anse
tverkoop
RTING
rkleding
LPAND
EE
BB
Stad en Landers verdiepen
zich in krijgsgeschiedenis
I
Renessedag 1991; veel mensen,
prima opbrengst en goed weer
0
Krappe meerderheid
kiest Jumelet als
wethouder Bruinisse
Commissie achter
plannen Nieuwer kerk
noocnen
BEL
DE KRANT NA
18.00 UUR
NOG NIET
ONTVANGEN?
01110-17314
neter etalage
sizoen
3205 na 18 uur
artikelen voordeliger. \v
artikel kan al weg zijn. t
Ook voor haute couture
in gordijnstoffen naar
Zonnemaire?
Jazeker!!
Wederom
diefstal
uit auto's
Zeeuws
Orkest
in Zierikzee
Tien tot vijftienduizend mensen in vakantiedorp
bijeen
Geslaagde excursie naar Naarden
Koud en nat
DEPRESSIES
LOBBYEN
CHEQUE
TAFELTENNIS
KZEESCHE NIEUWSBODE
IÜMj
t/m 23 mei is het
k! Met feestelijke
>als het praktische
'et hele jaar foto-
raag cadeau doen
-aad strekt) als u
'5 gulden in onze
vendien ligt er een
Award spelregel-
ir, waarmee u met
kunt meedingen
pakket van ruim
n natuurlijk zijn er
oordeeltjes. Kom
ofeestweek mee-
lanstraat 4
czee
110-12048
I I I I I I
in
Bereikbaar maandag t/m vrijdag
van 8.00 uur tot 17.30 uur
en van 18.00 tot 20.00 uur.
EREN IS VERKOPEN!
2 - Zierikzee
ZIER! KZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 14 MEI 1991
147e JAARGANG NR 24946
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
h-
ZIERIKZEE - Bij de rijkspoli
tie zijn na eerdere meldingen
nogeens drie aangiftes van
diefstal uit auto's gedaan. De
drie gevallen deden zich alle
voor op maandag vooravond.
Uit een auto aan de Adriaan
van der Weijdeweg te Burgh is
een tas zonder waardevolle
spullen ontvreemd. Benadeel
de is J. H. uit Hardinxveld
Giessendam. Een poging tot
diefstal uit een wagen werd ge
daan aan de Strandweg in
Nieu w-Haamstede. Aangifte
werd gedaan door J. D. uit Op-
heusden.
R. V. uit Zierikzee deed aangif
te van diefstal uit de douche
ruimte aan de Nieuwe Haven te
Zierikzee. Daar werd een
douche-automaat opengebro
ken, waaruit ongeveer zestig
gulden werd ontvreemd. De
diefstal vond plaats omstreeks
00.00 uur maandagnacht.
ZIERIKZEE - Het Zeeuws Or
kest treedt in juli op verschil
lende plaatsen in Zeeland op.
Ook Zierikzee is in het con
certschema van dit provinciale
concert opgenomen. Het optre
den van het Zeeuws Orkest in
Zierikzee is gepland voor don
derdag 4 juli in de Nieuwe
kerk. Aanvang 20.00 uur.
Daarnaast zijn optredens ge
pland in Goes (5 juli, besloten
concert) Veere (6 juli) en Aar
denburg (7 juli). Als dirigenten
en tevens solisten treden op:
Jaap van Zweden en Viktor Li-
bermann, beiden violisten. Het
programma bevat werken van
W. A. Mozart, L. A. Predieri, J.
S. Bach en Shostakovitch.
RENESSE - Tussen de tien en vijftienduizend men
sen hebben een bezoek gebracht aan de Renessedag,
waarvan de organisatie in handen was van de sport
vereniging Renesse, de muziekvereniging Luctor et
Emergo en de Nederlandse Hervormde kerk.
