Verre zeereizen, vol risico
Derde Nieuwsbode-reis
RESERVERINGSBON
Schepen van Zierikzeese werven
KAVB bijeen
in Oosterland
Tweede
aanhouding
in moordzaak
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
Koningin met
gezin naar
Antillen
Nieuwjaarsbijeenkomst
eilandelijke ondernemers
DINSDAG 31 DECEMBER 1991 NR 25077
5
ZIERIKZEE - Tussen Kerstmis en de jaarwisseling,
wanneer de ingezetenen van Zierikzee zoveel moge
lijk de gezelligheid binnenshuis zochten, zwalkten
hun zeevarende stadgenoten soms op zeer grote af
stand met schepen die ten dele van Zierikzeese wer
ven kwamen.
Men was niet alleen ver van
huis, maar bovendien versto
ken van iedere vorm van com
municatie. Riskante avonturen
met groot levensgevaar bereik
ten doorgaans het „thuisfront"
pas maanden later. Eerst dan
konden de achterblijvers ver
nemen of alles min of meer
goed was afgelopen. Een enke
le keer hoorde men nooit enig
taal of teken
Hoopvol
In de periode 1838-1857, toen
twee scheepswerven te Zierik
zee grote bedrijvigheid lieten
zien, leek er voor de stad na
een depressie opnieuw hoop
voor de toekomst. Verschillen
de schepen verlieten de Zierik
zeese hellingen.
Dank zij een reeks publikaties,
verschenen onder auspiciën
van de Zierikzeese Slavenkas,
is er over de lotgevallen van zo
wel de te Zierikzee gebouwde
schepen alsook van andere
schepen met Zierikzeese man
schappen, veel bekend gewor
den.
Uit dagboeken, scheepsjour
naals, brieven en kranteberich-
ten valt af te leiden dat er op
talrijke zeereizen sprake was
van veel kommer en kwel.
De risico's waren groot. Niet al
leen gingen vaak schepen met
alle opvarenden naar de kelder
maar ook gebeurde het vaak
dat bij zeer stormachtig weer
een hoge golfslag een beman
ningslid over boord sloeg.
Reder De Crane
Van reder Marinus Christianus
de Crane (1783-1865), woonach
tig te Zierikzee, hebben diverse
schepen Zierikzee als thuisha
ven gehad. De Wilhelmus en
Jeanne, vernoemd naar twee
kinderen van de reder, voer
vooral op trajecten die wij
doorgaans betitelen als kust
vaart. Er werd vracht vervoerd
naar Franse en Engelse havens
maar ook Sint Petersburg
bleek voor dit schip van 128 ton
niet te veraf. Op de tei*ugreis
van laatstgenoemde stad (in
1828) strandde men op de En
gelse kust maar kon het schip
toch nog vlot krijgen. In 1834
was men minder gelukkig. Tij
dens een reis naar Lissabon
verging het schip
Ook het fregatschip De Room
pot van dezelfde reder, dat ver
re reizen maakte naar Oost-
Indië ging tenslotte ten onder.
Na een maandenlange tocht,
terugkerend uit het Verre Oos
ten, strandde het schip als het
ware in het zicht van de thuis
haven. Bij Westkapelle sloeg
het noodlot toe (april 1853).
Schip, lading en een deel van
de bemanning gingen ten on
der.
Op de Zierikzeese werf De goe
de Intentie bouwde men schoe
ners of schoenerschepen in se
rie. Op dezelfde dag (22 januari
1847) dat de schoener Luctor et
Emergo te water werd gelaten
legde men de kiel voor alweer
een nieuwe schoener: de Har
monie. Dit schip werd in re
cordtijd gebouwd; al op 3
augustus van hetzelfde jaar
vond de tewaterlating plaats!
Haar levensduur zou kort zijn.
Reeds elf jaar later, om precies
te zijn op 9 april 1858 veronge
lukte deze schoener tijdens de
terugreis van Rio de Janeiro.
Bovengenoemde werf leverde
op 15 juni 1850 werderom een
schoener af. Dit schip, de Ber-
nardus was te Zierikzee ge
bouwd voor rekening van Van
den Berg en Comp. te Amster
dam.
