Vijfde leef baarheids wedstrijd
?Een kern waar pit in zit'
Sportzaal komt van de grond
Nieuwe cursussen Zeeuwse
Volksuniversiteit
op Schouwen-Duiveland
Muren woonzorgproject overeind
Een prijs voor buren die samenwerken
Miljoen voor
onderzoek
naar
koeiengekte
In gebouw Rijksscholengemeenschap
Professor Zeeman
4
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
ZIERIKZEE - Tot en met 31 maart 1991 kan worden
ingeschreven voor 'Een kern waar pit in zit'. Het
gaat om de leefbaarheid in stadswijken en dorpen.
Iedere groep die zelf zijn woonomgeving wil verbe
teren, kan meedoen. Dat betekent, dat zo'n groep
zelf een project kiest en het zelf uitvoert. Wordt het
zelf gekozen doel bereikt, geeft de Heidemaatschap
pij daarvoor een prijs: het predikaat 'Een kern waar
pit in zit' met 1000,-. 'Een kern waar pit in zit'
wordt georganiseerd door de Koninklijke Neder-
landsche Heidemaatschappij.
De Koninklijke Nederlandsche
Heidemaatschappij wil graag,
dat de woonomgevingen goed
worden. Daarom zet zij 'Een
kern waar pit in zit' op. Het
gaat erom, dat bewoners zelf
hun eigen omgeving aanvatten.
Ze kiezen zelf een project, want
zij weten zelf het beste waar
mee hun buurt/straat/dorp een
betere plek wordt om te wo
nen, te spelen, te werken, kort
om te zijn. Zij voeren hun pro
ject ook zelf uit. Dit is volgens
de Heidemaatschappij een
doeltreffende manier om een
buurt op peil te houden.
Achtergrond
Volgens de statuten is de Ko
ninklijke Nederlandsche Hei
demaatschappij ideëel gericht,
'vereniging ten algemenen nut
te'. Zij trekt zich de kwaliteit
van de woonomgeving aan, en
wel zonder winstoogmerk.
Daarom 'Een kern waar pit in
zit'. De Heidemaatschappij be
zit aandelen in Heidemij Hol
ding NV. Uit het dividend
wordt 'Een kern waar pit in zit'
grotendeels betaald. Daar
naast zijn er anderen die voor
dit project geld over hebben zo
als het Koningin Julianafonds.
Dat er behoefte bestaat aan een
activiteit als 'Een kern waar
pit in zit', blijkt uit de belang
stelling voor eerdere rondes
van 'Een kern waar pit in zit'.
Zo'n vierhonderd groepen
brachten er de moed voor op.
De omstandigheden zijn nu
gunstig. De regering probeert
vorm te geven aan 'sociale ver
nieuwing'. 'Een kern waar pit
in zit' geeft vanaf 1978 aan so
ciale vernieuwing een haiidvat,
ook al bestond toen het woor-
denpaar nog niet.
Samen werken
Meedingen in 'Een kern waar
pit in zit' is niet mis. Immers
het valt niet mee een gewenste
verbetering vorm te geven in
een concreet project. Nog min
der valt het mee een gemaakte
keuze ook daadwerkelijk uit te
voeren. Wellicht is het moei
lijkste wel medestanders te
vinden. Tbch is dit laatste
noodzakelijk, omdat een woon
omgeving bijna per definitie
door anderen wordt gedeeld.
Pas op voor projecten, waar
voor het bestemmingsplan van
de gemeente moet worden aan
gepast. Dat wordt vaak een
zaak van lange adem, te lang.
Bijna altijd komt de gemeente
om de hoek voor vergunningen
en zo. Dan moet er geschreven
en gepraat worden. Als burgers
initiatieven nemen voor hun
woonomgeving, kan de ge
meente daar knap moeite mee
hebben. Het valt voor een ge
meente niet mee verantwoorde
lijkheid uit handen te geven.
Zij is immers aangesteld om de
openbare ruimte te beheren en
te onderhouden. Binnen 'Een
kern waar pit in zit' wordt ove
rigens de gemeente gezien als
een welkome hulp voor de deel
nemers. Wordt echter aan de
deelnemer het project uit han
den genomen, dan is niet vol
daan aan de voorwaarde van
zelfwerkzaamheid, en vervalt
de prijs.
