Jan van Munster; eerste exposant
in project Tussen hemel en aarde
DE IMMETJES-HOEVE
Onderhoudende film:
My Cousin Vinny
.Na San Diego en Los Angelos nu in Bewaerschole
ïtick Dean
erug
aar USA
4
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Kunstenaar Jan van Munster bij zijn werk Noli me tangere. (Foto: Marijke Folkertsma).
bekend i: Het zwart stalen ob
ject is ger>emd naar een passa
ge uit het évangelie van Johan
nes waariijezus na zijn verrij
zenis tege Maria Magdalena
zegt dat zehem niet aan moet
raken.
Dat geldt dk .voor het object
van Van Muster, waarvan de
kop door ml del van de lucht
vochtigheid ét het gebruik van
een compressy in twee uur tijd
van gitzwart vit wordt door
dat zich een \ag ijskristallen
op het boVnste gedeelte
vormt. Wie dahroces ziet voelt
de neiging in ^ih opkomen om
de ijsmassa aa! te raken. Dit
mag echter nietimdat het pro
ces daarmee vestoord wordt.
Het mysterie vgj de ijskristal
len moet een myterie blijven,
waardoor het objct, hoe sober
ook op de een of {adere manier
aantrekkingskraht uitoefent
op de toeschouwt Anderzijds
houdt het diézeUe toeschou
wer op een afst^d, hetgeen
een spanningsvitd veroor
zaakt. Ook de twe andere ob
jecten met als titelpe perfecte
sneeuwbal en de pjrfecte ijs-
kuub werken volgen hetzelfde
procédé.
BURGH-HAAMSTEDE - De lijst van exposities is
lang én vooral ook internationaal. In Amerika,
Duitsland, België, Zwitserland maar ook in mu
seum Boymans van Beuningen en in Kröller-Muller
was het werk van Jan van Munster uit Noordgouwe
eerder te zien. En terwijl zijn agenda alweer een af
spraak voor een nieuwe expositie in New York laat
zien, krijgen enkele objecten van Van Munster nu
een tijdelijk onderkomen in de Bewaerschole in
Burgh-Haamstede. Van zaterdag 22 augustus tot en
met 19 september is zijn werk daar dagelijks (met
uitzondering van zondag) te zien tussen 13.30 en
16.30 uur.
Jan van Munster die woont en
werkt in Noordgouwe bijt de
spits af van zes beeldend kun
stenaars die in het kader van
het expositieproject Tussen he
mel en aarde tussen 22 augus
tus '92 en 13 november '93 in de
Bewaerschole zullen expose
ren. Een project dat naast de
zes verschillende exposities
ook de uitgave van een tweetal
boeken bevat.
De, ondanks het oprukkende
toerisme, nog altijd direct
merkbare invloed van de na
tuur is de grondgedachte,
waaruit Marinus van Dijke,
zelf beeldend kunstenaar en
bestuurslid van de Stichting
Westerschouwen Cultureel het
idee van een meerzijdig project
heeft uitgewerkt. Als een soort
ode aan de natuur in deze om
geving. In het project kunnen
de beeldend kunstenaars ieder
op eigen wijze hun binding met
en bewondering voor de natuur
tot uitdrukking brengen.
Facet
Elk van hen belicht in zijn
werk een bepaald facet van die
natuur, waardoor hij gefasci
neerd is. Voor Jan van Munster
is dat bijvoorbeeld energie
maar dan wel in allerlei bete
kenissen.
Toine Horvers, de tweede expo
sant die van 26 september tot
en met 24 oktober in de Be
waerschole exposeert legt het
accent daarentegen bij bewe
ging in de ruimste zin des
woords, terwijl ook interpreta
ties van verschijnselen als
zwaartekracht en groei in de
verschillende exposities zijn
uitgewerkt.
Door deze uiteenlopende as
pecten samen te voegen ont
staat een totaalbeeld van de
veelzijdige natuurlijke omge
ving.
kale ruimte
Het begin van dit project wordt
ingeluid met een expositie van
een drietal ijs-objecten van Jan
van Munster. Daarvoor is het
interieur van de Bewaerschole
ontdaan van allerlei details en
zelfs de verlichting is tijdelijk
verwijderd. Dit op verzoek van
de beeldend kunstenaar voor
wie een kale ruimte de meest
ideale expositieruimte is. Hoe
wel Van Munster onder de in
druk bleek van de schoonheid
van deze vroegere school vond
hij de ruimte naar zijn zeggen
toch iets te gerenoveerd naar
zijn smaak.
