Vergeetachtigheid is niet
hetzelfde als dement zijn
Werkgroep presenteert folder
vergeetachtigheid en dementie
Stafmensen politie betwijfelen
noodzaak van externe bijstand
WATERSTANDEN
Dementie heeft verschillende oorzaken
Vrijwilligers
gevraagd voor
wilgen knotten
Politiemanagement Zeeland doorgelicht
ZIERIKZEE - Wat is het verschil tussen vergeetachtig
heid en dementie, door welke oorzaken ontstaan deze
verschijnselen en welke mogelijkheden voor begeleiding
en opvang zijn er? Op deze vragen geeft de nieuwe bro
chure Vergeetachtigheid is nog geen dementie een ant
woord. Deze nieuwe brochure werd maandagmiddag in
de Rabobank in Zierikzee uitgereikt aan een aantal dok
tersassistentes en vertegenwoordigers van kruiswerk en
gezinszorg.
Schouwen-Duiveland, is het eerste
maar waarschijnlijk niet het laatste
project in de „zachte sector" dat met
sponsoring tot stand is gekomen.
dementie aan en zette zij de verschil
lende begeleidingsmogelijkheden op
een rijtje: huisarts, RIAGG, Federa
tie Maatschappelijke Dienstverle
ning, Corneliastichting (dagbehande
ling). De presentatie van de nieuwe
brochure beschouwde ze als een ge
heugentraining zodafze zich in ieder
geval geen zorgen behoefde te maken
over het in de vergetelheid raken van
de brochure.
Het is de bedoeling dat Vergeetach
tigheid is nog geen dementie via de
huisartsen, het RIAGG, de gezins
zorg, het kruiswerk, de Cornelia
stichting en deStichtig Welzijn Oude
ren wordt verspreid onder zelfstan
dig wonende ouderen met vragen
over vergeetachtigheid en dementie.
Daartoe werd maandagmiddag een
eerste aanzet gedaan door werkgroe
plid Rob Vaillant (hoofd dagbehande
ling in de Corneliastichting) die de
brochure overhandigde aan een aan
tal doktersassistentes en vertegen
woordigers van kruiswerk en gezins
zorg. In de hoop dat zij deze folder
verder onder de doelgroep zullen ver
spreiden.
De werkgroep bestaande uit direc
teur A. Schouw van de Corneliastich
ting, de dames I. Dekker (Kruiswerk)
en A. Pols (Federatie Maatschappelij
ke Dienstverlening) en de heren K.
Klungers (RIAGG), B. Geleijnse (Ge
zondheidsdienst Zeeland) en R. Vail
lant (Corneliastichting) had voor de
presentatie van hun geesteskind de
kantine van de Rabobank in Zierik
zee uitgekozen. Dit vanwege het feit
dat de gezamenlijke Rabobanken op
Schouwen-Duiveland de uitgave van
de brochure financieel mogelijk heb
ben gemaakt.
De brochure Vergeetachtigheid is
nog geen dementie is, zo stelde werk
groepvoorzitter Schouw vast eigen
lijk een uitvloeisel van een element
uit de nieuwe regeringsnota Ouderen
in tel. In dit beleidsstuk wordt onder
meer gewezen op het belang van voor
lichting om de kennis over het ouder
worden en verschijnselen die daar
mee gepaard gaan te vergroten.
In zijn toespraak hamerde Schouw
bovendien ook op het belang van de
eerstelijnszorg. Die zorgverlening
aan ouderen zal in de toekomst een
nog belangrijker beleidspunt wor
den. De brochure Vergeetachtigheid
is nog geen dementie, die bedoeld is
voor thuiswonende ouderen op
Ook de volgens Schouw voorbeel
dige' samenwerking tussen de ver
schillende instellingen binnen de ge
zondheidszorg heeft bijgedragen aan
de totstandkoming'van deze brochure
op Schouwen-Duiveland. Schouw
pleitte er in dit verband ook voor dat
de Schouwen-Duivelandse gemeen
ten een poging moeten wagen om tot
één geintegreerd ouderenbeleid te ko
men, zeker waar het kardinale onder
delen van een ouderenbeleid betreft.
