Gevarieerd programma voor
achtste Vlasdag in Dreischor
Orgelconcert
Nieuwe Kerk door
Rinus Verhage
■BMP1
(On)geho<
(On)gehoord
Met optredens van Crescendo en Zeeuwse Rei
Gehoord
ft
4
VRIJDAG 31 JULI 1992 NR 25196
5
Op dinsdag 11 augustus in Zierikzee
ZIERIKZEE - Op dinsdag 11 augustus vindt in de
Grote Kerk te Zierikzee het laatste concert uit de se
rie zomerconeerten op het Kam-Van der Meulen or
gel plaats. Het concert wordt verzorgd door de vaste
organist van de kerk, Rinus Verhage uit Middelhar-
nis. Op het programma staan werken van Kellner, 3.
S. Bach, Krebs, Rheinberger en Max Reger. Het con
cert begint om 15.00 uur.
Door het zwingelen werd het vlas tot lint. (Archieffoto).
DREISCHOR - Zaterdag 22 augustus staat Drei
schor weer in het teken van de Vlasdag. Die dag
wordt voor de achtste keer in successie de Vlasdag
gehouden. Uiteraard staat tijdens die dag het vlas
centraal, maar er is nog veel meer te beleven in het
oude ringdorp. Er staan onder meer optredens van
muziekvereniging Crescendo en volksmuziekgroep
De Zeeuwse Rei op het programma.
Tijdens de Vlasdag toont de ei
gen bevolking aan de bezoeker
hoe het er vroeger aan toe ging
in het dorp. In de jaren dertig
vierde werkloosheid hoogtij en
die slechte economische toe
stand was ook in Dreischor
merkbaar. Zodra de oogst in
augustus van het land was be
gonnen de landarbeiders met
de vlasbewerking. Zwaar en
stoffig werk
Reisenaers
Het vlas, dat in juni en juli nog
volop bloeiend op het land
stond, werd in schuren ge
droogd en vervolgens tot ver
schillende eindprodukten ver
werkt. Linnen is hiervan het
meest bekende voorbeeld. De
vlasteelt neemt anno 1992 niet
die belangrijke plaats in als in
de dertiger jaren. Maar de her
innering aan de vlasteelt
wordt in Dreischor levend ge
houden.
Helaas gingen er bij de Waters
noodramp van 1953 veel lokale
werktuigen verloren. Een be
langrijk stuk geschiedenis
leek verdwenen totdat een
klein groepje Reisenaers,
waaronder een paar oud-vlas
sers, de behoefte voelde om het
verleden terug te halen, al was
het maar één keer per jaar. Dat
luidde de geboorte van de Vlas
dag in.
Wandelend over een van de
meest gaaf bewaard gebleven
dorpsringen van Nederland
kan de bezoeker zaterdag 22
augustus verschillende aspec
ten van de vlasbewerking met
eigen ogen aanschouwen. Het
hele proces begon met het repe
len. Het vlas werd door een
vlaskam gehaald zodat de
zaadbolletjes van de stengels
gescheiden werden.
Bollenbreker
Die bolletjes gingen dan door
de 'bollenbreker' die het lijn
zaad eruit haalde. Dit zaad
werd gebruikt bij de bereiding
van lijnolie. Lijnolie .was een
grondstof voor verf 'èn lino
leum. De resten van de bolle
tjes werden gebruikt als isola
tiemateriaal. De stengels on
dergingen ondertussen een rot
tingsproces; het roten.
Dit kon op twee manieren ge
beuren; op het land onder in
vloed van het weer (dauwroot)
of in de sloten. Het laatste was
de gewoonte op Dreischor. Het
brakke water gaf het Reierse
vlas en uiteindelijk het linnen
een geheel eigen karakter. La
ter werd het roten gedaan in ro-
terijen waar het vlas in warm
water werd gedompeld.
Na dit rotten werd het vlas
weer van het land of uit de slo
ten gehaald en uitgespreid over
het weiland om te ontzilten en
te bleken. Dan volgde het bre
ken van het vlas in de 'braeke'.
De houtdelen werden door gro
te walsen gebroken en meteen
daarna van tussen de vezels
geslagen. Door dit 'zwingelen'
werd het vlas tot lint. De over
gebleven vezels ondergingen
hierna nog een 'hekel'-
behandeling. Daarbij werden
de vezelbundels door fijne
kammen steeds zachter ge
maakt tot uiteindelijk draad
gesponnen kon worden. De
stap naar het linnen was dan
niet groot meer.
Wie goed was >in kantklossen
wist van het linnen prachtig
kant te maken. Een aantal da
mes in Reierse klederdracht,
waarvan de kanten mutsen ook
voornamelijk uit linnengaren
vervaardigd werden, toont tij
dens de Vlasdag een uitgebrei
de collectie linnengoed en ga
rens. Verder worden demon
straties gegeven met betrek
king tot de vlasbewerking en
komt er een ambachtelijke
touwslager naar de Dreister
Ring.
