,,Veel ergernis in leer en leven"
streeknieuws
a
DuyveLndt.
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
STICHTING TER BEVORDERING VAN KOMISCHE EN KRITISCHE NOTEN
Wnnrdo
Mensen in
NootkrooF
6
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
ZIERIKZEE - Zonder te zeggen dat het in vroeger
eeuwen in de meeste pastorieën armoede troef was
kan wel worden vastgesteld dat er doorgaans even
min sprake was van grote welstand.
Voor sommige predikanten
was het een zeer aangename
bijkomstigheid wanneer zij
naast het aanzien dat zij geno
ten ook nog van huis uit gefor
tuneerd waren. Zij die in dit
opzicht minder goed beedeld
waren konden soms door les te
geven aan een atheneum of an
dere onderwijsinstelling of
door enige publicistische ar
beid hun inkomen tot een rede
lijk niveau „opvijzelen". Wij
mogen er vanuit gaan dat ds.
Iman Mogge (1621-1681), telg uit
het aloude Zierikzeese geslacht
der Mogge's behoord zal heb
ben tot die predikanten die
niet in de allereerste plaats om
den brode hun ambt uitoefen
den.
Ouwerkerk
Iman Mogge werd in 1621 te
Zierikzee geboren als zoon uit
het eerste huwelijk van Jan
Mogge (1591-1642) en Heiltje
Lievens waarmee hij op 30
augustus 1616 in het huwelijk
was getreden. Jan Mogge staat
te boek als accijnsenaar", ka
pitein van de Zierikzeese
schutterij en als keurmeester
van de meekrap. Hij huwde
(als weduwnaar?) in 1632 voor
de tweede keer met Adriana
Willemse Cooper.
Behalve Iman was er uit het
huwelijk Mogge-Lievens nog
een dochter Josina geboren in
1617 en een zoon Lieven, gebo
ren in 1619. Deze was behalve
landrechter en weesmeester
ook heemraad van Schouwen.
In 1645 was hij notaris gewor
den. Lieven bleef ongehuwd en
overleed in december 1693. Ds.
Iman Mogge studeerde theolo
gie te Utrecht sinds 1645. Na
dat hij eerst als proponent bin
nen de classis Schouwen en
Duiveland werkzaam was ge
weest werd hij in 1653 predi
kant te Ouwerkerk. In datzelf
de jaar huwde hij met Josina
van Alphen uit Nieuw-Vosse-
meer, Uit dit huwelijk werden
twee dochters geboren, respec
tievelijk Cornelia en Johanna.
„Iman de
Verschrikkelijke'
De periode dat Iman te Ouwer
kerk als predikant werkzaam
was (van 1653 tot 1680) kan men
moeilijk zegenrijk noemen. Ds
Iman Mogge bleek in handel en
wandel een „onmogelijk" man
te zijn, of zoals P. D. de Vos
schreef: „als predikant te
Ouwerkerk was hij een verba
zend lastig man, wien door de
Zierikzeesche familie de hand
boven 't hoofd gehouden
werd".
Het is niet louter door overle
vering dat deze ongunstige
kenschets van de Ouwerkerkse
predikant kan worden gege
ven. Ook de actenboeken der
classis Schouwen bevatten in
dit opzicht veel bewijsmate
riaal. Zij staan letterlijk vol
met binnengekomen klachten
over „dezen twistieken man".
Van hem werd gezegd dat hij op
zijn standplaats Ouwerkerk
„veel ergernis gaf in leer en le
ven". Hoewel hij in 1680 zijn
ambt min of meer vrijwillig
neerlegde mag men er niette
min van uitgaan dat er op deze
„Iman de Verschrikkelijke" ze
ker wel de nodige druk zal zijn
uitgeoefend. Ds. Mogge had er
geen behoefte aan om zijn eme
ritaat in Ouwerkerk door te
brengen; hij keerde naar Zie
rikzee terug waar hij een huis
huurde van de erven van Anna
Stoutenburg weduwe Ockers-
se. Het einde kwam spoedig. Al
op 10 januari 1681 werd hij te
Zierikzee begraven....
Wiebe Keikes
rU»/w«rk*rcrc«
1
óuwerkerckke
De kerken van Ouwerkerk en Nieuwerkerk met omgeving. Si
tuatie in de 16de eeuw.
