'Vroeger was het strao-feest
op maandag en bij laag water'
Nog geen maatregelen in
J. J. Boeijesweg verwacht
F DE EERSTE TWEE
WEKEN GRATIS
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
O 2
Geen hardere muziek
in Bruse jeugdsoos
SAMAN BV
L
Schrijf-
avonden
Amnesty
Diefstal
bromfiets
Design in rotanmeu
beien? Rohé, te zien
in Zonnemaireü
79-jarige M. C. Geleijnse doet voor de 57e keer mee aan strao-feest
in Burgh-Haamstede
Tenzij er wat meevallers zijn voor Westerschouwen
Later weer regen
3
7
VERBOUWING
ENQUÊTE
TUSSENBALANS
PRESTATIES
Airconditioning
Sanitair
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 19 MAART 1991
147e JAARGANG NR 24917
O
O
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
NIEUW-HAAMSTEDE - Hij ontbreekt op bijna geen enkel strao-feest. Dat
houdt in dat hij in deze tijd van het jaar wekelijks in een ander dorp met zijn
zwarte ruiterjasje aan op een versierd paard in de ruiterstoet rijdt. Vaak met in
zijn hand de toeter die aangeeft dat hij de straoruiterstoet aanvoert. Een rui
terstoet die tegenwoordig vooral bestaat uit jeugdige paardenliefhebsters op
manegepaarden. Maar volgens de 79-jarige M. C. Geleijnse uit Nieuw-
Haamstede doet dat geen afbreuk aan het folkloristische gebruik van het strao-
rijden. „Toen ik jong was reden we tijdens het straofeest met witte broeken aan
op de ongezadelde koudbloedpaarden die indertijd werden gebruikt bij het be
werken van het land. Maar eeuwen geleden werd het straorijden ook al gedaan
door de Germanen. Die hadden daarbij heus geen witte broeken aan. En koud
bloedpaarden waren er in die tijd ook niet want dat is een fokprodukt dat pas
zo'n 100 jaar oud is".
Daarom deert het de hoogbe
jaarde paardenliefhebber en
straorijder niet om op zijn leef
tijd tussen de jeugdige strao-
ruiters te rijden. ,,Ik voel me
nog niet zo oud als ik ben. Dit
jaar rijd ik voor de 57e keer
mee in Burgh-Haamstede en
ook bij de strao-feesten in de
andere dorpen rijd ik zoveel
mogelijk mee. Ik houd van
paardrijden en het is mijn stre
ven om het strao-feest te hand
haven. Het is een stukje folklo
re waarvoor bij veel mensen
belangstelling bestaat".
Hoewel hij al zo'n 20 jaar was
toen hij voor het eerst mocht
deelnemen aan het straorijden,
herinnert Geleijnse zich vanaf
jeugdige leeftijd die folklo
ristische dag in zijn geboorte
dorp Haamstede. „Vroeger wa
ren het uitsluitend koudbloed
paarden die deelnamen aan het
strao-feest. Plus een enkel
koetspaard van een hereboer.
Die paarden werden bereden
door boeren, boerenzoons en
knechten. Mijn vader was
koopman. Hij had een winkel
met manufacturen en kolonia
le waren aan de Ring. Tb en ik
heel klein was had hij ook een
paard om de dogkar te trekken
waarmee hij zijn waren uit
ventte, maar toen ik groter was
niet meer. Dan ging ik met een
kameraad alle boerderijen
langs om te vragen of we een
paard mochten gebruiken voor
het straorijden, maar dat
mocht natuurlijk niet".
Op zijn 20e kreeg Geleijnse
verkering met een boerendoch
ter wiens ouders paarden had
den. ,/Iben was het helemaal
feest natuurlijk. Ik mocht een
paard gebruiken waardoor ik
voor de eerste keer kon mee
doen aan het straorijden".
Zolang Geleijnse zich kan her
inneren wordt het strao-feest
in Haamstede zeven weken
voor Pasen gehouden en dat in
Renesse acht weken voor Pa
sen. „Die strao-feesten op de
andere dorpen zijn pas later
ontstaan". Voor de oorlog werd
het strao-feest altijd op maan
dag gehouden op een tijdstip
dat het laag water was. „Dan
reden we met de paarden be
hoorlijk ver het water in".
