Voor de laatste keer expositie
ikonen en beelden in Eenhoorn
Enthousiasme van bewoners
voor lessen is zeer groot"
streeknieuws
Themapark
Commissie
vergadering
Cursussen
voor het
behalen van
het „klein
vaarbewijs"
Galerie de Eenhoorn eind dit seizoen definitief dicht
Peter van Lange, vrijwillig leraar Nederlands in
het AZC
Exotische
vogels terug
naar India
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1992 NR 25206
3
Gisteren werd het zoveelste
plan voor de invulling van het
voormalig werkeiland Neeltje
Jans gepresenteerd. De Stich
ting Delta Park ziet voor haar
geestesoog een themapark ver
rijzen waar jong en oud zich
kan amuseren. Een park waar
in het thema 'Water, bron van
leven' als een 'blauwe draad'
doorheen loopt. Het plan van
de Stichting Delta Park is be
paald niet het eerste plan dat
op Neeltje Jans losgelaten
wordt en welbeschouiod is het
ook niet zoveel nieuws onder
de zon. De opzet van het the
mapark zoals de stichting
voorstaat roept herinneringen
op aan de plannen zoals ci
neast Louis van Gasteren die
als een van de eerste lanceerde.
Sterker nog; het plan van de
Stichting Delta Park vertoont
opmerkelijke overeenkomsten
met het plan van Van Gaste
ren. Een paar verschillen zijn
er wel. Zo wordt in het plan
van de Stichting Delta Park,
zij het voorzichtig, gesproken
over mogelijke realisering van
een congrescentrum en daar
aan gekoppeld hotelfacilitei
ten. Daar repte Van Gasteren
met geen woord over. De vraag
dringt zich op welk lot het
plan van Delta Park beschoren
is. Volgens de plannenmakers
is het plan financieel haalbaar,
maar dat zegt niet zoveel want
dat beweerden alle voorgaan
de plannenmakers ook en tot
dusverre is van hun plannen in
ieder geval nog niets terecht
gekomen. Delta Park wil sa
men gaan werken met Delta
Expo, maar de start van die
mogelijke samenwerking is
niet zo geweldig verlopen. Het
bestuur van Delta Expo hoor
de via een provinciale krant
voor het eerst van de plannen
en heeft verder nog geen gele
genheid gehad het plan te be
spreken binnen het bestuur
van de Stichting Delta Expo.
Maandag 24 augustus buigen
de commissies economie en al
gemeen bestuur van de provin
cie zich over de plannen. Delta
Park wil haar geesteskind in
1995 openstellen voor het pu
bliek. Er is dus noq even
tijd
P.K.
SCHARENDIJKE - Op woens
dag 26 augustus komt de com
missie voor de bezwaarschrif
ten van de gemeente Midden-
schouwen bijeen voor een ver
gadering. Deze wordt gehou
den in het gemeentehuis in
Scharendijke en begint om
20.00 uur.
Om 20.00 uur wordt het be
zwaarschrift behandeld van de
heer A. P. Bijl. Hij heeft een be
zwaar ingediend tegen het be
sluit van het college van burge
meesters en wethouders tot
weigering van toestemming
voor de bouw van een tweede
bedrijfswoning.
Een half uur later komt het be
zwaarschrift van de heer A. J.
Hanse aan bod. Hij is het niet
eens met de weigering van het
college tot verlening van een
subsidie voor de verbetering
van zijn woning. De vergade
ring is openbaar maar zonodig
kan worden overgegaan tot een
besloten zitting.
MIDDELBURG - Ook dit sei
zoen geeft de Zeeuwse Vaar
school cursussen voor het be
halen van een zogenaamde
„klein vaarbewijs". In de afge
lopen jaren is er veel gezegd
over de invoering van een vaar
bewijs voor de watersport.
Sinds 1 april van dit jaar is het
klein vaarbewijs verplicht ge
worden voor bepaalde typen
schepen. Dit vaarbewijs is in
gedeeld in twee klassen. Klas
se I voor het varen op rivieren,
kanalen en meren en klasse II
voor het varen op ruime vaar
wateren als het IJsselmeer, de
Waddenzee en de Zeeuwse stro;
men. De cursussen voor het be
halen van één van deze twee di
ploma's worden gehouden op
tal van plaatsen in Zeeland.
