Jonkheer De Jonge schenkt
zilver aan Stadhuismuseum
Lees- en schrijfgroep: meer dan
goed leren lezen en schrijven
Sociaal Cultureel
Noodfonds
Goedkope argumenten die je
van bestuurder niet verwacht"
Burgemeester mr. J. J. P. M. Asselbergs: Unieke geste
Zierikzeese burgemeester:
Ook Schouwen-Duiveland heeft lees- en schrijfgroep
1
DINSDAG 21 JULI 1992 NR 25190
9
De gift wordt bewonderd, v.l.n.r.: mevrouw E. C. de Jonge-Schuller tot Peursum, museummedewerkster Minke van Meerten, burge
meester mr. J. J. P. M. Asselbergs en jonkheer mr. M. W. C. de Jonge. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - „Een unieke geste", zo noemde burge
meester mr. J. J. P. M. Asselbergs van Zierikzee het
besluit van jonkheer mr. M. W. C. de Jonge uit Den
Haag, wiens voorouders afkomstig zijn in Zierikzee,
om het Stadhuismuseum in Zierikzee zilveren
bestek uit het midden van de achttiende eeuw aan te
bieden. Gisteren, maandag, werd de schenking aan
geboden.
Onlangs werd jonkheer De
Jonge 80 jaar en dat was voor
hem aanleiding om zich te be
zinnen op een bijzonder ca
deau. „Want 80 jaar is toch iets
speciaals", aldus De Jonge. Het
geld dat hem voor zijn tach
tigste verjaardag werd aange
boden stelde hij t§r beschik
king aan de gemeente Zierik
zee met de opdracht daar iets
moois voor het museum voor te
kopen.
Speurwerk
Museummedewerkster Minke
van Meerten startte een ware
speuractie om te proberen met
het geld van jonkheer De Jonge
de collectie zilver van het Stad
huismuseum uit te breiden.
Uiteindelijk slaagde zij erin de
hand te leggen op een zilveren
lepel en vork uit 1744 vervaar
digd door Cornelis van den
Thoorn.
Lepel en vork hebben beide het
meesterteken, de jaarletter R
en het stadskeur-van Zierikzee.
Verder werd het geld van jonk
heer De Jonge gebruikt voor de
aanschaf van zes vorken en le
pels met lof van de kunste
naars Jan Eijrmeed en Nico-
laas Cats. Deze dateren uit het
midden van de achttiende
eeuw.
Voor zowel jhr. mr. De Jonge
als diens echtgenote mevrouw
E. C. de Jonge-Schuller tot
Peursum was het gisteren de
eerste keer dat zij hun eigen
schenking onder ogen kregen.
Maar voor het zover was deed
jonkheer De Jonge uitgebreid
uit de doeken waarom zijn
famlie zo'n sterke band heeft
met Zierikzee.
De band tussen het geslacht De
Jonge en de stad Zierikzee
gaat, zo legde De Jonge uit,
ruim vijf eeuwen terug. Hij
verhaalde van Jan Lievenszn,
die in 1473 in verzet kwam te
gen Karei de Stoute en afge
voerd werd naar Mechelen, la
ter terugkeerde en tenslotte
burgemeester werd van Zierik
zee.
Vervolgens passeerde het
Spaanse beleg van Zierikzee
tijdens de tachtigjarige oorlog
de revue. Met overgave schil
derde jonkheer De Jonge het
beeld van Requesens, die des
tijds stadhouder was voor Phi
lips II, diens besluit -om zich
onder bepaalde voorwaarden
over te geven aan de Spanjaar
den en de woedende reactie van
de burgerij van Zierikzee op
dat besluit.
Het stadhuis werd belegerd,
een aantal mensen van het
toenmalige stadsbestuur werd
van hun functie ontheven en
ene Jan Anthonisse werd be
noemd tot thesaurier van Zie
rikzee. Jonkheer De Jonge stel
de zonder blikken of blozen dat
de langdurige belegering van
Zierikze destijds een keerpunt
is geweest in de tachtigjarige
oorlog. „Het beleg van Zierik
zee luidde de totale ineenstor
ting van de macht van Spanje
in", aldus jonkheer De Jonge.
Hij legde vervolgens uit dat de
naam De Jonge in beeld kwam
toen er sprake wasrvan twee fa
milieleden met-exact dezelfde
naam. De zoon van de stads-
thesaurier droeg- dezelfde
naam als zijn i vader en werd
derhalve gemakshalve aange
duid met De- Jonge. Het ge
slacht De Jonge dat op dat mo
ment ontstondkende veel le
den die publieke, politieke,
functies bekleedden.