Kraampjes;
Verder wordt de sfeer tijdens
de Vlasdag bepaald door een
groot aantal kraampjes van
veelal plaatselijke bedrijven
waarbij die van de vrijwillige
brandweer en de Landbouw-
vereniging Dreischor zeker de
moeite waard zijn. De laatste
geeft een beeld van de gewas
sen die anno 1992 in de polder
Dreischor worden verbouwd.
In Dreischor is ook het Land
bouwmuseum gevestigd, dus
wie het naadje van de kous wil
weten kan tijdens de Vlasdag
een bezoek aan dit museum
brengen. Naast allerhande za
ken met betrekking tot de
vlasteelt is in het Landbouw
museum een compleet inge
richte stijlkamer te zien, is er
een forse verzameling huishou
delijke voorwerpen uit het ver
leden te bewonderen. Voor de
liefhebbers zijn er verder de
compleet gerestaureerde trac
toren.
Muziek
Voor de muzikale omlijsting
van de Vlasdag wordt onder'
meer gezorgd door muziekver
eniging Crescendo. De hele dag
is verder de Volksmuziekgroep
De Zeeuwse Rei te vinden in
Dreischor. Zij zingen naast ou
de zeemansliedjes ook oude
vlasliedjes. Voor dat laatste
heeft De Zeeuwse Rei overi
gens stad en land af moeten rei
zen. De instrumenten die De
Zeeuwse Rei gebruikt zijn gro
tendeels zelf gemaakt. Be
speeld worden onder meer:
draailier, klompviool, rommel
pot en tuba.
Evenals vorig jaar wordt er
ook dit jaar tijdens de Vlasdag
een poppenbeurs gehouden in
het dorpshuis aan de Ring. De
poppenbeurs gaat om 10.00 uur
van start en duurt tot ongeveer
16.00 uur. Niet alleen kan men
allerhande poppen bewonde
ren, maar ook worden verschil
lende technieken gedemon
streerd en wordt informatie
verstrekt over cursussen pop
pen maken.zien zijn stoffen
poppen, poppen met zelf ge
boetseerde gezichtjes en kle
derdrachtpoppen.
Voor wie het wandelen moe is
rijdt er tijdens de Vlasdag in
Dreischor. een boerenkar ge
trokken door Zeeuwse trek
paarden. Voor wie zijn ogen
goed de kost geeft valt er heel
wat te zien tijdens de rondrit.
De Vlasdag wordt traditiege
trouw afgesloten met een con
cert in de Nederlandse Her
vormde kerk door een speciaal
voor de Vlasdag samengesteld
gelegenheidsorkest. Het con
cert begint om 16.00 uur. Het
orkest staat onder leiding van
J. Knuist.
Rinus Verhage studeerde orgel,
kerkmuziek en koordirectie
aan het Rotterdams Conserva
torium bij respectievelijk Arie
Keijzer, Barend Schuurman en
Jan Eelkema. In 1979 was hij
prijswinnaar van het Internati
onaal Albert Schweizer Orgel
festival te Deventer. Hij is
werkzaam als organist van de
Nederlandse Hervormde Kerk
te Stellendam en sinds 1 juni
1990 is hij de vaste organist van
de Nieuwe Kerk te Zierikzee.
Verder is hij dirigent van een
drietal koren, waarmee hij
voornamelijk kerkmuziek uit
voert. Rinus Verhage heeft in
zijn woonplaats, Middelharnis,
een privé-lespraktijk - opge
bouwd. Sinds 1988 is hij ook di
recteur van de muziekschool
Goeree-Overflakkee.
Het orgel in de Grote- of Nieu
we Kerk van Zierikzee werd
gebouwd door Kam en Van der
Meulen, orgelbouwers te Rot
terdam. Het orgel werd in 1848
in gebruik genomen. In de loop
der tijden heeft het orgel wei
nig veranderingen ondergaan.
In' 1872 werd het gerepareerd
door Batz. Het werd schoonge
maakt, de tongwerken van het
ZIERIKZEE
UW
De Zierikzeese afdeling van de
Stichting Unie Van Vrijwilli
gers houdt dinsdag 4 augustus
een .bazar-verkoping in Jaatj
UVV-gebÖiiw aan hét Kerkhof,
Tijdéns deze dag worden Üarid:
werk en boeken aangeboden
terwijl er ook gerommeld kan
worden. Verder is er een verlo
ting waarmee onder meer een
geborduuurd tafelkleed kan
worden gewonnen. Voor de kin
deren staat een grabbelton
klaar.
RENESSE
Orgelbespeling
In de Nederlandse Hervormde
kerk van Renesse bespeelt P.
Bechtum donderdag 6 augus
tus het Oberlinger orgel. Dit
gebeurt tussen 14.00 en 16.00
uur. Bechtum speelt deze don
derdag werken van Bach, Thie
mann, Pachelbel, Krebs, Bux-
'tehude, Goodwin en Mendels
sohn.
