'Milieu-risico's binnen zekere
grenzen moeten we accepteren'
Golden Earring in Goes
VVD wil voor iedere mini-
camping maximum
van 15 kampeereenheden
Jazz- en tapdance
in Zierikzee
Nieuwe VVN-cursus
Veilig- Brommen
Initiatiefvoorstel WD-fractie Westerschouwen:
Vluchte
lingen
vinden
onderdak
op terrein
oktoberfeste
Reuma
consulent
biedt patiënt
prettiger
leven
1
Hoogleraar bodemkunde, professor dr. F. de Haan:
MAANDAG 16 MAART 1992 NR 25120
5
BURGH-HAAMSTEDE - Als het aan de fractie van
de VVD in de gemeente Westerschouwen ligt krijgt
iedere kampeerboer in die gemeente toestemming
tot het plaatsen van maximaal 15 kampeereenhe
den. De fractie komt vanavond, maandagavond, met
een initiatiefvoorstel naar de gemeenteraad. Voor
gesteld wordt om het aantal plaatsen voor wat be
treft het kamperen bij de boer te regelen via het
voor het gebied in kwestie geldende bestemmings
plan. Volgens de WD-fractie is er nu sprake van on
gelijkheid onder de kampeerboeren in de gemeente
Westerschouwen.
Opus One presenteert in de Concertzaal in Zierikzee een voor
stelling die is gebaseerd op de fabels en vertellingen van de
schrijver RocLld Dahl.
ZIERIKZEE - Visions and voices from a storyteller.
Zo heet de voorstelling die op vrijdag 27 maart in de
Concertzaal te Zierikzee wordt gepresenteerd door
het gezelschap Opus One.
„Sommigen hebben vergun
ning/ontheffing/vrijstelling
voor 15 eenheden, anderen
voor 10 en weer anderen voor
een daartussen gelegen aantal.
Deze ongelijkheid is al jaren
een doorn in het oog van de on
dertekenaars van dit initiatief
voorstel", aldus de voltallige
WD-fractie in haar toelichting
op het initiatiefvoorstel.
Onbehoorlijk
Voor de kampeerboeren geldt
Nederlands en internationaal
milieubeleid is in toenemende
mate gebaseerd op risicobena
dering en het ontwikkelen van
risicostrategieën. Waartoe dat
kan leiden, schetst professor
De Haan aan de hand van bo-
demecotoxicologie en de fos-
faatproblematiek
Van een aantal bodemdieren is
uit laboratoriumgegevens be
kend welke stoffen giftig zijn.
Aan de hand daarvan wordt
een methode gezocht om een
verantwoorde schatting te kun
nen maken van die concentra
ties van stoffen, waarbij een
schadelijk effect optreedt bin
nen ecosystemen. Uiteindelijk
wordt bepaald hoeveel er van
een stof in de bodem voor mag
komen, als je 95% van de dier
soorten wilt beschermen.
Voor cadmium bijvoorbeeld
De titel van het concert is de
zelfde als die van de nieuwe CD
van de popgroep. Zij kwamen
er mee op de derde plaats van
de diverse hitlijsten. Golden
Earring is een Haagse rock-
nu nog de kampeerwet en die
gaat uit van een maximum van
10 eenheden. Men wacht al ja
ren op de nieuwe Wet op de
Openluchtrecreatie maar vol
gens pessimisten kan het nog
wel jaren duren eer die wet er
komt en anderen twijfelen er
zelfs aan of de nieuwe wet er
wel zal komen. De WD-fractie
binnen de gemeenteraad van
Westerschouwen vind het zo
schrijft de fractie in haar toe
lichting, onbehoorlijk dat de
kampeerboeren nog steeds
geen duidelijkheid hebben om
komt dat neer op 0,16 micro
gram per gram grond. Maar,
zegt De Haan, de referentie
waarde van cadmium in na
tuurgebieden is door de neer
slag van cadmium uit de at
mosfeer vaak al 0,8 microgram
per gram grond. Dat lijkt mis
schien helemaal niet zo veront
rustend, maar het betekent wel
dat in dat geval slechts 85%
van de diersoorten beschermd
wordt.