De prijs wordt overigens aan
het eind van de wedstrijdperio
de uitgekeerd. Het is niet zo
iets als een startsubsidie. Wel
licht dat daarvoor de gemeente
wil helpen.
Spelregels
Alleen groepen kunnen deelne
men, individuen niet. Het pro
ject moet de plaats dienen,
moet voldoende voorstellen en
moet concreet zijn. Het laatste
wil zeggen, dat resultaten dui
delijk te zien moeten zijn. Van
een omvangrijk project mogen
ook één of meer delen meedin
gen. De kern mag niet te groot
zijn, opdat de zelfwerkzaam
heid en de betekenis van de ge
deelde leefomgeving niet in het
gedrang komen. Een project
moet worden afgewerkt in de
gestelde periode: voorjaar 1991
-zomer 1992.
Een jury neemt de uitgangssi
tuatie op en toetst, of aan de
voorwaarden wordt voldaan:
groep, gericht op de plaatselij
ke leefbaarheid, grootte van de
kern, gewicht van het project.
De jury probeert vooral te
voorkomen, dat achteraf mis
verstanden blijken over de ge
wenste eindsituatie. Dezelfde
jury beoordeelt aan het eind
van de wedstrijd de resultaten.
Wat er aan de leefbaarheid ge
daan kan of moet worden, ma
ken de bewonersgroepen uit
wijken, buurten en dorpen zelf
uit. De Heidemaatschappij
schrijft de inhoud van een pro
ject niet voor behalve, dat het
moet slaan op de plaatselijke
leefbaarheid. Dat wil niet zeg
gen, dat de Heidemaatschappij
geen wensen zou hebben. Bij
zonder welkom zijn projecten
ter oplossing van plaatselijke
milieuproblemen. Een tweede
wens is een grotere belangstel
ling vanuit stadswijken en dan
vooral uit het westen van Ne
derland.
Prijzen
'Een kern waar pit in zit' is
niet een wedstrijd met slechts
één winnaar en een lange reeks
verliezers. De deèlnemersgroe-
pen spelen niet tegen elkaar.
Nee, ze gaan als het ware een
weddenschap aan met de Hei
demaatschappij. „Kijk, Heide
maatschappij, dit of dat gaan
we zus of zo aanpakken". De
Heidemaatschappij antwoordt
daarop: „Als jullie je woord
houden, stellen wij daar een
prijs tegenover".
Er zijn aan het eind net zoveel
winnaars als er geslaagde pro
jecten zijn. De prijs is het pre
dikaat 'Een kern waar pit in
zit' in de vorm van een certifi
caat en een geldprijs van
1000,-.
Wie met tegenslag te maken
krijgt en daardoor niet het be
loofde resultaat haalt, kan een
aanmoedigingsprijs van 500,-
krijgen.
Tien bijzondere projecten wor
den extra beloond met een tro
fee, waarbij 1500,- hoort.
Hiervoor geldt wel de traditio
nele betekenis van het woord
wedstrijd, onderlinge vergelij
king. De jury zegt daarmee
„Wat een creativiteit" of „Dat
aan zoveel moeilijkheden het
hoofd is geboden".
Op 31 maart 1991 sluit de in-
schrijfperiode. Vouwbladen
liggen in de openbare biblio
theken en de gemeentelijke in
formatiecentra. Informatie
kan natuurlijk ook worden ge
kregen bij de Heidemaatschap
pij-
In het voorjaar van 1991 begint
het onderzoek of de inschrij
vingen voldoen aan de voor
waarden. Voldoen ze, dan wor
den ze formeel toegelaten en
kan de uitvoering van de pro
jecten beginnen.
In de zomer van 1992 komt de
jury voor de tweede keer. Dan
bekijkt ze de resultaten. Aan
de hand van de bevindingen
worden de prijswinnaars vast
gesteld. De prijzen worden uit
gereikt in het najaar van 1992.
Een feestelijke dag, waarop de
deelnemers hun ervaringen
uitwisselen, sluit de vijfde ron
de af. Dan worden ook de tro
feewinnaars bekend gemaakt.
De datum daarvan valt in
maart 1993.
