mm
Uptempo metal
Dankbaar voor vervuiler...
.17 J'|f,; f 1^
Hoger beroep
tegen
inwoner
Tholen
STICHTING TER BEVORDERING VAN KOMISCHE EN KRITISCHE NOTEN
Inbraak in
drie caravans
Diefstal
Diefstal
uit auto
Waarde
Nöötkreet
Mensen in noot
Nöötzakén
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
JAARGANG 2 NO 7
HOOFDREDACTEUR: NICOLAAS NOTENBAERD
MIDDELBURG - De officier
van justitie in Middelburg
gaat in hoger beroep tegen de
vrijspraak van de 41-jarige J.
de H. uit Tholen. De man werd
op 15 november door de Mid
delburgse rechtbank vrij
gesproken van sexuele mis
handeling van een nu 18-jarig
zwakbegaafd meisje uit St.
Maartensdijk. De officier had
veertien dagen daarvoor een
gevangenisstraf van vier en
een half jaar waarvan drie
maanden voorwaardelijk
geëist.
De man zou zich samen met de
vader, de broer en een neef van
het meisje regelmatig aan haar
hebben vergrepen en ver
kracht. De vader, de broer en
de neef werden eind 1989 al
door de rechtbank veroordeeld
tot forse gevangenisstraffen.
Volgens het meisje was er nog
een vierde man (De H.) bij be
trokken, wiens naam zij in eer
ste instantie uit angst niet had
durven noemen. Zowel de va
der, broer en neef van het meis
je hadden van begin af aan ont
kend dat De H. bij de incest
zaak was betrokken. In haar
vonnis stelde de rechtbank dat
de verklaringen van het meisje
teveel tegenstrijdigheden be
vatten.
Zo wist het meisje onder meer
te vertellen dat De H. op gezet
te tijden in Middelburg werd
gesignaleerd terwijl dat door
een rijtijdenboekje (de man
was vrachtwagenchauffeur)
kon worden weerlegd. Overige
getuigenverklaringen ten voor
dele van het meisje berustten
voornamelijk op 'van horen
zeggen'. De officier van justitie,
mevrouw mr J. van Gelder, die
over deze zaak ruggespraak
heeft gehouden met de advo
caat-generaal is er nog steeds
'heilig' van overtuigd dat De
H. wel degelijk schuldig is.
„Dat de verklaringen van het
meisje tegenstrijdig zijn is niet
zo verwonderlijk voor iemand
die zwak begaafd is", zegt ze.
Verder is de officier van me
ning dat de verklaringen van
de moeder, de vader, broer en
neef van het meisje ten voorde
le van De H. op zijn minst leu
genachtig zijn. Volgens de offi-
zier is het niet ondenkbaar, tdat
tijdens de behandeling van de
zaak in hoger beroep het meis
je als getuige zal worden ge
hoord. Wanneer de zaak wordt
behandeld is nog niet bekend.
DEN HAAG - De omzet van de
Nederlandse horeca is in de
eerste negen maanden van 1991
ten opzichte van dezelfde pe
riode vorig jaar met 7,5 procent
gestegen.
BROUWERSHAVEN - Op een
camping aan de Spuiweg te
Brouwershaven werd zaterdag
en zondag ingebroken in drie
caravans.
Men drong de vakantieverblij
ven binnen door middel van
braak. Uit de caravan van me
vrouw J. S. uit Oudenbosch
werd een kleurentelevisie, een
radio, een slaapzak, een dek
bed, een zwemvest, een deco-
deerkastje en een antennescho
tel gestolen. Uit de caravan
van de heer M. L. uit Ouden
bosch werd een verrekijker,
een radio met boxen, een dek
bed, twee zwemvesten, een
kruimeldief en een draadloze
boormachine ontvreemd. De
caravan van de heer I. O. uit
Antwerpen werd wel openge
broken en doorzocht maar er
werd niets uit gestolen.
SIRJANSLAND - Op maandag
25 november werd aan de Dil-
lingsweg te Sirjansland een
donkergrijze Opel Manta GSI
gestolen.
