B
Iepenbestand in Westerschouwen
ernstig bedreigd door iepziekte
„De bestuurlijke kant heb ik
altijd het mooiste gevonden"
§4
1 s
UW KRANT VAN
SCHOUWEN-DUIVELAND
r
n
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
TROUWPLANNEN?
Wethouder ir. C. W. Verhoek: Er moet snel ingegrepen worden
Brandweerman L. A. Ista blikt terug op 38 jaar brandweerschap
0
6/7 VOETBAL
Brand
stichting
in school
Diefstal
Diefstal
Inbraak
tijdens
vakantie
I~
■=1
dé krant van schouwen - duiveland! j
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1992 149e JAARGANG NR 25215
EEN GROTE KOLLEKTIE
ORIGINELE TROUWKAARTEN VINDT U BIJ
drukkerij lakenman ochtman bv
Jannewekken tl 4301 HH Zierikzee Tel. 01110-16551
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
Kappen is de enige remedie tegen iepziekte. (Archieffoto):
BURGH-HAAMSTEDE - Als er niet snel ingegrepen
wordt dreigen duizenden iepen in de Kop van Schou
wen het slachtoffer te worden van iepziekte. In één
jaar tijd is het aantal met de ziekte besmette bomen
volgens schattingen verdubbeld. Vorig jaar telde
men 2500 zieke iepen. Nu gaat het volgens hoofd
plantsoenendienst S. L. de Feiter om naar schatting
5000 exemplaren.
„Er moet ingegrepen worden",
stelt wethouder ir. C. W. Veer-
hoek. Hij schat de kosten van
bestrijding van de iepziekte in
Westerschouwen op enkele ton
nen per jaar. „Maar binnen het
college zijn we het er over eens
dat we dit probleem aan moe
ten pakken", aldus Veerhoek.
Op korte termijn wordt de
kwestie aan de orde gesteld tij
dens verschillende commissie
vergaderingen.
Het bomenbestand van de ge
meente Westerschouwen be
staat volgens hoofd plantsoe
nendienst S. L. de Feiter voor
zo'n tachtig procent uit iepen.
Het probleem van de iepziekte
is voor hem niet nieuw, maar
nog nooit is de bedreiging van
de iepen in Westerschouwen
volgens hem zo ernstig ge
weest.
De Feiter voert al jarenlang
strijd tegen de gevreesde ziek
te. „Al vanaf 1978 zijn we er in
de gemeente Westerschouwen
intensief mee bezig. In andere
gemeenten speelt het probleem
ook, maar we hebben er in onze
boomrijke gemeente het meest
mee te maken", aldus De Fei
ter. In vroeger tijden, zo weet
hijwerd in de Kop van Schou
wen op grote schaal iep aange
plant.
De iep of olm is een snelgroei
ende boom die bovendien heel
goed bestand is tegen zeewind.
„Het is een oer-hollandse
boom", aldus De Feiter. „Ik
denk ook dat we als gemeente
alles in het werk moeten stel
len om de iep voor de Kop van
Schouwen te behouden. Als er
niet snel iets gebeurt zal de
Kop van Schouwen er over een
jaar of vijf heel anders uit
zien".
Dé bedreiging van de iepen in
Westerschouwen is zoals al
aangestipt de iepziekte die ver
oorzaakt wordt door de iepe-
spintkever. Dit insect graaft
complete gangen in iepen. Die
gangen bedreigen na verloop
van tijd de sapstroom die de
boom van voedsel voorziet. Het
enige adequate middel tegen
iepziekte is rooien.
De Feiter: „Op zeer kleine
schaal hebben we ook hier wel
iepen geïnjecteerd met een
bestrijdingsmiddel, maar om
die iepen te kunnen injecteren
moet je gaatjes in de stam ma
ken. Daardoor wordt de boom
meer vatbaar voor andere ziek
ten". Zelf heeft1 De Feiter nooit
echt geloofd in deze vorm van
iepziektebestrijding. „Het is
ook nooit wetenschappelijk be
wezen dat dat injecteren
helpt".
Voedsel
Een methode die volgens De
Feiter wel nut heeft is het zo
gezond mogelijk houden van
de iepen door er nauwlettend
op toe te zien dat zowel wortels
als bladeren voldoende voedsel
krijgen.