In de inmiddels kale ruimte
zijn vanaf 22 augustus drie ijs-
objecten van de man uit de om
geving van Noordgouwe te
zien: objecten van koper/staal
en een compressor. Deze drie
objecten met een uiterst sobere
vormgeving vallen onder de
noemer energie, een thema
waarmee Jan Munster zich na
het afronden van zijn opleiding
aan de Academie voor Beelden
de Kunst (in Rotterdam en Am
sterdam) steeds heeft bezigge
houden.
Na jaren biedt dit thema hem
nog altijd voldoende inspiratie
voor zijn werk. Op zich is dat
niet vreemd gezien de ruime
invulling die aan het be
grip/verschijnsel te geven is.
Electriciteit, opgewekte warm
te of koude en radioactiviteit;
het zijn allemaal aspecten van
het begrip energie. Naast deze
puur natuurkundige betekenis
kan het eveneens de geladen
heid aangeven die soms tussen
mensen onderling of tussen de
mens en zijn omgeving merk
baar is. Maar ook tussen een
beeld en zijn omgeving kan
zich volgens Van Munster een
zekere geladenheid voordoen,
die de uitwerking van een
beeld op de toeschouwer kan
versterken maar ook teniet
kan doen. Als voorbeeld noemt
hij een klassiek beeld in een
verkeerde omgeving. „Zoiets
werkt niet".
Hoewel energie dus al jaren hét
thema van Van Munsters objec
ten is, heeft hij in de loop der
jaren de accenten van tijd tot
tijd vvat verschoven. In z!ijn eer
ste jaren als beeldend kunste
naar was Van Munster vooral
geboeid door vruchtbaarheid
als bron van alle leven. In deze
periode gaf Van Munster onder
meer door middel van zijn lin-
gamsculpturen een meer mys
tieke invulling aan het begrip
energie.
Daarnaast heeft Van Munster
het begrip energie ook vorm
gegeven in verschillende licht-
sculpturen en -installaties van
neon en staal die vaak in op
dracht tot stand zijn gekomen,
zoals onder meer de licht
effecten voor de nieuwe Rotter
damse Schouwburg. In princi
pe werkt Van Munster echter
het liefste uit de vrije hand en
dan met zwart/wit. Niet alleen
omdat hierdoor het accent op
de vorm komt te liggen en de
geladenheid van het object on
gehinderd tot zijn recht kan ko
men ,maar vooral ook „omdat
kleuren te veel aan mode on
derhevig zijn".
Noli me tangere
Drie van die zwartwit objecten
zijn vanaf zaterdag 22 augustus
in de Bewaerschole te zien,
waarvan de Noli me Tangere
(raak me niet aan) het meest
-Veinig in
g >m lang
Deze drie objecten
aantal maar genoeg Vm lang
naar te kijken- zijn vaiaf zater
dag 22 augustus tot eimet 19
september in de BewaVsehole
te zien. Daarna verhult Van
Munster zijn werk nas- New
York waar hij eind dit jat aan
een groepsexpositie deel
neemt. Volgend jaar héét hij
daar ook een solo-exposije.
Boek
De officiële opening van et
project Tussen Hemel en Aade
is zaterdag 29 augustus tus^n
15.00 en 17.00 uur. Tijdens d$e
bijeenkomst in de Bewaerschj-
le wordt het eerste deel van eea
begeleidend boek gepresei.
teerd. In dit deel, waaraan on
der andere Frans Beekman uil
Zierikzee heeft meegewerkt
wordt nader ingegaan op de re
latie beeldende kunst én na
tuur, terwijl Beekman een
wandeljng van Duinhoeve tot
Verkilkkërstrand béschrijft'.
