'Wij tekenen niet meer op
school, wij maken kunst'
visserij
mar*
berichten
f i/.lllM*
ZMLK-leerlingen exposeren hun schilderijen in De Eenhoorn
Schrale
aanvoer
mosselen
STICHTING TER BEVORDERING VAN KOMISCHE EN KRITISCHE NOTEN
Waarde
JVIonson in noot:
Notenkraker
Noützaken
DONDERDAG.31 OKTOBER 1991 NR 25043
5
ZIERIKZEE - Huis en bed. Brand. Raceauto en scooter. De zon. Het bejaardente
huis. Kleuren. Gewoon kunst. Het zijn allemaal titels van de schilderijen die de
ZMLK-leerlingen (Zeer Moeilijk Lerende Kinderen) van de Beatrixschool in Zie-
rikzee de afgelopen maanden maakten. Schilderijen die zij omschrijven als
kunst. „Wij tekenen niet meer hier op school, wij maken kunst", aldus lerares
Hilda de Groot-Mulder. Van dinsdag 5 tot en met zaterdag 9 november^ worden
die kunstwerken geëxposeerd in galerie De Eenhoorn aan het Havenpark te Zie-
rikzee.
De 19 ZMLK-leerlingen varië
ren in leeftijd van zes tot 20
jaar. Hun kunstzinnige talen
ten werden ontdekt en gesti
muleerd tijdens een school
kamp dat half september
plaatsvond in Renesse. „Als
thema voor het kamp hadden
we dit jaar kunst gekozen. Dat
hield in dat we met de kinde
ren over schilders praatten en
reprodukties bekeken. Onder
meer van Vincent van Gogh",
aldus Hilda de Groot.
Maar daar bleef het niet bij. In
het kamp verbleven ook twee
schilders, de kunstschilder
Pierre en de huisschilder Piet.
Zij maakten de leerlingen heel
goed duidelijk wat het verschil
is tussen gewoon schilderen en
kunst schilderen. Een bewust
zijn dat verder werd verfijnd
door het bezoek dat de ZMLK-
leerlingen brachten aan drie
kunstenaars in de regio: Hedi
Bogaers in Zierikzee, Jon van
de Riet in Zierikzee en Lies-
beth Muilermeister in Nieu-
werkerk.
„In het atelier van Liesbeth
mochten de kinderen werken
met klei en bij Hedi schilderde
de jongste groep een doek dat
op de schildersezel stond". Be
halve die praktijkoefeningen
vertelden de drie kunstenaars
ook over hun werk. „De kinde
ren hebben daarbij heel goed
opgepikt dat je bij het maken
van kunst anders te werk mag
gaan. Dat je je eigen interpre
tatie van de werkelijkheid
kunt geven. Het gras kan oran
je zijn en vlinders levens
groot", aldus de lerares. Zij
vertelde dat de indruk die de
Renate Vis met haar schilderij dat de titel Kunst meekreeg. (Fo
to: Joop van Houdt).
en eerlijke manier naar buiten
brengen".
De ZMLK-leerlingen gebruik
ten daarbij naar eigen keuze
verschillende technieken. Zo
omvat de expositie schilderijen
die zijn gemaakt met scheur
en plaktechnieken, wasco met
ecoline, wasco, viltstift of pot-
kunstenaars achterlieten di
rect was te merken in de ma
nier waarop de leerlingen te
kenden en schilderden. „Kin
deren die eerst heel traditione
le dingen maakten gingen nu
veel experimenteier te 'werk.
Zo'n schilderij is echt een stuk
van zichzelf dat ze op een open
lood. Sommige kinderen
maakten hun kunstwerk in
zwart op wit of wit op zwart.
Verder omvat de expositie
beeldjes gemaakt van klei en
foto's van kunstwerken die op
het strand werden gemaakt
van zand, schelpen en afval.
Volgens Hilda de Groot vloeide
het initiatief voor de expositie
als vanzelfsprekend voort uit
de kunstzinnige activiteiten
van de laatste tijd in de Bea
trixschool. „We willen de schil
derijen die hier worden ge
maakt ook als goed ingelijste
kunstwerken laten £ien aan ie
dereen. Omdat ze mooi zijn.
