'Reilen en zeilen van natuurlijk m-
huishouden moet doenlijk blijven'
9
'Niet iedere gewonde wordt per
helikopter naar Dijkzigt vervoerd'
WKÊmÊË
SAMAN
BV
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Ouwerkerker wil zich helemaal inzetten voor de opzet en exploitatie van een
ecologisch recreatiepark
Zware schade
aan twee
auto's bij
aanrijding
op de Balie
Vrachtwagen
rijdt op
personenauto
Verdeelde reacties op plan helikopterdienst voor het ophalen van zwaar zieke
of gewonde patiënten
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Lang weekend
De FNV-bestuurders Willem Barendse en Dirk
Jeroense zijn van mening dat een vierdaagse
werkweek niet persé een lang weekend bete
kent. (Pagina 2).
Verontreinigingsheffing
Uit de begroting 1991 van het waterschap blijkt
dat de verontreinigingsheffing fors omhoog
gaat. (Pagina 3).
Korenbloem
De restauratie van korenmolen de Korenbloem
in Zonnemaire is begonnen. (Pagina 4).
Driebandentitels
Driebandtitels voor Nico van der Graaf en Ri
chard de Bruin. (Pagina 7).
DONDERDAG 25 OKTOBER 1990
147ste jaargang Nr. 24836
WAARIN OPGENOMEN
(1797 - 1889)
Onder leiding van de natuur kunt gij nooit
dwalen.
Cicero
OUWERKERK - Al ruim tien jaar loopt hij rond met het idee. De kansen dat het gaat
lukken lijken te groeien. Ministers en andere bestuurders die hij erover aanschreef of
aansprak reageren steeds vaker positief op zijn ideeën. De 44-jarige H. van Damme uit
Ouwerkerk wil in het buitengebied van zijn woonplaats een ecologisch recreatiepark
opzetten en exploiteren. Een park met houten chalets met natuurtuinen er om heen,
Een park waarin de water- en energievoorziening en de afvalverwerking zodanig
wordt opgezet dat ze geen schade berokkent aan de natuur. „Ecologie, dat betekent het
huishouden van de natuur. En het reilen en zeilen van een natuurlijk huishouden moet
mogelijk blijven, ook in deze tijd".
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
WILLEMSTAD - Minister Maij-
Weggen van verkeer en waterstaat
heeft er bij de Antilliaanse overheid
op aangedrongen ,,op enigerlei wij
ze" een einde te maken aan het ver
schijnsel „rijbewijstoerisme". De mi
nister kaartte dit aan tijdens een
driedaags werkbezoek aan de Neder
landse Antillen en Aruba.
ZIERIKZEE - De auto van me
vrouw M. C. van der L.-S. moest wor
den weggesleept en ook .de auto van
J. C. B. werd zwaar beschadigd. Dat
was het resultaat van een aanrijding
die dinsdagmorgen plaats vond op de
hoek Balie/Weststraat te Zierikzee.
Het ongeluk gebeurde om ongeveer
8.10 uur. Mevrouw M. C. van der L.-S.
kwam met haar auto vanaf de Balie
en zou op de hoek met de Weststraat
geen voorrang hebben gegeven aan J.
C. B. uit Dreischor die met zijn auto
vanuit de Weststraat kwam aanrij
den. De botsing die volgde kwam zo
hard aan dat de auto van de Zierik-
zeese total loss was en moest worden
weggesleept. Ook de auto van J. C. B.
uit Dreischor werd zwaar bescha
digd.
SCHARENDIJKE - Op de Elker-
zeeseweg nabij Scharendijke reed
dinsdag een vrachtwagen frontaal te
gen een stilstaande auto. De auto
werd daarbij licht beschadigd.
Het ongeluk gebeurde om omge-
veer 14.00 uur toen A. J. de O. uit
Brouwershaven zijn vrachtwagen ter
hoogte van perceel 51 op de Elkerzee-
seweg wilde parkeren voor het laden
of lossen van een lading. Om het
voertuig in een betere positie te ma
noeuvreren reed hij verschillende ke
ren voor- en achteruit. Bij een van die
manoeuvres raakte hij de persone
nauto van J. van R. uit Rotterdam.