„Zowel onder- als bovengronds
moet je zorgen voor goede
groeicondities". Door goedfe
voeding heeft de boom meer
weerstand tegen ziektes, maar
als de iepespintkever zich des
ondanks vestigt in een boom is
zijn lot beslist. „Dan is er geen
houden aan", aldus De Feiter.
„Dan is die boom ten dode op
geschreven".
Wat iepziektebestrijding nog
lastiger maakt is het feit dat de
ziekte uitermate besmettelijk
is. Als de wortels van een
besmette iep de wortels van
een gezonde iep raken wordt de
ziekte via dat wortelcontact
doorgegeven. „Daarom rooien
we ook een nog gezonde iep als
die vlakbij een zieke iep staat.
Bovendien graven we dan nog
een sleuf om eventueel wortel
contact met andere bomen te
verbreken".
Iepziektebestrijding kost veel
geld. Tot 1988 kon de gemeente
Westerschouwen rekenen op
forse financiële steun van het
rijk. In 1988 echter werd de
subsidiekraan dichtgedraaid.
„Volgens de minister was het
dweilen met de kraan open",
aldus De Feiter. Hij vertelt dat
de gemeente Westerschouwen
destijds onmiddellijk protest
aantekende tegen het stopzet
ten van rijkssubsidies voor de
iepziektebestrijding.
De toen verantwoordelijke mi
nister Ploeg kwam op werkbe
zoek en na veel praten deed hij
een concessie richting gemeen
te. Onder bepaalde voorwaar
den kon de gemeente alsnog
een financiële bijdrage krij
gen. „Maar dat was in feite een
druppel op een gloeiende
plaat", aldus De Feiter. „Dat
was gewoon niet toereikend".
Toch doorgaan
Desondanks bleef de gemeente
Westerschouwen met alle be
schikbare middelen actief ofn
de iepziekte binnen de perken
te houden. Men kon echter niet
voorkomen dat het aantal met
iepziekte besmette bomen
drastisch steeg. „In het verle
den zorgde de gemeente voor
de bestrijding van iepziekte bij
iepen binnen de bebouwde
kom en nam de Planteziekte-
kundige dienst van de provin
cie de bestrijding van de iep
ziekte buiten de bebouwde
kom voor haar rekening. Nu
moeten de gemeente en parti
culieren alles zelf doen".
Om verdere verspreiding van
de iepziekte te voorkomen is
het volgens De Feiter absolute
noodzaak dat er zo snel moge
lijk drastische maatregelen ge
nomen worden. Niet alleen
moeten de zieke iepen gerooid
worden, maar ook moeten de
eenmaal gevelde bomen zo snel
mogelijk afgevoerd en vernie
tigd worden. De in "het hout
broedende iepespintkever mag
niet de gelegenheid krijgen
zich te vermenigvuldigen en
uit te zwermen naar nog gezon
de bomen.
In de praktijk komt het vol
gens De Feiter nog wel voor dat
mensen iepehout opslaan als
haardhout. Als er zieke stuk
ken tussen zitten kunnen ook
die de ziekte verder versprei
den. De gemeente Westerschou
wen doet dan ook een dringend
beroep op particulieren om
geen ziek iepehoüt op te slaan.
Wie niet precies weet wat voor
haardhout men in opslag heeft
kan voor advies contact opne
men' met de gemeente Wester
schouwen. De mensen van de
plantsoenendienst zien in één
oogopslag of er (ziek) iepehout
tussen zit.
Ook voor de leek die iepen op
zijn of haar erf heeft staaii is
het volgens De Feiter gemak
kelijk te zien of de boom al dan
niet besmet is. „Je kunt het
zien aan de bladeren in de top
van de boom. Als die geel en
vervolgens bruin worden is de
iep ziek. Wie de bast van een
zieke iep goed bekijkt kan ook
de boorgangen van de ie
pespintkever ontdekken. Bij
twijfel kan ook in dit geval de
gemeente uitsluitsel geven.
OOSTERLAND - Aanstaande vrijdag neemt de heer
L. A. Ista uit Oosterland officieel afscheid als
brandweercommandant van het korps Duiveland.