De prijswinnaars van de voor
gaande rondes bieden voor
beelden te over van mogelijke
projecten. De schakering erin
is even veelvormig als er men
sen zijn en woonomgevingen.
Speeltuinen en dorpshuizen
vormen de hoofdmoot. Er
blijkt overigens ook, dat ken
nis van de plaatselijke historie
menigmaal tot de leefbaarheid
wordt gerekend en zorg voor
ouderen, natuur, monumenten.
Een uniek project in de derde
ronde was een alcoholvrije
jeugdsociëteit die de jeugd
werkelijk weet aan te trekken.
Een atletiekvereniging bouw
de zelf haar baan, een ijsver-
eniging haar kantine. Door
burgeressen vervaardigde
wandkleden kwamen in nieu
we raadhuizen te hangen. Woo
nerven zijn ingericht. Vrijwilli
ge molenaars bouwden een
nieuwe, klassieke windmolen.
Peuterspeelzalen en rouwka
mers, de uitersten vinden el
kaar in 'Een kern waar pit in
zit'.
DEN HAAG - De ministeries
van landbouw en van volksge
zondheid hebben ruim een mil
joen gulden beschikbaar ge
steld voor onderzoek naar de
beruchte dierziekte BSE. Deze
ziekte,- ook wel omschreven als
koeiengekte, heeft met name
in Groot-Brittannië en Ierland
veel schade veroorzaakt.
Doel van het onderzoek is te
weten te komen hoe groot de
kans is dat BSE (Bovine Spon
giform Encephalopathy) in Ne
derland de kop opsteekt. Daar
voor wordt onderzocht in hoe
verre de schapenziekte Scrapie
in ons land voorkomt.
Ook wordt bekeken of destruc
tiebedrijven een schakel kun
nen vormen bij de verspreiding
van de ziekte. In Groot-Brit-
tannië wordt er van uitgegaan
dat de ziekte daar is verspreid
via de destructiebedrijven, om
dat besmette kadavers werden
verwerkt tot veevoer.
Het onderzoek wordt uitge
voerd door het Centraal Dier-
geneeskudig Instituut (CDI) in
Lelystad en het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne (RIVM) in Biltho-
ven.
Eén van de cursussen die
maandag 14 januari van start
gaat is de lessencyclus Alterna
tieve geneeskunde. Deze cursus
die door mevrouw I. P. B. Hille-
brand-Danlieux wordt gegeven
bestaat uit acht bijeenkomsten
van elk twee uur die steeds om
19.30 uur beginnen. Het uit
gangspunt van deze cursus is
dat de oorzaken van ziek zijn
niet enkel van lichamelijke
aard zijn. Ook geestelijke en
kosmische oorzaken kunnen
aan het ziektebeeld ten grond
slag liggen: tussen lichaam en
geest bestaat immers een wis
selwerking.
Tijdens de acht bijeenkom
sten besteedt mevrouw Hille-
brand-Danlieux onder meer
aandacht aan het belang van
dromen, de genezende kracht
van kruiden en de homeopa
thie. Ook wordt ingegaan op
verschillende therapieën zoals
de aroma- en edelsteenthera
pie, de kleurentherapie en de
regressietherapie. Door deze
regressietherapie kan men te
ruggaan in zijn jeugd. Het is
soms zelfs mogelijk om beel
den uit een vorig leven op te ha
len. Met deze therapie kunnen
fobieën en trauma's worden
aangepakt.
Computerfreaks en „gewone"
belangstellenden kunnen die
zelfde maandag in het school
gebouw van de RSG aan het
Hatfieldpark aan de slag tij
dens de cursus informatica
voor gevorderden. Deze cursus
die wordt verzorgd door drs J.
T. B. Eggink bestaat uit tien
lessen van elk twee uur. Ook
deze bijeenkomsten beginnen
steeds om 19.30 uur. Deze cur
sus voor gevorderden bevat on
der meer het werken met het
M.S. DOS-systeem en een
WordPerfect 5.0 (tekstverwer
ken voor gevorderden).