Deel 2 dat volgend jaar okto
ber/november verschijnt zal de
resultaten en conclusies van
exposanten bevatten bewerkt
door Graham Birtwistle, hoog
leraar kunstgeschiedenis aan
de VU van Amsterdam. Behal
ve Jan van Munster werken
voorts de beeldend kunste
naars Tbine Horvers (van 26
september tot en met 24 okto
ber); Hans van der Pennen (van
3 april tot en met 1 mei '93);
Sjoerd Buisman (van 8 mei tot
en met 5 juni'93); David Vande-
kop (van 11 september tot en
met 9 oktober '93) en Waldo
Bien (van 16 oktober tot en met
13 november '93) aan het pro
ject mee. Tussen Hemel en Aar
de is financieel mogelijk ge
maakt door een gift van 20.000
gulden van hét Prins Bernhard
Fonds en subsidies van provin
cie 25.000) én gemeente Wes
terschouwen 5000). Ook Bo-
hemen Resorts heeft financiële
steun toegezegd.
AMSTERDAM - KLM en Japan
Airlines (JAL) gaan mogelijk
met elkaar samenwerken om
dat JAL van Schiphol de spil in
een eigen intra-Europees route
net wil maken.
Vrijdag- 21 augustus néoerland 3
Door
CATALIJN CLAES/EWOUT SPEELMAN 73
Sofie is lid van de zangvereniging.
Trees, die ook lid is, heeft verteld dat
dat eerst nogal haken en ogen gaf.
Bram en zijn vrouw zijn katholiek en
in de vereniging zitten een paar Her
vormden óp Gereformeerde grondslag.
Die wilden liever dat ieder maar op
zijn eigen stukje bleef. Vrouw Dijks
hoorn had geprotesteerd, maar ze had
den Sofie tóch genomen. Vrouw
Spaans, de presidente, was te keer ge
gaan en had gezegd dat het nou meer es
uit moest wezen met die verdeeldheid
in het dorp. En tegen vrouw Spaans
van 'de Willemshoeve' kun je niet op,
die heeft tien woorden voor één. Ach,
die wijven ook met hun gezanik
Geert kent het lied niet, maar hij vindt
het mooi, de tekst en de wijs en dèn die
stem
'Allez manneke, wè staot ge daar on-
neuzel te kieken? Of ge een wonder heb
mogen aanschouwen
'Niet aanschouwen, wel gehoord', zegt
Geert lachend. 'Wat kun jij mooi zin
gen, Sofie. En ik vond het een mooi
vers ook'.
'Het is nog een liedeke van mijn moe
der, het wordt nog vaak bij ons in de
streek gezongen. Maar kom er toch
effe in, je hebt niet buiten te blijven
staan'.
Geert stapt over de drempel, voor het
eerst sinds Bram en de vrouw hier wo
nen. Hij had er nooit een boodschap.
Het valt hem op dat het hier kraakhel
der is, Griet heeft niet te veel gezegd.
Helder en ènders. Er staan rotanstoe-
len en hier en daar ligt een felgekleurd
kussen, het is alles kleur wat je hier
ziet. Bij hem thuis op de Immetjes-
Hoeve is het zo stemmig, zo grijs, be
halve dan op Doortjes kamer. Op de
vensterbanken staan rijkbloeiende
planten, die wondermooi afsteken te
gen de witbepleisterde wand, waarop
foto noch schilderijtje valt te ontdek
ken. Een kleine crucifix met een goed-
gesneden houten corpus hangt boven
de schoorsteenmantel; accentueert
even dat hier katholieke mensen wo
nen.
'Schoon, hè manneke? Dat komt nog
uit Oostenrijk. Van beelden enzo houd
ik niet. Bij ons thuis stonden de heilige
Jozef en de Maagd Maria met het Kin-
deke en de heilige Antonius onder de
stolp op de linnenkast. Zo lelijk, hè al
lemaal fondant. En op een zondagoch
tend na de hoogmis danste ik met mijn
vrijertje op de muziek van de grammo
foon, een antieke nog, met een hoorn.
Om je zót te lachen, want hupsakee
daar kwamen ze alle drie naar bene
den, de heilige Jozef en Maria en Anto
nius. Aan gruzels, hè? Maar het was net
of ik hoorde lachen en of er iemand
riep: 'Goed gedaon, Sofieke, want wat
waren we lelijk hè?' Maar ik heb wel
van ons vader op d'n blote gehad, ik zal
een jaar of vijfiten zijn geweest, later
deed ons vader dat niet meer, toen wa
ren we te groot'.