Die kwam vanuit de tegenovergestel
de richting over de Elkerzeeseweg en
stond stil om te wachten tot A. J. de
O. zijn auto in de goede positie had.
De Brouwenaar ging er volgens de
politie van uit dat J. van R. wel een
eindje achteruit zou rijden.
De natuur, daar werkt Van Damme
al zijn leven lang in als landbouwer.
Hij werd geboren in Kerkwerve en
runt nu al vele jaren de Huibertus-
hoeve in Ouwerkerk. De manier
waarop tegenwoordig in de land
bouw wordt gewerkt geeft Van Dam
me echter al langere tijd een verve
lend gevoel. „Toen ik van school
kwam hoefde de tarwe nog niet te
worden gespoten. Daarna gebeurde
dat af en toe en later steeds vaker.
Het gaat de verkeerde kant uit met de
manier waarop wij de natuur gebrui
ken. En de rekening daarvan ligt on
der in de zak, als het te laat is".
Keuzes
Dat bewustzijn drong zich steeds
Advertentie
Voor:
Centrale verwarming
Warmwatervoorziening
naar:
Constructeurs/
Installateurs
Julianastraat 40
4301 NC Zierikzee
Telefoon 01110-12647
meer aan de Ouwerkerker op. En het
leidde er toe dat hij als agrariër keu
zes ging maken. „Op een keer moest
ik de grond gaan ontsmetten door
middel van een vat met spul dat zo
giftig was dat je er niet eens aan
mocht ruiken. Dat gif moest je wel
gebruiken om bieten te mogen blij
ven zetten. Daarom besloot ik om een
paar jaar geen bieten meer te verbou
wen". Die twee - jaar kostten Van
Damme zijn bietenquotum; de toe
stemming om bieten te mogen ver
bouwen.
Bij het zoeken naar alternatieven
hiervoor ontstond het idee voor het
opzetten van een ecologisch verant
woord recreatie bungalowpark. Het
plan dat hij indiende bij de gemeente
Duiveland omvatte 180 recreatie-
koopwoningen; houten chalets op
twee kavels grond van respectieve
lijk 10 en 7 hectare. ,,Een recreatie-,
park met respect voor de natuur..
Waar mensen die alles al hebben ge
zien kunnen bijkomen van de opge
klopte levensstijl die wij ons hebben
aangemeten
Het park wordt zodanig opgezet
dat de natuur geen nadelige gevolgen
ondervindt van de bewoning er van.
De zuivering van het afvalwater
wordt bijvoorbeeld in eigen beheer
uitgevoerd. „De bewoners worden
contractueel verplicht orn geen che
mische spullen te gebruiken, maar al
leen natuurlijk afbreekbare stoffen.
Als extra veiligheid wordt achter el
ke toiletpot een ouderwetse septie-
tank geplaatst en achter elke goot
steen een vetvangput. Als extra
veiligheid want die raken verstopt
als je er chemische afvalstoffen in
gooit".
Zuiveren en nazuiveren
Van Damme wil in zijn eco-park
een biologische zuiveringsinstallatie
bouwen waar het afvalwater verder
wordt gezuiverd tot het voor 76 pro
cent schoon is. „Daarna wordt het na-
gezuiverd door het te verspreiden
over een populieren produktiebos
van een hectare, dat ik om het eco-
park heen wil aanplanten. Wanneer
het afvalwater tenslotte in het grond
water terecht komt is het voor 98 pro
cent zuiver en dus niet meer schade
lijk voor het milieu".
Het eigen watersysteem van het
eco-park omvat twee verschillende
watertoevoeren. Het normale lei
dingwater om te drinken. En regen
waterputten van minimaal 6000 liter
waarmee de toevoer van regenwater
wordt verzorgd om te douchen en te
wassen. „Op die manier kan op wa
ter worden bezuinigd zonder dat het
ten koste gaat van het confort".
De houten chalets in het eco-park
zijn gemakkelijk verplaatsbaar en de
wanden, vloer en het dak ervan zijn
voorzien van een 15 centimeter dikke
isolatielaag. „Net zo veel als in het
noorden van Zweden gebruikelijk
is". De kleine ruiten krijgen twee- of
driedubbel glas. Dat alles om de
warmte die wordt verspreid door een
speksteenkachel zo effectief mogelijk
te gebruiken. „Een speksteenkachel
kan op gas of op hout branden. Door
dat hij stralingswarmte verspreidt
wordt niet de lucht, maar de vloer, de
muren en de meubelen in het huis
verwarmd. Dat is de beste warmte
die er is".