Het schip bleek niet onder een
gelukkig gesternte te varen. Al
op de eerste reis liep het zware
schade op; een deel van de be
manning was tijdens de reis
met bestemming een Engelse
haven, ziek geworden. De
bootsman Izaak Pierre Ver-
kuijl overleed onderweg op
veertigjarige leeftijd
Het schip werd op 10 januari
1863 te Amsterdam verkocht
voor een bedrag van dertien
duizend gulden. Onder de nieu
we naam Albrecht Frederik
werden verschillende reizen
gemaakt. In 1872 vond op
nieuw een naamsverandering
plaats. De schoener werd toen
omgedoopt tot August Marie.
Ook deze naam bracht geen ge
luk: in 1877 strandde het schip
en werd tot wrakhout gesla
gen!
Wiebe Keikes
Schoener De Harmonie, op 22 januari 1847 te Zierikzee te water gelaten. Gebouwd voor Groningse
reders.
ZIERIKZEE
Kinderhulp
De Stichting Europa Kinder
hulp wil ook komend jaar weer
zoveel mogelijk kinderen uit
nodigen voor een onbezorgde
vakantie. In de regio Zeeland
komen kinderen uit Neder
land, Engeland, Frankrijk en
Duitsland hun vakantie door
brengen. Deze kinderen komen
hier op voordracht van maat
schappelijke en/of sociale
diensten uit hun woonplaatsen
of kindertehuizen. Stichting
Europa Kinderhulp probeert
via gastouders deze kinderen
drie weken 'rust' te geven, hen
even uit hun dagelijkse omge-
OOSTERLAND De kring
Zuid-west Nederland van de
Koninklijke Algemene Vereni
ging voor de Bloembollencul
tuur (KAVB) houdt maandag
13 januari een voorlich
tingsmiddag over het handels-
reglement.
De vereniging komt om 20.00
uur bijeen in de Blauwe Keet te
Oosterland. Mr. F. H. P. Ven-
broek, rechtskundig adviseur
van de KAVB, houdt een inlei
ding over de juridische inhoud
en betekenis van het handels
reglement. Aansluitend
spreekt J. Pennings van het
bloembollenbcmiddelingsbu.
reau Hobaho bv over de wer
king van het handelsreglcment
en het scheidsgerecht voor de
bloembollenhandel in de prak
tijk. Hierbij komen enkele
Praktijksituaties aan de orde.
ving (die niet altijd even roos-
kleurig is) te halen en hen de
mogelijkheid te bieden, letter
lijk en figuurlijk, afstand te
nemen van hun problemen.
Wat wordt er van de gastouders
verwacht? Inzet om de kinde
ren drie weken in huis te ne
men; geduld met de kinderen
te hebben die het niet altijd
even gemakkelijk hebben en
vooral liefde te geven aan het
hen toevertrouwde kind. Veel
van de kinderen worden door
hun gastouders vele jaren ach
tereen uitgenodigd, waardoor
een band ontstaat. Tbch zijn er
nog steeds gastouders nodig.
De vakantieperioden zijn:
Frankrijk 1 (08-07 tot 29-07),
Frankrijk 2 (22-07 tot 12-08),
Engeland (27-07 tot 19-08),
Duitsland (06-07 tot 30-07) en
Nederland (15-08 tot 05-09).
Voor aanmelding of informatie
kan gebeld worden met Her
man en Lilian Lossie, 01140-
14907.
HAAMSTEDE
Huisvrouwen
De afdeling Westerschouwen
van de Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen hield on
langs haar kerstviering in de
Gereformeerde kerk van
Haamstede. Ongeveer 75 leden
gaven acte de présence. De le
den verzorgden 's middags ver
halen en gedichten. Het huis
vrouwenkoor bracht drie
kerstliederen ten gehore en
zong de aanwezigen ter afslui
ting een vrolijk kerstfeest toe.
