Zaterdag open dag
'Er is 8000 meter
elektrokabel en
700 meter koperen
buis verwerkt'
'De operatie-assistenten werken
ook eens een dagske in Goes'
'Vanuit de operatiekamer zie
je het silhouet van Zierikzee'
mmmmmmmmrnmmmmmmmmmmmmwmmmmmmmimmmm
DINSDAG 23 APRIL 1991 NR 24936
7
ZIERIKZEE - Op vrijdag 26 april wordt de nieuwe
operatie-afdeling van het Zweedse Rode Kruis Zie
kenhuis officieel geopend door oud-gedeputeerde W.
Don. De dag daarna, zaterdag 27 april wordt in het
ziekenhuis een open dag gehouden waarbij belang
stellenden de afdeling kunnen bekijken. Maar ook
de nieuwe speciale zorg verpleegafdeling op de twee
de verdieping van het ziekenhuis en de centrale hal
die een opknapbeurt kreeg en waar een patiëntenca
fé werd gemaakt.
ZIERIKZEE - In mei 1984, toen hij als chef Techni
sche Dienst in het Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
kwam werken, lagen de plannen voor de bouw van
een nieuwe operatie-afdeling al klaar. Maar wel
plannen waarin men er van uitging dat die afdeling
boven de huidige polikliniek, helemaal aan de lin
kerzijde van het ziekenhuis, zou komen. Het is mede
aan M. de Jonge uit Kloetinge te danken dat toch
werd gekozen voor de bouw van een OK-afdeling op
en achter de lokatie waar de operatiekamers altijd
al waren.
Centraal op de nieuwe operatieafdeling ligt het kantoor. De hele operatieafdeling is ruim en overzichtelijk ontworpen.
(Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - Hij werd geboren in een dorpje dat op
de grens van Nederland en België ligt en naar zijn
gevoel werkt hij al honderd jaar in de verpleging. In
werkelijkheid zijn het er bijna 20. Twee maanden ge
leden werd Ton Lossie benoemd als hoofd van de
operatie-afdeling van het Zweedse Rode Kruis Zie
kenhuis. Een nieuwe baan bij een spiksplinternieu
we afdeling.
De open dag duurt van 11.00 tot
16.00 uur. Gedurende die perio
de kan men op eigen houtje
door het verbouwde gedeelte
van het ziekenhuis lopen of
deelnemen aan een van de
rondleidingen die om de paar
minuten vanuit de Centrale
Hal vertrekken.
Op de route door het verbouw
de gedeelte is tevens een grote
verzameltentoonstelling van
Zierikzeese kunstenaars. Aan
de muren hangt werk van W. J.
van Anraad, de reeds overle
den kunstenaar K. Frans en G.
van de Ven. Op diverse plaat
sen aan de route staan stands
waar men informatie kan krij
gen, maar ook koffie met wat
lekkers.
De open dag vindt ook buiten
het ziekenhuisgebouw plaats.
Door de verbouwing van het
ziekenhuis kreeg hij er in de
laatste fase van zijn arbeidsle
ven een extra taak bij. Behalve
chef Technische Dienst was De
Jonge in de afgelopen periode
ook werkzaam als bouwcoördi-
nator. Hij was de contactper
soon, hij speelde de onderlinge
informatie door tussen de vier
bedrijven dié de verbouwing
realiseerden: het architecten
bureau Rothüizen en 't Hooft
uit Goes, het adviesbureau
Deers uit Rijswijk, het aanne
mersbedrijf Sprangers uit Ter-
neuzen en het Installatie Bu
reau Goes (IBG).
Een extra taak die vanaf 1984
werd ingeleid met de bespre
kingen over de plaats waar de
nieuwe operatie-afdeling zou
moeten worden gebouwd. „Bij
de bouw van de polikliniek
was al een lift gemaakt ten be
hoeve van de OK-afdeling die
later bovenop het gebouw zou
komen. Maar tijdens de be
sprekingen kwamen we tot de
conclusie dat het toch beter zou
zijn de nieuwe operatie-afde
ling aan te bouwen achter de
huidige OK, boven de centrale
hal van het ziekenhuis. Dat
had als voordeel dat er meer
ruimte was. De oude OK-ruim-
te zou gebruikt kunnen worden
voor nevenruimtes zoals een
uitslaapruimte voor geopereer
de patiënten, een artsenkamer,
een koffiekamer".
