Op Schouwen-Duiveland werkt
GAK al meer bedrijfsgebonden
Hele straat versierd
voor 65-jarig huwelijk
Aantal muskusratten
in Zeeland daalt
Concert Lincolnshire
Youth Orchestre
Ziekteverzuim Schoutven-Duiveland iets lager dan
landelijk gemiddelde
Mosselzaad
ontdekt
Fototentoon
stelling in Goes
Kinderkermis
in Zierikzee
Concert
barok-
ensemble
uitgesteld
Pierenspitter
bekeurd
Geen r
turbines
in monding
Oosterschelde
Garage Kerkwerve
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1991 NR 25002
3
GOES/ZIERIKZEE - Ziek zijn, wat doen we eraan of
beter nog hoe voorkomen we het? Om een beter ant
woord op die vraag te geven heeft het Gemeenschap
pelijk Administratiekantoor (GAK) in Goes gekozen
voor een bedrijfsgebonden aanpak. Een aanpak die
op Schouwen-Duiveland om praktische (geografi
sche) redenen al min of meer wordt uitgevoerd door
verzekeringsgeneeskundige H. G. van Loon, ,,het ge
zicht van het GAK op Schouwen-Duiveland".
drijf Zuidwest-Nederland mee
te tellen gelden die verzuimge
gevens voor 275 van de in totaal
3100 slechts bij het GAK verze
kerde werknemers op Schou
wen-Duiveland.
Ziek zijn. Afgaande op uitla
tingen van niet altijd ter zake
kundige lieden is de gemiddel
de Nederlander een typisch
Kortjakje; altijd ziek, vooral
middenin de week; oftewel in
werktijd. De realiteit is echter
aanmerkelijk gecompliceerder
en vraagt een meer genuan
ceerd oordeel.
„Gemiddeld meldt iemand zich
in Nederland 1,7 1,8 keer per
jaar ziek" diept mevrouw H.
A. Bouwman, adviserend ge
neeskundige en hoofd van de
medische dienst van het GAK
in Goes uit haar statistieken
op. Absoluut gezien betekent
dit dat er vorig jaar bij de
werkgevers op Schouwen-
Duiveland in het totaal 5405
ziekmeldingen binnenkwa
men, hetgeen 6,24% van het to
taal aantal ziekmeldingen in
het GAK-rayon Goes (Zeeuws-
Vlaande-
ren, de Bevelanden, Walche
ren, Schouwen-Duiveland en
Goeree-Overflakkee) is.
Minder ziek?
Dit gegeven plus het feit dat
het verzuimpercentage in het
eerste kwartaal van 1991 op
Schouwen-Duiveland met 8,7%
onder het percentage van het
GAK rayon (9.7%) ligt doet ver
moeden dat de Schouwen-
Duivelander zich minder gauw
ziek meldt of gewoon minder
ziek is.. Er zit echter een be
zwaar aan deze wat oppervlak
kige gevolgtrekking. Het per
centage van 8.7% is berekend
op basis van gegevens, ver
strekt door de grotere bedrij
ven (met minimaal 35 werkne
mers) op Schouwen-Duiveland
die zijn aangesloten op het
Ziekteverzuimregistratie-
systeem van het GAK.
Dit registratiesysteem is een
van de activiteiten van het
GAK om het ziekteverzuim te
beperken. Zonder WSW-ers en
de circa negenhonderd werkne
mers van het streekvervoerbe-
Vijfhonderd
De kleinere bedrijven waarvan
Schouwen-Duiveland er bijna
vijfhonderd telt worden in dit
registratiesysteem niet meege
rekend.
Zou dit wel het geval zijn, dan
zou het verzuimpercentage
wellicht wat hoger liggen: een
zieke werknemer in een kleine
onderneming met weinig per
soneel jaagt het verzuimper
centage immers snel omhoog.