Maar^ ook om als school naar
buiten te treden. Om te laten
zien dat ook' verstandelijk ge
handicapte mensen kunst kun
nen maken":
Uit de reacties van de kinderen
blijkt dat ook zij trots zijn op
hun werkstukken en de aan
dacht die daaraan wordt be
steed. „Ik heb die schilder ge
maakt, Vincent van Gogh. Ik
vond het heel leuk", aldus
Gerard-Jan. Op zijn schilderij
is geen plekje wit, maar wel
heel veel rood te zien. „Mis
schien is het Vincent toen hij
zijn oor had afgesneden", filo
sofeert klasse-assistent Marja
van 't Veer. Zij is van mening
dat de leerlingen de laatste tijd
met een ander soort plezier te
kenen dan vroeger. „Ze zijn se
rieuzer bezig, ze durven meer.
Het is voor hen echt een stuk
kunst geworden".
De expositie ip De Eenhoorn
wordt geopend door de kunste
naar Jon van de Riet. Ze is vol
gende week dinsdag, woensdag
en vrijdag geopend van 14.00
tot 17.00 uyr, donderdag van
10.00 tot 12.00 uur, 14.00 tot
17.00 uur en 19.00 tot 21.00 uur
en zaterdag van 10.00 tot 12.00
uur. Na de expositie worden dë
schilderijen qvergebracht naar
het verpleeghuis Cornelia-
stichting waay ze worden opge
hangen in de gangen.
ZIERIKZEE/BRUINISSE
Op de mosselveiling in Yerse-
ke was het vorige week rustig.
Vanwege de mosselzaadvisse
rij waren op dinsdag, woens
dag en donderdag de meeste
mosselkwekers aan het vissen
op de Waddenzee. Slechts één
lading werd deze week vanaf
het Wad aangevoerd.
Dit partijtje met een vleesge
wicht van 33,1 procent van een
kweker uit Yerseke werd aan
gekocht door Delta Mossel die
404,11 betaalde voor een mos-
selton van honderd kilo.
Op maandag werden acht
Zeeuwse ladingen verkocht. De
grootste partij werd aange
voerd door de YE 73. Zeven
vrachtjes van Zeeland werden
op woensdag gelost in Yerseke.
De YE 110 was op de veiling
met een vrachtje van 543 ton
nen uit het Oude Slaak bij de
Krammersluizen. Deze mosse
len met een tarrapercentage
van 23,4 procent werden ge
kocht door Mieras. Op donder
dag 24 oktober werden naast
een lading van het Wad zeven
partijtjes door kwekers uit
Yerseke van Zeeuwse afkomst
aangeboden. De bruto ladin
gen liepen uiteen van 102 ton
nen tot 441 tonnen. De prijzen
voor Zeeuwse varieerden van
102,12 tot 185,85. Uit Zierik
zee viste vorige week alleen de
ZZ4 in de Oosterschelde en uit
Bruinisse loste de Bru 8 een
partijtje uit de Hammen.
ROTTERDAM - Iri de genees
kunde worden steeds meer
kunstmaterialen gebruikt.
Voor de patiënt betekent dat
materiaal een „zeer belangrijk
stuk: welzijn", maar ook een
verhoogd risico op infectie.
Goede preventieve maatrege
len zijn dus geboden. Dat stel
de donderdag microbioloog en
hoogleraar prof. dr. M. Michel
in een rede bij zijn vertrek aan
de Erasmus Universiteit in
Rotterdam.
AMSTERDAM - De aandacht
voor en voorlichting over de ge
varen van AIDS mogen niet
verslappen. Dat gevaar dreigt,
gezien het feit dat een aantal
bars in de hoofdstad hun zoge
naamde „donkere kamer" -
waar homoseksuele mannen
seksueel contact met elkaar
kunnen hebben - in ere zouden
hebben hersteld.
Beursbericht Markt Goes
dinsdag 29 oktober 1991
Aardappelen
(Exclusief BTW). Bintje velds-
gewas, 40-60 mm opw. fritesge-
schikt, tarrering op rotte, hard
groene en kapotte knollen, 20
tot 21 cent per kg. Bintje 0 mm
opw., 40-60 mm opw. fritesge-
schikt, 21 tot 22 cent per kg.
Voeraardappelen 6 cent per kg.
Notering Rotterdamse beurs
d.d. 28-10-91: 40-50 mm 19 tot 20
cent per kg, 50 mm opwaarts 25
tot 26 cent per kg.