Het betrof de auto van de heer
J. van K. uit de gemeente Dui-
veland. Het voertuig werd tus
sen 13.15 en 13.30 uur wegge
haald terwijl Van K. in het
Grevelingenmeer aan het snor
kelen was. Het voertuig heeft
het kenteken PT-58-KS. Ieder
een die de auto heeft gezien
wordt gevraagd contact op te
nemen met de politie. Tfelefoon
01110-14055.
BRUINISSE - Maandag tussen
12.00 en 14.00 uur werd inge
broken in een auto die op een
parkeerterrein aan de Hage-
weg te Bruinisse stond.
De dieven drongen het voertuig
binnen door middel van braak
en namen een autoradiocasset-
tespeler ter waarde van onge
veer 600 gulden mee. De bena
deelde is de heer C. R. uit Zie-
rikzee.
DEN BOSCH - Een gemiddeld
huisgezin in Noord-Brabant
moet binnen vijf jaar 500 gul
den per jaar meer gaan betalen
voor milieumaatregelen. Het
gaat om maatregelen die be
trekking hebben op de verwij
dering van afval, het zuiveren
van water, het verbeteren van
rioolstelsels en Jbet verwerken
van baggerslib.
AMSTERDAM - De sponsorac
tie „Bouw mee aan Carré", die
is bedoeld om de verbouwing
van het toneelhuis van het Ko
ninklijk Theater Carré in Am
sterdam financieel mogelijk te
maken, verloopt bijzonder
slecht. Carré-directeur R. van
der Linden zei maandag desge
vraagd dat de actie met vier
maanden zal worden verlengd.
ZIERIKZEE - Jongerencentrum Brogum te Zierikzee heeft op za
terdag 30 november een optreden van de hardrockband Steel
Against Steel. (Zaal open 21.00 uur, aanvang 23.00 uur). Steel
Against Steel is een Groningse hardrockformatie die in 1986
werd opgericht. De stijl varieert van uptempo metal tot melo
dieuze ballads. In mei 1990 werd de mini-elpee From Factory To
History uitgebracht. De pers in binnen- en buitenland reageerde
óverwegend positief; wekelijkse optredens volgden. Dat de mu
zikale ontwikkeling niet stilstaat is te horen op de nieuwe demo
Error Medicorum. De cassette bracht het zelfs tot demo van de
maand in de Music Maker. Onlangs wonnen ze de derde prijs in
de VPRO-wedstrijd 'Vermorzel een levenslied of niet', met een
cover van 'Pappie, ik zie tranen in uw ogen', een nummer dat in
middels is uitgegroeid tot een ware kraker.
Zierikzee bij gaslicht
ZIERIKZEE - De stad Zierikzee kreeg haar gasfa
briek in 1856. Dat was vrij vroeg en betekende het
begin van een kleine omwenteling op het gebied van
de stadsverlichting.
Hoewel men al in de tweede
helft van de 17de eeuw op heel
bescheiden wijze was gestart
met enige stedelijke verlich
ting (in 1678 stonden er acht
op houten palen geplaatste
olielantaarns) ging de verbete
ring en uitbreiding van de
openbare verlichting tergend
langzaam. Men kon op donkere
avonden veiligheidshalve
maar beter binnen blijven. Het
midden van de 19de eeuw bete
kende een keerpunt. In plaats
van de toen aanwezige negen
tig olielantaarns kwamen er
successievelijk gaslantaarns,
maars liefst 131 in getal!
Mooi of lelijk?
De burgers van Zierikzee zul
len de plaatsing van zoveel
goed licht verspreidende
gaslantaarns op talrijke pun
ten in de stad als een sprookje
hebben ervaren.
De verbetering was aanzien
lijk. Men zal zich nauwelijks
hebben bekommerd om de ty
pische gasiucht in de omgeving
van het Havenpoortencomplex
en nog minder om mogelijke
vervuiling die het stoken van
de gaskolen met zich mee
bracht. De geplaatste gashou
ders waren verre van fraai; al
thans dat vinden wij. Maar of
die Zierikzeeënaars uit de vori
ge eeuw dat ook zo hebben er
varen valt in sterke mate te be
twijfelen. Mooi en lellijk zijn
tamelijk omstreden begrippen;
dat zal wel altijd zo blijven.