ZIERIKZEE
Gezamenlijke vergadering
CPB en NCVB
De CPB en de NCVB houden
woensdag 23 oktober een geza
menlijke vergadering in de Ge
reformeerde kerk in Zierikzee.
Deze bijeenkomst begint om
19.45 uur en staat in het teken
van het thema Botontkalking.
Dit onderwerp wordt door dr J.
de Jonge toegelicht.
NIEUWERKERK
Verkoop
De Stichting Adullam (gehan
dicaptenzorg) houdt woensdag
16 september een verkoping
van lingerie. Deze verkoop
speelt zich tussen 19.30 en 21.00
uur af in de zaal van de kerk
van de Gereformeerde Ge
meente Nederland in Nieuwer
kerk.
BRUINISSE
Scouting
In het weekend van 19 en 20 ok
tober nemen de kabouters, wel
pen, padvindsters en verken
ners van de Prinses Margriet-
groep van de Bruse scouting
voor de tweede keer deel aan
de jaarlijkse jamboree on the
air. Het doel is contacten te leg
gen met de andere deelnemen
de scoutinggroepen. De contac
ten komen tot stand via zend
apparatuur. Mede dankzij de
medewerking van vier zend
amateurs proberen de Bruse
scouts twee dagen lang contac
ten te leggen. De scouting
bouwt zelf masten. Belangstel
lende kunnen dit weekeinde
een kijkje gaan nemen in het
clubhuis op het strand aan de
Grevelingen (einde Jachtha
venweg). Dat kan tussen 10.00
uur en 18.00 uur op zaterdag en
zondag tussen 12.00-15.00 uur!
91/377. Landelijk Kerkwerve in 1921 en de vele bomen gaven een extra bekoring aan het dorp. Men
kan gerust stellen dat de in 1934 gerooide bomen op deze plaats een flinke verarming betekenden.
De toen heersende iepziekte maakte rooien echter noodzakelijk. Helemaal rechts zien we de dorps
herberg De Driesprong waar toen Lies Klaasse en zijn vrouw Neeltje Kosten de glaasjes vulden.
Dit echtpaar had het dorpscafé in 1904 overgenomen van de familie Evertse-Moelker. Piet Evertse
heeft er samen met zijn wettige echtgenote een hele tijd gewoond. In 1862 werd hun eerste zoon Jan
geboren en daar zijn er in de loop van de tijd nog eens zeventien bijgekomen! Zoon Jan is negen
en dertig jaar lang onderwijzer in Kerkwerve geweest en zoon Marinus verzorgde tweeënveertig
jaar lang de post in zijn geboortedorp. In deze dorpsherberg, die nog steeds bestaat, nuttigden de
schoolkinderen - die ver van het dorp woonden - tussen de middag hun boterhammen. Wanneer in
de wintermaanden, tot ongeveer 1885, de Verseputseweg gedeeltelijk onder water stond, verkleed
den de uit de richting Prommelsluis komende kerkgangers zich in dit café en konden zich tevens
van slik en slobber ontdoen. Ook hun kerkboeken en stoven werden in het dorpscafé voor hun be
waard en na de kerkdienst stond dan in de gelagkamer de koffie klaar. In de zijgevel van het café
ontdekken we rechts nog de deur, die eertijds toegang verschafte tot de rechtkamer. Na het gereed
komen van het nieuwe gemeentehuis van Kerkwerve aan de Ring in 1909, werd dit gedeelte aan
het café toegevoegd.
Correspondentie over deze rubriek Cor Pols, Postbus 30, 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754.
BUNNIK - De bijdrage van de
pleziervaart aan de verontrei
niging van het oppervlaktewa
ter is in het algemeen niet meer
dan 1 procent. Dat blijkt uit
onderzoek van twee studenten
Milieukunde aan de Rijksuni
versiteit Utrecht, in samenwer
king met het Koninklijk Ne
derlands Watersport Verbond
(KNWV). De resultaten van het
onderzoek zijn dinsdag be
kendgemaakt.
UTRECHT - De Natuurbe-
sch'ermingsraad vindt dat de
overheid moet stoppen met het
onderhoud aan de Wadden
eilanden Rottumeroog en Rot
tumerplaat. Dat schrijft de
raad dinsdag in een advies aan
staatssecretaris Gabor van
Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij. De raad noemt het
staken van het onderhoud aan
de eilanden „in principe de
enige juiste handeling".