De kerk en de beide verenigin
gen houden aan de bruto-
opbrengst van ruim 28.000 gul
den zo'n 7500 gulden over. Al
om zes uur in de ochtend waren
de vrijwilligers in het dorp ac
tief in de weer om alle kramen
te plaatsen en de evenementen
gereed te maken voor vele be
langstellenden. Jaarlijks trekt
de Renessedag vele duizenden
mensen en het drukke Hemel-
vaartsweekeinde heeft hieraan
zijn steentje bijgedragen.
Al vroeg druk
Om 09.00 uur konden de festi
viteiten van start gaan en op
dat tijdstip was het al behoor
lijk druk in het dorp. De spel
len waren behoorlijk in trek,
maar het torenbeklimmen trok
toch de meeste geïnteresseerde
bezoekers. Meer dan 1100 men
sen maakten van de gelegen
heid gebruik om tegen betaling
van één gulden de toren te be
kijken.
Jammer
Het was wel jammer dat de
aangekondigde groep 'torenbe-
klimmers' moest afzeggen.
Daar stond tegenover, dat de
dansgroep Nehalennia uit
Brouwershaven veel succes
had. Men stond werkelijk in
rijen dik om niets van dit fol
kloristische evenement te hoe
ven missen.
Het traditionele effect werd
nogeens versterkt door de aan
wezigheid van een aantal men
sen in Zeeuwse klederdracht.
Zij werden vaak op de gevoeli
ge plaat vastgelegd door de
toeristen. Dat gebeurde ook
met de clowns, die naar Renes
se waren gekomen om de kin
deren te schminken. Dat is en
blijft voor veel kinderen iets
fantastisch.
Geslaagd
Gezien het bezoekersaantal én
de bruto opbrengst van 28.804
gulden kan de organisatie te
rugzien op een geslaagde Re
nessedag 1991. Ook de weers
omstandigheden waren prima.
Aan het einde van de feestelij
ke dag werd de verloting ver
richt door de voorzitter van de
Renessedag, J. Kraayenbrink.
Hij werd op de vingers geke
ken door de Zierikzeese nota
ris, mr D. van Eek.
Daarna was het aan Kraayen
brink om de Renessedag af te
sluiten en alle vrijwilligers te
bedanken voor hun inzet. Ook
een woord van dank aan de
ruim veertig sponsors, die met
hun toezeggingen het niet al
leen de organisatie gemakke
lijker hadden gemaakt, maar
ook de attractiviteit van het
evenement hadden verhoogd.
ZIERIKZEE/NAARDEN - De behoefte aan bescher
ming tegen invallers en ongenode gasten heeft in het
verleden tot knappe staaltjes van menselijk vernuft
én bouwkunst geleid. De stad Naarden, die zaterdag
bezoek kreeg van zo'n negentig Stad en Landers
vormt daarvan een prachtig bewijs. Nergens anders
zijn de vestingwerken zo goed in tact gebleven als
daar in Naarden en dat maakt een bezoek aan de
stad tot een onvergetelijke historische belevenis.
Even voor achten en keurig op
tijd vertrokken de Stad en Lan
ders met twee bussen van Van
Oeveren richting het Gooi voor
een bezoek aan het historisch
fenomeen dat Naarden heet.
Gevrijwaard voor een over
maat aan rijdend blik kwam
het Schouwen-Duivelandse ge
zelschap daar keurig op (kof-
fie)tijd aan in de Kapschuur,
een zeventiende eeuwse boer
derij in het hartje van Naar
den.
Benieuwd naar de verdedi
gingswerken die de stad Naar
den haast tot een openluchtmu
seum maken gingen de Stad en
Landers na deze korte pauze
naar de vestingwerken, een
door Menno, baron van Coe-
hoorn aangelegd en uiterst ver
nuftig geheel van wallen,
grachten en ravelijnen. Deze
dubbele gordel van wallen en
grachten is uniek in Europa!