Verder biedt de Zeeuwse Vaar
school" schippers de mogelijk
heid om aan boord van hun ei
gen schip theorieles te krijgen.
Een cursus vaarbewijs II duurt
ongeveer veertien avonden van
2'/j uur. De stof voor vaarbe
wijs I beslaat ongeveer acht
avonden. Ook kan een
marifoon- of een opfriscursus
navigatie worden gevolgd. De
cursussen beginnen in septem
ber. Aanmelding onder num
mer 01130-83224.
Elly den Engelse (I.) en Marian van Puyvelde (r.) exposeren hun ikonen en bronzen beelden voor het laatst in de Eenhoorn. Eind van
het seizoen sluit de galerie aan het Havenpark definitief zijn deuren. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - Drie keer eerder exposeerden Elly den
Engelse- Hol uit Renesse en Marian van Puyvelde-
Burg uit Nieuw-Haamstede in galerie De Eenhoorn
aan het Havenpark in Zierikzee, maar nu is het echt
de laatste keer dat ze er tot en met zaterdag 29
augustus hun ikonen en bronzen beelden tonen.
Eind dit seizoen immers gaan de deuren van deze
kleine maar knusse galerie definitief dicht, omdat
de Nutsspaarbank de ruimte hard nodig heeft.
De expositie in de Eenhoorn
van ikonen van Elly den Engel
se en beelden gemaakt door
Marian van Puyvelde is één
van de vele exposities van de
beide kunstenaressen. Alleen
Marfan van Puyvelde expo
seerde vorig al een keer of tien,
waaronder ook in het buiten
land. In België, Düsseldorf en
Oslo, maar ook in Schudde-
beurs en in restaurant -de
Schelphoek staan beelden van
haar, terwijl een ikoon (het
laatste avondmaal) van Elly
den Engelse in de week voor
Pasen de cover van de NCRV-
gids sierde. Vaak exposeren de
dames samen zoals ook nu in
de Eenhoorn. Dat is niet alleen
gezelliger maar ook veel prac-
tischer en wat misschien nog
het allerbelangrijkste is de
ikonen van Elly den Engelse en
de bronzen beelden van Marian
van Puyvelde gaan wat kleur
en compositie betreft heel goed
samen. Ook al lijkt het zo op
het eerste gezicht wellicht een
gewaagde combinatie: die
eeuwenoude religieuze afbeel
dingen vol symboliek versus
de alledaagse in brons vereeu
wigde bezigheden als aerobics
en dansende kinderen.
Hoewel de expositie doet ver
moeden dat Elly den Engelse
de ikonenschilderes is en Ma
rian van Puyvelde de beeld
houwster hebben beiden zich
toegelegd op het schilderen
van deze van oorsprong Byzan
tijnse kunstwerken, waarmee
ze tijdenshun reizen., naar,
Oost-Europa kennismaakten.
Als westerlingenontging hen
aanvankelijk de symbolische
betekenis achter deze religieu
ze wandversieringen, een sym
boliek die orthodoxe christe
nen nog wél kennen.
Door veel te lezen werd de sym
boliek die achter deze religieu
ze kunstwerken schuilgaat dui
delijker, waardoor de belang
stelling ervoor groeide. „Daar
door ga je deze ikonen met an
dere ogen zien. In het begin wa
ren het alleen maar plaatjes
die gezien het omgekeerde per
spectief wat eigenaardig over
kwamen" herinnert Elly den
Engelse zich.
De interesse voor ikonen be
perkte zich niet enkel tot het
lezen van boeken over deze re
ligieuze kunst die al in de
tweede eeuw in Byzantium
ontstond en die door toedoen
van de expansiedrift van de
islamitische Turken uiteinde
lijk ook in Oost-Europa wortel
schoot. Die interesse uitte zich
in het zelf schilderen van iko
nen, waarbij Elly den Engelse
wat lessen volgde bij Marian
van Puyvelde, met wie zij in
1985 via een expositie in con
tact kwam en die al eerder met
het ikonenschilderen was be
gonnen.