DEN HAAG - De Joegoslavi
sche ambassadeur in Den
Haag, de Sloveen Borut Bohte,
heeft eind vorige week zijn ont
slag ingediend bij het ministe
rie van buitenlandse zaken in
Belgrado. Dit heeft een woord
voerder van de Joegoslavische
ambassade dinsdag bevestigd.
Bohte, sinds 2,5 jaar als ambas
sadeur in Nederland, blijft nog
op zijn post tot zijn ontslagaan
vraag is afgewikkeld.
JAARGANG 2 NO 4
HOOFDREDACTEUR: NICOLAAS NOTENBAERD
en allen die met ons in de noot
verbonden zijn
Het dirigentenleven gaat niet
over rozen. Neem nu dat uit
zonderlijke voorval dat ik vo
rige week meemaakte. Op een
zangavond waarop diverse ge
wijde liederen werden gezon
gen had ik de eer zowel koor
als volk met uitnodigende en
stimulerende gebaren tot ho
ger zanggenoot te verheffen.
Deze avond dirigeeerde ik
vanaf twee verschillende pun
ten. Dan weer hoogverheven,
dan weer op de begane grond
zwaaide ik dat het een lieve
lust was.
Aan het einde zou er nog een
groots lied voor koor en sa
menzang worden uitgevoerd.
Met een schok besefte ik dat
het programma van deze
avond op het andere dirigeer-
punt was blijven liggen. Tijd
om terug te gaan was er niet,
want de organist had zeker zin
in de koffie en maakte maar
een kort voorspel. Het ging al
lemaal perfect. Maar tijdens
het tweede couplet kreeg ik
twijfels: Stonden er nu twee of
drie couplets op het program
ma? Vurig hoopte ik dat de or
ganist met een daverend
naspel mij uit mijn onzeker
heid zou verlossen. Maar de
koffiegeur was hem zeker te
machtig geworden en zonder
enig naspel stopte hij na het
tweede couplet. Angstig begon
ik te vermoeden dat er wei
eens een derde couplet zou
kunnen volgen. Snel vroeg ik
aan een sopraan: Komt er nog
wat? Helaas begreep ze niets
van mijn vraag. Ze knikte 'ja'.
Dus zette ik met een krachtige
zwaai het derde couplet in. Er
kwam... niets. Alleen zag ik
het vrolijke gezicht van enige
honderden mensen: Ha, ha. Nu
slaat hij eindelijk mis. Nee,
het leven van een dirigent gaat
niet over rozen. Het had
slechts een voordeel: dit ru
briekje was in ieder geval ge
vuld. Gegroet.
NOTENBAERD
Dido and aeneas
Chelsea, 1688. „In het kader
van de onderwijsvernieuwing
moeten we maar eens een pro
ject op touw zetten" dachten de
docenten van de kostschool
voor Jonge Dames in Chelsea.
Al gauw kwam het idee om iets
musical-achtigs te doen. Er
werd een telefoontje gepleegd
naar meneer Purcell. Maar het
antwoordapparaat meldde dat
de componist vanwege een con
cert niet thuis was. Hij zou wel
terugbellen.
De volgende dag rinkelde de
telefoon in de kostschool voor
Jonge Dames. In het gesprek
dat volgde bleek dat de compo
nist best een operaatje wilde
schrijven voor de meisjes. Hij
had het nog nooit gedaan.
Maar hij zou het proberen. Een
paar dagen later reed hij even
langs. Tbrwijl hij zijn sportieve
Ferrari op het terrein van de
kostschool parkeerde, loerden
vanachter de gordijntjes tien
tallen meisjesogen naar de jon
ge componist (hij was nog geen
dertig) die speciaal voor hun
school een opera zou schrijven.
Het probleem was dat het een
opera moest worden met zo
weinig mogelijk mansperso
nen. Er waren maar enkele
mannen op school, Waaronder
de directeur, meneer Priest. Zo
doende koos men het verhaal
van Dido en Aeneas. Een stuk
voor een held (Aeneas), een zee
man, een koningin, een hofda
me, en tovenares, twee hofda
mes en drie heksen. Lied voor
lied kwam de opera tot stand.
Wanneer er wat klaar was fax
te Purcell het even door en de
school kon repeteren. De uit
voering was een succes. Vaders
legden met de videocamera al
les vast en de school zorgde er
voor dat er een flink stuk in de
Chelsea-eesche Nieuwsbode
kwam. Met een foto. Bijna
driehonderd jaar later zal deze
bijzondere opera weer in Zie
rikzee worden uitgevoerd. Ars
Musica start op 26 oktober het
jubileumjaar met de uitvoe
ring van deze Dido and Aeneas,
een geschreven voor een kost
school voor Jonge Dames.
