Indianenverhalen over
mosselprijzen in omloop
dichters
Circus Renz presenteert
programma met paarden-
nummers en een fakir
Kankerpatiënten
langer vrij van
ziekteverschijnselen
Q)
Q)
FNV steunt
stakers in
Zuid-Afrika
Boomkorkotter
gekapseisd
L. Lucas: ,Handelaars een beetje nerveus
In Zierikzee en Renesse
DINSDAG 4 AUGUSTUS 1992 NR 25198
5
Oost Duitsland
Na achthonderd kilometer rijden
Meestal op de autobahn
Kwamen we om tien uur 's avonds
In het Oost Duitse plaatsje Templin aan.
Dit land de graanschuur van het Oosten
Dat was het land van Honnecker
Alles voor de staat, niets voor de mensen
De voormalige DDR.
Er rijden nog wel veel Trabantjes
Maar Westerse auto's hebben de overhand
Niet echt warm, maar geen productie
Een totaal verkeerd geregeerd (and,
Een land zo groot, met zoveel kansen
Waar geen zegen op heeft gerust
Veel oude huizen, niets te krijgen
Oud vervallen uitgeblust,
Mooi? Indrukwekkend, misschien beide
Arm aan goederen voor het dagelijks bestaan
Maar mooi en wijd met bos en meren
In zon land moest men ten onder gaan.
Berlijn een stad zo groot als de provincie Utrecht
Van I96I tot I99I heeft daar een muur gestaan
10 kilometer is er nog van over
Dat blijft als monument bestaan
Kunstschilders hebben de muur beschilderd
Met dingen die er zijn aan vooraf gegaan
Met hoofden, caricaturen en zaken
Waardoor die muur toen is ontstaan,
De muur is weg, de grens vervallen
De spanning weg, de grote druk
Aan de grens konden de Oostduitsers hun marken
ruilen
Voor het Westduitse muntstuk
Met een bustocht door een stuk Polen
Is weinig armoede meer gemerkt
Een groot verschil is het met Oost-Duitsland
Polen heeft zich al behoorlijk opgewerkt
Een boottocht over een meer, waarin
Oostduitsland zo rijk is
Dat was voor ons de laatste dag
Van een reis die mooi was en boeiend
En heel veel van Oostduitsland zag.
A. Wiebrens-Beekman,
Bruinisse
Deze rubriek verschijnt wekelijks in de dinsdag-uitgave van de
Zierikzeesche Nieuwsbode en biedt thuis-dichters uit de streek
de gelegenheid hun gedichten aan een groter publiek te presen
teren. Wie denkt een of meer geschikte gedichten te hebben
kan deze opsturen naar de Zierikzeesche Nieuwsbode. Postbus
I, 4300 AA Zierikzee. De redactie behoudt zich het recht
voor de gedichten wel of niet te plaatsen. Wijzigingen worden
vanzelfsprekend niet doorgevoerd. De naam van de schrijver of
schrijfster staat onder het gedicht.
Volgens onderzoek dr. P. Sonneveld
UTRECHT - Patiënten met de ongeneeslijke ziekte
van Kahler (een vorm van kanker) blijven dankzij
het gebruik van bepaalde stoffen zoals Ciclosporine
langer dan tien maanden vrij van ziekteverschijnse
len. Dat blijkt uit onderzoek van dr. P. Sonneveld
onder 21 patiënten in het Academisch Ziekenhuis
Rotterdam. De eerste resultaten van het onderzoek
staan deze week gepubliceerd in het medisch tijd
schrift The Lancet.
Bij patiënten met kanker is be
handeling met cytostatica
(chemo-therapie) een belang
rijke methode om te genezen of
om de overleving in ieder geval
te verlengen. In de meeste ge
vallen blijkt echter dat chemo
therapie na verloop van tijd
minder effectief wordt. De tu
mor reageert dan niet meer op
de behandeling. De kankercel
len zijn namelijk na een aantal
behandelingen in staat om de
cytostatica weer uit de cel te
verwijderen. Met zogenaamde
pompeiwitten worden de toe
gediende medicijnen weer uit
de cellen gepompt. Dit ver
schijnsel wordt ook wel Multi
drug Resistance (MDR) ge
noemd. De aanwezigheid van
MDR in kankercellen verslech
tert in sterke de prognose.
Sinds 1986 wordt op de afde
ling Hematologie van het Aca
demisch Ziekenhuis Rotter
dam Dijkzigt met steun van de
Nederlandse Kankerbestrij
ding onderzoek gedaan naar
het ontstaan en de functie van
MDR, vooral bij leukemie en
de ziekte van Kahler. Dat on
derzoek is geconcentreerd op
het vroeg herkennen en de spe
cifieke behandeling van MDR.