Achtendertig jaar heeft hij zich als vrijwilliger inge
zet, waarvan de laatste twintig jaar als comman
dant. In al die jaren heeft hij veel ontwikkelingen en
voorvallen meegemaakt. Uiteraard de branden die
geblust moesten worden en sinds tien jaar de hulp
verlening bij ongevallen die aan het werk werd toe
gevoegd. „Het mooiste heb ik echter altijd de be
stuurlijke kant en het organiseren gevonden".
De heer Ista weet eigenlijk niet
of hij wel veel weet te verteilen
over zijn tijd bij de brandweer.
„Wat er achter mij ligt, vergeet
ik snel, ik ben meer een man
van de toekomst dan van het
verleden". Maar naarmate de
herinneringen naar boven ko
men drijven, passen de stuk
ken van de puzzel van bijna
veertig jaar brandweerman
langzaam in elkaar.
Na de ramp werd in 1954 de
brandweer, van toen nog de ge
meente Oosterland, gefor
meerd en opnieuw opgestart.
De heer Ista trad als vrijwilli
ger in dienst als chauf
feur/pompbediende. „Het was
een pré als je in verband met
alarmering zelfstandig was en
over tijd kon beschikken en dat
gold voor mij. Daarnaast was
ik praktisch ingesteld en kon
ik goed met machines om
gaan". Gewerkt werd er toen
nog met een aanhangerpompje
geschonken door de gemeente
Soest, waarmee de gemeente
Oosterland vriendschapsban
den onderhield. Het probleem
bij de uitoefening van het werk
van de brandweer was toen
niet het materieel of de man
schappen, maar de watervoor
ziening. „Raar in een provincie
als Zeeland, maar echt een
groot water waar we konden
pompen, was er niet. Als er een
brand was moest er meer druk
op de waterleiding, dat is nu
nog steeds het geval".
In 1959 gaf de aanschaf van een
tankautospuit wat dat betreft
een beetje verlichting. De tank
had een inhoud van 1500 liter
die onder hoge druk werd ver
spoten. „Je had dan een kwar
tier de tijd om op zoek te gaan
naar water waar je kon pom
pen", aldus Ista.
In de loop van de tijd is er na
tuurlijk veel veranderd. Een
van de punten is de alarme
ring. „Er is een tijd geweest
dat bij een brand de brandklok
geluid moest worden. Naast de
klok voor de tijd had je name
lijk ook een alarmbel". Toen er
een nieuwe auto werd aange
schaft werd dit systeem aange
past. „Deze werd naar buiten
gereden, de sirene die je door
hel hele dorp kon horen werd
aangezet en de alarmklok werd
geluid. Tben werd al snol het
bellensysteem ingevoerd. Bij
de commandant werd.de stek
ker in het stopcontact gestoken
en bij de vrijwilligers luidde er
een bel ten teken dat zij in actie
moesten komen.
Hoe hij uiteindelijk werd be
noemd tot commandant weet
hij niet meer exact. „Dat liep
gewoon zo. Eind van de jaren
zestig ging ik naar dc kader-
school in Breda om tot brand-
wee rofftcier te worden opge
leid. In 1972 word ik voorgedra
gen als commandant, in april
precies twintig jaar geleden".
Al die jaren heeft hij gewerkt
met een goed team. „Waar je
goed op moest letten was dat
de mensen in het korps hetzelf
de waren en hetzelfde dachten
over een aantal zaken. Daar
heb ik altijd nauwkeurig op
gelet".
Een belangrijke wijziging was
de invoering van het facet
hulpverlening zo'n tien jaar ge
leden. „Dat is wel eens een na
re taak. Tbch hebben mijn
manschappen nooit slachtof
ferhulp nodig gehad. Degene
die cr wat slechter tegenkon
hield zich gewoon afzijdig".
Piepers
Een voor de brandweercom
mandant belangrijke ontwik
keling was de oprichting van
dc Zeeuwse regionale brand
weer „Ik kreeg tenminste niet
meer alle meldingen binnen.