Windmolen
Voor de opwekking van de elektri
citeit, die nodig is voor de huishoude
lijke apparatuur, wil Van Damme een
windmolen bij zijn eco-park bouwen.
Ook het huisafval wordt in eigen be
heer gescheiden ingezameld en afge
voerd naar de plaatsen waar het op
nieuw kan worden gebruikt. „Bij
voorbeeld papier, metaal en chemisch
afval".
De huizen in het eco-park worden
zelfs voorzien van air-conditioning.
Uiteraard op een natuurlijke manier.
Via een grondbuis-ventilatie sy
steem, waarop een ven wordt ge
plaatst om de luchtstroom te sturen,
wordt buitenlucht op de juiste tem
peratuur gebracht. „De temperatuur
onder de grond is zomer en winter
zo'n 9 a 11 graden. De buitenlucht die
door die buizen wordt gevoerd neemt
die temperatuur over". Voor de lucht
de huizen ingaat kan er een speciaal
filter voor worden geplaatst om er
schadelijke stoffen uit te halen die
het gevolg zijn van luchtverontreini-1
ging of die hooikoorts veroorzaken.
Om de houten chalets in het eco-
park worden natuurtuinen aangelegd
met daarin oude rassen fruitbomen,
notenbomen en bramenheggen. „Als
de mensen in de natuur komen moet
je ze er ook van laten eten. Dan krij
gen ze er voeling mee".
Recreatie van
de toekomst
Van Damme weet er steeds meer
mensen van.te overtuigen dat recrea
tie op de manier zoals hij voor ogen
heeft met een eco-park, de recreatie
van de toekomst is. „We zullen op die
manier moeten gaan recreëren en le
ven, anders lopen we vast. Dan loopt
het uit de hand met de natuur".
Verwachting tot vrijdagavond:
Af en toe regen
Overwegend veel bewolking en af
toe regen. Minimumtemperatuur om
streeks 7 graden, middagtempera-
tuur ongeveer 14 graden. Zuidoosten
wind, vrij krachtig, aan de kust en op
het IJsselmeer krachtig of hard.
WEERSVOORUITZICHTEN
Verwachting t/m maandag 29 okt.
Zaterdag: Zonneschijn: 20%
Kans op neerslag: 70%
Min.temp.: 9 graden
Middagtemp.: 13 graden
Windkracht: zuid 4
Zondag: Zonneschijn: 10%
Kans op neerslag: 80%
Min.temp.: 8 graden
Middagtemp.: 12 graden
Windkracht: zuidwest 5
Maandag: Zonneschijn: 20%
Kans op neerslag: 80%
Min.temp.: 7 graden
Middagtemp.: 12 graden
Windkracht: zuidwest 6
ZON- EN MAANSTANDEN
26 okt. Zon op 07,24, onder 17.23
Maan op 14.24, onder 22.59
Eerste Kwartier: 26 okt. (21.26)
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - De kans op regen wordt
de komende dagen geleidelijk groter.
Vandaag viel er op enkele plaatsen al
wat regen maar veel stelde dat niet
voor. Morgen passeert een zwakke
storing ons land en is er tamelijk veel
bewolking. Er valt dan opnieuw af en
toe regen maar de hoeveelheden zul
len wederom gering zijn. De middag-
temperatuur wordt ongeveer 14 gra
den. In het weekeinde wordt de
invloed van Oceaandepressies groter
en daarmee worden storingen die ons
land passeren actiever. Er komt dan
meer wind en ook beduidend meer re
gen. Na zondag houdt dit onbestendi
ge weer nog enkele dagen aan.
ZIERIKZEE - „Het zou schitterend zijn als het gebeurt. Ik denk dat vervoer van pa
tiënten naar een academisch centrum een heel goede zaak is. En als dat door de lucht
kan gebeuren gaat het natuurlijk veel sneller". Directeur patiëntenzorg van de Ooster-
scheldeziekenhuizen A. F. R. van Opdorp is een van de mensen die enthousiast zijn
over het voornemen van het Academisch Ziekenhuis Dijkzigt om volgend jaar een heli
kopterdienst te beginnen die in Zuid-west Nederland zwaar zieke of gewonde patiën
ten ophaalt. Vanuit Schouwen-Duiveland moeten jaarlijks enkele tientallen mensen
worden vervoerd naar ziekenhuizen buiten de regio om daar de specialistische medi
sche behandeling te kunnen krijgen die ze nodig hebben.