DREISCHOR
Kerstviering
Onlangs vierde de afdeling
Noordgouwe e.o. van de Neder
landse Bond van Plattelands
vrouwen haar traditionele
Kerstavond in het dorpshuis in
Dreischor. Na het openings
woord door presidente me
vrouw Mandemaker werd Nu
zijt wellekome gezongen en het
Kerst-evangelie voorgelezen.
De Kerst-broodmaaltijd werd
afgewisseld met enkele gedich
ten, voorgedragen door me
vrouw T. van Hattem Ammann
en een verhaal dat werd gele
zen door mevrouw A. Struys-
Schouten. Verder was er een
optreden van enkele leerlingen
van de Zeeuwse Muziekschool
onder leiding van mevrouw E.
Jense. Zij brachten verschillen
de kerstliederen ten gehore.
ZONNEMAIRE
Feestmiddag
bejaardensoos
Op zaterdag 11 januari wordt
door de algemene soos voor ou
deren een feestmiddag gehou
den. Het evenement vindt
plaats in het dorpshuis te Zon-
nemaire en begint om 14.00
uur. De zaal is open vanaf 13.00
uur.
NOORDGOUWE
Jagersvereniging
Dc afdeling Zierikzee van de
Koninklijke Nederlandse Ja
gersvereniging houdt maandag
13 januari een bijeenkomst in
restaurant Van der Weijde te
Noordgouwe. Een en ander be
gint om 20.00 uur. Paul Wijn-
daele vertelt aan de hand van
een diapresentatie over de le
venswijze van het kleinwild en
met name de haas. Ook niet-
leden zijn welkom. Tijdens de
bijeenkomst is informatie te
krijgen over de vereniging en
het jagen op Schouwen-Duive-
land. Informatie vooraf is te
verkrijgen bij Leo Karper
(01116-2063).
NIEUWERKERK
Kerstfeest
De zondagsschool in Nieuwer-
kerk vierde onlangs het Kerst
feest. Het Kerstgebeuren stond
onder leiding van K. P. Goud
zwaard-Wandel. Carln Krijger
vertelde het Kerstevangelie.
Het vrije verhaal werd verteld
door mevrouw Goudzwaard-
Wandel. De aandacht voor bei
de vertellingen was groot, zo
ook. voor de liturgie van het
kerstfeest die in het teken
stond van vrede zien en horen.
Tijdens de viering werd af
scheid genomen van Kirsten
Schiewold, Piet van Klinken,
Leon de Bruine en Martijn
Flikweert. Mevrouw Veenboer
overhandigde namens de Ker-
keraad een liedboek of hand
bijbel aan hen. Na de pauze,
waarin er voor iedereen een
traktatie was, kregen de kinde
ren van de zondagsschool een
zak met versnaperingen en een
leesboek. Het orgel werd tij
dens de dienst bespeeld door
W. Wandel. Y. T. Wandel ver
zorgde de kerstboom. Zondag 5
januari begint de zondags
school om 11.30 uur. Kinderen
vanaf vier jaar zijn van harte
welkom in de Nederlandse
Hervonnde kerk in Nieuwer-
kerk.
OOSTERLAND
Kerstboomverbranding
Evenals vorig jaar is er nu ook
weer de kerttboomverbrari-
ding op het industrieterrein
achter de CTV-ïoods in Ooster
land. Op vrijdag 3 januari 's
avonds om zèvén uur wordt de
ze kerstboomverbranding ge
houden doof de Oranjevereni
ging. Vanaf half zeven kunnen
bomen worden ingeleverd.
Voor elke boom ontvangt men
25 cent plu£; eén lot dat kans
geeft op eenlt&art. Een en an
der vindt plaats onder het toe
ziend oog van de Duivelandse
brandweer.
BRUINISSE- n
De Pul f
Zoals ieder jaar is jeugdsoos de
Pul in Bruinisse geopend voor
de viering van het traditionele
nieuwjaarsfeest. Al vanaf
00.30 uur zijn' bezoekers wel
kom om elkaar het beste te
wensen en het jaar feestelijk in
te luiden. De- Pul zal de avond
hierop volgend om 19.30 uur
geopend zijn.