Beleidskeuze die in zo'n geval
onzekerheden willen compen
seren, kunnen gemakkelijk lei
den, waarschuwt De Haan, tot
de ontwikkeling van een kwa
liteitsbeoordelingskader,
waarin een opeenstapeling van
veiligheidsfactoren tot irreële
waarden voert, die zelfs in de
niet door de mens beïnvloede
situatie, dus van nature, wor-
groep die al meer dan 30 jaar
populair is en vele hits scoorde.
Het concert in Goes omvat an
derhalf uur muziek waarbij
onder meer de grootste succes
sen als Twilight zone, when the
trent hun toekomstmogelijk
heden. Gesteld wordt dat men
op verschillende bestuurlijke
niveau's eerder al een uitbrei
ding naar 15 kampeereenheden
in het vooruitzicht heeft ge
steld. Met andere woorden; de
WD vindt dat de kampeerboe
ren een worst wordt voorge
houden terwijl er in werkeljk-
heid niets aan hun vooruitzich
ten veranderd. Als het aan de
WD ligt komt daar nog voor
het nieuwe zomerseizoen ver
andering in. Volgens de libera
len zal door het aannemen van
het VVD-voorstel het aanral
kampeereenheden groeien met
ongeveer 70. ,,Op een totaal van
12.000 kampeereenheden in de
gemeente is dat niet echt
substantieel te noemen", aldus
de fractie.
Men tekent daar meteen bij
aan dat aan de agrarische be
drijven strenge eisen worden
gesteld met betrekking tot mi
lieu, hygiene, landschappelijke
inpassing. ,,En de boerenerven
zijn niet gelegen in of in de na
bijheid van natuurgebieden.
den overschreden. Niettemin is
de beleidskeuze voor een be
schermingsniveau van 95% op
wetenschappelijke gronden
verdedigbaar, aldus De Haan.
Een ander probleem dat onder
zoekers en beleidsmakers zor
gen baart, betreft het gedrag
van fosfaat in de bodem. Hoe
wel de bodem een zeer grote
hoeveelheid fosfaat - een van
de hoofdvoedingselementen
voor gewassen - kan opnemen,
is er een grens. Op een gegeven
moment raakt de bodem verza
digd en ontstaat het gevaar van
'doorslag' naar diepere bodem
lagen en van uitspoeling naar
grondwater waardoor het op
pervlaktewater bedreigd
wordt.
Chemische tijdbom
In een groot deel van Neder
land is het al zover. Aan de
Landbouwuniversiteit is een
model ontwikkeld, dat be
schrijft volgens welke mecha
nismen fosfaat zich gedraagt:
een gedeelte wordt vastgelegd
en een deel verspreidt zich.
In laboratoriumsituaties gepft
dit model uitstekende informa
tie over fosfaat verplaatsing.
Maar op veldschaal blijkt wa
terstroming een» belangrijke
rol te spelen. Onder bepaalde
omstandigheden kan het als
nog 'aan de haal' gaan. Ook na
het stoppen van de overdose
ring van fosfaat. Professor De
Haan: 'Op die manier fungeert
lady smiles en Radar Love wor
den gepresenteerd. Ook het
nieuwe repertoire van de pop
groep komt aan de orde. Het
concert vindt plaats in de Zee
landhallen en begint om 22.00
uur. Vanaf 20.15 uur spelen the
Juke Joints in het voorpro
gramma. Kaarten voor het con
cert zijn onder meer te koop bij
Delta Discs aan de Mol.
Tenslotte heerst in onze ge
meenten terecht een conse
quent en consentieus controle
beleid zodat 15 ook 15 is en
geen 16". Om uitbreiding van
het aantal plaatsen voor het
kamperen bij de boer mogelijk
te maken stelt de WD-fractie
voor over te gaan tot herzie
ning van verschillende bestem
mingsplannen.
Artikel 19
Agrarische bedrijven zouden
in de ogen van de WD-fractie
niet alleen een agrarische maar
ook verblijfsrecreatieve be
stemming moeten krijgen. Een
wijziging van een bestem
mingsplan is een procedure die
nogal wat tijd in beslag neemt
en zolang wil de WD-fractie
binnen de gemeenteraad van
Westerschouwen niet wachten.