Een van de telgen van het ge
slacht De Jopgeisp,eej.de een be
langrijke rol tijdens de Franse
overheersing waarna hij in de
adelstand werd verheven. Het
geslacht De Jonge vindt der
halve haar wortels in Zierik
zee, maar zwetmde uit over
heel Nederland; In 1913 werd
het feit gevierd ;d'èt het op dat
moment precies1'honderd jaar
geleden was dat' 'de macht van
Napoleon werd gfebroken.
bist.-
Nieuwe traditie
Tijdens die viering werd een
nieuwe traditie geboren: de
reünie van het geislacht De Jon
ge. Sinds die tijd houdt het na
geslacht van die roemrijke
voorvaderen om de vier jaar
een familiereünie in Zierikzee.
„En dat houdt de band met Zie
rikzee levendig", aldus jonk
heer De Jonge.
Goedkope argumenten
De bestuurders nibeten van
burgemeester Asselbergs wel
met steekhoudende argumen
ten komen en niet met opmer
kingen dat mocht er in de toe
komst één gemeente komen
„ons gèld (in dit geval van
Bruinisse) voor de monumen
ten in Zierikzee zal worden ge
bruikt". Tbt dezelfde categorie
goedkope argumenten behoort
volgens Asselbergs ook de uit
lating dat Zierikzee bij een ge
meentelijke herindeling zijn
positie zal versterken. Een
zijns inziens volstrekt onjuist
argument omdat bij de vor
ming van één gemeente de Zie
rikzee raadsleden duidelijk in
de minderheid zullen zijn. De
ze manier van discussiëren
werd door de Zierikzeese bur
gemeester dan ook gekraakt
omdat dit niét de manier is
waarop bestuurders behoren te
discussiëren.
Eén gemeente
Binnen de Zierikzeese gemeen
teraad was er maandagavond
weinig discussie over de toe
komstige bestuursstructuur op
Schouwen-Duiveland. In de
commissie algemene en be
stuurlijke zaken was al .uitvoe
rig'met elkaar vfin 'gedachten'
gewisseld. Uit die discussie
bleek toen een duidelijke voor
keur voor één gemeente. Alleen
het standpunt van de SGP/
GPV/RPF was tot nu toe nog
niet bekend.
Evenals de drie andere fracties
bleek W. F. Sprengelmeijer in
geval van een nieuwe bestuurs
structuur een voorstander te
zijn van een gemeentelijke her
indeling waarbij Schouwen-
Duiveland één gemeente
wordt. Schaalvergroting en de
centralisatie maken dit vol
gens de man van klein rechts
noodzakelijk.
We leven nog
Hoewel de Zeeuwse gemeenten
in feite door een motie van pro
vinciale staten aangespoord
worden om over bestuursVer-
Foutje, bedankt
Het foutje is door de gemeente
gemaakt, maar het bedankje
zal van de Theo Thijssenschool
komen. In ieder geval komt de
verbouwing van het speel/leer-
lokaal nu in zicht, want zo von
den fracties én wethouder L. J.
van Gastel (VVD): „de school
mag niet de dupe worden van
een fout die in het gemeente
huis is gemaakt".
Dat foutje betreft de financiële
afwikkeling van deze verbou
wing. In de begroting werd
hiervoor 28.500,- gereser
veerd met dien verstande dat
het resterende gedeelte (de to
tale kosten van de verbouw be
dragen 48.195,-) uit de post
voor technisch onderhoud zou
worden betaald.
Dat spaarpotje bleek echter be
gin dit jaar een negatief saldo
van 9562,- te hebben. Dit te
kort zal eind dit jaar dankzij
Het fonds is een belastingvrije
bijdrage die per kalenderjaar
kan worden aangevraagd en is
bedoeld voor inwoners van
Bruinisse met een inkomen op
minimumniveau of iets daar
boven.
Ife denken valt hierbij aan per
sonen of gezinnen met een uit
kering als AOW, AWW, bij
stand, WAO, of met een inko
men op basis van een mini-
wat extraatjes worden omge
bogen in een positief saldo van
een kleine drieduizend gulden.
Dit bedrag is echter bij lange
na niet voldoende om het reste
rende gedeelte (18.270 gulden)
te dekken.