Monnikenwerk
Dat schilderen van ikonen dat
vroeger door monniken met
veel geduld geschiedde blijkt
met recht een monnikenwerk,
gezien de vele lagen lijm en
krijt die nodig zijn om de af
beelding aan te brengen, waar
bij de ikoonschilder in tegen
stelling"tot andere schilders
van donker naar licht werkt.
Daarbij maakt hij gebruik van
de zogenaamde ei-tempera
techniek, waarbij speciale
kleurpoeders met eigeel wor
den vermengd en ook het
opleggen van 23,5 karaat blad
goud (mat of glanzend)is een
essentieel onderdeel van het
ikonenschilderen. Niet alleen
om hiermee de goddelijkheid
van de afgebeelde persoon tot
uitdrukking te brengen maar
ook om de ikoon in een duister
kerkgebouw zichtbaar te nfia-
ken.
Bijbelse boodschap
Dat schilderen van ikonen is
voor westerlingen des te moei
lijker .omdat deze de symbo
liek toch altijd wat anders er
varen dan de orthodoxe chris
ten die opgegroeid is met deze
ikonen, die in een tijd van
analfabetisme een goede ma-
BURGH-HAAMSTEDE - Drie Nederlandse lessen
heeft de 23-jarige Peter van Lange uit Bruinisse op
dit moment gegeven aan de bewoners van het asiel
zoekerscentrum Burgh-Haamstede. Zonder enige er
varing werd hij twee weken geleden voor de leeuwen
geworpen. Het plezier dat zijn leerlingen ten toon
spreiden en het feit dat ze snel leren maakt dat het
werk hem toch gemakkelijk af gaat. Naast zijn stu
die MBO-Inrichtingswerk die hij in september start,
hoopt De Lange drie jaar lang als leraar in het AZC
te kunnen functioneren.
Zelf was hij werkzaam als ma
gazijnchef bij een kunsstoffa-
brikant in Zierikzee. Een onge
luk maakte dat dit werk fysiek
te zwaar was geworden en hij
op zoek moest naar een nieuwe
uitdaging. Inmiddels had hij
zich opgegeven voor de drieja
rige studie MBO-Inrichtings
werk in Middelburg. Het vrij
willigerswerk kan in het kader
van zijn studie direct dienst
doen als stageproject.
Zo'n twee weken geleden arri
veerden de eerste bewoners in
het AZC. Inmiddels is het cen
trum met 250 bewoners zo goed
als gevuld. Met de komst van
de vluchtelingen is ook een be
gin gemaakt met de organisa
tie van activiteiten. Een van
deze activiteiten is de Neder
landse les die gericht is op het
vergroten van de zelfredzaam
heid van de bewoners. De les
sen worden gegeven door vrij
willigers.
Een van die vrijwilligers is
Bruenaar Peter van Lange. Hij
kwam op het idee om vrijwilli
gerswerk te doen in dienst van
het AZC Burgh-Haamstede
door een advertentie van
Vluchtelingenwerk waarin om
vrijwilligers werd gevraagd.
Binnen het centrum is Van Lan
ge betrokken bij allerlei werk
zaamheden. Belangrijkste acti
viteit is echter het geven van
Nederlandse les. De bewoners
zijn niet verplicht deze lessen
bij te wonen, maar de animo
bleek al direct erg groot. Bin
nen de kortste keren hadden
zich zo'n honderd mensen opge
geven. Zonder enige ervaring,
slechts met een docentenboek
en een werkmap als materiaal,
stapte Van Lange twee weken
geleden het leslokaal binnen.
„Erg vreemd, iedereen zit je
aan te staren en verwacht iets
van je. Dan moet je niet naden
ken maar gewoon beginnen".
Hij werkt met de TPR-CIbtal
Physical Response)methode.