Gerontopsychologe dra R. Botte-
ram stond vervolgens stil bij het ver
schijnsel van vergeten. Óp zich is dat
een normaal en zelfs noodzakelijk
iets. Volgens de gerontopsychologe is
vergeten ook onverbrekelijk verbon
den met het ouder worden. Wie op
Schouwen-Duiveland tobt over zijn
vergeetachtigheid kan te rade gaan
bij zijn huisarts of bij de Stichting
Welzijn Ouderen die de oudere op het
bestaan van geheugentrainingen kan
wijzen. Een andere mogelijkheid tot
^begeleiding biedt de dagverzorging.
Aan de hand van een voorbeeld gaf
mevrouw Botteram het verschil tus- Werkgroeplid R. Vaillant reikt de eerste folders uit aan een aantal doktersassistentes en vertegenwoordigers van ge-
sen „gewone" vergeetachtigheid en zinszorg en kruiswerk. (Foto: Joop van Houdt).
ZIERIKZEE - Als mijn bovenkamer maar goed blijft
werken. Wie een oudere vraagt hoe hij het ouder worden
ervaart krijgt dit maar al te vaak te horen. De lichame
lijke ongemakken die het ouder worden vaak met zich
meebrengt worden voor lief genomen maar een aftake
lende geestesgesteldheid blijkt voor de meeste ouderen
een enorm spookbeeld te zijn.
Een naam die je op geen enkele mo
gelijkheid te binnen wil schieten,
boodschappen doen en in de winkel
niet meer weten wat je precies nodig
hebt. Het zijn zo van die vergeetach
tigheden waarvan iedereen zo nu en
dan last heeft en daar is niets veront
rustends aan. Ouderen echter reage
ren op die vergeetachtigheid heel
vaak nogal paniekerig omdat zij die
vergeetachtigheid beschouwen als
het begin van dementie. Vergeetach
tigheid is voor hen dan ook niet al
leen hinderlijk maar ook beangsti
gend. Het is dan ook niet verwonder
lijk dat het voor de eerste geheugen
cursus op Schouwen-Duiveland
storm liep. Die overweldigende be
langstelling leidde er toe dat de eer
ste cursus ver overtekend was.
Verschillend
Ofschoon vergeetachtigheid en de
mentie vaak in één adem worden ge
noemd zijn het twee verschillende be
grippen. Dat blijkt uit de brochure
Vergeetachtigheid is nog geen demen
tie die speciaal voor thuiswonende
ouderen op Schouwen-Duiveland is
samengesteld. Deze wegwijzer bevat
een aantal praktische tips over ver
geetachtigheid en dementie.
Wie ouder wordt vergeet op zijn tijd
weieens wat, omdat door het verou
deringsproces het geheugen en het
leervermogen wat minder worden.
Op zich is dat een natuurlijk proces.
Vergeten hoort bij het ouder worden.
Er zijn echter ook lichamelijke en
psychische oorzaken voor vergeetach
tigheid aan te wijzen. Longziekten en
hartaandoeningen bij voorbeeld kun
nen ertoe leiden dat de hersenen (en
dus het geheugen) onvoldoende zuur
stof en energie krijgen waardoor ver
geetachtigheid optreedt.
Maar ook slecht zien en horen, te
weinig beweging en ongezonde voe
dingsgewoonten (tekorten aan be
paalde voedingsstoffen) kunnen dit
proces bevorderen. Naast fysieke oor
zaken zijn er ook psychische oorza
ken voor vergeetachtigheid. Door bij
voorbeeld ziekte of het overlijden
van de partner kan eveneens vergeet
achtigheid ontstaan. Dit is echter
meestal van tijdelijke aard.
Doordat de kennissen- en vrien
denkring van de oudere zich meer en
meer versmalt komt ook het gevaar
voor eenzaamheid om de hoek kijken
en ook die eenzaamheid blijkt ver
geetachtigheid te versterken. Het on
derhouden en versterken van contac
ten met anderen is voor de oudere
dan ook pure noodzaak.
