Fruitteler Van de Maas stelt
zijn bedrijf open voor publiek
Regering wii milieuzone
langs de Noordzeekust
Geavanceerd elektronisch orgel zorgt
half jaar voor muziek in Grote Kerk
„Kieren dichthouden en
niet zelf experimenteren"
Glas-in-lood-
expo
Dieren
bescherming
stopt met
ophalen
oud papier
Expositie
Eenhoorn
Onderdeel watersysteemplan Noordzee
Tijdens restauratie Kam van der Meulen orgel
Tips van ongediertebestrijder Martin Lodewijk
WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1992
3
D£ FIIX WAAR HEELNÊÖÊREANDI
OPWACHP
De Concertzaal
te Zierikzee
vertoont
vrijdag 28 aug. 20.00 uur B
zaterdag 29 aug. 20.00 uur B
zondag 30 aug. 14.30 uur J
zondag 30 aug. 20.00 uur B
KLEINGELD
ELECTRONICS
Dit jaar heeft M. K. van de Maas een goede oogst van peren en appels. (Foto: Marijke Folkertsma).
BURGH-HAAMSTEDE - Op zaterdag 29 augustus,
van 09.00 tot 17.00 uur, is het op fruitteeltbedrijven
in heel Nederland open dag. In heel Zeeland zijn er
maar twee bedrijven die worden opengesteld voor
het publiek, op Schouwen-Duiveland één. Bij fruit
teler M. K. van de Maas in Burgh-Haamstede kan
een ieder die geïnteresseerd is kennismaken met alle
facetten van het fruitteeltbedrijf.
Het is gebruikelijk dat de open
dag in de fruitteelt om de twee
jaar wordt gehouden. Ieder be
drijf in deze branche kan zich
vrijwillig opgeven om mee te
doen. Voor Van de Maas is het
de derde keer dat hij meedoet.
De belangstelling die de voor
gaande keren werd getoond
was zeer groot. Tussen de drie
honderd en vierhonderd men
sen wilden wat meer weten
over het reilen en zeilen in het
fruitteeltbedrijf.
Gidsen
Ook dit jaar verwacht de eige
naar veel bezoek, al is het een
beetje een nadeel dat de open
dag dit jaar aan het eind van
het seizoen valt. „We hopen
toch op veel recreanten die ko
men kijken, maar ook Schou-
wen-Duivelanders die interes
se hebben zijn van harte wel
kom", aldus Van de Maas. Sa
men met enkele collega-fruitte
lers wacht Van de Maas de men
sen op in de schuur. Allereerst
wordt hier uitleg gegeven over
de opslag, het sorteren en de
koeling van het fruit. Gesplitst
in kleine groepjes maken de
bezoekers samen met één van
hun .gidsen' hierna een rond
gang over de boomgaard. Een
flinke wandeling want de heer
Van de Maas beschikt over
ruim tien hectare bouwgrond.
Op zeven hectare worden zo'n
twaalf rassen appels verbouwd
de andere drie hectare zijn be
stemd voor de peren. Een klein
stukje grond is ingeplant met
pruimenbomen.
Allereerst maken de mensen
kennis met een perceel dat net
gerooid is. De palen voor de
nieuwe bomen zijn al in de
grond geslagen omdat de bo
dem nu droog is. De eigenaar
geeft uitleg over hoe de inplant
van bomen, meestal in novem
ber, plaatsvindt.
Ook kan een kijkje worden ge
nomen bij de machines die al
len buiten staan opgesteld. Ui
teraard wordt ook iets verteld
over het snoeiwerk dat door
het jaar heen de hoofdmoot van
het werk vormt voor de fruitte
ler.