Hoewel enige voorzichtigheid
geboden is bij het verklaren
van de cijfertjes, zijn dokter
Van Loon en adviserend ge
neeskundige Bouwman van
mening dat het ziekteverzuim
op Schouwen-Duiveland wat
lager ligt dan elders. Dat geldt
zeker voor de werkvoorzie
ningschap De Zuidhoek, waar
het ziekteverzuim drie procent
minder is (13%) dan bij verge
lijkbare instellingen elders in
den lande.
Oorzaken
Belangrijker nog dan de cijfers
zijn het inzicht in de de oorza
ken van het ziekteverzuim op
Schouwen-Duiveland en de
aanpak ervan.
Landelijk gezien hebben man
kementen aan het bewegings
apparaat en psychische klach
ten h samen met de toename
van het aantal werknemers en
een groeiend aandeel van de ri
sicogroep 40 tot 45 jarigen bin
nen de beroepsbevolking ge
leid tot eefc hoger ziektever
zuim. Wat dat betreft is de si
tuatie op Schouwen-Duiveland
niet echt afwijkend, vindt dok
ter Van Loon.
In hoeverre de hoge werkdruk -
Nederland heeft de hoogste ar
beidsproductiviteit ter wereld
een rol speelt bij de toename
van het aantal zieke werkne
mers is nog niet onderzocht,
Van Loon krijgt echter tijdens
zijn spreekuur meer dan eens
te horen dat iemand het 'alle
maal niet meer bij kan benen.
Zeker wat oudere werknemers
in jonge bedrijven die volop in
beweging zijn kunnen dat ge
voel krijgen.
Bedrijfsklimaat
Een niet te onderschatten aan
tal ziekmeldingen heeft te ma
ken met zaken als'arbeidsom
standigheden, de organisatie
en inhoud van het werk en de
stijl van leidinggeven. „Het be
drijfsklimaat speelt een essen
tiële rol bij het ziekteverzuim
en steeds meer breekt binnen
het management van een on
derneming het besef door dat
bij de aanpak van het ziekte
verzuim ook het eigen optre
den moet worden onderzocht"
is de ervaring van mevrouw
Bouwman.
Brochure
Daar ziekteverzuim dus in veel
gevallen ook een management-
probleem is heeft het GAK in
februari van dit jaar alle be
drijven met meer dan tien
werknemers een brochure toe
gezonden met daarin richtlij
nen over een meer individuele
(en dus menselijke) aanpak
van het ziekteverzuim binnen
de onderneming. In deze aan
pak is voor de chef van een af
deling een sleutelrol wegge
legd. Van Loon: „Werkgever of
chef moeten niet alleen oog
hebben voor de productie bin
nen hun bedrijf of afdeling
maar ook moeten zij de werk
druk en gezondheid van de
werknemers in de gaten hou
den". In geval van ziekte van de
werknemer is diezelfde chef de
aangewezen persoon om het
contact met de zieke werkne
mer te onderhouden en hem te
begeleiden bij zijn terugkeer
op de werkvloer. Dit bijvoor
beeld door hem de mogelijk
heid van aangepast werk te
bieden.
Aangepast werk
Dat laatste komt volgens Van
Loon steeds meer voor: ,,In te
genstelling tot enkele jaren ge
leden zien werkgevers tegen
woordig meer in dat het goed is
om werknemers na een periode
van ziekte met aangepast werk
weer in het arbeidsproces op te
nemen. Al zijn er ook nog
steeds werkgevers die nog niet
geheel herstelde werknemers
terugsturen met de boodschap
dat ze maar terug moeten ko
men als ze weer helemaal her
steld zijn"aldus Van Loon.
Bedrijfsgebonden
aanpak
Behalve de aanpak van het
ziekteverzuim vanuit het be
drijf zelf heeft ook het GAK
Goes gekozen voor een andere
werkwijze. In navolging van de
GAK-kantoren in de Randstad
die door hun bedrijfsgebonden
aanpak het ziekteverzuim op
sommige plaatsen (onder ande
re in de Rotterdamse Haven)
met twee procent zagen dalen,
heeft nu ook het GAK Goes die
bedrijfsgebonden aanpak inge
voerd.