Een mogelijkheid tot het leggen
van contacten met leeftijdgenoten
bieden de ouderensociëteiten die
overal op Schouwen-Duiveland be
staan. Ook de dagverzorging in de
verzorgingshuizen De Wieken en In 't
Opper is een mogelijkheid om zelf
standig wonende ouderen uit hun iso
lement te halen. Dit is vooral voor ou
deren voor wie deelname aan gewone
activiteiten vanwege het voor hen te
hoge tempo niet meer mogelijk is.
Dementie
Vergeetachtigheid en dementie
worden vaak ten onrechte in één
adem genoemd. Dementie is geen
ziekte, maar een verzamelnaam voor
een aantal verschijnselen met ver
schillende oorzaken. Kenmerkend
voor dementie zijn duidelijk aanwijs
bare geheugenstoornissen. Demente
mensen hebben moeite met het ont
houden van gebeurtenissen die kort
tevoren zijn opgetreden. Ook voor
vallen uit het verleden en vaardighe
den die vroege* zijn geleerd kunnen
niet meer in herinnering worden ge
bracht.
Daarnaast treedt bij dementie nog
een aantal stoornissen op, zoals taal
en denkstoornissen. Zo kan het voor
komen dat een dement iemand niet
meer in staat is om zich in verstaan
bare taal uit te drukken. Het vermo
gen om een situatie te beoordelen
laat vaak ook te wensen over. Verha
len over demente ouderen die zeggen
bestolen te zijn worden nogal eens ge
hoord.
Dagelijks
Wie dement wordt of is ondervindt
altijd problemen met alledaagse be
zigheden waarvoor hij of zij vroeger
de hand niet omdraaide. Het aan- en
uitkleden blijkt niet meer te gaan en
het zetten van bij voorbeeld een kop
je koffie mondt uit in een knoeiboel.
Vaak tot verbijstering van zijn omge
ving blijkt de persoonlijkheid van de
demente oudere veranderingen te on
dergaan. Zo kan een vriendelijk en
meegaand iemand door zijn dementie
agressief en nors worden. Kenmer
kend voor het dementie-syndroom is
dat deze veranderingen optreden bij
mensen met een helder bewustzijn.
Oorzaken
Dementie heeft verschillende oor
zaken. De genoemde verschijnselen
kunnen door de ziekte van Alzheimer
aan het licht treden, maar ook kun
nen meerdere infarcten in de herse
nen (hersenbloedingen) de oorzaak
van dementie zijn. Andere lichame
lijke gebreken (zoals onvoldoende
zuurstof in de hersenen, medicijnver
giftiging, vitaminegebrek en hor
moonveranderingen) kunnen even
eens van invloed zijn op het ontstaan
van dementie.
Daarnaast zijn er nog legio andere
psychische factoren die verschijnse
len tot gevolg hebben die verdacht
veel op dementie lijken. Eenzaam
heid, somberheid, liet verlies van de
partner etc. en het ontbreken van ac
tiviteiten kunnen aanleiding geven
tot pseudo dementie.
Dementie veroorzaakt door de
ziekte van Alzheimer en verschillen
de herseninfarcten is niet met genees
middelen te genezen. Wel kunnen de
gevolgen ervan worden bestreden.
Bij pseudo dementie kan. een veran
dering in het activiteitenpatroon,
steun van de naaste omgeving en der
gelijke de geestelijke achteruitgang
tot staan brengen. Om de gevolgen
van dementie aan te pakken is het
noodzakelijk dat onderzocht wordt
wat de oorzaak van het geestelijk
achteruitgaan van de betrokkene is.
Dement worden is een proces dat
*bij de betrokkene en zijn naaste dfn-
geving veel vragen oproept over on
der meer de gewenste begeleiding.
