Vijftig jaar samen
Expositie muntvondsten
in het Stadhuismuseum
29 augustus open dag bij
fruitteler Van de Maas
nieuws
In kader van Numismatisch Jaar
Versnelde
huisvesting
asielzoekers
Verkoop
fietsen
weer
op record
hoogte
Heusdense
brug volgend
jaar naar
Suriname
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Het echtpaar Fondse-Stoel uit Kerkwerve ontmoette elkaar via een koopman. Foto: Joop van
Houdt).
KERKWERVE - Afgelopen dinsdag was het precies
vijftig jaar geleden dat A. Fondse en N. W. Stoel el
kaar in het geboortedorp van mevrouw, Haamstede,
het ja-woord gaven. Het gouden jubileum viert het
echtpaar vrijdag in Kerkwerve, het dorp waar de
heer Fondse werd geboren en waar men het grootste
deel van het huwelijksleven woonde.
De heer en mevrouw Fondse
ontmoetten elkaar indertijd
via een boodschap die de heer
Fondse meegaf aan een koop
man die zowel in Kerkwerve
als in Haamstede langs de deu
ren ging. ,,Hij liet vragen of hij
mij eens kon spreken en dat
heb ik toen maar gedaan. Zo is
het begonnen", herinnert de
gouden bruid zich nog goed.
Het echtpaar Fondse verhuisde
in de loop van vijftig jaar de
nodige keren. Na enkele maan
den te hebben ingewoond bij de
moeder van de bruid, woonde
men even in Kerkwerve om
daarna een woning aan de Boe-
renweg te Zierikzee te betrek
ken. Vanwege de oorlog ver
bleef men tussen 1941 en 1945
in Utrecht, Bloemendaal en
Groningen. Tot de ramp in 1953
woonden meneer en mevrouw
Fondse bij de vuurtoren in
Haamstede, vervolgens in
Kerkwerve, in Noordwelle en
weer in Kerkwerve. Na een ge
dwongen verblijf vanwege de
overstromingsramp in Schie
dam, Delft en Westkapelle
keerde men terug naar Haam
stede, van waaruit het echtpaar
met hun kinderen naar Kerk
werve terug keerde. Daar
woont men inpriddels al 37
jaar.
De heer Fondse werkte al die
jaren als landarbeider en als
arbeider in een n^elkfabriek en
bij het leggen van buizen. De
heer en mevrouw Fondse kre
gen acht kinderen waarvan er
vier nog op Schouwen-
Duiveland wonen. Ze hebben
negen kleinkinderen, waarvan
er een is gestorven en tot nu toe
werd een achterkleinkind ge
boren. Hoewel 81-jarige me
vrouw Fondse niet meer zo
goed ter been is en ook de heer
Fondse op zijn 85e jaar wat
minder goed uit de voeten kan,
woont het echtpaar nog steeds
zelfstandig in hun huis aan de
Briekerkestraat. De gouden
bruidegom werkt nog graag in
de tuin en gaat af en toe een
rondje fietsen, mevrouw Fond
se houdt van lezen en breien.
Het echtpaar is nog steeds ge
lukkig met elkaar. „We hebben
niks te klagen. Vijftig jaar is
een hele lange tijd en de kinde
ren komen ook altijd langs".
Het gouden huwelijk wordt
morgen, vrijdag 20 augustus
gevierd met een receptie in het
dorpshuis 't Zuudénde in Kerk
werve. Tussen 16.30 en 18.00
uur kan iedereen die dat wil
daar het echtpaar Fondse feli
citeren. Daarna vindt in beslo
ten kring een familiefeest
plaats.
ZIERIKZEE - Nu het grootste gedeelte van de
munten- en penningencollecties van de Zeeuwse mu
sea is geïnventariseerd en ter gelegenheid van het
feit dat 1992 is uitgeroepen tot Numismatisch Jaar
wordt in september aandacht besteed aan Zeeuwse
muntvondsten. In verschillende musea, waaronder
ook het Stadhuismuseum van Zierikzee worden in
totaal zes verschillende tentoonstellingen rond deze
muntvondsten gehouden. In Zierikzee is de munten-
tentoonstelling van 4 september tot en met 4 okto
ber te zien.
Öok in Aardenburg, Sint An-
naland, Veere en Vlissingen
worden soortgelijke exposities
gehouden die steeds de aan
dacht op een bepaalde munt-
vondst richten. Dit alles onder
de gemeenschappelijke noe
mer Schatten in de bodem.
Voor het huisvesten van de
moedertentoonstelling van dit
project is het streekmuseum
Het Land van Axel uitgekozen.