Nu dat geld er niet is moet
hiervoor een beroep worden ge
daan op het spaarpotje voor
onvoorziene uitgaven, dat hier
door verminderd zal worden
tot ruim zestien mille. Dit had
echter voorkomen kunnen wor
den indien begin dit jaar, toen
de pot voor technisch onder
houd leeg was op de rem was
getrapt. Wethouder Van Gastel:
„Er had zeker een reactie moe
ten komen zodat deze reserve
eerst aangevuld had kunnen
worden". De wethouder wilde
evenals de raadsleden niet dat
de Theo Thijssenschool de du
pe van deze ambtelijke commu
nicatiestoornis zal worden,
maar blij met deze gang van za
ken was de wethouder finan
ciën allerminst.
De aanvraag om een bijdrage
kan in de periode 1 augustus
tot en met 30 september wor
den ingediend bij het college
van burgemeester en wethou
ders van Bruinisse, of bij de In
tergemeentelijke Sociale
Dienst Schouwen-Duiveland
en Sint Philipsland. De folder
met meer informatie is bij de
secretarie van het gemeente
huis verkrijgbaar.
ÊRUlNISSE - Het Söciaal'Ctil- 1
tureel Noodfonds is een nieu
we regeling van de gemeente
Bruinisse en is bedoeld om in
woners met een krappe beurs
financieel te ondersteunen bij
hun (gezins-)uitgaven voor
abonnementen, contributies,
cursusgeld en sommige andere
kosten. Ook gezinsleden kun
nen in aanmerking komen
voor een bijdrage uit het
fonds.
ihumlbóh. Dë regeling ver
goedt 75 procent van de uitga
ven en bedraagt maximaal
honderd gulden per jaar per ge
zinslid. Bijvoorbeeld een vader
en moeder en twee kinderen
met een uitgave van zeshon
derd gulden per jaar ontvan
gen samen 75 procent van zes
honderd gulden (maar maxi
maal vier keer honderd gul
den) is vierhonderd gulden te
rug.
ZIERIKZEE - Het niveau waarop binnen enkele ge
meentebesturen wordt gediscussieerd over de be
stuurlijke toekomst van Schouwen-Duiveland (ge
meentelijke herindeling of een nauwere samenwer
king) laat volgens burgemeester mr J. J, P. M. Assel
bergs hier en daar weieens wat te wensen over. Die
kritiek uitte de burgemeester maandagavond toen
de Zierikzeese gemeenteraad gevraagd werd een
standpunt in te nemen over een nieuwe
bestuursstructuur.
Deze discussie is binnen drie
gemeenteraden (Duiveland,
Brouwershaven en Bruinisse)
reeds gevoerd en daaruit bleek
dat de Schouwen-Duivelandse
bestuurders op dit punt nogal
verschillend denken. Op zich is
dat niet erg, het betreft immers
een nogal gevoelig onderwerp
dat bovendien voor de toe
komst verstrekkende gevolgen
kan hebben.
nieuwing na te denken zag me
vrouw M. A. Bij de Vaate-Ro-
zendaal het niet zo somber in.
„In 1962 waren er achttien ge
meenten, dat is toen terugge
bracht en ach we leven nog" De
christendemocrate hoopte dat
ook de andere gemeenten - net
zoals in Zierikzee het geval is -
op één lijn zullen komen, want
...zelfstandig blijven, dat zal in
de toekomst niet kunnen".
Burgemeester mr. J. J. P. M.
Asselbergs bleek maandag
avond ontstemd over uitlatin
gen als dat Zierikzee zijn
machtspositie zeer kan ver
sterken mocht er in de toe
komst één gemeente op
Schouwen-Duiveland komen.
ZIERIKZEE - Wilt u dit even invullen, wilt u Ijier
even uw handtekening zetten of leest u dit eerst
maar even door. Er gaat geen dag voorbij of er moet
wel iets doorgelezen, ingevuld of ondertekend wor
den. Zo op het oog wellicht simpele handelingen
maar voor heel wat Nederlanders die tobben meele
zen en/of schrijven regelrechte kwellingen. Niet al
leen omdat ze deze basisvaardigheden niet voldoen
de beheersen maar ook omdat de buitenwacht nog
maar al te vaak vol onbegrip blijkt te zijn.
De ontzetting was groot toen in
1990 - het jaar van de alfabeti
sering - naar buiten kwam dat
bijna één miljoen Nederlan
ders problemen heeft met lezen
en/of schrijven of zelfs hele
maal niet kan lezen of schrij
ven. Dat zoiets ook in een ont
wikkeld land als Nederland,
een land dat al jarenlang een
leerplichtwet kent, voor kan
komen zorgde voor een scho
keffect waarvan de echo nog
lang nagalmde. Het wierp im
mers vrij onverwachts een licht
op een verschijnsel dat nog al
tijd in de taboesfeer verkeert.