Bijeenkomst
postzegelvereniging
Postzegelvereniging G. J. Pee-
len uit Bruinisse houdt deze
maand haar bijeenkomst niet
op de eerste donderdag in de
maand. De bijeenkomst is ver
schoven naar donderdag 9 ja
nuari. Vanaf 19.00 uur kan de
jeugd dan terecht in het Neder
lands Hervoi^nd Verenigings
gebouw aan de Deestraat. Voor
de seniorpostzegelverzame
laars begint de bijeenkomst
om 20.00 uur.
BERGEN OP ZOOM
Orgelconcert
in Gertrudiskerk
Op zondag 12 januari vindt in
de Gertrudiskerk te Bergen op
Zoom een orgelconcert plaats
dat wordt verzorgd door de or
ganist Gerard Habraken uit
Eindhoven. De organist be
speelt het uit 1700 daterende
koororgel en het Ibach-hoofd-
orgel dat uit 1864 stamt. Het
programma omvat werken van
kleine meesters uit de zeven
tiende en achttiende eeuw (Van
Blankenburg en Pool) en wer
ken uit de grote orgelliteratuur
waaronder Bach en Brahms.
Het concert begint om 16.00
uur.
HEINENOORD - De politic
heeft zaterdag een tweede ver
dachte aangehouden in ver
band met de moord op een 36-
jarige Rotterdammer. Het is
een 28-jarige man uit Rotter
dam, die volgens de politie
wordt beschouwd als direct be
trokkene. De verdachte wordt
momenteel verboord door de
politie van Heinenoord.
De vermoorde man werd op 7
december aangetroffen aan het
eind van de Boonsweg in Hei
nenoord. De 28-jarige ex-
echtgenote van het slachtoffer
was vorig weekeinde al aange
houden omdat de politie tegen
strijdigheden in haar verkla
ringen had gevonden.
92/388. Een Begijnhof is een instelling waarin begijnen (begijntjes) plegen te wonen en is een com
plex van gebouwen en woningen met begijnhofkerk of kapel. In de Zuidelijke Nederlanden ont
stonden deze in het midden van de dertiende eeuw. Ze werden aanvankelijk bevolkt door weduwen
of ongehuwde vrouwen die, zonder de kloostergelofte af te leggen, met anderen gemeenschappelijk
als geestelijke zusters leefden. Maar het Begijnhof dat eeuwen geleden in deze omgeving bestond,
is al heel lang verdwenen. Er valt hier ook niets meer van een Begijnhofsfeer op te snuiven, zoals
bijvoorbeeld in Breda, Dordrecht of de Vlaamse steden Brugge en Lier. We mogen aannemen dat
de tegenwoordige bewoners van de Bagijnestraat zich zeker niet met louter geestelijke zaken bezig
houden. Dat is maar goed ook want anders bestaat de kans dat men „uit balansraakt. Rechts op
de foto met het melkkarretje voor de deur is het vroegere kruidenierswinkeltje van Marien van der
Werf, landbouwer, en zijn vrouw Anna van der Valk, winkelierster. Nu woont hier Cornelis Heij-
boer. Daarnaast staat een pakhuisje en dan volgt een kerkgebouwtje van de Oud Gereformeerde
Gemeente. Het werd hier onder invloed van de bekende dominee Laurens Boone uit Sint Philips-
land in 1911 gesticht. Later kerkte men in een pand aan de Lange Nobelstraat en in 1946 hield men
het voor gezien. Nadat het kerkje op deze plaats in de kromming van de Bagijnestraat gesloten
werd, diende het enige tijd als pakhuis en sinds 1920 als zakkendragerskelderDat laatste was
een arbeidersgemeenschap, die zich onder de naam De Verenigde Arbeiders had verenigd in het
zakkendragersgilde, maar als zodanig al lang geleden werd opgegeven.
Correspondentie over deze rubriek Cor Pols, Postbus 30, 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754.
DEN HAAG - Koningin Bea
trix zal in november 1992 waar
schijnlijk een zogenoemd
„streekbezoek" brengen aan
de Nederlandse Antillen. Zij is
van plan alle drie haar zoons
mee te nemen. Prins Claus
gaat in principe ook mee. Het
is de bedoeling dat alle zes de
eilanden worden aangedaan.