„Op heel eenvoudige wijze leer
je de mensen heel elementaire
zaken", aldus Van Lange. Via
tekeningen met poppetjes wor
den handelingen uitgebeeld zo
als bijvoorbeeld „gaan zitten,
gaan staan, doe het licht aan,
rennen en omdraaien". Van
Lange zegt de handeling in het
Nederlands voor waarna de
leerlingen hem moeten nazeg
gen en daarbij ook de hande
ling moeten verrichten. „Hier
door maak je vaak gekke din
gen mee. Zo ontmoet ik soms in
de gang een leerling die dan
plots tegen mij zegt ,ga op de
tafel zitten', lacht Van Lange,
„het is in ieder geval wel een
bewijs dat ze er mee bezig
zijn". In de daaropvolgende les
komt Van Lange eerst terug op
hetgeen hij in de vorige les
niet, gezien haar werkzaamhe
den in een Middelburgs atelier
en haar studie aan de Acade
mie voor Schone Kunsten in
Eeklo. Hiervoor moet ze elke
zaterdag voor dag en dauw
naar Vlaanderen afreizen om
pas 's avonds weer terug te ke
ren. Daarom besteedt zij het
gieten en afwerken uit en
maakt ze de laatste jaren al
leen de modellen nog zelf. In de
beelden die uiteindelijk ont
staan is echter nog altijd over
duidelijk de hand van Marian
van Puyvelde zichtbaar.
Figuratief
Een deel van haar beeldencol
lectie is nu te zien in de Een
hoorn. Doelbewust heeft zij
hierbij voor haar meer figura
tieve beelden (mensenfiguren)
gekozen. „De meeste mensen
hebben nog altijd een voorkeur
voor figuratieve kunst" zegt ze,
maar zelf maakt ze net zo ge
makkelijk abstracte objecten
en plastiek. Een daarvan,
Adam en Eva, fraai vormgege
ven in glanzend albast heeft ze
nu tussen alle mensenfiguren
in de Eenhoorn neergezet.
Evenals een grote giraffe, die
aanvankelijk op de stoep voor
de galerie stond en daar vooral
aftrek vond als speelwerktuig!.
Die beelden van een winkelen
de moeder met kind, twee el
kaar beminnende mensen en
meer van dergelijke „alledaag
se" maar daarom niet minder
mooie voorstellingen vormen
samen met de orthodox reli
gieuze afbeeldingen van onder
andere Maria, Christus, de
aartsengelen en de geboorte en
de kruisiging van Christus een
boeiend samenspel. Ibt zondag
30 augustus kan men deze duo
expositie zien in galerie De
Eenhoorn en wel dagelijks
(met uitzondering van zondag)
tussen 11.00 en 16.00 uur.
nier waren om de Bijbelse
boodschap aan het volk over te
brengen.
Het schilderen van ikoon is bo
vendien aan strakke regels ge
bonden, want in feite doet de
ikoonschilder niets anders dan
het copiëren van de oorspron
kelijke ikonen of afbeeldingen
daarvan. Die voorschriften die
onder meer bepalen dat Maria
een roodbruin of paarsachtig
bovenkleed moet dragen en de
kleding van Christus altijd
rood (goddelijkheid) en blauw
of groen (menselijkheid) moet
zijn, vormen voor Elly den En
gelse en Marian van Puyvelde
bepaald geen creatieve beper
king. Want ondanks al" Öefce
voorschriften is elkfikó'óh Wëeri'
anders door de vele nuance
verschillen die mogelijk zijn.
Bovendien zijn er alleen al
voor Maria zo'n driehonderd
patronen waaruit de ikonen-
schilder kan kiezen en ook het
grote aantal afbeeldingen van
heiligen en heilige gebeurte
nissen maakt het onwaar
schijnlijk dat de ikonenschil-
der ooit „uitgeschilderd
raakt".
Dat kan wel gebeuren wanneer
zijn ogen het af laten weten,
want weten beide kunstenares
sen uit ervaring het schilderen
van een ikoon vraagt niet al
leen veel geduld maar eist ook
veel van de ogen. Om die reden
heeft Marian van Puyvelde
zich vanaf de jaren tachtig ook
toegelegd op het maken van
bronzen beelden. „Ik wilde er
iets grovers bijdoen" zegt de
kunstenares die een duidelijke
voorkeur voor brons heeft.
Veel tijd ervoor heeft ze echter
heeft behandeld alvorens hij
een nieuw thema aansnijdt.