Het Naarden waarmee de Stad
en Landers zaterdag tijdens
hun jaarlijkse reisje ken
nismaakten is overigens niet
het oorspronkelijke Naarden
dat dichter bij de Zuiderzee
lag. Dit oorspronkelijke Naar
den werd omstreeks 1350, toen
Hoeken en Kabeljauwen el
kaar het leven zuur maakten,
tot op de grond verwoest.
Nieuw Naarden
Door toedoen van de toenmali
ge graaf van Holland verrees
meer landinwaarts en op een
uiterst strategische plaats een
nieuw Naarden. Dit nieuwe
Naarden lag op de grens van
het graafschap Holland en het
Sticht (het gebied van de bis
schop van Utrecht). Wie vanuit
Utrecht naar Amsterdam
moest of omgekeerd moest hoe
dan ook door Naarden. Hier
mee had de graaf de mogelijk
heid om deze belangrijke toe
gangsweg af te grendelen.
Krijgsgewoel
Die strategische ligging kwam
tot uiting in de wallen en
grachten die van deze stad een
onneembaar bastion moesten
maken. In die opzet zijn de
machthebbers in het verleden
niet altijd geslaagd. De ge
schiedenis van Naarden is er
een die meer dan elders ver
band houdt met het krijgsge
woel in de Nederlanden.
Wat de inwoners van Naarden
bij voorbeeld in 1572 hebben
moeten doormaken is met geen
pen te beschrijven. Waar de
Spaanse stadhouder in Hol
land Bossu niet in slaagde, ge
lukte het Don Ferdinand de To
ledo om de prinsgezinde stad
om te toveren in één rokende
puinhoop. Gedreven door
wraak kende deze Spaanse
veldheer geen pardon en over
leefden slechts zestig Naarder
burgers deze massaslachting.
Stervormig
Opnieuw vond een wederop
bouw plaats, waarbij de stad
omgeven werd met een stervor
mig verdedigingsstelsel met
eerst vijf en later zes bastions.
Deze verdedigingswerken
voorkwamen echter niet dat
Naarden in het rampjaar 1672
opnieuw ten prooi viel aan een
vreemde overheersing; de
Fransen. Die overheerser duur
de overigens niet lang want
amper één jaar later heroverde
Willem III deze door geweld en
bezetting geteisterde stad.
Daar bleef het overigens niet
bij want in 1787 werd Naarden
door de Pruisen bezet en acht
jaar later vielen de Fransen de
stad binnen. Deze bezetting
duurde achttien jaar. -
Zeshoek
Na de eerste Franse bezetting
(1672) kreeg de stad door toe
doen van Willem III een nieuw
verdedigingsstelsel met zes
bastions, een bemuurde hoofd
wal en vijf bemuurde ravelij
nen eilandjes in de vesting
gracht). Dit Zeshoekige verde
digingsstelsel met zijn dubbele
gordel van wallen en grachten
is ook nu nog nagenoeg geheel
in tact en vormt anno 1991 nog
steeds een aardige trekpleister.
Wat echter wel is aangepast
aan de veranderde eisen des
tijds is het aantal toegangsmo
gelijkheden tot de stad. De
twee poorten (één aan de Am
sterdamse en één aan de
Utrechtse kant) zijn na de Eer
ste Wereldoorlog uitgebreid
met een derde toegang, waar
voor een stuk gracht moest
worden gedempt. Ook is Naar
den al lang geen vesting meer.
In mei 1928 verloor Naarden
deze functie door een Konink
lijk Besluit. Daar tegenover
kreeg het 170.000 inwoners tel
lende Naarden in 1961 een nieu
we status: dat van cultuurmo
nument waar het verleden
wordt gekoesterd.
Dat verleden van Naarden kre
gen de Stad en Landers zater
dag niet alleen te horen maar
vooral ook te zien. Een wande
ling langs een deel van de
vestingwerken maar vooral
ook het bezoek aan het vesting
museum in Bastion Turfpoort
gaf door de opstellingen van
soldaten, kaartmateriaal en
het arsenaal wapens (onder
meer immense kanonnen) een
goed beeld hoe en onder welke
omstandigheden de vesting
werd verdedigd.