Milieubewust
Een ander belangrijk aspect
dat wordt behandeld is de be
strijding van insekten die scha
delijk zijn voor het fruit. Er is
in de fruitwereld steeds meer
een tendens op gang gekomen
om milieubewust te telen en te
bestrijden. „Dat maakt het
werk van een teler er niet mak
kelijker op.' Zo werd vroeger
met breedwerkende bestrij
dingsmiddelen gewerkt waar
bij in principe ieder insekt
werd gedood. Nu is er sprake
van geleide bestrijding wat
met zich meebrengt dat een te
ler alle verschillende insekten-
soorten en het bijbehorende
middel moet kennen". Daarbij
moet de teler in het kader van
gewasbescherming ook verant
woording afleggen over wat hij
spuit, hoeveel en een motivatie
waarom hij dat zo doet. Waar
tegenwoordig ook mee wordt
gewerkt is de uitzet van na
tuurlijke vijanden. Op een
aantal scheuten worden bij
voorbeeld oorwormen en lieve
heersbeestjes uitgezet. Deze
vermenigvuldigen zich en be
strijden schadelijke insekten
als spint en roestmijt. Van de
Maas vindt het een goede zaak:
„Het via natuurlijke weg be
strijden betekent natuurlijk
een verlichting van de milieu
belasting". Een ander schade
lijk dier voor de fruitteelt is de
muis. „Als ze met een stelletje
zijn kunnen ze heel wat weg
dragen", weet Van de Maas.
Vandaar dat hij in enkele pere
bomen een kistje heeft aange
bracht waarin zich torenvalken
gaan nestelen.
Van de Maas weet dat er tijdens
de open dag veel meer wordt
gevraagd als dat hij en zijn col
lega's in eerste instantie uitleg
gen. „Het is voor ons erg leuk
als mensen, met verschillende
vragen komén. Zo zijn er men
sen die in de achtertuin een ap
pelboom hebben staan en die
iets meer willen weten over het
snoeien van die boom". Maar
de meesten willen toch wel wat
meer weten over wat er in een
jaar op het bedrijf gebeurt. En
dat is niet niks, zo blijkt. Op
een bedrijf met een normale
oogst van zo'n 140 ton appels en
60 ton peren moet er door Van
de Maas en zijn vader behoor
lijk worden doorgewerkt. Al
dat fruit belemmert de eige
naar niet om zelf ook regelma
tig een stukje fruit te nemen.
„Bij de pruimen moet ik zelf
wel eens uitkijken, daar eet ik
er snel te veel van", lacht hij.
je eigenlijk al te laat, maar
stofzuigen en het ter hand ne
men van de vlooienkam of om
doen van de vlooienband bij
kat of hond kan veel ergernis
voorkomen".
Niet alleen insekten zorgen
voor overlast. Met name in de
winter bereikt het kantoor van
de reinigingsdienst in Kerk-
werve tal van klachten over
muizen en ratten. Bij deze die
ren is het moeilijker om de oor
sprong op te zoeken. Vaak is
een gat in de riolering de oor
zaak van het ongemak. Is het
gat eenmaal opgespoord en ge
dicht dan zijn deze knaagdie
ren in geen velden of wegen
meer te bekennen. In tegenstel
ling tot de overige bestrijding
van ongedierte is de ratten
bestrijding overigens gratis.
Uitdaging
Waar voornamelijk restau
rants en bakkerijen wel eens
mee te kampen hebben zijn
kakkerlakken. „Doet zich dat
probleem voor dan maken we
eerst een afspraak met het be
drijf. Eerst moet namelijk,
voordat er gespoten kan wor
den, de ruimte van levensmid
delen en eten worden ontdaan".
Kakkerlakken voelen zich
vooral prima thuis in vochtige,
warme ruimtes. Door één van
deze leefomstandigheden te
veranderen is al een belang
rijke preventiemiddel geno
men. Dat vindt Lodewijk ook
de uitdaging van het beroep.
Zonder bestrijdingsmiddelen,
maar door de toepassing van
weringsmaterialen of het ver
anderen van het leefklimaat de
strijd aan te binden met het on
gedierte. En daarnaast de men
sen aantonen dat er niet altijd
gif aan te pas hoeft te komen
om het krioelend gedierte te
verdrijven. Daarbij vindt hij
het omgaan met de verschillen
de mensen een leuk aspect van
het werk.# „Mensen zijn vaak
ook erg dankbaar. Ze hebben
een probleem en jij bent dege
ne die het komt verhelpen".
Binnen het gebruik van be
strijdingsmiddelen heeft zich
de afgelopen jaren een veran
dering voorgedaan. Een specia
le commissie die toestemming
geeft om te werken met de ver
schillende soorten giffen let
steeds meer op de schadelijk
heid die het produkt heeft voor
milieu en mens. Op het mo
ment dat er meer soorten
plaagdieren bij komen zou dat
voor problemen kunnen zor
gen. „Op dit moment kan alle
overlast nog worden tegenge
gaan. Een probleem is zo groot
niet of het kan worden opge
lost". aldus de medewerkers
van de reinigingsdienst.