Carla Loos. (Foto: Joop van Houdt).
Carla Loos
Leuke vraag voor de volgende
puzzel. Hoeveel CD's staan er
in de winkel van Delta Dies
aan de Visstraat? Het zijn er
maar liefst 15.000. Bijna voor
elke inwoner van Schouwen-
Duiveland een. Goed voor ja
renlang dag en nacht luister-
plezier. Een zaak waar zoveel
muziek in letterlijke zin in zit
is een bezoek waard. Vandaar
een gesprek met het gezicht
achter de koptelefoons: Carla
Loos.
- Welke muziekstijlen worden
het meest gevraagd?
Het meest gevraagd is de mu
ziek die je op de radio en t.v.
hoort. Ook als er bijvoorbeeld
een concert wordt gegeven in
Rotterdam, dan is de belang
stelling groter. Populaire groe
pen zijn Dire Straits, Bryan
Adams, U2, UB 40, Bob Mar-
ley. Maar ook een zanger van
het klassieke repertoire, zoals
Pavarotti, kan opeens populair
worden. En verder is reggae
een veelgevraagde stijl. In Zie
rikzee wordt veel om verzamel-
reggae gevraagd. Er is ook gro
te belangstelling voor sfeermu
ziek en klassieke muziek die
op een populaire wijze vertolkt
wordt. Jongelui die naar disco
theken gaan vragen om house
muziek.
- Hoe weet je nu als handelaar
welke CD's je moet inkopen?
In de afgelopen jaren hebben
we de smaak van de mensen
voor een groot deel leren ken
nen. Het komt voor dat wat in
een ander deel van het land
veel gevraagd wordt, hier abso
luut geen belangstelling krijgt.
Dat zie ik aan de top 40-lijsten
en wat betreft andere mu
ziekstijlen hoor ik dat van ver
tegenwoordigers die in onze
winkel komen. We vinden het
fijn dat mensen tegen ons zeg
gen als ze iets niet kunnen vin
den. Zo kunnen we de collectie
CD's beter afstemmen op de
smaak van de klanten.
- Beluister je alle CD's vante-
voren?
Er komen elke week veel nieu
we CD's uit. Die zetten we in de
winkel op om te luisteren hoe
ze klinken. Maar er zijn er ook
die we niet kunnen draaien
omdat ze qua stijl te hard zijn
voor de winkel. In het weekend
nemen we ook CD's mee naar
huis.
- Wat is de oorzaak van het gro
te prijsverschil in CD's?
Klassieke CD's zijn soms heel
goedkoop omdat het onbeken
de orkesten met onbekende di
rigenten zijn die ze uitvoeren,
of omdat het oude opnames
zijn die 'geremasterd' worden.
En verder hebben maatschap
pijen speciale aanbiedingen
om bepaalde artiesten extra
onder de aandacht van de men
sen te brengen. Bij andere stij
len heb je ook vaak oude opna
mes. Eigenlijk moet je altijd
even luisteren of er geen ruis in
zit. Het komt ook voor dat de
muziek wordt nagespeeld door
een onbekend orkest of zanger.
Er staat dan wel bijvoorbeeld
een plaatje van James Last op,
maar wanneer je goed leest zie
je dat een of ander orkest mu
ziek speelt van James Last. En
tenslotte kunnen natuurlijk
oude CD's van full-price maar
mid-price gaan.
- Hoe weet je zeker dat je een
kwalitatief goede CD in han
den hebt?
Bij CD's met klassieke muziek
staat het er meestal op: AAD-
ADD-DDD A betekent anoloog
en D digitaal. Bij een AAD op
name raad ik aan om te luiste
ren of de opname je aan staat.
ADD en DDD zijn altijd goed.
Maar de klanten kunnen na
tuurlijk de CD ook in de win
kel beluisteren en zelf beoorde
len.
- Wat vind je zelf de mooiste
CD?
De mooiste CD kan ik niet op
noemen. Het hangt van je
stemming en de sfeer af hoe de
muziek op je over komt. Het
liefst luister ik naar klassieke
muziek. Het meest houd ik van
blaasinstrumenten, vooral
dwarsfluit, klarinet en trom
pet. Ik zet bijvoorbeeld graag
het klarinetconcert van Mozart
op gespeeld door Sabine Meyer.