Geert luistert verbaasd. Wat praat deze
vrouw ènders. Vader Jasper heeft hem
Geert ook wel eens over de knie
genomen, en dan streek hij het broekje
ook naar beneden, maar daar zwijg je
toch over. Hij hoort het Marja al zeg
gen: 'Mijn vader sloeg me op mijn blo
te Nou ja, Sofie is nou eenmaal So
fie, ze flapt er maar van alles uit, an
ders dan de mensen hier. 4
'Kijk, een warm bakske', ijvert Suiie.
'Ja, maar ik ben hier niet om koffie te
drinken', protesteert Geert, maar hij is
bij Sofie aan het verkeerde adres. Haar
kleine bruine hand drukt zacht zijn
arm, donkere smeulende ogen kijken
hem aan. 'Allez Geert, vraog ik nou zo-
veule? Da kan ge me toch nie weigere,
ee?'
Geert sluit even de ogen. Er gaat iets
van deze vrouw uit wat hij niet onder
woorden kan brengen. Je kunt je niet
tegen haar verzetten. Het moet er zo
een zijn over wie hij wel eens heeft ge
lezen: gevaarlijke vrouwen die grote
mannen tot wandaden brachten, mai-
tresses van koningen en hoogwaardig
heidsbekleders. Er is iets in hem dat
hem tegen deze vrouw waarschuwt en
toch zegt ze of doet ze niets dat niet
door de beugel kan.
(wordt vervolgd)
nederland 1
13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
16.44 uur Young Ramsay,
Australische serie.
17.33 uur Parker Lewis, Ameri
kaanse comedyserie.
17.59 uur Boggle, spelprogram-
ma.
18.27 uur Ja, natuurlijk extra,
natuurdocumentaire.
19.00 uur Cosbyshow, comedy
serie.
19.28 uur Zo vader zo zoon,
spelprogramma.
20.00 uur Journaal
20.26 uur The girl in a swing,
Engelse speelfilm.
22.26 uur Spiegels, talkshow.
23.05 uur Cheers, Amerikaanse
comedyserie.
23.28 uur Dokument: De laat
ste dag van..., serie documen
taires.
23.57 uur Miniatuur.
00.05 uur Journaal.
nederland 2
13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.00 uur Journaal.
18.21 uur Stuntmasters, serie
programma's over stuntwerk.
Afl. 2.
19.06 uur Ministars, serie pro
gramma's waarin kinderen
speciaal voor hen gemaakte
Nederlandse teksten zingen op
hits van vandaag.
19.33 uur America funniest ho
me video's, Amerikaanse ama
teurvideofilms
19.58 uur Beach volleybal,
kwalificatietoernooi voor de
masters.
20.27 uur TV dokter, medische
tips. Herh.
20.29 uur Karaoke, programma
waarin Sjoukje Smit nietsver
moedende mensen uitnodigt
om een liedje te zingen.
20.55 uur Stank voor dank,
vervolg op de Engelse comedy
serie Wordt u al geholpen?
21.30 uur Vrijdag Robinson,
programma over schijn en wer
kelijkheid in onze wereld.
22.15 uur TROS Triviant
Olympia, spelprogramma.
23.05 uur In the heat of the
night, Amerikaanse serie.
23.50 uur Longstreet, Ameri
kaanse speelfilm.
01.08 uur Journaal
08.55, 13.00 en 18.40 uur
Nieuws voor doven en slecht
horenden.
18.45 uur Sesamstraat
19.00 uur Honeymooners,
comedy-serie.
19.22 uur De vallei, soapserie.
20.00 uur Journaal
20.25 uur Noordeinde - Zuid
einde, film over een 6 jongeren
uit Grootschermer en de ver
wezenlijking van hun toe
komstverwachtingen
22.00 uur Journaal
22.15 uur Studio sport journaal
22.30 uur NOS Laat, achter
grondinformatie uit binnen- en
buitenland.
23.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
rtl 4
06.55 uur RTL 4 Nieuws
07.00 uur Cartoon
07.25 uur RTL 4 Nieuws
07.30 uur Cartoon
08.00 uur RTL 4 Nieuws
08.05 uur The Bold the Beau
tiful, Amerikaanse serie.
Herh.
08.30 uur RTL 4 Nieuws
08.35 uur Operation Petticoet.