Daarvoor bestaan verschillende mo
gelijkheden. Het RIAGG (Regionaal
Instituut voor Ambulante Geestelij
ke Gezondheidszorg) begeleidt niet
alleen de demente oudere maar ook
diegenen die hem thuis verzorgen.
Daarnaast kan ter ondersteuning van
de thuiszorg ook een beroep worden
gedaan op de gezinszorg of op de
wijkverpleging.
Voor hen en voor familieleden van
de demente patiënt bestaat op
Schouwen-Duiveland bovendien een
Kontakt gespreksgroep. Tijdens de
bijeenkomsten wordt informatie ge
geven over het verschijnsel dementie,
het omgaan met de demente patiënt
en de verschillende vormen van hulp
die op dit gebied bestaan. Daarnaast
bestaat de mogelijkheid om ervarin
gen uit te wisselen met anderen die in
de zelfde situatie verkeren.
Naast de thuiszorg bestaat er voor
demente ouderen ook de mogelijk
heid om in de Corneliastichting een
dagbehandeling te krijgen. Deze dag
behandeling maakt het in vele geval
len mogelijk om de verzorging thuis
langer vol te houden. Indien die
thuiszorg niet meer mogelijk is kan
na een advies van de Indicatie Com
missie de opname in de Cornelia
stichting (afdeling psychogeriatrie)
volgen.
ROTTERDAM - Oudere Rotterdam
mers gaan leeftijdgenoten helpen
met geheugentraining. Bedoeling
van de training is mensen van 55 jaar
en ouder te leren omgaan met toene
mende vergeetachtigheid. De geheu
gentraining is praktisch van aard en
gericht op alledaagse problemen. De
cursus is een intiatief van organisa
ties uit de gezondheidszorg en het
welzijnswerk en van ouderenbonden.
De Rotterdamse GGD coördineert de
training.
AMSTERDAM - Van de Nederland
se bevolking.staat 70 procent positief
tegenover de vierdaagse werkweek.
Ruim 60 procent is bereid ter finan
ciering van de vierdaagse genoegen
te nemen met minder loonsverho
ging. Dit blijkt uit een onderzoek van
de universiteit van Amsterdam en de
FNV onder ruim 1.600 Nederlanders.
OOSTERLAND/OUWERKERK -
Op zaterdag 15 december gaat een
aantal leden van de werkgroep Ac
tief terreinbeheer van de Natuur- en
Vogelwacht Schouwen-Duiveland
aan de slag om wilgen te knotten die
langs de Lage Rampertseweg tussen
Oosterland en Ouwerkerk staan. Bij
dit werk is iedereen die als vrijwilli
ger wil helpen welkom.
De knotwilgen die daar langs de
kreek staan zijn weer aan hun zeven-
jaarlijkse onderhoudsbeurt toe. Dat
houdt in dat de pruiken van de bo
men worden gekortwiekt. De werk
groep Terreinbeheer doet het werk
om de knotwilg als landschapsele
ment op Schouwen-Duiveland te be
houden. Tevens hoopt men door het
knotten de broedmogelijkheden van
de steenuil en de gekraagde
roodstaart te verbeteren. Mensen die
mee willen helpen met het knotten
van de wilgen worden zaterdag ver
wacht bij de qaravan van de Natuur-
en Vogelwacht die langs de Lage
Rampertseweg klaar staat. Men moet
zelf voor laarzen, regenkleding en
een lunch zorgen. De werkzaamheden
beginnen om 9.00 uur.
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-meteocentrum Zeeland t.o.v. NAP.
Zierikzee
Roompot Buiten
Bruinisse
Wemeldinge
Springtij: 19 december
Actuele informatie over afwijkingen: 06-91122353
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
12 december
11.45
124
05.35
-100
18.05
-134
13 december
00.30
141
06.35
-107
12.45
130
18.55
-131
12 december
10.40
119
05.10
-91
23.15
136
17.20
-125
13 december
11.35
126
05.50
-98
18.00
-124
12 december
11.45
136
05.40
-104
18.05
-139
13 december
00.25
152
06.40
-113
12.45
141
19.00
-138
12 december
11.50
140
05.35
-110
18.05
-144
13 december
00.35
158
06.40
-117
12.55
148
19.05
-143
ZIERIKZEE - De problemen waarmee de rijkspolitie
in Zeeland tijdens de zomerperiode wordt geconfron
teerd worden door de staffunctionarissen van de politie
anders beleefd dan door de groepscommandanten. De
staffunctionarissen zetten vraagtekens bij de noodzaak
van externe bijstand; het versterken van de politiegroe-
pen in recreatiegebieden met politiemensen uit groepen
elders in Zeeland.