De gashouders, die als reser
voir bij de gasfabrieken wer
den geplaatst, domineerden
enorm. Van verre waren ze te
zien en het móet gezegd: de gro
te gashouders bij de Noordha
venpoort hebben meer dan een
eeuw lang dit schitterende
middeleeuwse Zierikzeese
stadsgezicht als het ware 'ge
dood'. Er is op het gebied van
gaswinning en gasverbruik ge
weldig veel veranderd, zowel
in de stad als op het platteland.
Het is hier niet de plaats om
die ontwikkeling op de voet te
volgen. De meeste gasgebrui-
kers hebben een en ander zelf
in hun woningen ervaren. De
intrede van elektrische verlich
ting betekende destijds al het
geleidelijk terugdringen van
het grote gasverbruik. De een
na de ander schakelde over.
Winkelier of fabrikant die met
zijn tijd meeging maakt recla
me met de door hem gebruikte
elektrische verlichting en in
stallaties.
Gasvelden
0
Het merkwaardige feit heeft
zich voorgedaan dat de ontdek
king van de uitgestrekte gas
velden onder het Groninger
maaiveld en naderhand ook el
ders enerzijds het gasverbruik
sterk hebben doen toenemen
maar de gasfabricage in eigen
plaatselijke gasfabrieken was
niet langer meer nodig.
Tijdens fase één werden de ste
delijke gasbedrijven in plaats
van gasproducerend alleen
maar gasdistribuerend! Dat be
tekende uiteraard een aanzien
lijke vermindering van de luid
ruchtige bedrijvigheid. Nog
weer later bleek ook de opslag
van het aangevoerde gas in de
zeer grote reservoirs niet meer
nodig. Eén voor een verdwenen
de giganten bij de poort.
Slechts door weinigen be
treurd... Wiebe Keikes
Scheepstimmerdijk te Zierikzee. Links op de foto een gebouw van de oude gasfabriek. Situatie ca.
1900.
en allen die met ons in de noot
verbonden zijn.
Wie is de ware Sint Nicolaas?
Met deze brandende kwestie
heeft het Nootverband zich de
ze weken intensief bezig ge
houden.
Is het de Amerikaanse Santa-
claus, die verdacht veel op de
kerstman lijkt of is het de Ne
derlandse Sinterklaas die ver
dacht veel op de buurman van
hiernaast lijkt
Ons onderzoek wees uit dat de
Amerikaanse Santaclaus
slechts een schijn-heïlige is.
Het bewijs is gelegen in de
buik van deze bullebak die
sporen vertoont van een over
daad aan rendierkarbonades
en suikergebak en in het ge
heel niet van de versterving
die zo kenmerkend is voor de
ware heiligen.
Maar ook de Nederlandse Sin
terklaas is door de mand ge
vallen. Het opvallende bis
schopgewaad doet al het ergste
vrezen, maar het paard daar
onder versterkt het vermoe
den van middeleeuwse bis
schoppelijke heerszucht. Niet
het paard maar een eenvoudi
ge ezel zou de man toch tot
voorbeeld moeten zijn.
De echte Sint Nicolaas treffen
we aan in het land waar de
eeuwen door de grootste vere
ring voor deze heilige is ge
weest: Rusland. Duizenden
kerken zijn naar Sint Nicolaas
genoemd. Veel liederen bezin
gen de goede daden van Nicola
de barmhartige.
Het echtheidscertificaat wordt
bewezen door de manier waar
op men in Rusland Nicolaas
meestal afbeeldt: als een oude
man, een gewone Russische
boer die door het land trekt.
Lang voordat Lenin de arbei
dersklasse in het oog kreeg
beelde het volk Nicolaas al uit
als een proletariër.