VEERE - In het kader van de
Zeeland Cultuurmaand wordt
van 1 september tot 5 oktober
in de Grote Kerk van Veere een
glas-in-lood tentoonstelling
gehouden. Titel van de exposi
tie luidt Het Schoone Raam.
De glas-in-lood ramen zijn af
komstig uit de glasbranderij
Plasschaert-De Nood en co uit
Veere. Drs Carine Hoogveld,
hoofdredactrice van het over
zichtswerk Glas-in-lood in Ne
derland 1817-1968, verricht de
officiële opening.
ZIERIKZEE - De afdeling
Schouwen-Duiveland van de
Nederlandse Vereniging ter
Bescherming van Dieren
houdt op met het regelmatig
ophalen van oud papier in Zie
rikzee.
De reden daarvan is dat de
vrijwilliger die dit werk deed
niet langer beschikbaar is.
Mensen die hun oud papier ten
bate van Dierenbescherming
willen af staan kunnen het
voortaan zelf afgeven bij het
asiel aan de Zandweg te Zierik
zee, elke morgen tussen 09.00
en 11.00 uur.
ZIERIKZEE - Van maandag 31
augustus tot en met zaterdag 5
september exposeren in Gale
rie De Eenhoorn aan het Ha
venpark 14 in Zierikzee de
kunstenaressen Petra Spek en
Ria Annotee hun etsen. Ope
ningstijden van de expositie
zijn van 12.00 tot 18.00 uur.
ZIERIKZEE - Op voorstel van de minister van Ver
keer en Waterstaat, Maij-Weggen, heeft het kabinet
het regeringsstandpunt over het Watersysteemplan
Noordzee (WSP) vastgesteld, inclusief de instelling
van een milieuzöne langs de Noordzeekust.
Het Watersysteemplan Noord
zee geeft de concrete invulling
voor de Noordzee aan van de
milieunota's die eerder zijn uit
gebracht, zoals de Derde Nota
Waterhuishouding, het Natio
naal Milieubeleidsplan en het
Natuurbeleidsplan. Ook wordt
voortgebouwd op de besluiten
van de Derde Noordzee-minis-
tersconferentie.
De uitvoering van het Water
systeemplan Noordzee moet
leiden tot verder afname van
de vervuiling en tot een meer
verantwoord gebruik van de
Noordzee. Daarbij wordt uitge
gaan van het concept van de
duurzame ontwikkeling. Dat
wil zeggen dat de Noordzee in
stand moet blijven als een ge
zond functionerend ecosysteem
met zijn sterk zelfherstellend
vermogen.
Ondanks alle inspanningen
van de afgelopen jaren is het
ecosysteem van de Noordzee
nog steeds verstoord. Dit blijkt
onder meer uit de regelmatig
voorkomende algenbloei, vis-
ziekten en sterfte onder vogels
en zeehonden. De uitvoering
van het Watersysteemplan
Noordzee moet zorgen voor een
meer evenwichtig ecosysteem
in de Noordzee, vergelijkbaar
met de toestand in 1930. Dat
betekent dat regulering van
het (intensieve) gebruik van de
Noordzee noodzakelijk is om
het behoud van het eco-
syssteem te waarborgen.
Een belangrijk onderdeel van
het Watersysteemplan Noord
zee is het instellen van een mi
lieuzöne die nog meer beper
kingen van verontreiniging en
verstoring van het zeemilieu
mogelijk maakt. De milieuzö
ne omvat de hele kuststrook en
een aanzienlijk stuk van het
noordelijk deel van het Neder
landse Coninentaal Plat. Door
het dynamisch karakter van de
Noordzee zal een scherper be
leid binnen de milieuzöne een
positieve invloed hebben op de
rest van de Noordzee. De zone
zelf is vooral van belang als
voedsel- en paaigebied voor de
Noordzeédieren. Binnen de mi
lieuzöne vallen ook de Voordel
ta, het Friese Front en de Kla-
verbank. Deze gebieden beho
ren, op grond van onze huidige
kennis, tot de meest waarde
volle in de Noordzee.