Het blijkt zo te zijn dat kanker
cellen met MDR hun resisten
tie verliezen als zij gelijktijdig
wortden blootgesteld aan an
dere stoffen, zoals Ciclospori
ne. Die blokkeren dan de
pompfunctie waardoor de cel
len niet meer in staat zijn de
cytostatica te verwijderen. De
nieuwe methode is getest bij 21
onbehandelbare patiënten. Bij
48 procent bleek de tumor gun
stig te reageren indien het niet-
giftige middel Ciclosporine
werd toegevoegd aan de chemo
therapie. Bij de meerderheid
van de patiënten waren vooraf
MDR-cellen aangetoond. Die
bleken bij 75 procent van de on
derzochten na de behandeling
te zijn verdwenen. Normaal
zouden de patiënten niet meer
op de chemo-therapie hebben
gereageerd.
UTRECHT - De vakcentrale
FNV heeft er in een brief bij de
Zuiafrikaanse president De
Klerk op aangedrongen om ge
hoor te geven aan de eisen van
de democratische beweging.
De FNV wil dat De Klerk het
onderhandelingsproces inten
siveert, de instelling van een
interimregering bespoedigt en
op korte termijn vrije demo
cratische verkiezingen organi
seert die openstaan voor alle
burgers van Zuid-Afrika.
Ook komt de FNV in actie voor
de stakende werknemers in
Zuid-Afrika. De vakcentrale
heeft circa 25.000 gulden over
gemaakt aan de Zuidafrikaan-
se vakcentrale Cosatu en de
vakcentrale roept via een adve-
rentiecampagne in de kranten
de Nederlandse bevolking op
om eveneens geld over te ma
ken voor humanitaire steun
aan de stakers. De FNV on-
desteunt de Zuidafrikaanse
vakbeweging al jaren, onder
meer met geld. De afgelopen
jaren heeft de FNV meer dan 10
miljoen gulden aan de Zuid
afrikaanse vakbeweging over
gemaakt.
Beperking zaadvisserij
BRUINISSE - Vorige week
heeft de boomkorvisserij in
België weer het leven van een
vissersman geëist. Tijdens het
ophalen van de netten is de 15
meter lange O 82 St. Antoine
van schipper Freddy Deley (51)
gekapseisd en gezonken.
De schipper is nog steeds ver
mist. Drie opvarenden wisten
zich op de kiel van het vaartuig
in veiligheid te brengen. Het
ongeval gebeurde op de Mid-
delkerke bank, zo'n negen mijl
voor de kust van Oostende.
Vrijdagmorgen werd het
scheepswrak de haven van
Oostende binnengesleept. De
jongste ramp heeft in Belgi
sche visserij kringen opnieuw
een discussie met betrekking
tot de stabiliteit van de Belgi
sche boomkorvaaruigen opge
laaid. Op de vloot zijn in drie
jaar tijd dertien Belgische vis
sers om het leven gekomen. De
scheepsrampen bebeurden
steeds bij het ophalen van de
vistuigen. In 1987 kwamen
twee zonen van de vermist
schipper bij een scheepsramp
om het leven.
PARIJS - Bij een aanslag op
een auto van Artsen zonder
Grenzen is een Iraakse chauf
feur gewond geraakt. Dat heeft
AzG maandag in Parijs meege
deeld. Met deze aanslag en an
dere agressie tegen internatio
nale hulporganisaties komen
de werkzaamheden van deze
instellingen in het Kurdische
gedeelte van Irak in gevaar, al
dus een verklaring van AzG.
AMSTERDAM - De Zuidafri
kaanse jazz-drummer Louis
Moholo (52) staat centraal in
een programma op 14 en 15
augustus in het Bimhuis in
Amsterdam. In dit „portret" is
hij te beluisteren in beproefde
en in nieuwe combinaties,
waaraan een aantal voor
aanstaande musici in de actue
le jazz-stijlen meewerken, zo
als de Zwitserse pianiste Irene
Schweizer, de Britse saxofonist
Evan Parker en Han Bennink
(drums), Misha Mengelberg
(piano). Ernst Reijseger (cello)
en Jarmo Hoogendijk (trom
pet).
blijft nog steeds dat de sector
de sluiting van het Groninger
Wad, om oude biotopen van
kokkel- en mosselbanken en
zeegrasvelden te creëren, niet
nodig acht. Verder ziet men in
de schelpdierensector totaal
geen nuttige effecten om grote
delen van de Voordelta voor de
visserij op kokkels en mossel
zaad te sluiten. Zevibel is van
mening dat vanwege de onbe
schutte ligging van dit gebied
niet is te verwachten dat er ou
de biotopen kunnen ontstaan.