Het streven daarbij is om deze
bedrijfsgebonden aanpak voi-
gend jaar voor alle bedrijven
in Zeeland met meer dan vijf
endertig werknemers (in totaal
tweehonderd) in te voeren.
Hoewel deze nieuwe aanpak
meer tijd kost, duurder is en
mogelijk ook tot gevolg heeft
dat zieke werknemers wat lan
ger moeten reizen voor het be
zoeken van de GAK-arts, we
gen deze nadelen niet tegen de
voordelen op.
Deze nieuwe werkwijze, waar
bij één GAK-arts alle zieke
werknemers van een bepaald
bedrijf onder zijn hoede krijgt
biedt volgens de geneeskundi
gen Bouwman en Van Loon het
voordeel dat het eerder duide
lijk wordt als er iets mankeert
aan de arbeidsomstandighe
den. Hierdoor kan het GAK
ook eerder aan de bel trekken
om het bedrijf te adviseren en
te begeleiden bij het vinden
van oplossingen voor een ge
zonder bedrijfsklimaat.
Vrijwillig
Medewerking aan deze nieuwe
aanpak, die naast het Ziektere
gistratiesysteem en de Syste
matische Individuele Verzui-
maanpakeen een bijdrage kan
leveren aan het terugdringen
van het ziekteverzuim ge-
NOORDWELLE - Toen de 82-jarige mevrouw J. J.
Hart-Vis uit Noorwelle dinsdagmorgen beneden
kwam hoefde zij er niet aan te twijfelen dat het een
bijzondere dag was. De bewoners van de In-
gridstraat hadden ter gelegenheid van het 65-jarig
huwelijk van het echtpaar S. Hart en J. J. Hart-Vis
niet alleen het huis van het diamanten echtpaar,
maar de hele straat versierd.
Tevens boden zij het jubileren
de echtpaar een fotoboek aan
waarin alle dierbare plaatsen
in de buurt en de buurtbewo
ners per woning waren te zien.
Meneer en mevrouw Hart ont
vingen nog vele ander geluk
wensen. Onder andere via een
gelukstelegram van HKH ko
ningin Beatrix en een bezoek
van de nieuwe burgemeester
van Westerschouwen H. Tbes.
S. Hart is nu 89 jaar. Hij werd
geboren in Noordwelle en ont
moette zijn vrouw op de boer
derij Landzicht van de familie
Boogert waar hij indertijd als
boerenknecht werkte en zijn
aanstaande vrouw als dienst
bode. Mevrouw J. J. Hart-Vis is
nu 82 jaar. Het echtpaar trouw
de in Noordwelle en bleef daar
altijd wonen. ,,We zijn alleen
weggeweest vanwege drie
evancuaties. Tijdens de tweede
wereldoorlog, de watersnood
ramp en vorig jaar even vanwe
ge de Wellebom die ontmanteld
moest worden".
De heer Hart was lange tijd
koster en kerkeraadslid van de
Nederlands Hervormde Ge
meente in Noordwelle, hij was
lid van de gemeenteraad toen
Noordwelle nog een zelfstan
dige gemeente was en hij is een
trouw lid van de landarbei-
dersbond, waarvan hij bijna 60
jaar lid is. Mevrouw Hart was
lange tijd voorzitster van de
plaatselijke bejaardensoos en
werkte vroeger namens de Fe
deratie Maatschappelijke
Dienstverlening bij ouderen
thuis.
Het echtpaar kreeg vijf kinde
ren en heeft nu 15 kleinkinde
ren en zes achterkleinkinde
ren. Ter gelegenheid van het 65-
jarig huwelijk wordt zaterdag
24 augustus in het dorpshuis te
Noordwelle een receptie ge
houden waarbij iedereen die
dat wil meneer en mevrouw
Hart kan feliciteren. Van 16.00
tot 17.30 uur. Daarna wordt het
diamanten huwelijk in fami
liekring gevierd met een eten
tje.
schiedt op basis van vrijwillig
heid en op grond van een con
tract dat het GAK met het des
betreffende bedrijf sluit.