Deze tentoonstelling wordt
vrijdag 4 september 01A 16.00
uur geopend door gedeputeer
de G. de Vries- Hommes. Voor
afgaande aan deze opening zal
het eerste exemplaar van de
publicatie Schatten in de bo
dem, Zeeuwse muntvondsten.
Een boekje geschreven door
Iris Ibussaint en Evert van
Ginkel dat informatie geeft
over de verschillende Zeeuwse
muntvondsten.
Dit tentoonstellingsproject dat
•in de Zeeuwse Cultuurmaand
wordt gehouden, wordt'georga
niseerd door het Bureau pro
vinciaal museumconsulent
Zeeland en de Vereniging van
Zeeuwse Musea. Aan het pro
ject werken bovendien ook het
Rijkmuseum Koninklijk Pen
ningkabinet, het Provinciaal
depot voor bodemvondsten en
de Numismatische kring Zee
land mee. Het project Schatten
in de bodem, Zeeuwse munt
vondsten richt zich op een
breed publiek.
In de centrale tentoonstelling
in Axel komen opmerkelijke
aspecten van verschillende
muntvondsten aan de orde. Er
wordt bovendien ingegaan op
de motieven om geld te begra
ven, het vinden van een schat
en het beschrijven ervan. Ook
geeft deze expositie, die na sep
tember als reizende expositie
verschillende musea aan zal
doen, inzicht waar de munten
vandaan komen en om welke
munten het gaat. De expositie
die in de septembermaand in
Zierikzee te zien zal zijn, richt
zich op een muntvondst hier
ter plaatse.
DEN BOSCH - De uitge
versmaatschappijen Brabant
Pers in Den Bosch en P.V. Jans
sen in Gennep gaan samen een
huis-adn-huisblad op zondag
uitgeven in het oosten van
Noord-Brabant. Het blad, dat
vanaf oktober in vier edities
zal verschijnen, krijgt een
oplage van ongeveer 340.000.
Beide uitgeversmaatschappij
en hebben dat bekendge
maakt.
LEEUWARDEN - In de provin
cie Friesland is woensdag
avond rond half elf een schok
gevoeld, gevolgd door een aan
tal kleinere. Volgens H. Honde-
ma van het KNMI gaat het niet
om een aardbeving, maar
waarschijnlijk om een geluids
signaal.
UTRECHT - De gemeente
Utrecht en de woningbouwcor-
paraties in de stad hebben
woensdag besloten versneld
woonruimte voor asielzoekers
beschikbaar te stellen. Daar
door ontstaat voor ontheem
den uit het voormalige Joe-
gaslavië ruimte in de asielzoe
kerscentra.
De gemeente Utrecht heeft het
ministerie van welzijn, volks
gezondheid en cultuur al eer
der laten weten 335 asielzoe
kers uit de landelijke asielzoe
kerscentra binnen de gemeen
tegrenzen te willen huisvesten.
Van die toegezegde opvang
plaatsen in het kader van de
Regeling Opvang Asielzoekers
(ROA) zijn er inmiddels 260 be
zet. De resterende plaatsen
zouden eigenlijk pas in de loop
van dit jaar en in 1993 beschik
baar komen. Door de versnelde
procedure kan dat al binnen
drie maanden. Het aantal
ROA-plaatsen wordt „gezien
de bestaande woningnood in
Utrecht" overigens niet ver
groot.
De gemeente heeft wel een aan
tal grote particuliere woning-
beheerders gevraagd woningen
te verhuren voor de opvang van
asielzoekers. Op dat verzoek
heeft slechts één woningbe
heerder positief gereageerd.
De versnelde procedure levert
dus indirect plaats op voor ont
heemden uit het voormalige
Joegoslavië.
AMSTERDAM - In de
eerste helft van dit jaar
zijn in ons land 950.000
fietsen verkocht, aldus
de RAI. Deze vereniging -
verwacht dat de verkoop
over het hele jaar op zijn
minst de verkoop van
vorig jaar zal evenaren.
In 1991 vonden 1,33 mil
joen fietsen hun weg
naar de klant, een re
cord.
Inmiddelsheeft de Ne
derlander gemiddeld 804
gulden over voor de nieu
we fiets. Doorgaans, in
meer dan 80 procent van
de gevallen, wordt die
gekocht in de vakhandel.
De atb's, zoals terrein-
fietsen of city bikes, zijn
goed voor ongeveer 27
procent van de verko
pen. De gewone fiets is
goed voor ruim 50 pro
cent en de racefiets voor
bijna 10 procent. Andere
fietsen, zoals kinderfiet
sen en crossfietsen, zijn
goed voor 12 tot 13 pro
cent van de verkopen.