L. Lucas van het -produktschap voor vis- en visprodukten; Prijsexplosie inmiddels gestopt). (Archieffoto).
BRUINISSE - De laatste weken worden veel geruch
ten en de meest wilde indianenverhalen over de mos
selsector gepubliceerd. De oorzaak ligt in het feit
dat tijdens de eerste mosselveilingen van het nieuwe
seizoen een handelaar een beetje nerveus kan wor
den. Elke koopman wil mosselen en als hij er tel
kens naast zit begint het sneeuwbaleffect van een
prijsexplosie die inmiddels is geluwd. Dit onder
meer zei de heer L. Lucas, hoofd van het mosselkan
toor van het Produktschap voor Vis en yisprocukten
tijdens een persdag waarvoor een tiental journa
listen naar Yerseke waren getogen.,
De bijeenkomst werd georgani
seerd om de verslaggevers er
van te overtuigen de Zeeuwse
schelpdieren van een veel aan
genamer prijskaartje zijn vöof-
zien dan Meermalen wordt ge
suggereerd. De gemiddelde
prijs die in de eerste week tot
365 gulden per mosselton van
100 kilo opliep, is inmiddels ge
daald tot ongeveer 200 gulden.
Lucas greep de gelegenheid
aan om de reactie van Zevibel
ten aanzien van de structuur
nota Zee- en Kustvisserij te on
derschrijven. De'veïè' elemen
ten in de nota! waar het pro
duktschap volledig achter kan
staan, gaan de maatregelen
met betrekking tot de relatie
visserij met natuur en milieu
te ver. Dat de visserijsector bij
de inpassing van de visserij in
het ecosysteem elke vorm van
inspraak wordt ontnomen is
bij de mosselaars in het ver
keerde keelgat geschoten. Als
de bedrijfstak zelf niet mag
meepraten over de invulling
van de Waddenzee meent men
geheel overgeleverd te zijn aan
de willekeur van een aantal be
leidsmakers. Eerst moet maar
eens duidelijk worden aange
geven aan welke randvoor
waarden de visserij allemaal
moet voldoen, vindt Zevibel.
In de nota moet volgens Lucas
verder een afwegingskader
tussen visserij- en natuurbe-
lang worden gelegd. Weten
schappelijk onderzoek zal
noodzakelijk zijn om de;kosten
en de baten van de verschillen
de maatregelen boven de tafel
te krijgen.
Zevibel-voorzitter J. D. de
Voogd lichtte in zijn inleiding
de beleidsvoornemens die de
mosselsector aangaan nader
toe. De sluiting van aanzienlij
ke delen van de Waddenzee, de
Oosterschelde, de Voordelta en
de beperkingen van de op te
vissen hoeveelheid mosselzaad
ten bate van fouragerende vo
gels stonden daarbij centraal.
Zevibel kan de voorstellen die
de structuurnota over het be
heer in de opengestelde gebie
den aangeeft, volledig onder
schrijven. Echter de sluiting
van aanzienlijke gebieden is
een maatregel die zijn doel vol
gens Zevibel volledig voorbij
schiet. Dat het voorstel van Ze
vibel om 15 procent ,yan:.,,de
droogvallende platen in de
Waddenzee en 10 procent in de
Oosterschelde te sluiten niét is
gehonoreerd wordt als pijnlijk
ervaren. De structuurnota gaat
namelijk uit van sluiting van
respectievelijk 26 en 15 pro
cent. Het cruciale verschilpunt
De enorme reservering van het
mosselzaad voor de fourage
rende vogels blijft voor de
voorzitter van Zevibel even
eens onverteerbaar. Dat minis
ter Bukman in voeselarme ja
ren 70 procent van de behoefte
van de vogels laten liggen voor
deze kostgangers gaat Zevibel
veel te ver. Zij benadrukt dat
het hierbij niet gaat over 70
procent van de beschikbare bi
omassa maar om het in nevelen
gehulde cijfer van 70 procent
van de niet onderbouwde per
centage aan voedselbehoefte
voor vogels. De rekenmethode
wordt door Zevibel aange
merkt als een onverteerbare
cijfermatige truck waarmee de
totale sector in de toekomst om
zeep kan worden geholpen.
Het denken in tegenstellingen
tussen mosselzaadvisserij en
milieu, dat uit mondt in tal van
verbondsbepalingen zal vol
gens Zevibel uiteindelijk noch
voor het milieu noch voor de
werkgelegenheid een goede
zaak zijn. Naar de mening van
De Voogd is het veel beter om
in nauw overleg met alle be
trokkenen te komen tot een
verantwoord natuur- en visse-
rijbeheer. De mosselcultuur
kan niet zonder voldoende
mosselzaad blijven bestaan. In
jaren met schaarste zal er hoog
uit een verdeling op basis van
ieder de helft kunnen plaats
vinden. Als de schommelingen
in de aanvoer nog groter wor
den, dan is de handel en ver
werking op het huidige niveau
niet meer mogelijk. De totale
sector moet zich dan instellen
op een produktieniveau dat op
ongeveer de helft van de huidi
ge omzetcijfers ligt.'