Uien
(Exclusief BTW). Zaaiuien,
droog uit de schuur, 15 tot 18
cent per kg.
Vlas
(Exclusief BTW). Ongerepeld,
op auto geleverd 30 tot 35 cent
per kg.
Granen, zaden
en peulvruchten
Prijzen per 100 kg en exclusief
BTW: TarWe (16% vocht) 39,-,
brouwgerst 100% brouw
45,00, voergerst 32,50 tot
34,00, erwten (kleine groene)
56,50 tot 59,00, capucijners
92,50 tot 117,50, karwij, pri
ma doorsneekwaliteit 167,50,
blauwmaanzaad, prima door
sneekwaliteit 140,-, bruine
bonen, vrij van halve en grond,
18% vocht, 111,50.
Hooi en stro
Prijzen per 1000 kg en exclusief
BTW: Weidehooi 200,- tot
235,-, dijkhooi 180,- tot
185,-, Engels raaigras 90,-
tot 100,-, gerstestro 85,- tot
105,-, tarwestro 70,- tot
90,-, veldbeemd 140,-.
Nederlandse Hervormde Kerk
Aangenomen naar Aduard-Den
Ham-Fransum: mevr. ds. A. G.
M. Lodewijk, eervol ontheven
predikant, wonende te Roden.
Beroepen te Schoonhoven (Ad-
ventgemeente): A. C. Kooy-
man, kandidaat te 's-Graven-
hage.
Aangenomen naar Zwartsluis:
F. Schipper te Surhuizum die
bedankte voor Rinsumageest-
Sybrandahuis en Foudgum c.a.
(SOW).
Bedankt voor Gouda: H. J.
Franzen te Rhoon.
Bedankt voor Melissant (toez.):
J. Beider te Loon op Zand.
Tbegelaten tot de evangeliebe
diening en beroepbaar: J. van
der Leur, Rembrandtlaan 26,
7204 BX Zutphen, tel. 05750-
18462; C. den Otter, Oranje
straat 103, 2983 HN Ridder
kerk, tel. 01804-12748; mevr. D.
M. Parlevliet, Orteliusstraat
34-1, 1057 BB Amsterdam, 02-
6181685; B. Vijfvinkel, Echten-
stein 150, 1103 AA Amsterdam-
Z.O., tel. 020-6003443.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Vroomshoop: drs.
J. Dijkstra te Paesens-
Moddergat.
Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt
Beroepen te IJssermuiden-
Grafhorst: D. Noort, kandidaat
te Kampen; te Zuidlaren: J.
Holtland te Steenwijk.
Bedankt voor Alblasserdam
i.c.m. Nieuw Lekkerland, voor
Deventer, voor Langeslag en
voor Neede: T. Groenveld te
Anna-Paulowna en Enkhuizen.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar 's-Graven-
hage-West (part-time): drs. Th.
Fossen te Arnhem (part-time).
Beroepbaarstelling: mevr. drs.
G. E. Bonda, Wilhelminastraat
50hs. 1054 WK Amsterdam, tel.
020-6128657.
Gereformeerde Gemeenten
Bedankt voor Alblasserdam:
C. A. van Dieren te Stolwijk.
Bedankt voor Hoofddorp: C.
A. van Dieren te Stolwijk.
JAARGANG 2 NO 5
HOOFDREDACTEUR: NICOLAAS NOTENBAERD
en allen die met ons in de noot
verbonden zijn
Dubbeldeks gezeten nadert
een Schouwse groep het weg
geschoven ijzeren gordijn.
Hans Erbrink wijst naar alle
kanten. Onze hoofden draaien
mee om maar geen overgeble
ven stukje gordijnring te mis
sen, een wachttoren, een con
trolepost, een stuk prikkel
draad.
Vroeger was je hier ook. Luid
lachend (die jongens doen me
niets) maar inwendig toch een
beetje zenuwachtig als je de
eerste chagrijnige pet in serie
je paspoort moest afgeven. Je
ziet ze weer voor je. De grens
wachten, de ellendelingen met
de ogen vol wantrouwen en
verveling. Je ziet ze weer in je
auto kruipen, met hun knieën
duwend op de kussens om te
voelen of er wat onder zit. Je
ziet ze weer met hun spiegels
onder je auto loeren. Je hoort
ze weer vragen om je koffers
uit te laden of je tas te openen.
En maar wachten, wachten,
wachten.