„Door steeds te herhalen blijft
de lesstof op een geven moment
hangen", zo denkt hij.
„Toen ik in het begin een aan
tal zinnen in het Nederlands
uitsprak en vervolgens zei dat
zij na de les ook deze zin zou
den kunnen uitspreken, keken
ze mij ongeloofwaardig aan.
Tben ze echter bemerkten dat
dit echt zo was, zag je de ge
zichten gaan stralen". Voor de
komende lessen heeft Van Lan
ge al ideeën wat betreft de in
houd. Zo kunnen zijn leerlin
gen zich de eerstvolgende les
gaan opmaken voor het tellen
tot tien. Daarna wil Van Lange
zijn studenten iets meer leren
over het Nederlandse geld.
Wat verder in de toekomst wil
de jonge leraar zijn leerlingen
meenemen op excursie naar
bijvoorbeeld de supermarkt en
de dokter.
In wat voor soort inrichting hij
na zijn studie en zijn stage bij
het AZC wil gaan werken weet
Van Lange nog niet. Het hoeft
in ieder geval niet perse een
asielzoekerscentrum te zijn,
maar een baan bij bijvoorbeeld
een schippersinternaat, het
JAC of het Riagg ziet hij ook
wel zitten. Voorlopig hoeft hij
hier nog niet aan te denken. De
eerstkomende drie jaar leert
Van Lange nog genoeg in zijn
werk als leraar bij het AZC.
„Het is namelijk niet zo dat zij
alleen van mij leren. Ook ik
leer veel van de bewoners, met
name over hun cultuur. Daar
naast houdt ik aan dit werk
een aantal vrienden over.
Vrienden voor het leven!".
BROUWERSHAVEN
Vaartocht
Ouderen uit de gemeente Brou
wershaven kunnen zich zater
dag 29 augustus om 13.00 uur
inschepen voor de jaarlijkse
vaartochtover het G^evejin-
genmeer. Om 14.00 uur is de af
vaart gepland en zo rónden.
uur keert de boot weer naar-de
haven terug. De ouderen uit de
verschillende kernen kunnen
gebruik maken van bussen die
hen naar de boot zullen bren
gen. Eén bus pikt de ouderen
uit Dreischor om 12.45 uur op
bij de openbare basisschool De
Klimop. De andere komt om
12.20 uur bij Borrendamme
(Zierikzee) langs. Deze bus
stopt om 12.30 uur bij de ZWN-
halte aan de Kloosterweg in
Schuddebeurs en om 12.35 uur
aan de dr Wortmanstraat in
Noordgouwe. Om 12.45 uur
pikt de bus de ouderen op bij
obs De Klimop in Dreischor
waarna de bus nog stopt bij de
ZWN-halte aan de Dreef in
Zonnemaire (12.50 uur).
DREISCHOR
Orgelconcert
Dirk Jansz Zwart
Op donderdag 20 augustus
vindt in de Nederlandse Her
vormde Kerk te Dreischor voor
de zesde keer van dit seizoen
een concert plaats dat wordt
verzorgd door de orgelist Dirk
Jansz Zwart uit Rotterdam.
Hij voert werken uit van de Ne
derlandse componisten Swee-
linck, Havingha, Thours,
Brands Buys en Bijster. Verder
speelt de orgelist op verzoek
Passacaglia van Bach en twee
composities van Louis Vierne.
Het concert begint om 20.00
uur.
NIEUWERKERK
Verkoping
Woensdag 19 augustus wordt in
de zaal van de Gereformeerde
Gemeente in Nederland in de
Stationstraat lingerie, keuken-
textiel en nachtkleding ver
kocht ten bate van de stichting
Adullam. Deze verkoop is van
19.30 tot 21.00 uur.
