteke
nis voor de ontwikkeling van
Nederland als toegangspoort
tot Europa. De toekomst van
de haven van Rotterdam en van
de luchthaven Schiphol vraagt
om belangrijke beslissingen.
In samenhang hiermeezullen
ook nadere voorstellen gedaan
worden voor de aansluiting
van ons land op het Europese
Hogesnelheidsnet en met be
trekking tot de Betuwelijn.
Het beleid ter zake van de mo
biliteit heeft effect. Het privé-
autogebruik groeit minder, het
gebruik van het openbaar ver
voer neemt toe. Een goede
voortgang van het infrastruc
tuurplan Rail 21 is daarom van
groot belang. Voorstellen om
de Nederlandse Spoorwegen
grotere zelfstandigheid te ge
ven, zullen U dit najaar berei
ken. Om de concurrentieposi
tie van de zeescheepvaart on
der Nederlandse vlag te ver
sterken, heeft de regering be-
slot.en tot een gericht pakket
van maatregelen. Voor een
sterk Nederland is goed onder
wijs van wezenlijk belang. Aan
de voorbereiding op leven en
werken in onze moderne maat
schappij worden hoge eisen ge
steld. Het onderwijs moet
daarvoor een brede basis leg
gen. De invoering van basis
vorming stelt het onderwijs
daartoe beter in staat. Hierbij
is ervoor gekozen de uitwer
king bij de scholen zelf te la
ten. Deze moeten ook samen
werken met het oog op de ont
plooiing van het broodnodige
en gelukkig weer groeiende be
roepsonderwijs. Het woord is
nu, na een lange politieke en
maatschappelijke discussie,
aan de scholen.
Knelpunten
in het onderwijs
Het beroep van leraar is voor
de samenleving uiterst belang
rijk. Het is zorgwekkend dat
de bezetting van functies in het
onderwijs in toenemende mate
knelpunten te zien geeft. Voor
jongeren is lesgeven te weinig
aantrekkelijk. De regering
stelde reeds eerder extra mid
delen voor de salarissen van
leerkrachten beschikbaar. De
komende jaren wordt opnieuw
extra geld uitgetrokken om de
arbeidsvoorwaarden in basis-
en voortgezet onderwijs en in
het middelbaar beroepsonder
wijs selectief te verbeteren.
Met de betrokkenen zal overleg
worden gevoerd over de precie
ze invulling. Wetgeving met het
doel het hoger onderwijs meer
ruimte te geven om zélf dit on
derwijs in te richten, is in een
vergevorderd stadium. De Ad
viesraad Onderwijs is ge
vraagd zijn visie te geven op de
samenwerking tussen hoge
scholen en universiteiten. Met
de betrokken instellingen zal
reeds dit najaar overleg ge
pleegd worden. Naar de rege
ring hoopt zal in 1993 de „Alge
mene Wet Gelijke Behande
ling" in werking treden. Deze
wet verbiedt discriminatie en
geeft aan mensen die zich ge-'
discrimineerd voelen, de moge
lijkheid zich tot een Commis
sie Gelijke Behandeling te
wenden. De uitwerking van ar
tikel 1 van onze Grondwet is
van fundamentele betekenis
.voor allen die hier leven. Ook
voor minderheden is deze wet
van groot belang. Voor hen is
naast gelijke behandeling on
derwijs een essentiële voor
waarde om hun plaats te vin
den in onze samenleving. De
regering stelt extra geld be
schikbaar, opdat meer mensen
de cursus „Nederlands als
tweede taal" kunnen volgen.
Dit is slechts één van de initia
tieven die uitnodigen tot eigen
inspanning van de minderhe
den.
Werkloosheid
alarmerend
Ondanks de forse werkgele
genheidsgroei in de afgelopen
jaren is het percentage niet-
werkenden onder de minderhe
den nog altijd driemaal zo
hoog als het gemiddelde. De ar
beidsvoorzieningsorganisatie
schenkt daaraan terecht veel
aandacht.