De architect en de adviseurs
die de nieuwe afdeling ont
wierpen hielden volgens De
Jonge terdege rekening met de
wensen en opmerkingen van de
mensen 'uit de praktijk'. „Als
de opmerkingen waarmee je
kwam maar goed onderbouwd
waren werd er naar ge
luisterd".
Zo zijn via adviezen van De
Daar kan een compleet inge
richte ambulance worden be
zichtigd. Om 14.00 uur geeft
het Zierikzeese brandweer
korps op een veld bij het zie
kenhuis een demonstratie
waaraan ook leden van de Lo-
tusgroep deelnemen.
Op het hele uur (van 11.00 tot
16.00 uur) verzorgt een van de
in totaal vijf fanfarekorpsen
afkomstig van Schouwen-Dui-
veland een muzikale rondgang
om het Zweedse Rode Kruis
Ziekenhuis en het verpleeghuis
Corneliastichting dat daar
naast ligt.
Via de ziekenomroep Nomen
Nescio worden de patiënten in
het ziekenhuis en het verpleeg
huis de hele dag op de hoogte
gehouden van de gebeurtenis
sen tijdens de open dag.
Jonge voor de operatie-afde
ling en de afdeling speciale
zorg twee aparte- in plaats van
een gezamenlijk airconditio
ning systeem geïnstalleerd.
„De temperatuur op een ver
pleegafdeling moet meestal ho
ger zijn dan in een operatie-af
deling. Dat is moeilijk te reali
seren met een gezamenlijk sy
steem".
Als technische man was De
Jonge ook een felle tegenstan
der van wandcontactdozen in
de operatiekamers. „Je breekt
er je nek over als al die snoeren
op de vlo.er liggen". Daar zal
het OK-personeel de kans niet
voor krijgen, want in de opera
tiekamers zit maar een wan
dcontactdoos ten behoeve van
de werksters. Alle' aansluitin
gen voor elektrische appara
tuur en medische gassen die bij
een operatie nodig zijn zijn op
genomen in zuilen die vanuit
het plafond komen.
Tijdens de verbouwing was De
Jonge dagelijks bij de werk
zaamheden te vinden. „Het
was technisch gezien een inge
wikkelde klus. In de operatie
afdeling is alle moderne tech
niek verwerkt die je maar den
ken kan. Daarvoor was onder
meer 8000 meter elektrokabel
en 700 meter koperen buis no
dig".
De Jonge kijkt er met genoe
gen op terug dat hij daaraan
ook een bijdrage heeft kunnen
leveren. „Als ik in Zierikzee
kom zal ik met genoegen naar
het gebouw kijken". Want met
het gereedkomen van de ver
bouwing, komt niet alleen een
einde aan die extra taak die de
chef Technische Dienst de afge
lopen jaren vervulde, maar aan
de hele arbeidsperiode van De
Jonge. Per een mei maakt hij
gebruik van de VUT.
Tot maart werkte Lossie als
hoofd van de anesthesie- en re-
covery-afdeling in het Ooster-
scheldeziekenhuis in Goes. Een
baan die hij nu gaat combine
ren met het leidinggeven aan
de ongeveer 15 operatie-assis
tenten die in het ziekenhuis te
Zierikzee werken. „Ik ben voor
deze functie gevraagd omdat
het de bedoeling is om alle
werkzaamheden in de zieken
huizen in Goes en Zierikzee
(die samen de Stichting Ooster-
scheldeziekenhuizen vormen,
p. A. Hellingman is een van de
twee chirurgen die in het
Zweedse Rode Kruis Zieken
huis hun vaste stek hebben.