Wie liever met zijn handen be
zig is kan zich maandag 14 ja
nuari uitleven in de cursus te
kenen en schilderen die dan
van start gaat. Mevrouw Do
van Rijn zal de cursisten - be
ginners - gedurende een tiental
avonden wegwijs maken in de
fijne kneepjes van het tekenen
en schilderen. Kijken en zien
nemen daarbij een belangrijke
plaats in. Aan de orde komen
zaken als het uitproberen van
materialen, vormen en hun
ruimte en verhoudingen, de
opstelling en tekenen naar
voorwerpen en de verhoudin
gen van het menselijk lichaam.
Deelnemers aan de cursus moe
ten de eerste avond die om
19.30 uur begint zelf materiaal
(tekenpapier en ander mate
riaal naar keuze) meenemen.
Andere benodigdheden wor
den in overleg vastgesteld.
Kiekje schieten
Voor wie fotograferen meer is
dan alleen even een kiekje
schieten geeft fotograaf Leen
Koper een vijftal lessen. Ook
van deze cursus is de eerste les
maandagavond 14 januari en
wel van 19.00 tot 21.00 uur.
In De Schutse in Burgh-Haam-
stede wordt diezelfde maan
dagavond een begin gemaakt
met een kort overzicht van de
geschiedenis van de Sovjet
economie. Een uiterst actueel
onderwerp. Dr S. Knigge zal
tijdens vier bijeenkomsten van
elk twee uur (19.30 tot 21.30
uur) ingaan op de bouwstenen
en het functioneren van de
Sovjet-economie of beter ge
zegd het vastlopen ervan. Om
een zo duidelijk mogelijk
beeld van dit economische stel
sel te krijgen wordt deze inge
deeld in een aantal verschillen
de historische tijdvakken, zo
als de economie ten tijde van
het tsarenbewind, het oorlogs-
communisme, de nieuwe econo
mische politiek onder Lenin,
het economendebat en de pe
riode van de vijf jarenplannen.
Een smaakvol ingericht huis of
living lijkt een makkie maar
blijkt in praktijk toch wel enig
inzicht in kleur, vorm en mate
riaal te vereisen. Gedurende
vijf bijeenkomsten van elk
twee uur licht de heer J. A. B.
den Boer een tipje van de inte
rieursluier op. Deze bijeen
komsten waarvan de eerste
dinsdag 15 januari is gepland,
worden gehouden in 't Lange
Uus aan het Havenpark.
Een echte doecursus is ook de
cursus boekbinden. Deze cur
sus wordt gegeven door M. C.
Coomans en bestaat uit tien
bijeenkomsten van twee uur.
De eerste les is woensdag 16 ja
nuari om 19.15 uur bij drukke
rij Lakenman en Ochtman aan
het Jannewekken. In januari
wordt ook een begin gemaakt
met de cursussen lokaal en re
gionaal historisch onderzoek,
statistiek voor beginners en
belastingaangifte.
De cursus lokaal en regionaal
historisch onderzoek wordt ge
geven door de heren H. Uil
(streekarchivaris) en F. Beek
man (docent) en. begint maan
dag 21 januari. Wie meer aan
de weet wil komen over het
verleden van zijn of haar woon
plaats en regio komt tijdens de
tien bijeenkomsten die deze
cursus telt volop aan zijn of
haartrekken. De lesduuris an:
derhalf uur en de bijeenkom
sten beginnen steeds om 19.30
uur.
Inzicht in de betekenis van de
cijfertaal. Daarvoor biedt de
cursus statistiek voor begin
ners, die door Leen Koper
wordt gegeven een goede gele
genheid. Deze cursus begint
met een kennismakingsavond
op dinsdag 22 januari. Aan
vang van deze avond is om
19.30 uur. De eigenlijke cursus
vangt een week later (dinsdag
29 januari) aan. De cursus be
lastingaangifte die ook dit jaar
weer door mevrouw P. E. van
der Waal wordt verzorgd gaat
maandag 28 januari om 19.30
uur van start. Gelet op het feit
dat de belastingwetgeving nog
al ingrijpend is gewijzigd is de
ze cursus een handreiking voor
het invullen van het aangifte
biljet.
Duits
voor ondernemers
De kennismakingsavond voor
de cursus Duits voor Onderne
mers is maandag 4 februari en
wel om 20.30 uur. In tegenstel
ling tot de andere cursussen die
nagenoeg allemaal in het ge
bouw van de Rijksscholenge
meenschap worden gehouden
is deze kennismakingsavond in
de vroegere Prinses Juliana-
school aan het Jannewekken.