SIRJANSLAND
Uitslag ballon
wedstrijd
Met Koninginnedag werd in
Sirjansland de gebruikelijke
ballonwedstrijd gehouden. De
ze ballons die vanuit Sirjans
land in het wijde luchtruim
verdwenen, overschreden in
een aantal gevallen zelfs de
grens. Door de gunstige wind
kwamen veel ballons in België
terecht, een aantal landde in
West-Brabant. In totaal dertien
van de aan de ballons bevestig
de kaartjes werden teruggezon
den. Niet elk van deze kaartjes
was overigens van een naam
Verwachtinq t/m zaterdag 22 au
WEERSVOORUITZICHTEN
Donderdag Zonneschijn 30%
Kans op neerslag 50%
Min.temp. 15 graden
Mid.temp. 25 graden
Windkracht oost 3
Vrijdag Zonneschijn 30%
Kans op neerslag 30%
Min.temp. 15 graden
Mid.temp. 23 graden
Windkracht west 3
Zaterdag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 14 graden
Mid.temp. 24 graden
Windkracht zuid 3
ZON- EN MAANSTANDEN
19aug. Zon op 06.30, onder 20.55
Maan op 22.26, onder 13.17
20 aug. Zon op 06.31onder 20.53
Maan op 22.56, onder 14.28
Laatste Kwartier: 21 augustus (12.01)
HETWEEROVERZICHT
DE BILT - Ons land bevindt zich op
de scheidingslijn tussen warme
lucht boven Zuid-Europa en koelere
lucht noord van ons. Daardoor is er
juist in onze omgeving veel bewol
king. Bovendien is een bui niet uit te
sluiten. Geleidelijk wint de warme
lucht terrein, en dat levert morgen
een beetje temperatuur winst op. De
middagtemperatuur wordt zo'n 24
graden. De zon levert daaraan niet
een al te grote bijdrage, want dan zou
het kwik nog verder omhoog gaan.
Vannacht daalt het kwik tot om
streeks 14 graden. De wind is zwak
tot matig, in hoofdzaak uit oostelijke
richtingen.
voorzien. Winnaar van deze
ballonwedstrijd werd uiteinde
lijk Ruben Broer. Zijn ballon
werd in Godinne gevonden.
Een tweede prijs was er voor
Juul Heyman, wiens ballon in
Marchovelette werd opgepikt.
Lisa Op 't Hof werd uiteinde
lijk derde omdat haar ballon
gevonden werd in Orp-Jauche.
Met het opzoeken van al die
vaak kleine dorpen en steden
heeft het comité Sirjansland
vooruit niet alleen de prijswin
naars kunnen bepalen, maar
heeft het ook zijn topografi
sche kennis ruimschoots kun
nen verrijken.
l3 SCHIPHOL - Vanaf Schiphol
vertrekt volgende week dins
dag een tra'risport vah 550'
grijskopputters naar India. De
vogels zijn enkele maanden ge
leden in Nederland en België
in beslag genomen. Het is de
bedoeling dat de putters in
Kashmir worden vrijgelaten.
De Algemene Inspectiedienst
nam op 27 mei bij een Lim
burgse dierenhandelaar 450
putters in beslag. De resteren
de 100 vogels werden door de
Belgische justitie in beslag ge-
ZIERIKZEESCHE®
NIEUWSBODE®
Uitgever
Drukkerij Lakenman
Ochtman bv te Zierikzee.
Directie i
D. L. van '1 Leven.
Wnd. Chef redacteur
P. Kleemans
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee.
Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
Telefoon 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog niet
ontvangen? Bel 01110-17314.
Maandag t/m vrijdag van 8.00
uur tot 17.30 uur en van 18.00
tot 20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur)
01110-12449
Fotograaf (na 17.30 uur)
01112-1575.
Abonnementen
Per kwartaal f 47,50
Bij autom. afschr. f 45,00
Per jaar f 179,00
Bij autom. afschr. f 169,00
Losse nummers f 1,00.
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van de
lopende abonnements-periode
schriftelijk bij de Zierikzeesche
Nieuwsbode gemeld te worden.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 1130 uur
Voor fouten ontstaan door
telefonische of onduidelijk
geschreven opdrachten wordt
door ons geen verantwoording
gedragen.
Advertentietarieven
Losse mm prijs 64 cent.
Kontrakttarieven op aanvraag,
„succesjes" (t/m 4 regels) I 7.-
De advertentieprijzen zijn
exclusief 6% B.T.W.