Nederland is het eerste land
dat een dergelijke milieuzöne
instelt. Minister Maij-Weggen
zal er bij de andere Noordzee-
taten op aandringen soortgelij
ke maatregelen uit te voeren.
Het Ahlborn orgel is door de
Hervormde gemeente uit Zie
rikzee, die het kerkgebouw ge
bruikt voor haar diensten,
naar de Grote Kerk gehaald.
Aanstaande zondag wordt het
tijdens de zondagsdienst voor
het eerst bespeeld door orga
nist C. Fierloos. Omdat men zo
goed mogelijk gebruik wij ma
ken van het bijzondere orgel,
dat is geleverd via de kla
vierspecialist in Bruinisse
waar de heer Bakker werk
zaam is, vinden de komende
maanden ook een aantal con
certen plaats.
Zo komt half september de or
ganist Everhard Zwart (de
zoon van Willem Hendrik
Zwart) uit Kapelle naar Zierik
zee om een concert te geven op
het orgel. Naar verwacjrtjng
wordt het Ahlborn orgel ook in'
1994 gedurende een periode in
de kerk geplaatst wanneer de
tweede fase van de restauratie
van het Kam van der Meulenor-
gel wordt uitgevoerd.
ROTTERDAM - Het Lpxor
Theater in Rotterdam opent
haar seizoen met de Zuidafri-
kaanse musical Sikulu. De mu
sical is van 1 tot en met 13 sep
tember te zien. De show, opge
voerd door zwarte dansers en
zangers uit vijf verschillende
stammen, zit vol met ritme en
kleurige kostuums. Het ver
haal gaat over een jongen die
op zoek gaat naar zijn vader.
Hij vindt hem in de gevange
nis. De vader zit daar omdat
hij opkwam voor het recht op
eigen grond voor de zwarte
Zuidafrikanen. De jongen
wordt teruggestuurd met het
advies 'door te gaan met de
strijd.
Advertentie
boven waardoor mijn kap
strakker rond het gezicht
kwam te zitten en vlak boven
mijn oog werd ik gestoken.
Maar ja, dat maak je gelukkig
maar één keer mee, want daar
leer je van", aldus Lodewijk
over deze „gevoelige" kwestie.
Bij de warmere temperaturen
in de zomer voelen ook vlooien
zich prima. Via de vacht van
een huisdier dringen zij wonin
gen en bedrijven binnen. Op
warme plekjes, voornamelijk
in het tapijt, worden de eitjes
gelegd en naar verloop van tijd
springen er talloze vlooitjes in
het rond. „Op dat moment ben
Voor ieder apart plaagdier is
die preventie verschillend. Zo
gaat het er bij vlooien om dat
het huis geregeld wordt gestof
zuigd en dat de huisdieren re
gelmatig worden gekamd. Het
dichthouden van kieren en na
den werkt preventief tegen
wespen, zo weet Lodewijk. En
zo zijn er meer methoden om
lastige indringers buiten te
houden. Één ding moeten de
mensen niet zelf doen en dat is
het zelf experimenteren met
chloor, benzine of andere mid
delen.
Martin Lodewijk uit Seroos-
kerke is zeven jaar in dienst bij
de Reinigingsdienst Schou
wen-Duiveland. De eerste vier
jaar als medewerker algemene
dienst, sinds 1989 als ongedier
tebestrijder. Voor deze functie
heeft hij een tweejarige cursus
gevolgd bij de Stichting Vakop
leiding Ongediertebestrijding
in Wageningen. Samen met een
andere werknemer, die invalt
bij ziekte van Lodewijk of als
hij op vakantie is, behandelt
hij de klachten van ongedierte
op heel Schouwen-Duiveland.
Deze zomer heeft Lodewijk
vooral klachten binnengekre
gen over wespenplagen. Tbch is
hij er niet van overtuigd dat de
ze insekten meer voorkomen in
de zomer dan in de winter. „Bij
warm weer zijn ze actiever en
valt de aanwezigheid van
wespen de mensen meer op om
dat ze zelf ook meer buiten
zijn", aldus Lodewijk. Krijgt
hij van een bedrijf of een parti
culier een klacht binnen over
een wespennest, dan gaat hij
met bestrijdingsmiddelen en
met kap en handschoenen op
pad. Op de plaats van bestem
ming wordt eerst het nest gelo
kaliseerd waarna er gif wordt
gespoten. Het nest kan overal
zitten, onder dakpannen, in de
muur en zelfs in de grond.