Comenius
Ook aan het leven in de stad
zelf werd zaterdag na de lunch
aandacht besteed. Onder lei
ding van een zestal stadsgidsen
maakte het Stad en Lande ge
zelschap een wandeling door
Naarden, een stad met brede
straten in de lengterichting en
smallere zijstraten met een
„knik". De namen van deze
straten zoals Kruitstraat en
Turfpoortstraat herinneren
nog aan de militaire betekenis
van Naarden. Ook de relatief
ruime aanwezigheid van hore-
ca-gelegenheden geeft -met eni
ge voorzichtigheid - enig ver
moeden over het verleden van
de stad. Kruitdampen maken
de kelen nu eenmaal dorstig.
Op hun wandeling passeerden
de Schouwen-Duivelanders de
Grote of Sint Vituskerk, een
laatgothische basiliek die ge
bouwd is tussen 1380 en 1479.
Spijtig genoeg bleef het slechts
bij een blik op het door kogels
ietwat gehavende uiterlijk van
deze kerk en bleven de fraaie
plafondschilderingen uit 1518
voor het oog verborgen.
Wel toegankelijk bleek het
Stadhuis van Naarden. Dit
stadhuis stamt uit 1601 en is
een fraai staaltje van Holland
se Renaissance-stijl en ook het
interieur viel bij het Stad en
Lande gezelschap in de smaak.
Dat Naarden ook belangrijke
bezoekers heeft gehuisvest
werd bij het zien van het Come
nius mausoleum en museum
duidelijk. Deze Tsjechische pe
dagoog, denker en pleitbezor
ger voor de vrede is in Naarden
begraven. Daardoor trekt deze
oude vestingstad jaarlijks veel
Tsjechische bezoekers die
Naarden als een bedevaarts
oord beschouwen. Voor de Stad
en Landers heeft Naarden die
betekenis niet, maar het maak
te het bezoek aan deze vesting
stad er voor de Schouwen-Dui
velanders niet minder interes
sant op.
'n Robuust kanon op de nog immer gave vestingwallen herinnert
aan de tijd dat de stad Naarden 'n belangrijke strategische func
tie vervulde.
Wat nieuws verblijdt, zei de zot en hij draaide zijn muts.
Spreekwoord
HET WEER
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien. Minimumtemperatuur om
streeks 4 graden. Middagtempera-
tuur ongeveer 11 graden. Wind uit
west tot noordwest, matig, aan de
kust en op het IJsselmeer overdag
toenemend tot krachtig.
1
Het aantal depressies onder jongeren stijgt alarme
rend.
Professor dr. Van Schendelen over hoe effectief te lob
byen.
Een cheque van ruim f 8.500,- kreeg pastor A. Ver
daasdonk voor de restauratie van zijn kerk.
Rolstoeler Jacco Elenbaas wint tafeltennistoernooi.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
BRUINISSE - Met de kleinst mogelijke meerderheid
(vijf tegen vier stemmen) heeft de gemeenteraad van
Bruinisse W. W. Jumelet gekozen tot wethouder. Ju
melet volgt C. J. van Liere op, die het burgemeester
schap aanvaard heeft in het Brabantse Putte.
J. Kempe van Lijst van de Vel
de legde als enige een stemver
klaring af. Hij zei zich niet te
kunnen vinden in het kiezen
van Jumelet, die ook geen
raadservaring heeft. Juist dat
gebrek aan bestuurlijke erva
ring baart de fractie van Kem
pe zorgen. Kempe's fractiege
noot was niet aanwezig. Door
dat ook het CDA een raadslid
miste kon het staken van de
stemmen worden vermeden.