De raad wordt voorgesteld om
middels een artikel 19-
procedure vooruit te lopen op
die bestemmingsplanwijzigin
gen.
Flinke haast
De WD heeft, zoals aan aan
gestipt, flinke haast. Liefst zou
men zien dat vanavond het
voorstel aangenomen wordt en
men in de gemeenteraadsver
gadering van april al aanvra
gen voor uitbreiding van 10
naar 15 kampeereenheden in
behandeling nemen. De ge
meenteraadsvergadering van
avond wordt gehouden in het
gemeentehuis en begint om
19.30 uur.
het fosfaat als een chemische
tijdbom'. Of het fosfaat zich
wel of niet verder door de bo
dem verplaatst, heeft te maken
met het bodemtype en wat zich
nog meer (aan metalen e.d.) in
de bodem bevindt. Het heeft
dan ook geen zin aan de hand
van gemiddelen te bepalen
wanneer er gevaar voor fos
faatuitspoeling ontstaat. Een
dijk, zo stelt De Haan, wordt
immers ook niet ontworpen
voor gemiddelde waterstan
den, maar om de kans op cala
miteiten bij hoogste standen te
beperken.
Hoewel er inmiddels voldoen
de en harde informatie be
schikbaar is over wat ons te
wachten staat als ingrijpende
maatregelen voor de bescher
ming van het milieu achterwe
ge blijven, aldus De Haan, laat
de besluitvorming zeer te wen
sen over. Althans als het gaat
om de fosfaatproblematiek.
Aanvankelijk werd de opper
vlakte aan fosfaatverzadigde
gronden geschat op driehon
derdduizend hectare. Dat werd
bestuurlijk onaanvaardbaar
geacht omdat daardoor het
mineralenoverschot te sterk
zou toenemen".
Mineralenoverschot
Een misvatting, want bij gelij
ke produktie blijft het minera
lenoverschot bij dezelfde aan
vaardbare afzetmogelijkheden
milieuhygiënisch gezien na
tuurlijk gelijk. Voorgesteld
werd om zestigduizend hectare
fosfaatverzadigde gronden aan
te wijzen en in eerste instantie
aandacht te besteden aan re
gio's die afwateren op ecolo
gisch kwetsbare gebieden. Wat
tot nieuwe problemen leidt:
aanwijzing van deze gebieden
moet nu plaatsvinden op lan
delijk niveau; grondeigenaren
of grondgebruikers kunnen
een beroep doen op een schade
vergoedingsregeling en de Wet
Bodembescherming blijkt
voor verwarring te zorgen van
wege verschillende regels voor
bodem en grondwater ener
zijds en oppervlaktewater an
derzijds. Misschien, oppert De
Haan, worden deze problemen
wel op uiterst eenvoudige wij
ze opgelost, doordat de hele re
geling fosfaatverzadigde gron
den in het slop raakt.
Tussen landelijk milieubeheer
met zijn aanvankelijke com-
partimentsgewijze aanpak
(bodem-water-lucht) en de mi-
lieugygiëne aan de Landbouw
universiteit bestaat enige over
eenkomst, vindt De Haan.
'Maar inmiddels hebben wij
geleerd dat milieu als een een
heid moet worden gezien,
waarbij de fysieke comparti
menten lucht-water-bodem on
scheidbaar zijn en dat, willen
maatregelen ter verbetering
enig effect sorteren, sociologi
sche, economische en juridi
sche aspecten sterk de aan
dacht eisen'.
Professor De Haan pleit dan
ook voor het expliciteit noe
men van het aandachtsveld mi
lieu in de omschrijving van de
kerntaak van de Landbouw
universiteit. 'Maar versterking
van de bestuurlijke organisa
ties rond het aandachtsveld
milieu vereist een reorganisa
tie van de totale Landbouwuni
versiteit'.