Sinds het begin van de verbou
wingswerkzaamheden, in juli
1990, opereert hij in een nood
gebouw dat bestaat uit twee
containers die tegen het zieken
huis zijn aangezet. Hoewel de
ze ruimte voldoet aan alle ele-
red.) zoveel mogelijk te inte
greren, bij elkaar te voegen.
Door het vertrek van het voor
malige hoofd van de Zierikzee
se operatie-afdeling, R. van der
Neut naar Roosendaal ont
stond daarvoor weer een nieu
we mogelijkheid".
De nauwe samenwerking zal
volgens Ton Lossie ook vorm
krijgen door het uitwisselen
van OK-personeel. „Ik zal aan
de operatie-assistenten uit Zie
rikzee ook wel eens vragen of
mentaire eisen van steriliteit
en andere veiligheidsmaatre
gelen die aan een operatie
ruimte worden gesteld, bete
kende dat toch ruim acht
maanden improviseren.
„Improviseren is van oudsher
verbonden met chirurgie. Dat
komt omdat chirurgie in de
oorlog is ontstaan toen bij be-
ze een dagske in het ziekenhuis
in Goes willen werken, en om
gekeerd".
Een uitwisseling die ook te ma
ken heeft met de tegenwoordi
ge schaarste aan operatie-assis
tenten. De Stichting Ooster-
scheldeziekenhuizen heeft nog
steeds vacatures voor dat soort
personeel. Het tekort wordt
volgens Lossie opgevangen
doordat het huidige personeel
overuren draait.
Als hoofd van de operatie
afdeling is het zijn taak om er
voor te zorgen dat voor de ge
plande operaties de nodige fa
ciliteiten en voldoende perso
neel aanwezig is. Hij is daarom
'stiktevreden' met de nieuwe
operatie-afdeling die vrijdag
officieel wordt geopend. „De
oude afdeling had ook wel zijn
charmes, maar op een gegeven
paalde wonden direct moest
worden ingegrepen omdat de
patiënt anders zou sterven. De
uitspraak dat met een mes en
een vork kan worden geope
reerd klopt ook wel. Maar dan
praat je wel over de meest pri
mitieve vorm van opereren. Te
genwoordig zijn zeer geavan
ceerde technieken nodig om .te
opereren op het medische ni
veau dat in de moderne wester
se wereld mogelijk is gewor
den".
Het Zweedse Rode Kruis Zie
kenhuis was het eerste zieken
huis in Zeeland waar gebruik
werd gemaakt van een van die
nieuwe technieken. Sinds vo
rig jaar opereert men via endo
scopic. Een techniek die voor
moment is zo'n ruimte en de in
richting ervan achterhaald".
De hoofdverpleegkundige is
ervan overtuigd dat het voor de
operatie-assistenten ook veel
prettiger werken zal zijn op de
nieuwe OK in Zierikzee. „Het
is allemaal veel overzichtelij
ker en ruimer. Dat bevordert
het zorgvuldig werken, de eer
ste vereiste voor een operatie
assistent".
De operatie-assistenten be
staan uit drie groepen. De
recovery-verpleegkundigen die
in de uitslaapkamer op het OK
de patiënten in de gaten hou
den die pas zijn geopereerd. De
chirurgische assistenten die de
chirug assisteren bij de opera
tie zelf en de anesthesie-assis-
tenten die tijdens de operatie
de patiënt bewaken om te kij
ken of alles dat verband houdt
met de narcose of plaatselijke
verdoving goed gaat.
De diverse operatie-assistenten
hebben volgens Lossie de gele
genheid gehad om mee te den-
de patiënt het voordeel heeft
dat geen grotere operatiewon-
den meer hoeven te worden ge
maakt. Er blijft maar een
klein litteken achter en men
hoeft maar twee a drie dagen
in het ziekenhuis te worden op
genomen.