Dat blijkt uit een rapport dat werd
opgemaakt naar aanleiding van het
doorlichten van het politiemanage
ment in het district Zeeland. Uit de
interviews die werden gehouden in
het kader van dit onderzoek, bleek
dat de stafmensen de onderlinge bij
stand die binnen het district wordt
gegeven opvatten als een samenwer
kingsprobleem van de groepscom
mandanten'.
Knelpunt
De groepscommandanten zelf noe
men de politiesterkte in de zomerpe
riode een knelpunt. Volgens het rap
port ontbreekt exacte informatie over
de omvang van de werkdruk in deze
periode. Het voornemen bestaat om
in 1991 tot hardere criteria te komen
over een minimum omvang van de ba
sissurveillance.
Uit het rapport blijkt verder dat
een groot gedeelte van de onder
vraagde politiemensen de samenwer
king van rijks- en gemeentepolitic
belangrijk vindt. Over de kwaliteit
van de feitelijke samenwerking die
momenteel plaatsvindt zijn echter
velen in het district Zeeland nega
tief. De helft vindt de samenwerking
ronduit slecht.
Zij signaleren veel knelpunten en
noemen de samenwerking geen voor
beeld voor andere districten. Ook
blijkt uit het rapport dat binnen het
district teleurstelling is over de for
mele samenwerking. Het overleg
loopt langzaam en heelt een sterk po
litiek accent, is de opvatting. De me
dewerkers noemen het een 'bazenpro-
bleem'. Op uitvoerend gebied wordt
over het algemeen goed samenge
werkt tussen rijks- en gemeentepoli
tie is de opvatting.
De doorlichting van het manage
ment van de politie in het district
Zeeland werd verricht door een team
van vijf medewerkers van de stafaf
deling inspectie van het korps Rijks
politie. Het rapport waarin de resul
taten van de enquêtes en interviews
zijn opgetekend omvat ook aanbeve
lingen om via een goede samenwer
king tot een regionaal politiekorps
samen te smelten.
„Onzekerheid, tegenstrijdige be
langen en verstoorde verhoudingen
zijn niet ongewoon bij dergelijke fu
sieprocessen", aldus het rapport.
Men omschrijft dit als problemen die
niet opwegen tegen het omvangrijke
gezamenlijke belang dat de vier ge
meentepolitiekorpsen en het district
van de rijkspolitic in Zeeland bij fu
sie hebben.
„In de nieuwe regio is ieder afhan
kelijk van de ander voor een gezond,
goed functionerend regionaal politic
korps in Zeeland. Zo benaderd zijn de
problemen te relativeren en is geza
menlijke discussie mogelijk", aldus
het rapport.
Tot zaterdag 5 januari
Burgh-Haamstede
Expositie Origami met Kerst in De
Bewaerschole. Dagelijks (niet 's zon
dags) van 13.30 tot 16.30 uur.
Dinsdag 11 december
Zierikzee
Commissie internationale uitwisse
lingen in raadzaal stadhuis. 16.30 uur.
Vergadering Zeeuwse Groentetelers
Organisatie in Huis van Nassau.
19.30 uur.
Bijeenkomst Ondercentrale WD,
Mondragon. 20.00 uur.
Scharendijke
Oprichtingsvergadering ANBO, afde
ling Middenschouwen. In de Put-
meet. 19.00 uur.
Woensdag 12 december
Zierikzee
Kindertheateratelier Zolderkolder.
Zolder obs Binnen de Veste. 13.30 tot
16.30 uur.