Amerikaanse serie.
09.05 uur RTL 4 Nieuws
09.10 uur Rad van fortuin, spel
programma. Herh.
09.35 uur As the world turns,
Amerikaanse serie.
10.20 uur Hitbingo. Presenta
tie: Irene Moors en Carlo Bosz-
hard. (Herh.).
11.20 uur Onopgeloste myste
ries. Amerikaanse docu
drama.
12.10 uur RTL Radio Studio
Live. Open window television.
12:45 uur The corsican bro
thers, Amerikaanse speelfilm.
14.15 uur The Oprah Winfrey
show, Amerikaanse talkshow.
15.05 uur De draagmoeder,
Brazilaanse serie.
15.35 uur The Bold the Beau
tiful, Amerikaanse serie.
16.00 uur Telekids, kinderpro
gramma.
17.05 uur Love Boat. Ameri
kaanse serie.
18.00 uur RTL 4 zes uur nieuws
18.20 uur Prijzenslag, spelpro
gramma.
18.50 uur De Klaagbank. Mini-
programma waarin iedereen,
van jong tot oud, zijn hart kan
luchten.
19.00 uur Rad van fortuin, spel
programma.
19.30 uur RTL 4 avondnieuws
19.50 uur RTL 4 weer
20.00 uur Spijkerhoek, Neder
landse serie.
20.30 uur Het uur van de waar
heid. Programma gebaseerd op
ware, dramatische gebeurte
nissen.
21.25 uur Herman's head, Ame
rikaanse comedyserie.
21.55 uur Ghost of a chance,
Amerikaanse speelfilm.
23.30 uur RTL 4 laatste nieuws
23.45 uur The corsican bro
thers, Amerikaanse speelfilm.
01.15 uur The Oprah Winfrey
show, Amerikaanse talkshow.
02.00 uur De draagmoeder.
Braziliaanse serie.
02.25 uur RTL 4-text, selectie
van pagina's uit RTL 4-lfext
met het geluid van RTL 4 Ra
dio.
brt 1
17.28 uur Avonturen in Maple
Town, 52-delige Japanse teken
filmserie. Afl. 44.
17.51 uur Samsonclip.
17.55 uur Tik tak, serie. Afl.
233.
18.00 uur Journaal.
18.10 uur Mooi en meedogen
loos, Amerikaanse serie. Afl.
490.
18.35 uur Steel riders, 8-delige
Nieuwzeelandse jeugdserie.
19.00 uur Buren, Australische
serie.
19.22 uur Vakantievlinder, toe
ristische tips.
19.25 uur Mededelingen en
programma-overzicht.
19.30 uur Journaal en Sport.
20.00 uur Zeg 'ns Euh, spelpro
gramma.
20.30 uur Nog zo slecht niet,
Zwisters/Franse speelfilm.
22.20 uur Kijk uit!
Aansl. Paardenkoersen.
22.30 uur Vandaag en sport.
22.55 uur Document: Wij stre
den in Korea, documentaire.
23.45 uur De M van Moord, En
gelse thriller.
00.50 uur Coda.
brt 2
17.28 uur Zie BRT TV 1
19.25 uur Mededelingen en
programma-overzicht
19.30 uur Journaal en sport
20.00 uur Vlaanderen vakan
tieland, toeristische portretten
uit binnen- en buitenland.
20.40 uur Where is here? Cana
dese documentaire.
21.30 uur Journaal en Sport
22.00 uur Zie BRT TV 1.
MBDELBURG - Vanwege het
grdte succes van zijn eerste
single There's no spark, is de
Midlelburgse muzikant Rick
Deai opnieuw uitgenodigd om
in dt Verenigde Staten de laat
ste hvnd te leggen aan zijn eer
ste a\bum. De opnames wor
den {emaakt in de country
stad bij uitstek: Nashville,
Tenne^ee
Producer Patty Parker heeft
hier al vat materiaal klaarlig
gen voo' de eerste Nederlandse
country artiest die zij onder
haar hotde heeft. Op dit mo
ment is aj bezig met het bena
deren vai topmuzikanten met
de vraag of zij hun medewer
king willen verlenen.