Daarenboven vragen initiatie
ven van het bedrijfsleven ten
einde arbeidsdeelname van al
lochtonen te bevorderen om
wettelijke ondersteuning. Be
halve van de sociale partners
en van de overheid wordt ook
van de minderheden zelf en
van hun organisaties een actie
ve bijdrage verwacht. Succes
volle integratie en verbetering
van de kansen van zwakke
groepen op de arbeidsmarkt
vragen ook om een strak beleid
met betrekking tot de
toestroom naar ons land. De
voorgenomen wijziging van de
Wet Arbeid Buitenlandse
Werknemers en de daarbijbe
horende nota over illegale te
werkstelling moeten mede in
dit licht worden bezien. De re
gels voor gezinshereniging vra
gen om zorgvuldige toepassing
en, waar het asielzoekers be
treft, is een humaan maar
restrictief toelatingsbeleid,
met snelle beslissingen ter za
ke, geboden. Sociale zekerheid
en goede sociale voorzieningen
zijn in onze rechtsstaat belang
rijk. Het draagvlak hiervoor is
bij de bevolking onverminderd
aanwezig, maar kan slechts be
houden blijven indien ervoor
wordt gezorgd dat belastingen
en premies correct worden be
taald en dat subsidies en uitke
ringen op de juiste plaats te
rechtkomen. Het bestrijden
van fraude en oneigenlijk ge
bruik zal dan ook geïntensi
veerd worden.
Criminale organisaties
reëel gevaar
Naast het voorkómen van frau
de zullen wij in ons land waak
zaam moeten zijn tegen de ge
organiseerde misdaad. Crimi
nele organisaties vormen een
reëel gevaar doordat zij met
hun grote financiële en techni
sche mogelijkheden in de sa
menleving infiltreren. Justitie,
politie en openbaar bestuur
zullen zich gezamenlijk moe
ten inspannen om dit kwaad te
bestrijden. Bovendien is een
goede samenwerking met dien
sten in het buitenland van
groot belang. Met het Verdrag
van Schengen wordt de uitwis
seling van gegevens vergemak
kelijkt. In Maastricht is tot de
oprichting van Europol beslo
ten. Dit instituut zal in de Eu
ropese Gemeenschap van grote
betekenis zijn bij de bestrij
ding van de georganiseerde in
ternationale criminaliteit. De
reorganisatie van de politie
moet in 1993 haar beslag krij
gen. De grote inzet van korps
beheerders en politiemensen
heeft het mogelijk gemaakt
dat in betrekkelijk korte tijd
al veel is bereikt. Tbename van
de criminaliteit leidt tot steeds
meer overlast voor de burger
en gevoelens van onveiligheid.
Vooral de stijging van het aan
tal geweldsdelicten baart zorg.
Bij alle aandacht voor de pre
ventie blijft beschikbaarheid
van voldoende cellen noodza
kelijk. Daarom zal de capaci
teit van het gevangeniswezen
nog eens extra worden verbe
terd en uitgebreid.
Bestuurlijke
vernieuwing
Met het proces van vernieu
wing van de bestuurlijke orga
nisatie wordt goede voortgang
geboekt. Een essentieel onder
deel daarvan vormt een om
vangrijk pakket voorstellen
voor decentralisatie van taken,
verantwoordelijkheden en fi
nanciële middelen. Met de ge
meenten is daarover inmiddels
overeenstemming bereikt. Op
het terrein van de volkshuis
vesting krijgen decentralisatie
en bestuurlijke vernieuwing
verder gestalte. Zo zal een
groot aantal gemeenten zijn in
spanningen in regionale ver
banden gaan bundelen. Verder
worden de woningbouwcorpo
raties onafhankelijker van het
Rijk en de gemeenten. Decen
tralisatie is ook belangrijk om
sociale vernieuwing bestuur
lijk inhoud te geven. Boven
dien is een aparte stimule-
ringswet in voorbereiding. De
Rijksoverheid blijft impulsen
geven aan vernieuwing en
kwaliteitsverbetering van het
welzijnswerk. De gemeenten
geven samen met maatschap
pelijke organisaties en andere
betrokkenen invulling aan de
sociale vernieuwing. Veel vrij
willigers zorgen voor een grote
betrokkenheid. Door een bete
re organisatie en afstemming
zien ook jongeren vrijwilli
gerswerk steeds meer als een
zinvolle uitdaging. In welzijns
werk en daarbuiten krijgt de
sociale vernieuwing langzaam
maar zeker vorm. Zo houdt de
arbeidsbemiddeling steeds
meer rekening met individuele
omstandigheden en zet mensen
ertoe aan zich zélf in te span
nen; in de gezondheidszorg
krijgt eigen verantwoordelijk
heid een plaats; onderwijs en
volwasseneneducatie bieden
niet alleen kansen, maar men
wordt er ook op aangesproken
deze te benutten. Sociale zeker
heid en voorzieningen bescher
men niet alleen mensen, maar
stimuleren ook, waar moge
lijk, tot werk of andere activi
teit. 1993 Is in Europa uitgeroe
pen tot het Jaar van de Oude
ren. In een speciaal op te rich
ten Nationaal Comité zullen
jong en oud samen activiteiten
ontplooien om de belangrijke
rol van ouderen in onze maat
schappij te onderstrepen.