Geleijnse herinnert zich dat
die maandag vroeger een echte
familiedag was. „Dan gingen
de mensen bij elkaar op fami
liebezoek en in de café's was
het de hele dag dansen. Van 's
morgens 9.00 uur tot in de klei
ne uurtjes". De straoruiters
verzamelden zich, afhankelijk
van de waterstand van de zee,
ook al 's morgens vroeg op de
brink in Westenschouwen.
Ruzie
„Dan werd nog wel eens ruzie
gezocht over wie voorin de
stoet mocht rijden. Maar daar
hebben we een stokje voor
gestoken door te bepalen dat
dat de oudste in jaren mocht
M. C. Geleijnse: Vroeger werd nog wel eens ruzie gemaakt over wie voorop mocht rijden in de
straoruitersstoet. (Foto: Joop van Houdt).
zijn. Die koos dan een maat die
naast hem mocht rijden want
in de ruiterstoet rijdt men al
tijd met twee naast elkaar. Hoe
oud die maat was maakte niet
uit. Achter dat eerste stel reed
de ruiter die de op een na oud
ste was en die köos ook weer
een maat".
De route naar het strand en
langs de café's die dan werd ge
reden. Dat was en is volgens
Geleijnse de essentie van het
folkloristische feest. „En niet
de keuring van de versierde
paarden, het ringsteken of
zelfs de stoelendans met paar
den die daar later is bijgeko
men". Volgens de bejaarde
paardenliefhebber is het van
belang dat die route altijd op
dezelfde wijze wordt gereden.
Dat hoort bij de folklore van
het strao-feest. Het is een hei
dens strandfeest. Strao bete
kent strand. In die straoroute
zijn eeuwenoude gebruiken
verwerkt. Zo rijdt de stoet al
tijd tegen de zon in als men
door de dorpen komt en was
het vroeger gewoonte om twee
keer om de kerk te rijden".
De gewoonte dat de ruiterstoet
wordt begeleid door muziek is
volgens Geleijnse ook al heel
oud. „Dat hoort er bij. Daarom
heeft men na de oorlog een con
cessie moeten doen wat betrefti
de dag waarop het straofeest,
werd gevierd. Men moest over
stappen van de maandag op de
zaterdagmiddag omdat de mu
zikanten geen vrij kregen voor
het evenement. Ze liepen een
gedeelte van hun loon mis als
ze op een werkdag moesten ko
men spelen.
De schröösels die bij het strao
feest worden verkocht herin
nert Geleijnse zich al vanuit
zijn prille jeugd. „Voor de oor
log was er tussen de Kerkring
en de slotmuur van Slot Haam
stede een zandvlakte. Bij het
strao-feest stond daar altijd
een Noordwellenaar met een
hondenkar die olienoten, fri-
kadillen (een soort dadels), si
naasappelen en schröösels ver
kocht".
Ook is het in Burgh-Haamste
de al langere tijd gewoonte om
na de strandrit met de paarden
te hardrijden op de slotdreef
bij Slot Haamstede. Maar als
paardenliefhebber in hart en
nieren doet Geleijnse daar de
laatste jaren niet meer aan
mee. „Bij de restauratie van
het kasteel is op de dreef puin
gestort. Het laagje zand dat
daarover heen ligt is te dun om
veilig te kunnen rijden met
paarden. Wat heb je er aan het
risico te nemen dat het paard
een been breekt".
Zolang zijn gezondheid het toe
laat blijft de bejaarde Nieuw-
Haamstedenaar meedoen aan
het strao-feest in zijn dorp en
de andere dorpen in de omge
ving. Zoals hij ook nog dage
lijks in de weer is in zijn mane
ge. „Ik ben een hele grote die
renliefhebber en vooral paar
den spreken mij aan. Daarom
en vanwege de folklore hoop ik
dat het strao-feest nog lang zal
blijven bestaan".
l
SCHOUWEN-DUIVELAND -
Op initiatief van de groep
Schouwen-Duiveland van Am
nesty International wordt deze
maand op Schouwen-Duive
land weer "een aantal schrijf-
avonden gehouden. Hierbij
staan drie gevangenen cen
traal.
In Roenada zit een 29-jarige
economiestudent al meer dan
drie jaar zonder aanklacht of
proces gevangen. In Cuba zijn
zeven leden van de Beweging
voor Democratische Integratie
veroordeeld wegens 'rebellie'.
En in Iran zit een 70-jarige
journaliste al 8 jaar gevangen
wegens politieke activiteiten
voor de linkse Tudeh-partij.
