'Dorpshart Ellemeet verpauperd
en met te weinig voorzieningen'
tir
Knelpunten op een rijtje gezet in dorpsplan
Jf
DINSDAG 25 FEBRUARI 1992 NR 25109
L
5
ELLEMEET - Het dorpshart van Ellemeet
is verpauperd, er zijn te weinig
voorzieningen in het dorp en er zijn in de
dorpskern teveel tweede woningen die
maar voor een deel van het jaar bewoond
zijn. Slechts een greep uit de knelpunten
zoals die in het dorpsplan voor Ellemeet op
een rijtje gezet worden. Er is meer aan de
hand in de Middenschouwse gemeente. In
de zomermaanden wordt het dorp
overspoeld door toeristen en dat blijft niet
zonder gevolgen. Op de Kuijerdamseweg
wordt te hard gereden en een veilige
fietsroute voor schoolkinderen ontbreekt.
Kortom; werk aan de winkel voor de
gemeente Middenschouv
TEKST PIET KLEEMANS
FOTO'S: JOOP VAN HOUDT
Ellemeet, een van de kleine
kernen in de gemeente
Middenschouwen. Het ligt
wat verscholen. Wie er niet
dagelijks komt zal even
moeten zoeken op de borden
en als men het dorp eenmaal
gevonden heeft is de neiging
groot om de Kuijerdamseweg
niet te verlaten. En dan ben
je voordat je het weet het
dorp weer uit. Een kern
waarvan het hart, het
dorpsplein en omgeving,
volgens de opstellers van het
dorpsplan, verpauperd is.
Tweede woningen in de
dorpskern die het grootste
deel van het jaar leegstaan
geven het dorpshart een
doodse aanblik. Ellemeet, een
dorp dat het ook in het
verleden zwaar te verduren
heeft gehad. Het beslaat een
deel van Schouwen en dat
^Sohoawse Laaglfindi'ook wel
'De 'Platte' genoemd is in het
grijze "verleden meermalen
door het water opgeslokt. In
de Spaanse oorlog ,is er nogal
wat platgebrand en verwoest
en eigenlijk is het Ellemeet
anno 1992 een ander Ellemeet
dan het oorspronkelijke. Het
oorspronkelijke Ellemeet lag
ten zuiden van het huidige.
Na de Spaanse oorlog echter
verhuisden de inwoners van
Ellemeet naar het hoger
gelegen Kuijersdam. Het
gehucht Oudendijke dat op
die manier ontstond groeide
uit tot Ellemeet.
Het vanouds argrarische
Ellemeet ontwikkelde zich na
de Tweedé Wereldoorlog tot
een woon- en vakantiedorp.
Aan de westkant werd het
dorp uitgebreid. Aan de
noordzijde kwam een
bungalowpark. Het dorp
Ellemeet heeft, zo wordt in
het dorpsplan gesteld twee
hoofdfuncties: wonen en
recreatie. Net zoals in veel
andere Zeeuwse dorpen
kampt men in Ellemeet met
vergrijzing. Het inwonertal
van Ellemeet is vrij stabiel,
maar in Ellemeet wonen
relatief meer ouderen dan in
de rest van de gemeente
Middenschouwen. Gevolg
daarvan is weer dat de
bevolking van het
Middenschouwse dorp
nauwelijks groeit en de
gemeente krijgt alleen
toestemming voor de bouw
van nieuwe woningen als men
aan kan tonen dat het
inwonertal groeit. Gevolg van
dit alles is dat men in een
vicieuze cirkel terecht komt.
Omdat er weinig jonge
mensen wonen is het voor
jonge gezinnen minder
aantrekkelijk om in Ellemeet
te gaan wonen. Zeker als ze in
een ander dorp waar wel
jonge mensen wonen een huis
kunnen krijgen.
Uiteindelijk resulteert die
verminderde belangstelling
voor Ellemeet als woonplaats
in leegstand van woningen. In
het dorpsplan Ellemeet wordt
die leegstand als een van de
knelpunten aangemerkt.