Ofschoon deze werkwijze vrij
nieuw is voor het GAK in Goes
klinkt de opzet van de bedrijfs
gebonden aanpak dokter Van
Loon vertrouwd in de oren. Op
Schouwen-Duiveland wordt
om praktische redenen (de aan
wezigheid van één GAK-arts)
al geruime tijd min of meer be
drijfsgericht gewerkt door het
GAK. Daarbij doet zich echter
wel een organisatorisch pro
bleem voor: het grote aantal
kleine bedrijven maakt het on
mogelijk om deze bedrijfjes re
gelmatig te bezoeken. Een be
zoek aan zo'n klein bedrijf ge
beurt daarom vaak incidenteel
of nadat bij het GAK signalen
zijn binnengekomen dat er bij
zo'n bedrijf iets mis is met de
werkomstandigheden.
Onvoldoende
Wordt er door de werkgever
zelf aan de bel getrokken dan
heeft het probleem vaak al ern
stige vormen aangenomen. Tb
vaak nog zien werkgevers en
werknemers het GAK nog als
een controlerend orgaan Dat
het GAK zich in toenemende
mate heeft ontpopt als een in
stantie die werkgevers en
werknemers kan adviseren en
begeleiden bij het realiseren
van „gezond werk" wordt door
werkgevers én werknemers
nog onvoldoende ingezien. Wel
licht dat bij werkgever ook eni
ge schroom bestaat om bij het
GAK aan te kloppen voor ad
vies en/of begeleiding. Het zou
misschien weieens de indruk
kunnen wekken dat de werkge
ver de situatie in zijn bedrijf
niet meer de baas is? Het is
echter, zegt Van Loon, geens
zins mijn bedoeling om als een
koppensneller door het bedrijf
te gaan maar wel om samen
naar oplossingen te zoeken om
het ziekteverzuim tegen te
gaan".
BRUINISSE - Op een beperkt
aantal particuliere percelen in
de Waddenzee, die wegens de
schaarste aan mosselen onbe
nut liggen, is mosselzaadval
ontdekt. Normaal zou men dat
hebben laten liggen om het te
laten opgroeien, maar dat kan
niet meer.
Om het van de eidereenden
vandaan te houden, is het in
middels opgevist. Veertien da
gen geleden kochten drie of
vier mosselkwekers voor veel
geld halfwas mosselen uit
Noord-Duitsland, die ze in de
Waddenzee verder tot con
sumptiemosselen wilden laten
groeien. Ze hadden buiten de
eidereenden gerekend en zijn
toen tegelijk overgeschakeld
om het halfwas op Zeeuwse
percelen over te brengen.
GOES - Op woensdagavond 4
september wordt er bij het
REC in de Zusterstraat 11 te
Goes een fototentoonstelling
geopend met foto's van Ine
Bloemen uit Koudekerke.
De opening is om 19.30 uur en
valt samen met de Open Avond
van het REC. De tentoonstel
ling is daarna te bezichtigen
tijdens kantooruren tot 1 okto
ber.
Het tentoongestelde werk is
een fotodokumentaire over de
tabakskuituur in de Ardennen.
Deze nogal onbekende cultuur
aldaar staat op het punt te ver
dwijnen. De foto's roepen dan
ook een sfeer van weemoed op
om wat verloren gaat. De ten
toonstelling omvat vijftien
zwart/wit foto's. Ine Bloemen
is docente fotografie bij de af
deling Kunstzinnige Vorming,
van het REC.
22
Krht.nnnr Hart heeft al 65 ianr lief en leed met elkaar qedeeld. (Foto: Joop van Houdt).
DEN HAAG - De plannen om
de boete voor bedrijven die een
personeelslid zien verdwijnen
in de WAO daarvoor te beboe
ten met een bedrag ter grootte
van een jaaruitkering vormt
een bedreiging voor circa
200.000 bedrijven met tien per
soneelsleden of minder.