Dat heeft de Rijksvoorlich
tingsdienst maandag beves
tigd. De koningin brengt elke
vijf jaar een bezoek aan de Ne
derlandse Antillen. Het laatste
had plaats in 1987, toen kroon
prins Willem-Alexander zijn
ouders vergezelde. Hoe lang
het bezoek gaat duren en wat
het behelst, is nog niet vastge
steld. De vertrekdatum is ook
nog niet eens geprikt, aldys de
Rijksvoorlichtingsdienst, het
zou mogelijk nog wel later
kunnen worden dan november.
Inleiding over kwaliteitszorg
ZIERIKZEE - De Ondernemerskring Schouwen-
Duiveland houdt maandag 20 januari haar nieuw
jaarsbijeenkomst in de foyer van restaurant Mon-
dragon te Zierikzee. De ontvangst is om 19.30 uur.
Ir F. J. A. Janssen, bedrijfs
kundig adviseur van de pro
jectgroep bedrijfskunde van
TNO, verzorgt e'en inleiding
over kwaliteitszorg organise^
ren om de kosten te beperken.
Steeds meer bedrijven gaan er
toe ovér een zogenaamd kwali
teitssysteem in te voeren vol
gens de internationaal geac
cepteerde normen van de ISO
9000-serie.
In deze normen wordt het be
grip kwaliteit omschreven als
het voldoen aan eisen en ver
wachtingen van de klant. Van
uit deze invalshoek lijkt alleen
de afnemer voordeel te hebben
van het verbeteren van de kwa
liteitszorg. In 250 kwaliteits
onderzoeken, die door de Pro
jecten Bedrijfskunde TNO zijn
uitgevoerd, is aangetoond dat
ondernemingen hier zelf ook
veel baat bij kunnen hebben.
Overdenking
Vanzelfsprekend begint de
nieuwjaarsbijeenkomst met
een overdenking door voorzit
ter drs P. Schotte. Na de inlei
ding van Janssen is er alle gele
genheid om informeel bij te
praten.
ZIERIKZEE - Zoals al eerder bekend werd gemaakt is de belangstelling voor de Nieuwsbode-reis
ook dit jaar weer overweldigend. Al na een paar dagen waren de eerste twee reizen volgeboekt.
In overleg met touringcarbedrijf Van Öeveren is daarom besloten nog een derde datum te prikken.
De derde Nieuwsbodereis is van donderdag 2 april tot en met zaterdag 4 april. Abonnees van dc
Zierikzeesche Nieuwsbode betalen 345 gulden. Voor niet-abonnees geldt een prijs van 375 gulden.
In de Nieuwsbode van gisteren werd abusievelijk een reserveringsbon voor de eerste twee, reeds
volgeboekte, Nieuwsbodereizen afgedrukt. Daarom vandaag nogmaals een reserveringsbon, e i
ditmaal de goede.
voor de lezersreis van de Zierikzeesche Nieuwsbode
JA, ik meld mij aan als deelnemer aan de lezersreis van de Zierikzeesche Nieuwsbode:
Geb. datum Man/Vrouw
1.
2.
3.
4.
De reis is van donderdag 2 t/m zaterdag 4 april
Ik ben wel/geen*) abonnee van de Zierikzeesche Nieuwsbode.
Ik betaal de reissom vooraf -na ontvangst van een acceptgirokaart.
De reissom bedraagt 345,- p.p. (niet-abonnees 375,-).
Correspondentie-adres:
Naam:
Straat:
Woonplaats: Postcode:
Telefoonnummer:
Ik wens wel/geen*) éénpersoonskamer (beperkte mogelijkheid).
Ik wens wel/geen*) reisverzekering af te sluiten.
Doorhalen wat niet van toepassing is.
Deze reserveringsbon zenden aan:
Redactie Zierikzeesche Nieuwsbode, Postbus 1, 4300 AA Zierikzee. of afgeven aan de
receptie van de krant aan het Jannewekkcn 11 te Zierikzee.