Niemand geeft immers graag
toe dat hij moeite heeft met le
zen en/of schrijven of helemaal
niet kan lezen of schrijven.
Want wie die vaardigheden on
voldoende beheerst *ordt door
de buitenwacht nog maar al te
vaak zonder pardon bestem
peld als dom of als iemand die
vroeger op school niet voldoen
de zijn best heeft gedaan.
Wie zich in het probleem ver
diept door te luisteren naar de
ervaringen van hen die proble
men hebben met lezen en /of
schrijven komt echter al gauw
tot een andere conclusie. On
derwijskundige maar ook hui
selijke omstandigheden of een
langdurige ziekte bijvoorbeeld
kunnen ertoe leiden dat de
leerling onvoldoende gelegen
heid heeft gekregen om deze
basisvaardigheden onder de
knie te krijgen. Met alle conse
quenties van dien, zo blijkt uit
het relaas van een paar
Schouwen-Duivelanders voor
wie met name het schrijven
lange tijd een groot struikel
blok is geweest.
Gemiddelde
Kon je vroeger op school rede
lijk meekomen dan was er geen
probleem. Maar o wee als je
door wat voor reden dan ook
problemen kreeg met het
lestempo dat de man of vrouw
voor de klas erop na hield. Dat
tempo was gebaseerd op het
klassegemiddelde en wie dat
niet kon bijbenen behoefde -
uitzonderingen daargelaten -
niet te rekenen op een stukje
individuele begeleiding. Daar
voor bood het klassikale on
derwijssysteem indertijd ook
weinig ruimte. Wie onderweg
afhaakte werd, zo herinneren
de beide Schouwen-
Duivelanders zich min of meer
aan zijn lot overgelaten. „Je
mocht op den duur zelf je eigen
tempo bepalen. Dat lijkt op
zich niet onaardig maar het
zorgde er wel voor dat je al
gauw in een uitzonderingsposi
tie terecht kwam", herinnert
de een zich. „Je werd boven
dien ook nogal eens het mik
punt van allerlei pesterijen"
vult de ander aan.
Zelfverzekerd
Dat zo'n situatie diepe wonden
slaat in de kinderziel laat zich
raden. Wonden die ook als vol
wassene in bepaalde situaties
nog weieens opnieuw worden
opengereten, zo blijkt uit de
woorden van het tweetal. Een
kind dat in de klas steeds hek-
kesluiter is gaat de oorzaak
van zijn situatie eerst bij zich
zelf zoeken. „Je gaat jezelf
dom vinden en als je iets niet
begrijpt dan durf je het op den
duur ook niet meer te vragen"
vertelt het tweetal. Kortom,
het zelfvertrouwen krijgt door
dit alles een flinke knauw, het
geen ook in het latere leven
flink wat invloed kan hebben.
Dat mensen met lees- en/of
schrijfmoeilijkhéden het in de
ze informatie-maatschappij
knap lastig hebben geven de
twee Schouwen-Duivelanders
grif toe. Voor de een kwamen
de problemen vooral om de
hoek kijken toen hij zelf een
huishouding ging voeren. Voor
zijn huwelijk, 'het huren van
een huis, kortom eigenlijk voor
alles moest er Wel een formu
lier worden ingevuld of een
brief worden geschreven. Be
zigheden die zijn partner
meestal voor haar rekening
nam omdat ze daar zo handig
in was. Op het werk echter
moest hij het zelf doen. Dat
lukte tot nu toe met behulp van
allerlei handigheidjes ook wel
maar dan moest er niemand
over zijn schouder meelezen.
Trucjesdoos
Het gebruiken van trucjes en
handigheidjes kent ook de an
dere Schouwen-Duivelander.
Uit angst ontslagen te worden
of uit vrees belachelijk te wor
den gemaakt door minder be
gripvolle colleges werd op de
werkvloer veelvuldig gebruik
gemaakt van de trucjesdoos.
Niemand mocht immers weten
dat het schrijven zo'n groot
probleem was.
Die foefjes en handigheidjes
kunnen echter niet altijd wor
den toegepast en ook is het niet
altijd mogelijk om een beroep
te doen op die ander. Er kan
ooit een moment komen dat je
je eigen boontjes moet doppen.
Daarbij moet, zo blijkt uit de
ervaringen van beide Schou
wen-Duivelanders niet teveel
worden verwacht van de mede
mens. Baliemedewerkers, lo-
kettisten en medewerkers van
dienstverlenende organisaties
blijken in praktijk ook niet al
tijd even tactvol te zijn, al zijn
er natuurlijk ook die er posi
tief uitspringen, zoals die ene
baliemedewerker die de be
trokkene allerlei tips gaf voor
het invullen van een formulier.