De SGP-fractie namelijk stem
de op Houtekamer uit haar ei
gen geledingen. Kempe - naar
mag worden aangenomen - was
nummer vier, die zich achter
Houtekamer schaarde. Met de
nadruk op aangenomen, want
de stemming geschiedt schrif
telijk. Maar Houtekamer
kreeg vier stemmen (drie van
de eigen fractie). CDA en Alge
meen Belang steunden gezien
het aantal zetels Jumelet.
Succes
Nadat Jumelet succes was ge
wenst door burgemeester A.
Vogelaar volgde een reeks be
noemingen in vacatures, die
waren ontstaan door het ver
trek van Van Liere. De meesten
gaven de voorkeur aan Jume
let. Nadat Vogelaar de naam
van de nieuwe wethouder zo'n
honderd keer had voorgelezen
van de stembriefjes, hield hij
de aanwezigen voor over de
naam Jumelet te zullen dro
men. „Zolang hij er maar geen
nachtmerries van krijgt", fluis
terde iemand vanaf de publie
ke tribune.
Vogelaar krijgt de zwaarste
portefeuille. Hij krijgt de ver
antwoording over representa
tie, politie en brandweer, voor
lichting, financiën, personeels
zaken, landbouw en visserij,
economische zaken, welzijn
(inclusief maatschappelijk
werk, culturele zaken, jeugdza
ken en sportzaken), ruimtelij
ke ordening en overige, niet
toebedeelde taken.
Loco
Wethouder J. Huizer (CDA) is
loco-burgemeester geworden.
Verder houdt hij zich bezig met
gemeentewerken (inclusief ha
venbeheer), sociale zaken,
volkshuisvesting en milieuza
ken. Jumelet gaat zich bezig
houden met onderwijs, mid
denstandszaken, volksgezond
heid en gehandicaptenbeleid
en recreatie en toerisme.
Tijdens de vergadering werd
verder nog zonder discussie ak
koord gegaan met een huur
overeenkomst met de Stichting
Peuterspeelzaal de Krukels
voor een gedeelte van het per
ceel/pand Molenstraat 44. Ook
ging de raad akkoord met een
krediet voor de uitbreiding
van de Ds Pieter van Dijke-
school.
NIEUWERKERK - De commissie financiën van de
gemeente Duiveland kan zich volledig vinden in de
reconstructie van de vijver, de herinrichting van het
Slingerbos én werkzaamheden aan de Schoolstraat
in Nieuwerkerk. Maar over financiën is in de hier
voor bedoelde commissie niet gesproken.
De commissie kwam bijeen in
het gemeentehuis te Nieuwer
kerk, waar de leden de plannen
in grote lijnen uit de doeken
deden. Het plan omvat het uit
baggeren van de vijver en het
reconstrueren van de omtrek.
De hoekige vijver moet
plaatsmaken voor een meer ge
bogen figuur. Ook worden de
taluds flauwer.
De wandelpaden zullen een
structuurwijziging ondergaan
en datzelfde geldt voor de her-
teweide. In de Schoolstraat
wordt een parkeerhaven bij de
school gepland voor het weg
brengen én ophalen van de kin
deren. In die straat komt even
eens een doorlopend trottoir.
Alvorens de vijver wordt uitge
baggerd wordt de vijver leeg
gepompt. Burgemeester A.
Bergshoeff die voorziet, dat
hierdoor stankoverlast gaat
ontstaan, kondigde geksche
rend aan „een weekje op va
kantie te zullen gaan".
Wel werd er over geld gespro
ken bij de restauratie van de
molen in Nieuwerkerk. Die
restauratie gaat ruim 41.000
gulden kosten, waarvan het
rijk bijna 29.000 gulden voor
haar rekening neemt. De ge
meente Duiveland heeft al een
potje voor de molen, maar mist
daarin nog ruim 1800 gulden.
Dat wilden de commissieleden
graag beschikbaar stellen. Na
de korte vergadering ging de
commissie in beslotenheid ver
der.
Niets zo vermoeiend als een braderie en dan is het goed toeven op een bankje. (Foto: Joop van
Houdt).