MÜNCHEN - Heiligschennis,
noemen de inheemse Beieren
het. Door de toevloed van
asielzoekers ziet München zich
genoodzaakt hen onder te
brengen in een kamp op het
terrein van de Oktoberfeste,
het jaarlijkse bierfestijn van
Beieren. Een verzameling con
tainers biedt onderdak aan 150
buitenlanders, die door een
gammel hekwerk beschermd
worden tegen eventuele aan
vallen van neo-nazi's.
„Dit is gewijde grond voor Bei
eren", raast een gepensioneer
de, zwaaiend met zijn wan
delstok. De man is oud genoeg
om in Hitiers leger te hebben
gevochten. „Ik wil dat iedereen
die niet in Duitsland thuis
hoort ophoepelt. Wij moeten
hogere belastingen betalen om
hen te voeden. Als ze tegen sep
tember niet weg zijn, krijgen
ze de bierdrinkers op hun
dak." Het gebeurt vaak dat de
buitenlanders door Duitsers
worden uitgebouwd, klaagt een
jonge Liberiaan. „Ik vind het
hier maar niks. Zodra het in
mijn land rustiger is geworden
ga ik terug." Asielzoekers uit
Bangladesh zijn geschokt over
het menu in het kamp: var
kensvlees, zo Beiers als bier,
maar taboe voor de vrome
moslem. „We eten geen Duits
voedsel omdat het niet goed
voor ons is", aldus een Ben
gaal. „Maar we krijgen niet ge-
jnoeg zakgeld om zelf maaltij
den te kopen." Voor de Benga
len komt het grootste gevaar
echter van hun eigen landgeno
ten die al in München zijn ge
vestigd en de vluchtelingen af
persen, aldus de politie. Deze
week werd een kampbewoner
door vier Bengalen neergesto
ken en in elkaar getrapt, klaar
blijkelijk omdat hij weigerde
beschermingsgeld te betalen.
De man ligt met ernstige ver
wondingen in het ziekenhuis.
UTRECHT - Een speciale reu
maconsulent, als aanspreek
punt, verhoogt de kwaliteit
van leven van de reumapa
tiënt. Dat concludeert de facul
teit geneeskunde van de Uni
versiteit Utrecht maandag na
een studie over het functione
ren van dergelijke consulenten
in Groningen.
Een reumapatiënt heeft meest
al pijn en is vaak stijf en moe.
Het lichaam functioneert niet
meer zoals het moet. Veel pa
tiënten zitten dan ook met een
negatief zelfbeeld. Hoewel ze
veel te maken krijgen met er
gotherapeuten, huisvestingbu
reaus, medische diensten en
uitkeringsinstanties, weten ze
de weg daarnaar vaak niet te
vinden. Een reumaconsulent
kan de patiënt dan juist wél de
weg wijzen en van advies die
nen. Maar de consulent is ook
van nut voor de huisarts, wijk
verpleging en reumatoloog, al
dus de onderzoekers. Staatsse
cretaris Simons (volksgezond
heid) krijgt woensdag het rap
port „Reumaconsulenten in
Nederland" aangeboden. Het
verslag gaat vergezeld van een
invoeringsplan
Opus One is een jazz- en tap
dance ensemble dat vier jaar
geleden ontstond als een en
thousiast initiatief en inmid
dels niet mèer weg is te denken
uit de Nederlandse dans- en
theaterwereld. Behalve het
présenteren van klassieke
dans, jazz- en tapdans wordt
door het gezelschap gezongen
en staat het vertellen van een
verhaal centraal. Een theater
vorm die nauwe verwantschap
vertoont met de Amerikaanse
Bij de cursus is door Krist
Ketel in opdracht van WN het
computerprogramma Veilig
Brommen ontwikkeld. Het
kan zowel in de cursus als los
daarvan in de thuissituatie ge
bruikt worden.
De laatste jaren groeit onder
jongeren de belangstelling
voor het vrijwillig volgen van
een bromfietscursus. Het raakt
ingeburgerd, zou je kunnen
zeggen, onder meer door mond-
tot-mond reclame. Stimulering
vindt ook plaats door inspan
ningen van de plaatselijke af
delingen van VVN, door de
ROV's en door gemeentebestu
ren. Daarnaast is er een toene
mende belangstelling van ver
zekeringsmaatschappijen. Zo
geeft een maatschappij een
eenmalige premiekorting van
25% aan bromfietsers die ge
slaagd zijn voor het bromfiets
certificaat van WN.