BURGH-HAAMSTEDE - Op zaterdag 29 augustus,
van 09.00 tot 17.00 uur, is het op fruitteeltbedrijven
in heel Nederland open dag. In heel Zeeland zijn er
maar twee bedrijven die worden opengesteld voor
het publiek, op Schouwen-Duiveland één. Bij fruit
teler M. K. van de Maas in Burgh-Haamstede kan
een ieder die geïnteresseerd is kennismaken met alle
facetten van het fruitteeltbedrijf.
Het is gebruikelijk dat de open
dag in de fruitteelt om de twee
jaar wordt gehouden. Ieder be
drijf in deze branche kan zich
vrijwillig opgeven om mee te
doen. Voor Van de Maas is het
de derde keer dat hij meedoet.
De belangstelling die de voor
gaande keren werd getoond
was zeer groot. Tussen de drie
honderd en vierhonderd men
sen wilden wat meer weten
over het reilen en zeilen in het
fruitteeltbedrijf.
Gidsen
Ook dit jaar verwacht de eige
naar veel bezoek, al is het een
beetje een nadeel dat de open
dag dit jaar aan het eind van
het seizoen valt. „We hopen
toch op veel recreanten die ko
men kijken, maar ook Schou-
wen-Duivelanders die interes
se hebben zijn van harte wei-
kom", aldus Van de Maas. Sa
men met enkele collega-fruitte
lers wacht Van de Maas de men
sen op in de schuur. Allereerst
wordt hier uitleg gegeven over
de opslag, het sorteren en de
koeling van het fruit. Gesplitst
in kleine groepjes maken de
bezoekers samen met één van
hun .gidsen' hierna een rond
gang over de boomgaard. Een
flinke wandeling want de heer
Van de Maas beschikt over
ruim tien hectare bouwgrond.
Op zeven hectare worden zo'n
twaalf rassen appels verbouwd
de andere drie hectare zijn be
stemd voor de peren. Een klein
stukje grond is ingeplant met
pruimenbomen.
Allereerst maken de mensen
kennis met een perceel dat net
gerooid is. De palen voor de
nieuwe bomen zijn al in de
grond geslagen omdat de bo
dem nu droog is. De eigenaar
geeft uitleg over hoe de inplant
van bomen, meestal in novem
ber, plaatsvindt.
Ook kan een kijkje worden ge
nomen bij de machines die al
len buiten staan opgesteld. Ui
teraard wordt ook iets verteld
over het snoeiwerk dat door
het jaar heen de hoofdmoot van
het werk vormt voor de fruitte
ler.
Milieubewust
Een ander belangrijk aspect
dat wordt behandeld is de be
strijding van insekten die scha
delijk zijn voor het fruit. Er is
in de fruitwereld steeds meer
een tendens op gang gekomen
om milieubewust te telen en te
bestrijden. „Dat maakt het
werk van een teler er niet mak
kelijker op. Zo werd vroeger
met breedwerkende bestrij
dingsmiddelen géwerkt waar
bij in principe ieder insekt
Dit jaar heeft M. K. van de Maas een goede oogst van peren en appels. (Foto: Marijke Folkertsma).
werd gedood. Nu is er sprake
van geleide bestrijding wat
met zich meebrengt dat een te
ler alle verschillende insekten-
soorten en het bijbehorende
middel moet kennen". Daarbij
moet de teler in het kader van
gewasbescherming ook verant
woording afleggen over wat hij
spuit, hoeveel en een motivatie
waarom hij dat zo doet. Waar
tegenwoordig ook mee wordt
gewerkt is de uitzet van na
tuurlijke vijanden. Op een
aantal scheuten worden bij
voorbeeld oorwormen en lieve
heersbeestjes uitgezet. Deze
vermenigvuldigen zich en be
strijden schadelijke insekten
als spint en roestmijt. Van de
Maas vindt het een goede zaak:
„Het via natuurlijke weg be
strijden betekent natuurlijk
een verlichting van de milieu
belasting". Een ander schade
lijk dier voor de fruitteelt is de
muis. „Als ze met een stelletje
zijn kunnen ze heel wat weg
dragen", weet Van de Maas.
Vandaar dat hij in enkele pere
bomen een kistje heeft aange
bracht waarin zich torenvalken
gaan nestelen.