Landelijk gezien is er sprake
van een leegstand van huizen
van ongeveer twee procent. In
Ellemeet ligt dat percentage
met 5,5 procent meer dan
twee keer zo hoog. Daar
komt. zo blijkt uit het
dorpsplan Ellemeet, bij dat
de woningen die er zijn van
matige kwaliteit zijn. Volgens
de onderzoekers is 55 procent
van de huizen in Ellemeet die
in gebruik zijn als tweede
woning van slechte kwaliteit.
Daar staat tegenover dat de
ligging van het dorp zeer
aantrekkelijk lijkt. Het dorp
ligt op nog geen kilometer
van de kust en in de directe
nabijheid zijn tal van
toeristisch-recreatieve
mogelijkheden. Punt is alleen
dat die pluspunten vooral
levensbehoeften, aangewezen
op omliggende kernen. Een
levensmiddelenwinkel is er
niet meer. De SRV-wagen
komt langs en eens in de
week komt er een
Scharendijke en wie
postzegels nodig heeft moet
even wachten tot het tijdstip
waarop het rijdend
postkantoor de kern aandoet.
Een ander probleem waar
aantrekkingskracht
uitoefenen op toeristen.
Uiteraard profiteert een
aantal recreatie-ondernemers
daarvan. Voor een klein dorp
beschikt Ellemeet over
relatief veel
overnachtingsmogelijkheden
voor recreanten. Er zijn
campings, mini-campings,
kamphuizen, trekkershutten
en zomerwoningen te vinden.
„Ellemeet wordt als het ware
ingekapseld door de vele
verblijfsrecreatie-
accommodaties", aldus het
dorpsplan. „Met in totaal 549
eenheden en hiermee
samenhangend 1757
verblijfsrecreanten onderdak
verschaffend betekent dit,
zeker in het zomerseizoen, een
flinke aanslag op de
leefbaarheid binnen het
dorp". Daar komt bij dat
Ellemeet, in
tegenstelling tot andere voor
toeristen aantrekkelijke
dorpen, maar in zeer beperkte
mate profiteert van de
aanwezigheid van de
recreanten. In veel
recreatiegemeenten kan het
voorzieningenniveau in stand
gehouden of soms zelfs
opgekrikt, worden. In
Ellemeet is dat volgens de
onderzoekers nauwelijks het
geval. „Hetgeen deels
verklaard kan worden door
de aanwezigheid van winkels
op de verblijfsterreinen en
deels door de nabijheid van
de kernen Scharendijke en
Renesse. Vooral van Renesse
gaat volgens de onderzoekers
wat dat betreft een grote
zuigkracht uit. Overigens zijn
niet alleen de recreanten die
tijdelijk in of in de nabijheid
van Ellemeet verblijven maar
ook de mensen die permanent
in het dorp wonen vaak,
bijvoorbeeld voor de eerste
groentenman naar Ellemeet.
Met een winkel alleen is de
leefbaarheid in een kleine
kern nog niet gegarandeerd.
Er moeten ook zaken zijn als
een dorpshuis, scholen en een
bibliotheek. In de behoefte
aan boeken wordt voorzien
door de biblipbus, er is een
dorpshuis en een school. Een
sportveld is er ook in
Ellemeet maar dat wordt
hoofdzakelijk gebruikt door
de basisschool. Voor de
binnensporten is men
aangewezen op
accommodaties in Kerkwerve
en' Scharendijke. De
basisschool wordt gelukkig
niet direct in haar bestaan
bedreigd, maar de
onderzoekers constateren wel
dat men voor zaken als een
peuterspeelzaal niet in het
eigen dorp terecht kan.
Hetzelfde geldt voor de
medische zorg. Een huisarts is
er niet en wie fysiotherapie
nodig heeft moet naar
Zierikzee, Brouwershaven of
Burgh-Haamstede.
Die gegevens, gevoegd bij het
feit dat Ellemeet bewoond
wordt door relatief veel
ouderen, maken de conclusie
dat het openbaar vervoer voor
Ellemeet heel belangrijk is
voor de hand liggend. Over
dat openbaar vervoer hebben
de inwoners van Ellemeet
geen klagen. Eenmaal per uur
wordt het dorp aangedaan
door de bus. „Gezien de
regelmatige en frequente
rijtijden lijkt het openbaar
vervoer optimaal te zijn",
aldus de conclusie van de
onderzoekers. Minder gunstig
is het gesteld met
voorzieningen als een
postkantoor en een bank.