Op maandag 25 maart kan voor
de vrijlating van deze mensen
worden geschreven van 19.00
tot 20.30 uur in de Gerefor
meerde kerken in Haamstede
en Brouwershaven en in het
woonhuis aan de Baalpapen-
weg 2 te Ouwerkerk. Op dins
dag 26 maart van 10.00 tot 12.00
uur in de bibliotheek in Brui-
nisse en het woonhuis Dr Wort-
manstraat 23 te Noordgouwe,
Op dezelfde dag maar dan van
19.00 tot 20.30 uur kan men te
recht in de Gereformeerde ker
ken in Scharendijke en Nieu-
werkerk. Op donderdag 28
maart kan van 19.00 tot 20.30
uur worden geschreven in de
Prinses Julianaschool te Zie-
rikzee.
BURGH-HAAMSTEDE - De omwonenden van de J.
J. Boeijesweg hoeven er niet op te rekenen, dat bin
nen zeer afzienbare tijd veel aan hun bezwaren ge
daan wordt. Op de weg wordt veel te hard gereden.
Wat wethouder ir C. W. Veerhoek van de gemeente
Westerschouwen betreft kan er misschien in het na
jaar wat gedaan worden „maar dan wel als er wat
meevallertjes zijn voor de gemeente".
Hij antwoordde dit naar aan
leiding van vragen van het
CDA-raadslid A. J. Padmos.
Die deed dat naar aanleiding
van een brief van de omwonen
den, waarin in duidelijke taal
over de lokale ergernis gespro
ken werd. Padmos erkende het
feit, dat de gemeente slechts
beperkte mogelijkheden heeft.
De weg is immers van het wa
terschap.
Verkeersremmende maatrege
len zijn op korte termijn niet te
verwachten. Veerhoek hield de
raad overigens voor, dat zij de
problematiek zelf een minder
hoge prioriteit heeft gegeven in
een eerdere vergadering. Daar
naast is het zo, dat de proble
men op de J. J. Boeijesweg
nauw verbonden zijn met de
Maireweg. Zo snel die verbreed
is, gaat het ook in de J. J. Boeij
esweg een stuk beter.
Desalniettemin vroeg Padmos
het college van burgemeester
en wethouders te bezien of er
dan wellicht op korte termijn
verkeersborden geplaatst kun
nen worden. „Maar ik realiseer
me tegelijkertijd, dat je dan bij
ieder bord een agent neer moet
gaan zetten".
Tijdens de gemeenteraadsver
gadering werd ook gesproken
over het behoud van de basis
scholen in de kleine kernen Se-
rooskerke en Noordwelle. On-
derwijs-wethouder G. J. W. van
der Salm zei nog geen enkele
zekerheid te hebben dat beide
scholen kunnen blijven be
staan. Hoewel het met Seroos-
kerke beter lijkt te gaan dan
met Noord welle, is het toch
denkbaar dat beide scholen
zouden kunnen verdwijnen.
Van der Salm pleitte voor het
in de arm nemen van een ex-
t'ern bureau, dat móet gaan on
derzoeken wat de potenties van
beide dorpen zijn. Mogelijk dat
er over een fusie gesproken
moet worden en dan wil de ge
meente weten in welk dorp de
school zou moeten kunnen ko
men. Datzelfde geldt wat hem
betreft in zekere zin ook voor
Renesse en Haamstede.
Maar als een (of meerdere) van
de kleine kernen zijn school
Ir. C. W. Veerhoek: ,,De raad
heeft de prioriteiten vastge
steld".
verliest, wil Van der Salm toch
de mogelijkheden bekijken om
onderwijsactiviteiten te hand
haven. Hij noemde het denk
baar, dat Koninginnedag bij
voorbeeld door de scholen ge
vierd wordt in alle dorpen. Op
die manier blijven er dorpsac
tiviteiten, die de leefbaarheid
in de kleine kernen moeten ga
randeren.
Van der Salm kreeg de steun
van de raad met 'zijn' voorstel
om te gaan onderzoeken of er
behoefte bestaat aan een ste
denband met het Tsjechische
Namestovo. Een Wester-
schouwse delegatie heeft van
de gemeenteraad toestemming
gekregen om af te reizen naar
Namestovo. Wanneer dat in de
planning staat is vooralsnog
onduidelijk. Duidelijk is wel,
dat indien er een stedenband
komt, deze geen jumelage-
achtig karakter zal dragen. In
eerste instantie wordt gedacht
aan het opzetten van stage
plaatsen ten behoeve van het
voormalige Oostblok-land.