ZIERIKZEE - Woensdag 28
augustus wordt om 10.00 uur
de kinderkermis in Hutten-
dorp 1991, achter de tennis
baan in Poortambacht Zierik
zee, geopend.
Op 28, 29 en 30 augustus be
staat de mogelijkheid voor de
kinderen om zelf de eigen
kermis- attraktie te timmeren.
Het gebeuren is toegankelijk
voor kinderen tot twaalf jaar.
BURGH-HAAMSTEDE - Het
concert van het Rotterdams
Barok Ensemble dat stond ge
pland voor morgen, vrijdag 23
augustus gaat niet door.
Het concert moet worden uit
gesteld wegens ziekte van een
van de uitvoerenden. Het is de
bedoeling om het concert op
een latere datum alsnog uit te
voeren. De kaarten die reeds
zijn verkocht blijven daarvoor
geldig. Nadere informatie via
de WV Burgh-Haamstede.
OUDE-TONGE - Piercnspit-
tcrs kregen een bekeuring toen
ze deze verboden bezigheid uit
oefenden op de Plaat van Oude
Tongc in het Grevelingenmcer.
De pierenspitter J. C. M. M. uit
Dinteloord probeerde weg te
lopen toen de politie arriveer
de, maar de politie slaagde er
toch in, de persoon te pakken
te krijgen.
ZIERIKZEE - Het aantal mus
kusratten in Zeeland loopt
sinds men de bestrijding in
1988 heeft geïntensiveerd te
rug. De muskusrat wordt als
een gevaarlijke vijand gezien
omdat de dieren onder water
en in de dijken gangen graven
waardoor de dijken worden
verzwakt
Er zijn in Zeeland speciale rat-
tenbestrijders, die alles doen
om het dier uit te roeien, wat
op Schouwen-Duiveland, Wal
cheren en Oostelijk Zuid-
Beveland bijna is gelukt. In
Tholen wordt een toename ge
constateerd, vooral oostelijk
van het Schelde-Rijn kanaal.
Het Spuikanaal naar Bath en
de Schelde-Rijn verbinding via
het Zoommeer vormen een ge
bied, dat nog problemen geeft.
In totaal werden in Zeeland in
1990 17.597 muskusratten ge
vangen. 73% daarvan in
Zeeuws-Vlaanderen. De rat
neemt geen douaneformalitei
ten in acht om de grens over te
steken. De bestrijding laat in
België veel te wensen over,
daar staat de rat als „waterko
nijn" dikwijls op het menu van
een restaurant.
NEELTJE JANS - Omdat men
van mening is dat de stroom
van het water rond de pijler-
dam in de Oosterscheldemon-
ding te wild is, wordt afgezien
van de bouw van een turbine
voor de opwekking van electri-
citeit door gebruikmaking van
de getij beweging tussen eb en
vloed in Zeeland. Het ontwerp
daarvoor is gemaakt door de
Belgische scheepsbouwer L.
Worms.
Het Lincolnshire Youth Orchestre bezoekt Zierikzee op 4. 5 en 6
september.
Gastgezinnen gezocht
ZIERIKZEE - Op 4, 5, en 6 september bezoekt het
Engelse jeugdorkest, Lincolnshire Youth Orchestre,
Zierikzee. Om de solisten te huisvesten wordt drin
gend een aantal gastgezinnen gezocht in Zierikzee
en omgeving.
Mensen die bereid zijn voor
drie nachten, twee mensen van
omstreeks twintig jaar te ont
vangen kunnen zich aanmel
den bij de familie Blikman,
Oude Haven 50 in Zierikzee (te
lefoon: 01110 - 16349).