Bij brand kon gebeld worden
met een alarmnummer waarna
dc brandweerlieden werden
opgepiept". Een jaar of tien
heeft Ista ook plaats genomen
in de werkgroep materieel die
advies uitbracht over gereed
schap en materiaal dat ge
bruikt werd of gebruikt moest
worden. De heer Ista gaf ook
dc eerste aanzet lot do anti-
vervolg pagina 2
Wanneer een boom ter aarde zijgt, maakt ieder dat hij takken krijgt.
Spreekwoord
Buien
HET WEER
Half tot zwaar bewolkt en enkele
regen- of onweersbuien. Minimum
temperatuur rond 11 graden, mid-
dagtemperatuur rond 15 graden.
Matige westelijke wind, rond
kracht 4, aan de kust krachtig, 6.
ABVA/KABO
De afdelingen op Schouwen-Duiveland van de ABVA/
KABO dreigen te verdwijnen.
LUTHERS
In Middelburg is een expositie te zien over Luthers
Zeeland.
ZUIDHOEK
Groenbedrijf De Zuidhoek heeft geen gebrek aan
werk.
Het nieuwe voetbalseizoen staat voor de deur. Een
vooruitblik.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
ZIERIKZEE - In het voormali
ge schoolgebouw aan de Man
huisstraat te Zierikzee werd
woensdagavond brand
gesticht. Door tijdig ingrijpen
van de Zierikzeese brandweer
bleef de schade beperkt.
De brand ontstond in de aula
op de bovenste verdieping van
het gebouw waar volgens
brandweercommandant H. J.
Fierens vermoedelijk een
bankstel dat op het podium
stond in brand werd gestoken.
Buurtbewoners signaleerden
rookontwikkeling en waarr
schuwden de alarmcentrale
waardoor de brandweer om on
geveer 19.00 uur ter plaatse
was. Na twintig minuten was
men de brand meester. Op de
bovenste verdieping was toen1
het bankstel en de vloer van
het podium verbrand. De tech
nische recherche van de rijks
politie stelt een onderzoek in
naar de brandstichting. Het
schoolgebouw is eigendom van
de gemeente Zierikzee.
DEN HAAG - De 40-jarige
W.J.F.M. van Beek (CDA) is met
ingang van 1 oktober benoemd
tot burgemeester van Jacobs-
woude. Hij volgt D. Brouwer de
Koning op die per 31 maart ge
bruik heeft gemaakt van de
vut-regeling. Van Beek is op
dit moment wethouder van de
gemeente Drimmelen.
WESTERSCHOUWEN - Uit de
tuin van een woning in de ge
meente Westerschouwen wer
den vier houten tuinstoelen ge
stolen.
De tuinmeubelen hebben eën
gezamenlijke waarde van bijna
achthonderd gulden. Zij ver
dwenen in de nacht van dins
dag op woensdag uit de tuin
van mevrouw V.
RENESSE - Mevrouw H. uit
Zierikzee deed bij de politie
aangifte van diefstal van haar
bromfiets.
Het voertuig stond aan de Zee-
anemoonweg te Renesse en was
niet afgesloten. Het betreft een
zwarte Puch Maxi. De brom
fiets werd dinsdag gestolen
tussen 09.00 en 11.15 uur.
NIEUWERKERK - Tijdens de
vakantie van de bewoner werd
ingebroken in de woning van
de heer H. aan de Leeuwerik-
laan te Nieuwerkerk.
De inbraak werd ontdekt op
een september. De dieven kwa
men binnen door middel van
braak. Het is nog niet bekend
wat er precies is ontvreemd.
Blijf op de hoogte van al het nieuws op Schouwen-
Duiveland, met de Zierikzeesche Nieuwsbode, en neem
een abonnement.
JA, ik wil een
kwartaalabonnement f 47,50
kwartaalabonnement met autom. afschr. f 45,—
jaarabonnement f 179,—
jaarabonnement met autom. afschr. f 169,—
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste twee
weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af.
naam
Dhr./mevr..
adres
postcode: plaats:
telefoon handtekening:
Bij automatische afschrijving uw
bank-/gironummer vermelden:
Zend de bon in open ertvelop zonder postzegel naar
Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie,
Antwoordnummer 12, 4300 VB Zierikzee.