Verder vind ik sommige mu
ziek uit het populaire genre
wel leuk, bijvoorbeeld Bob
Marley en Dire Straits.
- Krijg je wel eens merkwaar
dige vragen in de zaak?
Echt merkwaardige vragen
niet, wel hele leuke, bijvoor
beeld: Ik weet de naam niet, de
zanger niet, de componist niet,
maar ik kan het wel zingen.
Luister eens
Zoet het muzikaal gerecht
De nieuwe opgave is geïnspi
reerd door de rubriek: Mensen
in noot. Hieronder treft u enke
le woorden aan die vermeld
staan op een CD-speler. Zoals
het een fatsoenlijke CD-speler
betaamt staan de worden in het
Engels geschreven. Alleen is
het wel een heel merkwaardige
CD-speler: alle woorden staan
door elkaar. Wanneer u een
schitterende bon wilt verdie
nen dient u eerst de woorden te
ontraadselen. Daarna neemt u
de beginletters van deze woor
den. Ook deze moeten weer in
een bepaalde volgorde gezet
worden en u vindt: een 'muzi
kaal' (jeugd) gerecht.
1. YELRPA
2. SECOL
3. NO
4. NPOE
5. TXEN
6. SAUEP
7. ALYP
De naam van het 'gerecht' moet
binnen een week binnen zijn
bij het Secretariaat van het
Nootverband: Jannewekken
11.
Wie wint het abonnement
De aanlokkelijke gedachte van
een Ars Musica abonnement in
spireerden naar verhouding ve
len om een poging te wagen. De
opgave was op zichzelf niet
moeilijk: de componist die ver
borgen was in de opgave was
meneer Tbdeschi. Het was een
spannend moment toen uit de
brieven de winnaar van het Ars
Musica-abonnement getrokken
werd. 'Geachte heer Noten-
baerd' schreef ze, „Hieronder
de antwoorden van de speciale
Ars Musica-puzzel". Het waren
de woorden van mevrouw C. C.
Hoekman, Schuttershofstraat
39, Zierikzee. Zij wint het
abonnement en zal het vast wel
begrijpen als we namens alle
Nootverbanders haar toeroe
pen: juffrouw Hoekman, Olé!
Geachte heer Notenbaerd,
Hierbij wil ik een vlammend
protest laten horen tegen de
CD met 'Classics forever' die
een plaatselijke superdrogist
onlangs voor 4,95 te koop
aanbod. Ik trof op deze CD ook
een werk van mijn hand aan:
de Suite voor orkest en daar
van een Gigue. Wie schetst
mijn verbazing toen ik nr. 16 op
mijn CD speler opzocht en daar
een orkest hoorde spelen met
een aantal blazers dat er hele
maal niets van maakt. Zelfs
een klein kind hoort regelma
tig de trompettisten de mist in
gaan met onduidelijke en valse
missers. Ook de gelijkheid
rammelt aan alle kanten. Kort
om: van deze muziek word je
half overspannen en moet je
snel naar de drogist rennen om
kalmerende middelen. Waar
schijnlijk is dat de opzet ge
weest. Sorry, dat ik'me zo laat
gaan. Maar als er 30 Tbp Classi
cal Highlights verkocht wor
den van zo'n vreselijke kwali
teit word ik woedend en wordt
deze rustige man plotseling
een kruitvat.
J. S. BACH
Het kon niet uitblijven. De
speelgoedhandelaren begin
nen weer hun glimmende fol
ders in de brievenbus te stop
pen.* Het boekwerk dat deze
week binnenkwam had zelfs
een afdeling muziek. Op een
dubbele pagina zien we een
heuse kleuterpopgroep met
elektrische gitaren, keyboards
en saxofoons van plastic aan
het werk. Arme kindertjes.
Het enige wat echt is zijn hun
lieve koppies maar voor de
rest zijn de plastic geluiden en
de plastic insturmenten heel
eenvoudig: rotzooi. Wilt u de
Sint schrijven of hij alsjeblieft
geen elektrische gitaren van
f 14,95 wil sturen, geen pia
nootje van elf gulden of een
blokfluit van een tientje? Wel
licht kan hij wat langer sparen
en over een paar jaar een echt
instrument geven. Want wie
zo'n folderinstrument geeft is
bepaald geen kindervriend.