In deze geheel nieuw opgezette
dansmusical en die zich richt
op een breed familiepubliek.
De voorstelling in de Concert
zaal is gebaseerd op een aantal
fabels en vertellingen van de
onlangs overleden Engelse
schrijver Roald Dahl. Zijn ab
surde en griezelige verhalen
die getuigen van een schokken
de originaliteit vormen de ba
sis voor Visions and voices
from a storyteller. Aanvang
20.00 uur.
bromfietscursus, die gegeven
wordt door daartoe bijge
schoolde rij-instructeurs, ligt
de nadruk in eerste instantie
op het verbeteren van de ver
keersveiligheid en in tweede
instantie op het verminderen
van de schadelijke milieu
effecten door onoordeelkundig
gebruik van de bromfiets.
In het cursistenboek is op voor
jonge bromfietsers aantrekke
lijke wijze de leerstof beschre
ven, die bestaat uit de onderde
len 'Aanschaf en onderhoud
van de bromfiets', 'Ritvoorbe-
reiding', 'Rijtechnische basis
vaardigheden'. 'Het verkeer in'
en 'Maar... je bent niet alleen'.
Deelnemers die met goed ge
volg de cursustoetsen hebben
afgelegd, krijgen het WN-
bromfietscertificaat. Veilig
Brommen is in de eerste plaats
bestemd voor de jonge brom
fietser vanaf 16 jaar, ook bijna
16 jarigen kunnen tot de cursus
worden toegelaten.
ZIERIKZEE - Op initiatief van Cebeco Agritech is een nieuwe voermengwagen met frees op de
markt gebracht. Het gaat om een zelfrijdende snijmengwagen die is uitgerust met een sterke mo
tor. Het apparaat kan alle mogelijke voersoorten laden zoals maïskuil, bieten, aardappelvezels en
bierborstel. AGM ontworp enkele jaren geleden al een voermengwagen waarbij men overging van
het horizontale naar het verticale mengsysteem. Een systeem dat de mogelijkheid biedt ieder pro-
dukt (ook grote graspakken) te verwerken tot een fijn en homogeen mengsel. De nieuwe voermeng
wagen is ook uitgerust met dit systeem. Het apparaat is goed wendbaar terwijl het zicht vanuit
de bestuurdersstoel zo optimaal is dat alle werkzaamheden van laden tot doseren van daaruit kun
nen worden geregeld. De voermengwagen wordt op de markt gebracht in acht verschillende types.
ZIERIKZEE - Om mensen, dieren en planten te be
schermen tegen milieuproblemen zijn maatregelen
nodig. Maar waar baseer je die op? Onderzoekers
weten niet alles, kunnen niet eens alle benodigde ge
gevens verzamelen. Hoe voorkom je als beleidsma
ker dat je irreële eisen stelt, dat je veel strenger bent
dan moeder natuur zelf of dat je juist verkijkt op ge
middelde veiligheidsgrenzen? En hoe valt te voorko
men dat ondanks .voldoende informatie en kennis
om een probleem aan te pakken, dit door tegen
gestelde belangen toch niet gebeurt? Dat zijn vragen
waarop professor dr. F. A. M. de Haan, hoogleraar
bodemhygiëne en bodemverontreiniging op ingaat
in de rede die hij uitspreekt ter gelegenheid van de
74ste Dies Natalis van de Landbouw universiteit.
GOES - Bloody Buccaneers tour, zo heet het concert
van de popgroep Golden Earring dat op zaterdag 28
maart plaatsvindt in Goes.
ZIERIKZEE - Veilig Brommen is een nieuwe cursus
van Veilig Verkeer Nederland. Het gaat om een boek
voor cursisten, uitgevoerd in vierkleurendruk en
een uitgebreide losbladige handleiding voor de do-
cent/rij-instructeur.