Wenselijkheid
goede gezondheidszorg
In ons land bestaat brede over
eenstemming over de wense
lijkheid van een goede gezond
heidszorg die voor ieder toe
gankelijk en betaalbaar blijft.
Individuele beroepsbeoefe
naars, instellingen en verzeke
raars, en ook de burgers dienen
eigen verantwoordelijkheden
te krijgen en te neilhen. Nü in
vesteren in bestuurlijke en fi
nanciële vernieuwing betekent
op iets langer zicht voldoende
ruimte voor zorgvernieuwing,
voor uitbreiding waar nodig èn
voor een stevig draagvlak. Dat
is te meer geboden,'gegeven de
druk die voortvloeit uit de toe
nemende vergrijzing en uit ont
wikkelingen in de medische
technologie zelf. Adviezen van
de Gezondheidsraad en van de
Commissie-Dunning zullen nu
in praktijk gebracht moeten
worden. Daarop zal het ko
mend jaar het overleg, ook met
u, volksvertegenwoordigers, in
het bijzonder gericht zijn. Zo
wil de regering bevorderen dat
er bewust keuzen worden ge
maakt in de gezondheidszorg.
De groei in de vraag noopt er
toe meer nadruk te leggen op
preventie, doelmatigheid en op
de eigen verantwoordelijkheid
van alle betrokkenen. Het be
wust kiezen en vraagt ook om
inhoudelijke verdieping van
het publieke debat over ethi
sche vraagstukken in de zorg.
Zorg voor
cultureel erfgoed
De bereidheid en de wil om te
investeren in de toekomst, zal
ook tot uitdruking worden ge
bracht op het gebied van de
cultuur: in de zorg voor het cul
tureel erfgoed en in de onder
steuning van de actuele kunst
en cultuurbeoefening. Bij alle
aandacht voor de materiële as
pecten van het bestaan, is het
voor onze samenleving van vi
taal belang ook oog te hebben
voor de culturele waarden. De
verruiming van het
voorstellings- en inlevingsver
mogen van kinderen door het
lezen van boeken is daarbij
evenzeer van betekenis als de
confrontatie met de hoogtepun
ten van de cultuurschepping,
bijvoorbeeld in onze musea.
Binnen het budget voor cul
tuur zal extra aandacht worden
geschonken aan architectuur,
vormgeving en film: uitingen
waarvan grote delen van de be
volking bijna dagelijks kennis
nemen. In het Structuursche
ma Groene Ruimte worden
voorstellen gedaan voor een
beter geïntegreerde aanpak
van het natuur- en landbouw
beleid. Téneinde sneller over fi-
Hare Majesteit Koningin Beatrix.
nanciële middelen te beschik
ken om het landelijk gebied zo
groen mogelijk te houden en
waardevolle natuurgebieden te
beschermen, wordt gewerkt
aan het oprichten van een
Groenfonds.
zullen ons aandeel in de we
reldwijde belasting van het mi
lieu moeten verminderen.
Effectief
landbouwbeleid vereist
breed draagvlak
Een effectief landbouwmilieu-
beleid vereist een breed draag
vlak. Daarom is het verheu
gend dat agrariërs steeds meer
bereid blijken hun verantwoor
delijkheid te nemen. Budget
beheersing en handelspolitie
ke redenen hebben een aanpas
sing van het Gemeenschappe
lijk Landbouwbeleid noodza
kelijk gemaakt. Daarbij blijft
een redelijke inkomensont
wikkeling mogelijk voor hen
die in de landbouw werken,
terwijl tegelijk een belang
rijke bijdrage aan een succes
volle afsluiting van de wereld
handelsbesprekingen is gele
verd. Milieu en ontwikkeling
was het thema dat ^.honderd
tachtiglanden, arm en rijk, en
kele maanden geleden bijeen
bracht in Rio de Janeiro. Uit
drukkelijk is daar de samen
hang tussen het milieu
vraagstuk en ontwikkeling
vastgelegd; duurzame groei.
De rijke landen moeten daar
om zoeken naar andere vormen
van produktie en consumptie.