Op vrijdag 6 september wordt
er een uitvoering gegeven in de
Grote Kerk in Zierikzee. Ver
der geven ze in Middelharnis
en in de Koorkerk in Middel
burg een concert. Het concert
in Middelburg vindt plaats op
7 september. Het betreft een
jeugdorkest waarvan de leden
allemaal een conservatorium
opleiding volgen. Het orkest
bestaat uit 34 leden. Zij spelen
de volgende stukken: Ouvertu
re, In the Italian Style van
Schubert, Vioolconcert in E
van Mendelssohn, Symphony
in C van Beethoven, Song col
lection; uiteraard van verschil
lende componisten.
Door vakantieperioden is de
oproep voor gastgezinnen wat
verlaat, maar men rekent op
een passend ontvangst voor de
Engelse gasten.
Verwachting t/m maandag 26 au
WEERSVOORUITZICHTEN
Zaterdag Zonneschijn 40%
Kans op neerslag 20%
Min.temp. 13 graden
Middagtemp. 21 graden
Windkracht west 3
Zondag Zonneschijn 60%
Kans op neerslag 10%
Min.temp. 12 graden
Middagtemp. 23 graden
Windkracht variabel 3
Maandag Zonneschijn 60%
Kans op neerslag 10%
Min.temp. 12 graden
Middagtemp. 23 graden
Windkracht noord 3
ZON- EN MAANSTANDEN
23 aug. Zon op 06.35, onder 20.48
Maan op 1951, onder 04.21
Volle Maan: 25 aug. (11.07)
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - De tropische lucht van
vandaag wordt vannacht verdreven
door wat koelere lucht. Een koufront
passeert dan met een enkele regen-
of onweersbui. De minimumtempe
ratuur is met 17 graden vrij hoog.
Morgenoverdag klaart het van het
westen uit op en blijft het. op de
meeste plaatsen droog. De aange
voerde lucht is nog vrij warm zodat
de middagtemperatuur rond de 24
graden ligt. De wind draait in de
loop van de dag van zuid naar zuid
west en neemt toe tot matig, aan de
kust en op het .IJsselmeer tot krach
tig, mogelijk hard.
Advertentie
APK
keurings
station
BOVAG lid
Grote of kleine beurten.
Uitlaten, banden, accu's
tegen scherpe prijzen.
Kerkweg 16,
4321 AB Kerkwerve
Telefoon 01110-15210
MAASTRICHT - Voor het
doodschieten van een vuurge-
vaarlijke klant door de
Maastrichtse kastelein G.K.
eiste de officier van justitie bij
de rechtbank in Maastricht,
mr, P. van Hilten, woensdag
avond acht jaar gevangenis
straf. De verdediger van de
verdachte, mr. M-.-Moszkewicz
sr. tekende meteen na het re
quisitoir bezwaar aan tegen de
dagvaarding.
ZIERIKZEESCHEÜ
NIEUWSBODE
Uitgever
B.V. Drukkerij v/h Lakenman
Ochtman te Zierikzee.
Directie
D. L. van 't Leven.
Hoofdredacteur
A. van der Wouden
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierik
zee;
telefoon; 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice (bezorging)
De krant na 18.00 uur nog
niet ontvangen? Bel 01110-
17314. Bereikbaar maandag
t/m vrijdag van 8.00 uur tot
17.30 uur en van 18.00 tot
20.00 uur.
Woonhuisaansluitingen
Redactie (na 17.30 uur):
01110-15071, 01110-12449.
(niet voor bezorging)
Fotograaf (na 17.30 uur);
01112-1575
Abonnementen
Per 3 maanden
bij vooruitbetaling) f 45,00;
per jaar f 169,00;
losse nummers f 1,00
De abonnementsprijzen zijn
inclusief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een
maand, voor het einde van
de lopende abonnementspe
riode schriftelijk bij de Zierik-
zeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dins
dag, donderdag en vrijdag.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 1150 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Advertentietarieven
Advertenties 01110-16551.
62 cent per mm; „succes
ses" (t/m 4 regels) f 650.
Contracttarieven op aan
vraag.
De advertentieprijzen zijn
exclusief 6% BTW.