Sint Nicolaas als boer. Het
heeft te maken met een
eeuwenoude legende die u bij
de rubriek Mensen in Noot
aantreft. Een kar van een boer
bleef eens in het slijk van de
straat steken. Sint Nicolaas, in
de gestalte van een gewone
boer, hielp de man weer de kar
uit de modder te trekken.
Dat, geachte lezers, moet de
echte Sint Nicolaas geweest
zijn. Geen mooie staf, maar
vuil stof, geen suikerhart,
maar een mensenhart, geen
hartigheid, maar barmhartig
heid.
Nicolaas is Ruslands popu
lairste heilige gebleven. Daar
was geen revolutie tegen be
stand. 'Er is geen God' riepen
de propagandisten. En de een
voudige boeren antwoorden:
Al zou u gelijk hebben, dan
hebben we altijd nog Sint Ni
colaas. Gegroet.
NOTENBAERD
Geachte Nicolaas,
Kunt u mij het bericht bevesti
gen dat een organiste in Haam
stede na zestien speeljaren bin
nenkort de harp aan de wilgen
zal hangen?
Is zij niet dezelfde organiste
die destijds een bijzondere roe
ping kreeg? Zat zij niet in de
kerkbank toen er iemand voor
de dienst ging vragen of er nie
mand aanwezig was die orgel
kon spelen, desnoods piano?
Kroop zij toen niet onder de
kerkbank al roepend: Ik ben er
niet? Was zij het niet die als
pianiste nog nooit een orgel-
toets had ingedrukt, toen maar
lukraak aan de registers trok
in de hoop dat het ding niet zou
ontploffen? Is het waar dat zij
toen alsnog een orgelstudie be
gonnen is? En dat er ouderlin
gen waren die dachten dat je
dat wel in een paar lessen kon
Ieren? Met vriendelijke groe
ten. Sint Nicolaas
Sint Nicolaas en zijn
paradijskleed
Op deze Roemeense ikoon uit
de 16e eeuw zien we op een ge
heel andere wijze dan in de eta
lage, Sint Nicolaas. In zijn lin
kerhand draagt hij een bock
Natuurlijk is dat niet het boek
waar de zonden instaan van de
stoute kindertjes, zoals wanho
pige ouders het er eens van ge
maakt hebben. Het boek van
Sint Nicolaas is een evangelie
boek.
Nicolaas was bisschop van My-
ra in Lycie. Oorspronkelijk was
hij beschermheilige van de
kooplieden en zeevarenden.
Het eerste is hij in Nederland
nog altijd, met name geldt dit
voor de banketbakkers en de
speelgoedhandelaren. Er zijn
vele legenden over Sint Nico
laas bekend.
Het gebeurde eens dat de kar
van een boer in het slijk van de
straat bleef steken. Bovendien
was het nog herfst ook. De H.
Cassianus kwam voorbij. De
boer herkende hem niet en
smeekte: „Help mij toch de kar
eruit trekken". „Laat mij met
rust" zei de H. Cassianus.
„Heb ik soms tijd om me met
dergelijke dingen te bemoei
en". En hij ging verder. Na een
tijdje kwam de H. Nicolaas.
„Mijn beste" riep de boer, help
mij toch de kar eruit te trek
ken. En de H. Nicolaas hielp
hem werkelijk. Tbe kwamen
Cassianus en Nicolaas terug bij
God in het paradijs. „Waar ben
jij geweest, Cassianus" vroeg
God. „Ik was op aarde" ant
woordde hij. ,/Iben kwam daar
een boer voorbij wiens kar in
het slijk was blijven steken.
Die vroeg mij hem te helpen de
kar eruit te trekken. Maar ik
wilde mijn paradijskleed niet
vuil maken".
„En hoe komt het dat jij vuile
kleren aan hebt" vroeg God
aan de H. Nicolaas. „Ik was op
aarde", ging dezelfde weg en
hielp de boer de kar eruit trek
ken" antwoordde de H. Nico
laas.
En dat is de reden waarom in
de Oosterse kerken voor de H.