Tévens moeten financiële mid
delen en technieken beschik
baar komen voor de armere
landen, opdat daar bij de be
strijding van armoede en de
groei naar welvaart met het
milieu rekening gehouden gaat
worden. Ook voor ons land is
duurzame ontwikkeling geen
vrijblijvende opdracht. Wij
Hard werken aan
verbetering milieu
Intussen wordt door bedrijven,
burgers en overheid al hard ge
werkt om de kwaliteit van het
milieu te verbeteren. Produ
centen accepteren hun eigen
verantwoordelijkheid door
produkten in het afvalstadium
terug te nemen en overbodige
verpakkingen terug te drin
gen. Steeds meer vindt geschei
den inzameling van afval
plaats. Op korte termijn zullen
de eerste produkten voorzien
van een milieukeur verschij
nen, en zal een logo worden in
gevoerd voor klein chemisch
afval. Zo kan de consument re
kening houden met milieu
aspecten en zelf zijn bijdrage
leveren. De bestuurlijke en fi
nanciële situatie in de Neder
landse Antillen en Aruba baart
zorg. De Koninkrijksregering
is van oordeel dat bij de aan
pak daarvan de rijksdelen
moeten samenwerken. Veel
wordt gevergd van de regerin
gen van de Nederlandse Antil
len en van Aruba om wezenlij
ke en blijvende verbeteringen
tot stand te brengen. Het be
leid van Nederland is erop ge
richt deze inspanningen te
steunen.
Leden van de Staten-Generaal,
Internationaal zijn de politie
ke en economische ontwikke
lingen zorgelijk. Dat ver
scherpt in ons land de nood
zaak tot gezamenlijke beleid
sinspanningen. Alleen dan
kunnen wij de uitdagingen aan
waarvoor Nederland zich ge
steld ziet. Van harte wens ik u
toe dat Gods zegen op uw werk
rust.
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen:
UTRECHT - „De staatssecretaris kan wel ramingen
maken, maar als er patiënten op de stoep staan wor
den ze behandeld". De woordvoerster van de Neder
landse Vereniging van Ziekenhuizen zei dit in een
reactie op de aankondiging van staatssecretaris Si
mons dat de budgetten van de ziekenhuizen in 1993
met 1 procent worden verlaagd.
Deze verlaging móet 136 mil-
joen gulden opbrengen; het be
drag waarmee de ziekenhuizen
hun -op ramingen gebaseerde-
'budget van ongeveer 14 miljard
in 1991 hebben overschreden.
Het aantal eerste polikliniek-
bezoeken is van 1990 op 1991
met 4,1 procent gestegen. Het
aantal dagverplegingsdagen
ging met 12 procent omhoog.
Doordat het aantal „gewone"
verpleegdagen met 1.7 procent
daalde, bleef de stijging van
het totale aantal dagen beperkt
tot 1 procent. De ziekenhuizen
werkten ook weer efficiënter:
de gemiddelde verpleegduur
nam opnieuw iets af.
Lange wachtlijsten
Simons trekt vijf miljoen gul
den uit voor uitbreiding van
het aantal oogartsen en ortho-
peden, specialismen waarvoor
lange wachtlijsten bestaan. De
NVZ hoopt dat hij er rekening
mee houdt dat dit voor de zie
kenhuizen tot hogere kosten
leidt (meer operaties, polikli
niekruimte, administratie, la
boratoria, enzovoort). De zie
kenhuizen moeten bovendien
nog dekking zien te vinden
voor een deel van de bij de cao
onderhandelingen overeenge
komen verbetering van de ar
beidsvoorwaarden. Als dat
niet lukt gaat dat enkele dui
zenden arbeidsplaatsen kos
ten, zo hebben de directies al
eerder laten weten. De staats
secretaris heeft maatregelen
aangekondigd om te voorko
men dat er door fusies van zie
kenhuizen teveel topziekenhui
zen ontstaan.
Doelmatig
De NVZ leidt daaruit af dat hij
kennelijk niet zoveel aan „het
veld" wil overlaten als hij al
tijd zegt. Ziekenhuizen zoeken
volgens de NVZ naar samen
werking om de doelmatigheid
te vergroten. Dat kan tot grote
re ziekenhuizen leiden, maar
die kunnen hun activiteiten
ook over meerdere lokaties
spreiden. Schaalvergroting is
soms nodig om te kunnen be
schikken over alle specia
lismen waar veel vraag naar is.