Het tweetal Schouwen-Duive
landers echter wilde meer, wil
de en kon niet altijd afhanke
lijk zijn van een ander. Dus
werd er een poging gedaan om
via schriftelijk onderwijs de
kunst van het schrijven onder
de knie te krijgen. Het bleek
geen succes, schriftelijk onder
wijs is immers onderwijs op af
stand terwijl er juist behoefte
bestond aan meer persoonlijke
begeleiding.
De lees- en schrijfgroepen van
het Regionaal Educatief Cen
trum bleken wat dat betreft de
ideale oplossing. De beide
Schouwen-Duivelanders die
.zich vorig jaar september voor
deze lees- en schrijfbij een
komsten aanmeldden hebben
nog geen moment spijt hiervan
gehad. Met gelijkgestemde zie
len op een niet schoolse manier
leren lezen en /of schrijven be
tekent voor hen een kennisma
king met een andere manier
van onderwijs, een manier
waarin zowel in groepsverband
als individueel wordt gewerkt
en waarbij de kennis zo in de
praktijk kan worden gebruikt.
Het spreekt voor zich dat in de
ze lees- en schrijfgroepen ruim
aandacht wordt besteed aan de
basisregels van het lezen en
schrijven. Dat is, zo vertelt Ti
neke Kalwij van het Regionaal
Educatief Centrum het begin
waaruit je verder kunt werken.
Het verschil met het vroegere
klassikale onderwijs is echter
dat de stof op verschillende
manieren wordt aangeboden,
afhankelijk van de persoon in
kwestie. De een leert nu een
maal gemakkelijker door te
luisteren, terwijl een ander het
eerst op papier moet zien alvo
rens hij het in zijn hoofd kan
prenten.
Een ander verschil is dat alles
wat in de lees- en schrijfgroep
wordt geleerd ook direct toe
pasbaar is. Zo wordt het verbe
teren van de lees- en schrijf
vaardigheid gekoppeld aan al
ledaagse zaken als het regelen
van bankzaken, het invullen
van formulieren en het lezen en
zelf schrijven van brieven en
meer van dergelijke vaak voor
komende handelingen. „En
doe je iets fout, dan krijg je
niet op de kop" voegt een van
de Schouwen-Duivelanders
veelbetekenend toe aan het
lijstje pluspunten.
Zelfvertrouwen
Maar het allerbelangrijkste is
misschien wel het feit dat de
lees- en schrijfgroep de beide
Schouwen-Duivelanders een
stukje zelfvertrouwen heeft ge
geven, waardoor ze beter in
staat zijn om het geleerde in
praktijk te brengen. „Maak ik
nu een fout, dan krijg ik geen
rooie kop meer" is de ervaring
van de een, terwijl de ander nu
dankzij de lees- en schrijfgroep
zover is dat hij zijn fouten nu
zelf herkent. Terugdenkend
aan hun lagere schooltijd kun
nen ze nog weieens boos wor
den. „Dan denk je waarom was
dat allemaal nodig. Met een
beetje extra aandacht had veel
narigheid voorkomen kunnen
worden".
Dat leren ook leuk kan zijn,
daar zijn beiden via de lees- en
schrijfgroep van overtuigd.
Beiden zijn dan ook zeker van
plan om nog een tijdje door te
gaan, want behalve de lees - en
schrijfgroepen zijn er bij het
REC nog tal van andere studie
mogelijkheden. Na een jaar
lees- en schrijfgroep kunnen
beiden dan ook iedereen die
moeite heeft met lezen en/of
schrijven aanraden om het
eens in zo'n groep te proberen.
„Als je problemen daarmee
hebt, kom dan uit je stoel en
probeer het. 't Is de moeite van
het proberen zeker waard" pro
moten beiden de cursus die Ti
neke Kalwij verzorgt.
Vanaf maandag 14 september
komt de lees- en schrijfgroep
weer voor het eerst na de va
kantie bijeen en wel op maan
dagmiddag (van 13.00 tot 16.00
uur) en/of woensdagavond (van
19.00 tot 22.00 uur). Wie het wil
kan zowel de bijeenkomst op
maandagmiddag als die op
woensdagavond volgen, maar
het is eveneens mogelijk om
voor één bijeenkomst per week
te kiezen. Meer informatie over
de werkwijze van de lees- en
schrijfgroep is verkrijgbaar bij
het REC, postbus 13, Zierikzee
of via telefoonnummer 01110-
17687.