Dean's diepe stem vindt veel
waardering bij zijn fans. Zijn
huidige plaat wordt bij radio
stations in 25 van de 50 Ameri
kaanse staten gedraaid. Par
ker, die als eerste het talent
van Dean opmerkte, is optimis
tisch over zijn kansen in de pla
tenindustrie. „Zijn type stem
leent zich uitstekend voor de
moderne country muziek", al
dus Parker, „met zijn toewij
ding en talent kan hij ver ko
men". Dean's eerste album
wordt uitgebracht bij het
Comstock label wat het oudste
Indie country label is in zuid
west Amerika.
Rick Dean vertrekt op 11 sep
tember voor de opname van
zijn CD. Op 30 september hoopt
hij, een ervaring rijker, in Ne
derland terug te keren.
AMSTERDAM - De Mexicaan
se zangeres Maria de Lourdes
komt voor vier optredens naar
Nederland. De concerten zijn
op 3 september in Muziekcen
trum Frits Philips in Eindho
ven, 4 september in het Con
certgebouw in Amsterdam, 5
september in Schouwburg
Amphion in Doetinchem en op
6 september in De Doelen in
Rotterdam. Maria de Lourdes
wordt begeleid door haar
mariachi-groep „Aguilas de
America", elf Mexicaanse mu
sici. Gekleed in de traditionele
met zilver versierde pakken en
sombrero's, bespelen zij de ty
pische Mexicaanse snaarin
strumenten vihuela en guitar-
ron, en de viool, gitaar en
trompet.
Zaterdag 22 en zondag 23 augustus
ZIERIKZEE - Op zaterdag 22 en zondag 23 augustus
draait in bioscoop De Concertzaal te Zierikzee de
grappige maar ook spannende film My Cousin Vin
ny, van de Amerikaanse regisseur Jonathan Lynn.
Bill Gambini (Ralph Macchio)
en Stan Rothenstein (Mitchell
Whitefield) rijden tijdens hun
vakantie met hun auto door het
zuiden van Amerika. In een su
permarkt van een klein stadje
steelt Bill een blikje tonijn.
Als de jongens kort daarop
worden gearresteerd, denken
ze dat het vanwege dit voorval
is en ze leggen een volledige be
kentenis af.
Pas dan wordt duidelijk dat
vlak na hun vertrek de super
markt werd overvallen waarbij
een bediende werd vermoord.
De werkelijke daders zijn in
een soortgelijke auto als die
van Bill en Stan gevlucht. De
aanklacht tegen de twee on
schuldige jongens luidt moord
en daar staat in het zuiden de
doodstraf op. Hun enige hoop
om aan de elektrische stoel te
ontkomen is neef Vinni (Joe
Pesci), een pas beginnend advo
caat. Probleem is echter dat
Vinny nog nooit een rechtbank
van binnen heeft gezien, laat
staan een moordzaak in behan
deling heeft gehad.
Gekleed in een stoer zwart le
ren jack, met cowboylaarzen
en behangen met gouden ket
tingen komt Vinny vanuit
Brooklyn om het duo te hel
pen. Hij wordt vergezeld door
zijn mooie vriendin Mona Lisa
(Marissa Tbmei), een sexy meid
die alles van auto's weet en be
slist niet op haar mondje is ge
vallen. Het schrille contrast
tussen de chagrijnige en onge
duldige rechter uit het conser
vatieve zuiden en Vinny leidt
tot spraakverwarringen en ko
mische situaties in de rechts
zaal. Voor Bill en Stan gaat het
er steeds slechter uitzien. Di
verse getuigen verklaren dat ze
beide jongens in hun auto za
gen wegrijden. De jongens ra
ken steeds minder overtuigd
van Vinny's kwaliteiten en wil
len zelfs een pro deo advocaat
in de arm nemen. Vinny over
tuigt zijn neef Bill er nog een
keer van dat hij deze zaak wel
aan kan. Stan is niet over te ha
len, hij is immers geen familie.
Uiteindelijk slaagt Vinny, die
er alles aan doet om de zaak te
winnen, er met behulp van de
verbluffende autokennis van
Mona Lisa toch in de jongens
vrij te krijgen en wordt daar
mee de grote held van het ver
haal.
Advertentie
De Concertzaal
te Zierikzee
i zaterdag 22 aug. 20.00 uur
i zondag 23 au». 20.00 uur