„Meestal bevinden de wespen
zich in de spouwmuren. Het is
daarom zaak om gaten en kie
ren vooral langs de kozijnen,
met uitzondering van de
ventilatie-openingen. dicht te
maken". Dit moet echter alleen
gebeuren als er nog geen onge
dierte zit, zo stelt de bestrijder
nadrukkelijk. „Anders loop je
Martin Lodewijk op weg naar een volgende klus. (Foto: Marijke Folkertsma).
St. Domusstraat 79
Zierikzee. 01110-13348
Voor al uw reparaties
aan radio-TV-video
lenorgel heeft een heel roman
tische intonatie. Die hebben we
via een diskette in het interne
geheugen van de computer in
het elektronisch orgel aange
bracht. Verder zijn natuurlijk
de volumes van de registers op
elkaar afgestemd".
Ondanks al die moderne snuf
jes kan het elektronisch Ahl
born orgel volgens de heren
Bakker en Spierings nooit de
klank produceren die het Kam
van der Meulen orgel voort
brengt. „Daar komen de,klan
ken uit elke orgelpijp apart en
bij het elektronisch orgel komt
de klank uit twee geluids
boxen". Het gaat om twee
boxen van 300 watt die in sep
tember worden aangevuld met
nog eens twee van dergelijke
boxen.
KERKWERVE - Velen hebben het wel eens aan den
lijve ondervonden. Je komt terug van vakantie en
het hele huis zit onder de vlooien, of wanneer je net
in de achtertuin wil gaan zonnen blijkt deze al te
zijn ingenomen door een zwerm wespen. Geen nood,
want de ongediertebestrijding kan in een handom
draai het euvel verhelpen. Martin Lodewijk, werk
zaam bij de Reinigingsdienst Schouwen-Duiveland,
is één van die bestrijders die te hulp kan worden ge
roepen. Niet alleen bestrijdt hij het ongedierte, ook
heeft hij enkele bruikbare tips ter voorkoming van
plaagdieren.
de kans dat de wespen naar
binnen komen en het probleem
alleen verergert".
Een keer is Lodewijk bij de uit
oefening van zijn werk zelf te
pakken genomen door een
wesp. „Ik was bezig met het
uitbreken van een plafond
waarboven de wespen een nest
hadden gemaakt. Ik keek naar
Advertentie
Het nieuwe orgel: geavanceerd. 'Maar de klank van een pijporgel kun je er nooit uithalen'. (Foto:
Marijke Folkertsma).
ZIERIKZEE - „Vroeger waren wel vijf laden van een meter bij een meter nodig
om alle gegevens op te slagen die nu in deze paar kleine printplaatjes zitten".
De heren F. Spierings uit Eindhoven en J. Bakker uit Oud-Beijerland waren vol
enthousiasme over het geavanceerde elektronische Ahlborn orgel dat zij donder
dagmiddag in de Grote kerk te Zierikzee installeerden. Het instrument wordt
tot en met december van dit jaar gebruikt als vervanging voor het grote Kam
van der Meulen-orgel dat in de kerk een prominente plaats in neemt maar de ko
mende tijd niet gebruikt kan worden vanwege een restauratiebeurt.
Het elektronische Alborn orgel
dat vanuit Duitsland naar Zie
rikzee werd overgebracht is
ook een heel bijzonder instru
ment. Volgens de heer Spie
rings zo bijzonder- dat er op de
hele wereld maar enkele van
bestaan en het instrument in
de Grote kerk het eerste is dat
in Nederland wordt geplaatst.
„Het is een digitaal gesampled
orgel dat is vervaardigd vol
gens de laatste nieuwe technie
ken. Dat houdt in dat men er
voor het eerst in is geslaagd om
de pijporgelstemmen apart op
te nemen. Dat is een wezenlijk
verschil met eerdere elektroni
sche orgels. Het geeft de orga
nist namelijk de vrijheid om
per register te intoneren".
,Via een computer werd de
klank van het instrument bij
de importeur in Weert, waar de
heer Spierings als adviseur
klassieke orgels werkzaam is,
aangepast aan de klank van
het Kam van der Meulenorgel
en de akoestiek in het kerkge
bouw. „Het Kam van der Meu-