ZIERIKZEE - Maandag werd
in Zierikzee een bromfiets ge
stolen. Het voertuig is eigen
dom van J. L. uit Zierikzee.
De diefstal vond plaats in een
half uurtje tijd. Tussen 14.15 en
14.45 uur terwijl de bromfiets
stond geparkeerd in de stalling
bij de bibliotheek aan de Ha-
ringvlietstraat in Zierikzee.
Het voertuig was niet afgeslo
ten.
Het is everi moeilijk ongelijk te krijgen tegenover zichzelf als gelijk
tegenover anderen. Lemesle
HET WEER
Vannacht vooral in het noorden
enkele opklaringen en een mini
mumtemperatuur van ongeveer 6
graden. Overdag half tot zwaar
bewolkt en vooral in de middag en
avond weer regen. Middagtempe-
ratuur ongeveer 13 graden.
De ver- en nieuwbouw van het Ouwerkerkse dorps
huis is begonnen.
Een enquête moet uitwijzen hoe ouderen denken over
voorzieningen en de voorlichting daarover.
De financiële mogelijkheden van Zierikzee verminde
ren als gevolg van de Tussenbalans.
De turnsters van Delta Sport leverden hoopvolle pres
taties tijdens de Grand Prix.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Uitspraak Raad van State: Eerst isoleren
BRUINISSE - Via een uitspraak van de Raad van
State is bepaald dat in de Bruse jeugdsoos De Pul
geen muziek mag worden gemaakt die harder klinkt
dan het normale huiskamerniveau.
De Pul had van de gemeente
Bruinisse een vergunning ge
kregen om vijf keer per jaar in
de jeugdsoos muziek met een
hoger aantal decibels te mogen
maken. Op die manier kon men
vijf keer per jaar een muziek
band live laten optreden in de
soos.
Omwonenden van de jeugd
soos, het echtpaar C. Pet dat in
het verleden vaker klaagde
over geluidsoverlast vanuit de
Pul, zagen dat niet zitten en
gingen tot bij de Raad van Sta
te in beroep tegen de vergun
ning waarmee vijf keer per
jaar meer geluid zou mogen
worden gemaakt in de soos.
In een uitspraak, die maandag
bekend werd, stelde de Raad
van State hen in het gelijk. De
vergunning die de gemeente
Bruinisse had toegekend, werd
vernietigd. De Raad stelde dat
pas weer over een dergelijke
vergunning kan worden ge
praat wanneer het gebouw van
de Bruse jeugdsoos degelijk is
geïsoleerd.
Volgens bestuurslid van de
jeugdsoos, D. Spelt is er weinig
zicht op dat dat kan gebeuren.
„Isolatie zou zoveel kosten aan
materiaal en manuren, daar
hebben wij als soos geen geld
voor". Spelt is van mening dat
de jeugdsoos door de uitspraak
van de Raad van State ontzet
tend wordt beknot. „Hierdoor
kunnen we als soos geen muzi
kale activiteiten ondernemen.
Het is voor de jeugd niet accep
tabel wanneer in een jeugdsoos
uitsluitend muziek op huiska
merniveau gedraaid mag wor
den. Als er nooit eens een band
mag optreden".
Het bestuur van de jeugdsoos
is nog bezig met het bestuderen
van de uitspraak van de Raad
van State. „Samen met een ad
vocaat willen we bekijken wat
er mogelijk nog aan te doen
is", aldus Spelt. Het dagelijks
bestuur van de gemeente Brui
nisse was vanmorgen, dinsdag,
niet bereikbaar voor commen
taar op de uitspraak van de
Raad van State.
Advertentie
Voor:
naar:
Constructeurs/
Installateurs
Julianastraat 40
4301 NC Zierikzee
Telefoon 01110-12647
Al het nieuws van Schouwen-Duiveland in de bus.
JA, ik wil een kwartaalabonnement a f 45,—
jaarabonnement a f 169,—
en ontvang de Zierikzeesche Nieuwsbode de eerste twee
weken gratis.
Ik betaal nog niet, maar wacht eerst uw bericht af.
naam*
adres
postcodeplaats:
telefoon handtekening:...
Zend de bon in open envelop zonder postzegel naar
Zierikzeesche Nieuwsbode abonnementenadministratie,
Antwoordnummer 12, 4300 VB Zierikzee.