Dat komt omdat de chirurg
zijn ingreep verricht via een
buisje, een scoop die in het li
chaam wordt gebracht. Op een
beeldscherm ziet de arts de
binnenkant van het lichaam en
de werkzaamheden die hij
daar via de scoop uitvoert.
Die geavanceerde en kostbare
apparatuur moest de afgelopen
maanden steeds heen en weer
worden gebracht tussen de
container-operatiekamer en de
diverse vertrekken in het zie
kenhuis waar zij werd opge
borgen. In de containers was
slechts ruimte voor een opera
tiekamer en helemaal geen
ruimte voor het opslaan van
grotere apparatuur.
ken over een effectieve inde
ling en inrichting van de nieu
we OK. „De reacties op de
nieuwe afdeling zijn heel posi
tief. We zouden er nog liever
vandaag dan morgen begin
nen".
Maar eerst moet men zich nog
even behelpen met de contai
ner die tijdens de bouwperiode
als operatiekamer werd ge
bruikt.
„Een noodoplossing, die veel
extra heen en weer geloop met
zich meebracht", aldus Ton
Lossie. Toch is er in de afgelo
pen maanden door het OK-
personeel niet veel gemopperd
vindt hij. „We wisten dat de
verbouwing overlast zou ge
ven. Dat hoort er bij".
Naar verwachting zal men in
de eerste week van mei kunnen
gaan werken in de nieuwe OK.
„Na de open dag moet alles
weer grondig worden schoon
gemaakt. Daarna worden er
kweken gemaakt en als het
sein veilig wordt gegeven kan
de OK worden ingericht".
„Ja, we hebben heel wat moe
ten schipperen tijdens de ver
bouwing". Het kon allemaal
net, maar het gaf veel onge
mak. Alleen door de enorme
inzet van het OK-personeel
hebben we kunnen voorkomen
dat er wachtlijsten ontston
den", aldus Hellingman.
Hij is er dan ook van overtuigd
dat de verhuizing naar de nieu
we operatie-kamer begin mei
een enorme verandering zal ge
ven. „Als ik zie wat ons dan
aan faciliteiten wordt geboden
denk ik dat we nauwelijks
meer wensen kunnen hebben".
Als voorbeeld noemt de chi
rurg de ruime vertrekken die
men ter beschikking krijgt.
„Een van de twee operatieka
mers heeft een oppervlakte
van 42 vierkante meter. Dat is
vooral gemakkelijk bij het be
handelen van botbreuken om
dat je daarbij tijdens de opera
tie vaak grote apparatuur no
dig hebt. Röntgenapparatuur
en apparaten om botten in de
juiste stand te rekken".
Heel prettig vindt de chirurg
ook dat op de nieuwe OK zo
veel apparatuur zit inge
bouwd. „Er hoeven bijna geen
apparaten meer op de vloer te
staan. Alles komt vanuit de
wanden en het plafond", ook
verheugt hij zich op de nieuwe
operatielampen die op de afde
ling komen. „Dat moet iets ge
weldigs zijn. Het is het aller
nieuwste op dat gebied, ze
schijnen een geweldige hoe
veelheid licht te geven".
Hoewel het ook in de afgelopen
maanden allemaal goed is ver
lopen is Hellingman er van
overtuigd dat de goede omge
ving er aan bijdraagt dat er be
ter wordt gewerkt. „Dat is heel
belangrijk, want tegenwoordig
is de produktiviteit, het aantal
operaties veel groter. Een pa
tiënt wordt vaker even onder
narcose gebracht voor een on
derzoek waarmee de juiste di
agnose kan worden gesteld".
ZIERIKZEE - „Soms sta je vijf uur achter elkaar in
de operatiekamer. Dan is het heerlijk om tussendoor
eens even naar buiten te kunnen kijken. Ik vind het
verschrikkelijk om in een soort tombe zonder ramen
te werken, om helemaal geen contact met buiten te
hebben. Daarom vind ik het heerlijk dat je vanuit
een van de nieuwe operatiekamers een prachtig uit
zicht hebt op het silhouet van Zierikzee".