Vandaag mogen we op dezelf
de plek er weer uit. Wat een
verschil. Alles is weg. Verdwe
nen zijn de mannetjes. Nu kun
je vrij wandelen, rennen en
huppelen. De grenspost is ver
anderd. Er is een winkeltje ge
komen, er staan fonkelnieuwe
benzinepompen en op de ge
bouwen van voorheen staan
nu de woorden: RASTSTATTE
EISENACH. Wie had gedacht
dat ik eens in die geheimzinni
ge gebouwen zou lopen en vro
lijk een plasje zou plegen. En
op zo'n merkwaardig moment
voel je pas echt: het gordijn is
weg.
Je vraagt je af: waar zijn ze ge
bleven? De zuurpruimen, de
dienstkloppers. Waarschijn
lijk zitten ze werkloos thuis en
bouwen ze een heining in de
richting van de buren. Omdat
ze het toch niet laten kunnen.
Je vraagt je af: Zouden ze den
ken ,,Waar ben ik toch mee be
zig geweest?" Of denken ze he
lemaal niet, omdat ze het nooit
geleerd hebben.
Vandaag kun je weer stoppen
bij Raststatte Eisenach. Een
kopje kaffee drinken, even uit
rusten. En even denken aan
Bach. Hij is in Eisenach gebo
ren. Maar die naam noemt
Hans Erbrink niet. ,,Kijk",
zegt hij als we weer rijden,
,,daar rechts is kasteel de
Wartburg. Daar zat Luther ge
vangen".
Eeuwen geleden zat hij al in
Eisenach achter muren. Maar
hij zong zich er boven uit. Want
tegen zoiets is zelfs geen ijze
ren gordijn hoog genoeg.
Gegroet.
NOTENBAERD
Maarten Luther
Aanstaande donderdag is het
31 oktober. In Duitsland wor
den op deze dag bijeenkomsten
gehouden rond de persoon van
Maarten Luther. Ook op
Schouwen-Duiveland is dit het
geval.
Naast theoloog was Luther ook
Een flink aantal inzendingen
was de reaktie op de prijsvraag
van de CD-speler die in.de war
was. De heer Notenbaerd was
blij een aantal nieuwe, jeugdi
ge inzenders te ontdekken en
zelfs een nieuwe nootverban-
der uit Rotterdam. Eén inzen
der vond dat N.N. wel een hele
dure CD-speler moest hebben,
want alle woorden stonden niet
op haar speler. Tbch is des No-
tenbaerds CD-speler een van
de allereenvoudigste. Het zal
wel aan het merk liggen. Het
muzikale gerecht hebben allen
ontdekt: popcorn. Wie de mees
te popcorn deze week kan ko
pen is de winnaar: Gertjan
Jobse, Vlakestraat 41, Zierik
zee. Hij won de bon. Gefelici
teerd!
Muzikale treinen
Van welke TV quiz is boven
staand fragment een tune? Het
is de quiz 'Twee voor twaalf'. In
de stijl van dit programma is
dan ook de volgende vraag op
gebouwd. fn Duitsland rijden
een aantal muzikale treinen.
Bepaalde treinen hebben de
naam van een componist. Het
aardige is dat de naam van de
treinen een beetje te maken
heeft met de plaatsen waar
vandaan of waarheen de trein
gaat. Zo zou de trein met de
naam NICOLAAS NOTEN
BAERD bijvoorbeeld een ver
binding kunnen zijn met Ber
lijn en Zierikzee.
Hieronder staan zeven treinna-
men:
1. BELA BARTOK EC 62
2. BEETHOVEN IC 608
3. JAN PIETERSZN. SWEE-
LINCK EC 142/151
4. JOHANN SEBASTIAN
BACH IC 154
5. MOZART EC 64/65
6. MAURICE RAVEL EC 66/
67
7. VERDI EC 4
De vraag is op welke lijnen de
ze treinen worden ingezet. In
willekeurige volgorde:
A. Köln-Amsterdam
B Wien/Graz-Paris
C München-Paris
D Dresden-Lcipzig-Dresdcn
E Budapest-München
F Milano-Münster
G Bonn-Berlin
Wellicht helpt de encyclopedie.
Oplossingen in de trant van
1 C 2 F enz. binnen een weck
naar: Jannewekken 11, Zierik
zee.
een begaafd componist, zeker
wat zijn ongeveer veertig liede
ren betreft. In een gefingeerd
interview laten wij de echte
Luther aan het woord. Het zijn
citaten uit brieven en tafelrede
nen van Luther.