Actuele film
Tiojdens de bijeenkomst in res
taurant Nolet werd een actuele
film getoond over de mossel
cultuur vanaf de zaadvisserij
tot aan de consumptie van het
zilte zeebanket. Met een geza
menlijke mosselmaaltijd, een
bezoek aan de veiling en een
vaartocht met de YE 73 naar
een kweekperceel op de Oos
terschelde werd de persdag af
gesloten.
gramma is de oude circustradi
tie in ere gehouden. Dat houdt
in dat het paard nog steeds een
ereplaats inneemt tijdens de
voorstelling. De circusarties
ten brengen vijf paardennum-
mers waaronder vrijheidsdres
suur, voltige, par force en
jockey-rijderij.
Aan het circusprogramma wer
ken verder meer dan dertig
diersoorten mee waaronder
Schotse hooglandrunderen,
poema's, luipaarden, berggei
ten, leeuwen, tijgers, pony's,
duiven en vier Indische olifan
ten. Het dierenbestand is on
dergebracht in een ruime stal-
tent die een lengte heeft van
meer veertig meter. Het pu
bliek kan daar in de pauze een
kijkje nemen. Verder is het cir
cus voorzien van een restaura
tietent waar het publiek ver
frissingen kan kopen.
.V
Het circus trekt jaarlijks hon
derdduizenden belangstellen
den. Ondanks de regelmatig
opduikende geruchten dat het
circus ten dode zou zijn opge
schreven en geen reden van be
staan meer zou hebben, zijn er
toch steeds weer mensen uit de
circuswereld en daar buiten
die in het circus willen werken.
Ondanks de hoge financiële
lasten worden ieder jaar op
nieuw de in de woonwagens
plannen gesmeed voor het vol
gende seizoen en worden ar
tiesten aangetrokken omdat
alles weer groter en vooral
mooier moet zijn.
De voorstellingen in Ouddorp
beginnen om 15.00 en 19.00 uur
op donderdag 6 augustus. De
voorstellingen in Zierikzee zijn
vrijdag 7 augustus om 19.00
uur en op zaterdag 8 augustus
om 16.00 uur. In Renesse treedt
circus Renz op maandag 10 en
dinsdag 11 augustus op om
19.00 uur en op woensdag 12
augustus om 16.00 uur.
Een ere-plaats is bij circus Renz nog steeds ingeruimd voor de paardenummers.
AMSTERDAM - In het Stede
lijk Museum in Amsterdam
worden in het kader van de ten
toonstelling De Grote Utopie
zes lezingen over de Russische
avant-garde gehouden. De le
zingen zijn op 11, 13 en 20
augustus, telkens om 14.00 en
15.30 uur. Zij vinden plaats in
de aula en zijn vrij toeganke
lijk voor bezoekers van de ex
positie. De Grote Utopie duurt
nog tot en met 23 augustus.
ZIERIKZEE/RENESSE - Paardendressuur, jockey-rijderij, nummers met
Schotse Hooglandrunderen, leeuwen, tijgers, Indische olifanten en het optreden
van de fakir. Het is allemaal te zien tijdens de voorstellingen van circus B. Renz.
Het circus doet tijdens zijn zomertoer ook Goeree-Overflakkee en Schouwen-
Duiveland aan. Donderdag 6 augustus slaat men de tent op de Parkeerplaats bij
het strand in Ouddorp waar de circusartiesten een middag- en avondvoorstel
ling geeft. Op vrijdag 7 en zaterdag 8 augustus staat de circustent op het par
keerterrein aan de Laan van Saint Hilaire te Zierikzee waar dagelijks een voor
stelling wordt gegeven en van maandag 10 tot en met woensdag 12 augustus wor
den drie voorstellingen gegeven in Renesse, waar het circus op het terrein aan
de Roelandsweg staat.
Circusliefhebbers die zeker
willen zijn van een plaatsje
kunnen kaarten kopen bij de
plaatselijke VW's. Circus B.
Renz werd bijna 150 jaar gele
den in het Duftse Berlijn opge
richt door Ernst Renz. Het hui
dige circus wordt geleid door
in de zesde en zevende genera
tie Renz. Men reist door diver
se landen met een grote
geel/blauwe viermast tent, die
een capaciteit heeft van onge
veer 1600 toeschouwers.
Het circus trekt rond met onge
veer vijftig ouderwetse circus
wagens waarvan de oudste in
middels negentig jaar oud is.
„Moderne caravans zult u bij
ons tevergeefs zoeken", aldus
het persbericht waarmee de
komst van het circus wordt
aangekondigd. Ook in het pro-