Voor bankzaken is men
aangewezen op Renesse en
Ellemeet mee kampt is de
verkeersonveiligheid. Dwars
door het dorp loopt de
Kuijerdamseweg. Een redelijk
brede weg zonder al te veel
lastige bochten. Een weg waar
behoorlijk hard gereden
wordt. Veilig oversteken is
vaak lastig en wat ten enen
male ontbreekt is een veilige
fietsroute van en naar de
basisschool.
Het dorpsplan lijkt een
opsomming van armoe en
ellende. Gelukkig is er ook
een aantal lichtpuntjes.
Ellemeet is, zo constateren de
onderzoekers, een groen dorp.
Wat dat betreft geen
problemen. Hetzelfde geldt
voor de openbare verlichting.
In de complete bebouwde
kom van Ellemeet is
straatverlichting en dat is
belangrijk in verband met de
toch in het geding zijnde
verkeersveiligheid. Wel
constateert men in het
dorpsplan dat de aanwezige
lichtmasten in Ellemeet aan
vervanging toe zijn. Een
andere nutsvoorziening die
eigenlijk aan vervanging toe
is is het ongeveer 35 jaar oude
rioleringssysteem. Zoals al
aangestipt is Ellemeet vooral
een dorp waarin gewoond
wordt. Er zijn in het dorp,
naast de recreatiebedrijven,
weinig bedrijven te vinden.
Wel zorgt de landbouw voor
enige werkgelegenheid en
bedrijvigheid. De
'toeristenindustrie' in
Ellemeet zorgt volgens de
onderzoekers voor nogal wat
irritaties bij de inwoners van
Ellemeet. Gesproken wordt
van geluidsoverlast en
vandalisme. Daar staat
tegenover dat er in Ellemeet
geen bedrijven zijn die de
bewoners overlast bezorgen.
In het dorpsplan Ellemeet
worden geen mogelijke
oplossingen aangedragen voor
de problemen waar de kern
mee kampt. Men komt niet
verder dan een opsomming
van de voornaamste
knelpunten. Zo wordt gesteld
dat de uitbreidingen die het
dorp de laatste jaren heeft
ondergaan, zoals de
Heerenisstraat en het
bungalowpark, minder goed
passen in de
stedebouwkundige structuur
dan wenselijk. Verder
ontbreekt het volgens het
dorpsplan aan een 'eenduidige
samenhangende inrichting
van de openbare ruimte'. Ook
is er volgens de onderzoekers
sprake van een relatief hoge
leegstand van woningen en is
er geen inzicht in de vraag
naar het soort woningen of de
behoefte aan
woningaanpassing voor
ouderen.
Met het hart van het dorp is
het volgens de onderzoekers
niet al te best gesteld. Het is
met name in het hart waar
zich behoorlijk wat tweede
woningen bevinden die dan
vaak ook nog eens in matige
tot slechte staat zijn. Met
andere woorden: het
dorpshart van Ellemeet is
verpauperd. Een ander
probleem waar men mee
kampt is een gebrek aan
verkeersveiligheid. Op de
Kuijerdamseweg wordt te
hard gereden en er ontbreekt
een veilige fietsroute voor
kinderen.
Donderdag 27 februari is het
dorpsplan onderwerp van
gesprek op een
inspraakbijeenkomst in het
dorpshuis van Ellemeet. Het
gemeentebestuur benadrukt
in de uitnodiging aan de
bevolking dat het dorpsplan
zoals dat tijdens de
inspraakbijeenkomst aan hen
wordt voorgelegd nog maar
het begin is. „Dit ontwerp
plan bevat een opsomming
van leefbaarheidsknelpunten
in Ellemeet. De oplossingen
van die knelpunten komen in
het tweede deel van het plan
te staan dat nog moet worden
opgesteld. Het is erg
belangrijk dat de inwoners
van Ellemeet nu reeds over
het plan meepraten en
meedenken", aldus het
gemeentebestuur. De
inspraakbijeenkomst in het
dorpshuis donderdag begint
om 20.00 uur.