Woensdag 12 tot en met
zaterdag 15 december
Zierikzee
Kerstmarkt en expositie Zeeland-
brug 25 jaar in Nieuwe Kerk. Ope
ningstijden: 13.00-17.00 uur en 19.00-
21.00 uur, zaterdagavond is de markt
gesloten.
Donderdag 13 december
Zierikzee
Borstvoedingsinformatie-avond. Ju-
lianastraat 9. 20.00 uur.
Brouwershaven
Gemeenteraadsvergadering begro
ting 1991. Stadhuis. 15.00 uur.
Nieuwerkerk
Raadsvergadering in het gemeente
huis. 20.00 uur.
Vrijdag 14 december
Zonnemaire
Kerstavond van de NBvP-afdeling
Noordgouwe e.a. in dorpshuis. 19.30
uur.
Dreischor
Kerstinstuif. Peuterspeelzaal. Dorps
huis. 16.00 tot 19.30 uur.
Zaterdag 15 december
Zierikzee
Jubileumbijeenkomst Zeelandbrug
25 jaar op Stad Zierikzee. 10.15 uur.
Uitvoering Stichting Dansz in Con
certzaal. 20.00 uur.
Renesse
Kerstcantate door Hervormd Kerk
koor in Nederlandse Hervormde
kerk. 20.00 uur.
Nieuwerkerk
Postduivententoonstelling in Ons
Dorpshuis. 14.00-23.00 uur.
Maandag 17 december
Zierikzee
Schrijf avond Amnesty International.
Prinses Julianaschool, Jannewekken
19. Van 19.00 tot 20.30 uur.
Gemeenteraadsvergadering in stad
huis. 19.30 uur.
Haamstede
Schrijf avond Amnesty International.
Gereformeerde kerk, recreatiezaal.
Van 19.00 tot 20.30 uur.
Scharendijke
Officiële voltooiing herinrichting
dorpskern Scharendijke door gede
puteerde E. Maris-Koster. 15.00 uur.
Brouwershaven
Schrijfavond Amnesty International.
Gereformeerde kerk, Bostonplein.
Van 19.00 tot 20.30 uur.
Zonnemaire
Voorlichtingsbijeenkomst verkeers
maatregelen. Dorpshuis. 19.30 uur.
Dinsdag 18 december
Scharendijke
Schrijfavond Amnesty International.
Gereformeerde kerk, consistorie. Van
19.00 tot 20.30 uur.
Noordgouwe
Schrijfochtend Amnesty' Internatio
nal. Dr. Wortmanstraat 23. Van 10.00
tot 12.00 uur.
Nieuwerkerk
Schrijfavond Amnesty International.
Gereformeerde kerk, zaaltje Bad
huisstraat. Van 19.00 tot 20.30 uur.
Oosterland
Schrijfavond Amnesty International.
Hervormde kerk, consistorie. Van
20.00 tot 21.00 uur.
Woensdag 19 december
Zierikzee
Bijeenkomst Nederlandse Christen
Vrouwenbond afdeling ouderen. In
het Hervormd Kerkcentrum. 14.30
uur.
Nieuwerkerk
Kerstmiddag voor ouderen in Ons
Dorpshuis. 14.00 uur.
Bruinisse
Schrijfavond Amnesty International.
Leeszaal openbare bibliotheek. Van
19.00 tot 20.30 uur.
Afscheidsbijeenkomst brandweer
man M. Haeck. Keldertje Durps'uus.
20.00 uur.
Donderdag 20 december
Zierikzee
Christmas Carols. Nieuwe Kerk.
20.30 uur.
Kerkwerve
Kerstmiddag bij bejaardensoos in het
verenigingsgebouw 't Zuudènde.
14.30 uur.
Zaterdag 22 december
Zierikzee
Ars Musica Kerstconcert. Stadhuis.
20.00 uur.
Burgh-Haamstede
Kerstconcert door damesbarbershop-
groep The New Hope Singers in Slot
Haamstede. 16.00 uur.