- Wat betekent muziek in uw
leven?
Zingen is voor mij een levens
behoefte. Muziek is volgens
mij een van de hoogste kun
sten. Persoonlijk geef ik na de
theologie muziek de hoogste
eer.
- Zingt u zelf veel?
Ja. Mijn liederen doen de dui
vel verdriet. Als ik een beetje
moedeloos ben, zeg ik tegen me
zelf: Maarten, ik moet voor de
Heer een lied spelen op het re
gaal. Ik grijp vrolijk in de toet
sen en dan blijf ik net zolang
zingen tot de droevige gedach
ten verdwenen zijn.
- U schrijft in een voorwoord
dat u ook de jeugd op het oog
hebt
Precies. Door middel van goe
de muziek en goede liederen
wil ik graag dat de jeugd - die
toch in de muziek en andere
ware kunsten moet worden op
gevoed - iets zou hebben om
van de slechte versjes en min
neliedjes af te komen en in
plaats daarvan iets goed te le
ren.
- Dat vraagt nogal wat van het
onderwijs...
Onderricht in muziek is ontzet
tend belangrijk. Elke school
meester moet kunnen zingen,
anders kijk ik hem niet aan.
- Welke muziek boeit u het
meest?
Ach dat is zoveel. Wat me iede
re keer weer verwondert is bij
muziek van componisten zoals
Clemens non Papa, waar een
eenvoudige melodie klinkt,
waarnaast drie, vier, vijf ande
re stemmen gezongen worden,
die deze melodie juichend om
spelen en deze zo wonderlijk
versieren en vervolgens als een
hemelse reidans elkaar ont
moeten en elkaar lieflijk omar
men.
- De muziek van Clemens is
geen eenvoudige muziek voor
de mensen...
Wie niet van deze muziek
houdt moet wel een echte koe
zijn.
vf-tc/l- hpz.'Vvrê- '\»r[tyjgh-; nt
[t «AU
TTT fflWi,
Marseillaise van de 16e eeuw
Wie in vroeger tijden in de
DDR probleemloos een boek
de controle wilde laten passe
ren moest slimme paden be
wandelen. Eén van de moge
lijkheden was om de hoestekst
onvervalst in de tale kanaëns
van het socialisme te schrijven.
Een citaat van Marx of Engels
deed al wonderen. Zo ook een
boek over Luther. Luther was
natuurlijk een socialist in hart
en nieren, die in onze tijd onge
twijfeld nog steeds trouw lid.
van de SED zou zijn. Het boek
van „voor de Wende" dat ik in
handen heb is al niet anders.
De flaptekst vermeldt dat Lu
ther veel betekend heeft voor
de Duitse taal en tenslotte dat
hij „een" lied schreef dat de
Marsaillaise van de 16e eeuw
geworden is. Zelden stond er in
een zin zoveel onzin bij elkaar
gehaspeld. Het bedoelde lied is
„Ein feste Burg" en wie van
daag dit lied hoort uitvoeren
zoals Luther het als componist
oorspronkelijk geschreven
heeft, niet met lange zware no
ten, maar in een lichtvoetige,
bijna dansante ritmiek, weet
wel beter. De vergelijking van
„Ein feste Burg" met de bralle
rige „Allons enfants de la pa
tri e" slaat dan ook nergens op.
Overigens was de inhoud van
het boek gelukkig heel anders
en graag laat ik u iets zien wat-
niet onzinnig is. In de tijd van
Luther vond men het aardig
om bepaalde woorden uit de
tekst in de geschreven muziek
uit te beelden. In „Ein feste
Burg" heeft Luther het over de
„alt bose Feind", de duivel.
Wat zien we in het notenbeeld?
Alle noten zijn wit. Maar bij
een woord komen er zwarte no
ten voor: alt böse Feind, als
symbool van de donkere macht
van het kwade.
Hebt u wel eens gehoord van
het Nederlands Hoornisten Ge
nootschap? (J. Bil)
Antwoord: nee
Wilt u eens iets vertellen over
de hoorn? (J. Bil).
Antwoord: deze vraag komt
binnenkort aan de orde op de
komende vergadering van het
stichtingsbestuur.
Auf wiedersehen! T^chüss!