Van de Maas weet dat er tijdens
de open dag veel meer wordt
gevraagd als dat hij en zijn col
lega's in eerste instantie uitleg
gen. „Het is voor ons erg leuk
als mensen met verschillende
vragen komen. Zo zijn er men
sen die in de achtertuin een ap
pelboom hebben staan en die
iets meer willen weten over het
snoeien van die boom". Maar
de meesten willen toch wel wat
meer weten over wat er in een
jaar op het bedrijf gebeurt. En
dat is niet niks, zo blijkt. Op
een bedrijf met een normale
oogst van zo'n 140 ton appels en
60 ton peren moet er door Van
de Maas en zijn vader behoor
lijk worden doorgewerkt. Al
dat fruit belemmert de eige
naar niet om zelf ook regelma
tig een stukje fruit te nemen.
„Bij de pruimen moet ik zelf
wel eens uitkijken, daar eet ik
er snel te veel van", lacht hij.
ZIERIKZEE
Expositie
Van maandag 31 augustus tot
en met zaterdag 5 september
exposeren in Galerie De Een
hoorn aan het Havenpark 14 in
Zierikzee de kunstenaressen
Petra Spek en Ria Annotee hun
etsen. Openingstijden van de
expositie zijn van 12.00 tot
18.00 uur.
RENESSE
Oud-papier
Iedere vierde zaterdag van de
maand halen leden van de mu
ziekvereniging Luctor et Emer-
go oud papier op in Renesse.
Zij starten daarmee vanaf
08.30 uur. De bewoners wordt
j vriendelijk verzocht het oud
papier gebundeld aan de
straatkant te zetten.
KERKWERVE
Yoga-cursus
Vanaf september wordt in
sportzaal De Werve te Kerk
werve een cursus yoga gegeven.
De lessen worden verzorgd
door het centrum voor Yoga
Rishi Cultuur en staan onder
leiding van Bharathi Devi. Hij
is verbonden met een van oor
spronkelijke, authentieke yo-
gaoorden in India en is door de
regering van dat land uitgeno
digd om actief deel te nemen
aan de Wereld Yoga Conferen
tie die in 1992 in India plaats
vindt. Volgens de leermeester
is yoga een levenswijze die
men dagelijks toepast. Via de
lessen werkt men aan de op
bouw van een dergelijke le
venswijze en krijgt men in
structies om yoga op de juiste
wijze toe te passen. De cursus
sen vinden zowel 's avonds als
overdag plaats. Belangstellen
den kunnen voor nadere infor
matie of voor deelname aan de
cursus telefonisch contact op
nemen via 01110 - 14018.
NCVB jaarprogramma
De Nederlandse Christen Vrou
wen Bond afdeling Kerkwerve
heeft haar jaarprogramma
92/93 samengesteld. Tfenzij an
ders vermeld beginnen de afde
lingsavonden om 19.45 uur. De
ze worden gehouden in het
.dorpshuis 't Zuudende aan de
Beatrixstraat in Kerkwerve.
Op dinsdag 1 september gaan
de dames richting Middelhar-
nis waar het Rien Poortvliet-
museum wordt bezocht. Op
woensdag 16 september geeft
mevrouw Reinhoudt een toe
lichting op het financiële pro
ject van de bond in Pakistan,
terwijl op 21 oktober de heer
Kleinepier voorlichting komt
geven over homeopathische ge
neeswijze. Voor 2 november
staat er een extra avond inge
pland en wordt er een bezoek
gebracht aan beauty farm De
Stern in Noordgouwe. Een vi
deopresentatie over het onder
werp dementie wordt gegeven
op 18 november. De jaarlijkse
kerstavond is dit maal op 16 de
cember. Op 20 januari in het
nieuwe jaar zijn ook de echtge
noten van de vrouwen welkom.
Deze avond wordt verzorgd
door het sleep- en bergingsbe
drijf Smit-lhk. De jaarverga
dering is op 17 februari en de
streekvergadering op 17 maart
in Zierikzee. Op 21 april wordt
Braber Europatuin bezocht en
in mei wordt het reisje gehou
den. De bestemming is voorals
nog niet bekend. Op 9 juni
wordt er gesproken over het
aandachtsveld Vrouwen in Eu
ropa. Met name de vraag wat
de eenwording van Europa in
houdt voor de land- en tuin
bouw komt aan de orde Alles
dames zijn van harte welkom
op de afdelingsavonden, ook
zij die geen lid zijn en geïnte
resseerd zijn in een bepaald on
derwerp.
OOSTERLAND
Koorrepetities
Op maandagavond 24 augustus
start de Christelijke gemengde
zangvereniging Vooruitgang zij
ons streven uit Oosterland
weer met haar repetities. Deze
beginnen om 19.45 uur en du
ren tot 21.45 uur. Nieuwe leden
zijn welkom de repetities bij te
wonen.