Cassianus slechts een maal in
de drie jaar, maar voor de H.
Nicolaas twee maal in ieder
jaar de litanieën gezongen wor
den.
Wie schreef: O kom er eens kij
ken
Elk jaar besteden we aandacht
aan de componisten van onze
geliefde Sint Nicolaas-
liederen. Zo zagen we dat twee
artsen, Jan Pieter Heye (1808-
1876) en Joannes Josephus Vi-
otta (1814-1859) de geestelijke
vaders waren van het lied Zie
de maan schijnt door de bo
men.
Nog interessanter is echter de
vraag wie de componist was
van het lied O kom er eens kij
ken, vaak in de versie van:
Auw, kom mar es kaikühü De
oudste uitgave van het lied
treffen we al aan in 1794, zij het
op een geheel andere tekst:
Freut euch des Lebens.
De grote vraag is of het lied
stamt van de componist Hans
Georg Nageli (1773-1836). Deze
Zwitser was componist, diri
gent, zangpedagoog, didacti
cus, uitgever en publicist. Een
belangrijke man uit de mu
ziekgeschiedenis.
Als uitgever maakte hij naam
door het opnieuw uitgeven van
werken van Handel, Bach en
Mendelssohn. Het aardige is
dat tussen al die uitgaven ook
een melodie was die meer dan
alle melodieën van Bach of
Handel bij elkaar door iedere
Nederlander gekend wordt, de
melodie van O kom maar eens
kijken. In een brief ontkent
Nageli ten stelligste dat hij de
componist is geweest van het
toen al populaire Freut euch
des Lebens of... schaamde hij
zich voor z'n jeugdzonde.
Nageli (1794), componist van O
kom er eens kijken.
In ieder geval hebben we aan
de kindvriendelijke Belgische
mevrouw, Catharina Leopold,
te danken dat het lied tot.de
top tien aller tijden van de Sin
terklaasliederen is doorge
drongen. Zij schreef de tekst: O
kom er eens kijken...
En zo zien we dat het niet altijd
de beste muziek is die klassiek
wordt.
Het zangverbod
Er was eens een abt die in zijn
klooster verbood om Sinter
klaasliedjes te zingen, niette
genstaande de smeekbeden
van de monniken. De abt vond
het spotternij om de heilige
ruimte te vullen met gezang
voor zo'n wereldse geestelijke
Tben zwegen de monniken en
treurden. Maar, in die nacht
verscheen de heilige Sint Nico
laas zelf ten tonele Hij sleurde
de abt bij zijn haren uit het
smalle bed, smeet hem op de
vloer en sloeg hem met een roe
waar hij maar raken kon, on
der het zingen van het lied 'O
Pastor alterne'. Daarna ver
dween de Sint zoals hij geko
men was. Drie dagen lang lag
de abt in het ziekenhuis, zwe
vend tussen leven en dood. Hij
stierf gelukkig niet, maar toen
hij terugkwam in het klooster
heeft hij de monniken nooit
meer verboden liedjes te zin
gen voor Sint Nicolaas.
De kinderliedjes
Vijf vrolijke plaatjes die vijf
vrolijke kinderliedjes voor
stelden. Het waren: Daar was
laatst een meisje loos - Boer
wat zeg je van mijn kippen - 1,
2, 3, 4, hoedje van papier - Zeg
Roodkapje waar ga je henen -
In Den Haag daar woont een
graaf.
De winnares van deze week is
mevr. B. Houkamp, Noorddijk
5, 4311 CJ Bruinisse. Namens
alle Nootverbanders: Hartelijk
gefeliciteerd!
Het vreemde Sinterklaaslied.
De nieuwe opgave heeft de mu
ziek van een merkwaardig Sin
terklaaslied. Als u het zingt of
speelt zult u merken dat het
lied bestaat uit diverse frag
menten van een aantal Sinter
klaasliedjes. Welke Sinter
klaasliedjes zitten in deze me
lodie verborgen? Oplossingen
binnen een week naar het
Nootverband, Jannewekken
11, Zierikzee.