Bij voldoende belangstelling
wordt ook in januari een begin
gemaakt met de cursus kijken
naar en praten over beeldende
kunst na '48. Voor nadere infor
matie en/of opgave kan men
contact opnemen met mevrouw
R. Meintema, telefoon: 01110-
14691.
Siertuin
Het cursusseizoen '90-'91 van
de ZVU wordt op Schouwen-
Duiveland afgesloten met de
cursus Meer plezier van uw
siertuin. Deze cursus wordt ge
leid door mevrouw M. M. Bulk
en wordt gegeven in De Schut
se in Haamstede. De eerste van
de zes bijeenkomsten is woens
dagmiddag 13 maart om 13.30
uur. De lessen duren tot 16.00
uur.
BRUINISSE - De bouw van de sportzaal in Bruinisse verloopt gestaag. Het geraamte van de sport
zaal staat er al. De sportzaal wordt aan het dorpshuis gebouwd en zal via het dorpshuis bereikbaar
worden. In het dorpshuis Zelf zullen er ook enige aanpassingen bewerkstelligd worden zoals het
aanleggen van enkele kleedkamers en er zal een kantine gebouwd worden. De sportzaal zal onder
toezicht beheerd worden door de stichting multifunctioneel centrum Bruinisse. Het is de bedoeling
dat de bouw van de zaal in de maand mei afgerond zal worden. (Foto: Joop van Houdt).
Speelgelegenheid; belangrijk voor de leefbaarheid in een wijk.
BROUWERSHAVEN - Aan de Poortdijkstraat in Brouwershaven wordt hard gewerkt aan de bouw
van een woonzorgproject voor ouderen. Een project dat 29 woningen (waaronder een rolstoelwo
ning), drie garages en een dienstencentrum omvat. Dat laatste om de ouderen die er wonen de aan
vullende zorg te geven die het hun mogelijk maakt om zelfstandig te blijven. De bouw van het
woonzorgproject begon 10 oktober 1990 en zal naar verwachting van uitvoerder A. Koopman op 26
september 1991 helemaal klaar zijn. Op dit moment zijn de ongeveer 15 werknemers van de Wal-
cherse Bouw Unie die aan het project werken bezig met het opmetselen van de muren. Voor de bin
nenmuren van het project worden grote geluid- en warmte-isolerende blokken gebruikt die aan el
kaar worden gelijmd. „We letten er bij de bouw speciaal op dat de ruimten tochtvrij worden". De
gevel van het dienstencentrum wordt opgetrokken uit gele baksteen en de huizen uit rode bak
steen. Naar verwachting van Koopman duurt het metselen en lijmen van de muren ongeveer twee-
ëneenhalve maand. Daarna begint men aan het dak van het woonzorgproject. Een dak dat gedeelte
lijk schuin en plat wordt. Koopman, die zich als uitvoerder van de Nederlandse Bouw Unie altijd
bezig houdt met de bouw van grote gebouwen, is vol lof over het woonzorgproject dat in Brouwers
haven verrijst. ,,Het is een prachtig ontwerp. Alle gebouwen zijn verschillend, maar passen toch
perfect bij elkaar. En ook het materiaal dat we moeten gebruiken ziet er goed uit. Alleen jammer
dat de kozijnen van vurenhout zijn. Dat gaat maar een paar jaar mee. Maar er mag tegenwoordig
geen hardhout meer gebruikt worden om de tropische regenwouden te sparen".
ZIERIKZEE - In het nieuwe jaar 'n cursus gaan vol
gen. Ongetwijfeld zijn er Schouwen-Duivelanders
bij wie dit streven hoog genoteerd staat op het lijstje
met goede voornemens. Niet meer avond in avond
uit voor de buis bivakkeren, maar je kennis vergro
ten of jezelf uitleven met een cursus. Het cursusaan
bod van de Zeeuwse Volksuniversiteit biedt daartoe
alle gelegenheid. Volgende week immers begint er in
het gebouw van de RijksscHolengemeenschap pro
fessor Zeeman in Zierikzee een serie nieuwe cursus-