MIDDELBURG
Zomeravondconcert
In het kader van de serie zo
meravondconcerten die plaats
vinden in de Nieuwe Kerk te
Middelburg, vindt op dinsdag
11 augustus een concert plaats
dat wordt verzorgd door de or
ganist G. Chr. de Gier. De heer
De Gier is organist van de
Grote- of Sint Nicolaaskerk te
IJsselstein. In 1982 won hij het
Albert Schweitzer-orgelfesti-
val. Het programma omvat
bovenklavier kregen opslaan
de tongen en de intonatie van
het orgel werd verbeterd. Ook
kreeg het bovenwerk een zwei-
kast. In de Tweede Wereldoor
log werd het orgel door gra
naatscherven beschadigd,
waardoor een aantal pijpen
moest worden vernieuwd.
Verder werden in 1948 door fir
ma De Koff een aantal re
gisters vervangen door andere,
om het orgel een meer heldere
klank te geven. In de zeventi
ger jaren raakte het orgel in
verval. De kerk stond leeg en
door kapotte ramen hadden
wind en regen vrij spel. Ook
was er sprake van vandalisme.
Door de inzet van de toenmali
ge organist, de heer D. Visser,
is het orgel bespeelbaar geble
ven. In januari dit jaar werd
opdracht gegeven tot algehele
restauratie van het orgel. Van
af 1 september gaat het orgel in
de steigers, de frontpijpen wor
den verwijderd en gerestau
reerd, de kas wordt in de oor
spronkelijke kleur terugge
bracht. Medio 1994 begint men
met de restauratie van het in
wendige orgel, $it werk zal on
geveer duren tot december
1995.
werken van Bach, Handel, Rit-
ter, Merkel, Franck en Guil-
mant. Aanvang 20.00 uur.
WESTKAPELLE
CNV vakantie
karavaan - - - -
De vakantiewerkkaravaan van
de CNV-jongerenorganisatie
trekt van woensdag 5 tot en
met zaterdag 8 augustus door
het land. Een van de plaatsen
die. door deze karavaan wordt
aangedaan is Westkapelle.
Hier komt de CNV-jongerenor
ganisatie woensdag 5 augustus
(vanaf ongeveer 14.00 uur)
langs. Deze vakantiewerkkara
vaan maakt sinds vorig jaar
deel uit van de vakantiewer
kactie die de CNV-jongeren al
jaren voeren. Vakantiewerkers
worden door de karavaan in
hun werkomgeving opgezocht
om deze vaak tijdelijke werk
nemers met advies en informa
tie behulpzaam te zijn. Maar
ook vakantiewerkgevers wor
den door de CNV-jongerenor-
ganisatie met een bezoekje ver
eerd indien er via de speciale
vakantiewerklijn klachten
over die werkgever zijn bin
nengekomen. Tijdens deze va
kantiewerkkaravaan wordt het
vakantiespel De knikkers en
ook het spel gespeeld, terwijl
bovendien ook de jaarlijkse va
kantiewerkbrochure van de
CNV jongerenorganisatie on
der het publiek wordt ver
spreid. De vakantiewerklijn is
nog tot september bereikbaar
via nummer 030-939333. Via dit
nummer kan ook de vakantie
werk-brochure worden besteld.
bij het lezen van een stel
ling uit om, liefst schrifte
lijk, te reageren.
Uw bij voorkeur niet al te
lange reactie kunt u sturen
naar de redactie van de Zie-
rikzeesche Nieuwsbode,
Postbus 1, 4300 AA Zierik
zee onder vermelding van
'(on)gehoord. U kunt ook
bellen: 01110-16551. Zegt u
het maar. Maak van uw hart
geen moordkuil. Wij wach
ten uw reactie met spanning
af. Onderstaand een nieuwe
stelling waarop wij u vra
gen te reageren.
Tijdens het repelen wordt het vlas door een vlaskam gehaald om de zaadbolletjes van de stengels
te scheiden. (Archieffoto).
ZIERIKZEE - Elke ve<
vrijdageditie van de Zi
een bloemlezing van m
bliceerd. Het gaat dai
zers-op eerder in de kn
gen.
De redactie vraagt de lezer,
u dus, te reageren op een
aantal stellingen. Onder het
kopje 'Gehoord' wordt een
stelling aan de lezer voorge
legd. Voor alle duidelijk
heid; het gaat daarbij niet
om de mening van de redac
tie. Zoals het kopje 'Ge
hoord* al aangeeft gaat het
om uitspraken die je op
straat, in de wandelgangen
of aan de borreltafel hoort.
Wij nodigen zowel hen die
zich helemaal kunnen vin
den in een uitspraak als zij
wier haren te berge rijzen
'Zwartwerkers moeten streng aangepakt
worden, vooral als ze een uitkering heb
ben'.
ZIERIKZEE - Elke veertien dagen wordt in de
vrijdageditie van de Zierikzeesche Nieuwsbode
een bloemlezing van meningen van lezers gepu
bliceerd. Het gaat daarbij om reacties van le-
zersop eerder in de krant gepubliceerde stellin
gen.
I