GOES
Para Norma
In de Zeelandhallen in Goes
wordt op 5 en 6 september een
manifestatie gehouden over
bovennatuurlijke verschijnse
len. alternatieve geneeswijzen,
voeding, cursussen en spiritue
le vakanties. Deze manifestatie
wordt beide dagen omlijst door
acht leningen. De onderwerpen
van deze lezingen zullen onder
andere zijn: Rebirthing cn ki-
nesiologie, dromen en duidin-
gen, bandstemmen met demon-
stratie, algemene informatie
parapsychologie en helderzien
de waarnemingen. Daarnaast
worden in tweedemo-ruimtes
lezingen gehouden over de
nieuwe Mariëlle therapie, Shi-
therapie, gebruik van het ge
boortewoord en teken, gebruik
van de kleurenkalender, Sja
manisme en Ufo-onderzoek.
De openingstijden van de ma
nifestatie zijn van 10.00 tot
18.00 uur.
MIDDELBURG
Slotconcert
Het laatste orgelconcert van de
zomeravondserie die door de
Stichting Orgelcentrum in de
Nieuwe kerk in Middelburg
wordt georganiseerd, vindt
plaats op dinsdag 25 augustus
om 20.00 uur en wordt gegeven
door de Kampense organist,
Klaas Jan Mulder. Traditioneel
is het programma van dit con
cert samengesteld uit verzoek
nummers. Het aantal aanvra
gen dat in de loop van de serie
is binnengekomen overtreft de
duur van het programma, zo
dat de organist een keuze heeft
moeten maken uit de meestge-
wenste composities. Achtereen
volgens zijn dit: Inleidend ko-
raalspel, K. J. Mulder; Passa-
caglia en fuga in c, Bach; Fan
tasia a gusto italiano in F,
Krebs; Allegro de concert in F,
Handel; Toccata in f, Driffill;
Basso Ostinato, Arensky,
Scherzo uit symphonie IV, Wi-
dor; Sonata da chiesa, Andries-
sen. Besloten wordt met een fi
nale over Gezang 300 met sa
menzang van het koraal.
VEERE
Glas-in-lood-expo
In het kader van de Zeeland
Cultuurmaand wordt van 1
september tot 5 oktober in de
Grote Kerk van Veere een glas-
in-lood tentoonstelling gehou
den. Titel van de expositie
luidt Het Schoone Raam. De
glas-in-lood ramen zijn afkom
stig uit de glasbranderij Plas-
schaert-De Nood en co uit Vee-
re. Drs Carine Hoogveld,
hoofdredactrice van het over
zichtswerk Glas-in-lood in Ne
derland 1817-1968, verricht de
officiële opening. Deze ope
ning wordt opgeluisterd ,met
muziek van A. A. Plasschaert
en A: Kummer. De tentoonstel
ling werd financieel mogelijk
gemaakt door een bijdrage van
de Provincie Zeeland en de
Stichting Delta Cultureel.
Openingstijden: van maandag
tot en met zaterdag van 10.00
tot 17.00 uur, op zondag van
14.00 tot 17.00 uur.
LEPELSTRAAT
Motortoertocht
Voor de derde keer organiseert
de Motorsportvereniging Op-
hemert een toertocht in de pro
vincie Zeeland en wel op zon
dag 30 augustus. De afwisse
lende route voert over de smal
le en slingerende weggetjes en
dijkjes in Wést-Brabant en
Schouwen-Düiveland. De leng
te van de route bedraagt onge
veer 170 kilometer. De start is
bij café Leonita in Lepelstraat
tussen 10.00 en 12.00 uur.
DEN BOSCH - De inmiddels
gesloopte stalen brug over de
Bergsche Maas bij Heusden,
zal in 1993- worden verscheept
naar Suriname. De provincie
Noord-Brabant stelt 120.000
gulden beschikbaar voor het
montage-gereedmaken van de
gesloopte brugdelen. De pro
vincie heeft dit donderdag be
kendgemaakt.
De brugdelen, die nu nog in
ons land liggen opgeslagen,
gaan in Suriname deel uitma
ken van een vaste oeververbin
ding over de Coppenamerivier.
Die rivier vormt een opstakel
in de belangrijkste oost-
westverbinding in Suriname.
Transport over de 1700 meter
brede Coppename vindt alleen
bij daglicht plaats met een ou
de veerboot, die vaak buiten
bedrijf is. Suriname denkt met
een vaste oeververbinding de
infrastructuur aanzienlijk te
kunnen verbeteren.
Oud Gereformeerde
Gemeente in Nederland
OOSTERLAND - Donderdag
20 augustus, 19.30 uur ds. A. P.
van der Meer, bediening Heili
ge Doop.