De directeur patiëntenzorg van de
Oosterscheldeziekenhuizen (waaron
der ook het Zweedse Rode Kruis Zie
kenhuis valt), Van Opdorp ziet wel
voordelen in een helikopterdienst va
nuit Dijkzigt. „Het is schitterend dat
er een dergelijke voorziening komt.
Het gaat natuurlijk wel om het ver
voer van patiënten waarvoor hier in
de directe omgeving niet de medische
voorzieningen aanwezig zijn die ze
nodig hebben. Zo'n helikopterdienst
betekent niet dat voortaan iedereen
die op straat een ongeluk krijgt per
helikopter naar Dijkzigt wordt ver
voerd. Het gaat om patiënten met bij
voorbeeld ernstig schedelletsel, er
nstige brandwonden of toxicaties.
Hoe sneller en rustiger die kunnen
worden getransporteerd, hoe beter
het is. Want tijdens het vervoer zijn
zulke patiënten toch uiterst kwets
baar. En het vervoer over de weg
duurt steeds langer door de toene
mende drukte en de files".
Volgens Van Opdorp hebben de
Oosterscheldeziekenhuizen reeds er
varing met transport van patiënten
per helikopter doordat al langere tijd
een 'luchtlijn' bestaat naar het So
phia kinderziekenhuis in Rotterdam.
Voor het vervoer van pasgeboren ba
by's die intensieve verpleging nodig
hebben. „Dat bevalt prima".
Volgens het hoofd van de afdeling
Spoedeisende Hulp van Dijkzigt drs
F. L. P. A. Rutten is het in zo'n geval
beter om de behandeling van zwaar
zieke en zwaar gewonde merjsen va
naf het begin door specialisten te la
ten gebeuren. „EHBO'ers en
assistent-artsen onderschatten vaak
de ernst van de toestand waarin een
patiënt zich bevindt. Daardoor slaan
ze pas alarm als het te laat is, bijvoor
beeld als de patiënt plotseling be
wusteloos wordt. Een meer ervaren
arts ziet dat aankomen en kan zo
doende veel narigheid voorkomen".
Narigheid die de gemeenschap ook
veel extra geld kost. „We kunnen be
ter 4.000 gulden betalen om een pa
tiënt zo snel mogelijk per helikopter
naar een academisch ziekenhuis te la
ten vervoeren, dan achteraf 100.000
gulden vanwege blijvende invalidi
teit". öaarom is volgens Rutten niet
alleen de patiënt, maar ook de verze
keraar en het ziekenhuis zelf gediend
bij een helikopterdienst. Het is de be
doeling dat de voorziening wordt
gesponsord door een verzekeraar en
dat de luchtlijn op den duur vier
vijf helikopters zal omvatten.
Verpleegkundig directeur van de
ambulance Dienst Bruinisse, A. Sale-
mink ziet het plan van het Dijkzigt
Ziekenhuis nog niet zo een twee drie
zitten. „Hier op Schouwen-Duive
land, waar het vaak hard waait, kan
zo'n helikopter lang niet altijd vlie
gen. En ook 's nachts kan dat moei
lijk zijn vanwege de donkerte. Er is
een enorme verlichting nodig om zo'n
helikopter te kunnen laten landen".
Volgens Salemink ,zijn in het
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis hele
goede artsen. „Men heeft zelfs het
plan om een traumateam op te rich
ten. De afstand van Schouwen-Duive
land naar Rotterdam is zo klein dat
een patiënt ook heel snel per ambu
lance kan worden overbracht als dat
nodig is".
Salemink vindt daarom dat een he
likopterdienst alleen op zijn plaats is
in grotere landen. „Niet hier in het
kleine en dichtbevolkte Nederland".
Hij voorziet dat de diverse ambulan
ce-diensten in de regio het plan voor
de helikopterdienst niet gelaten over
zich heen zullen laten komen. „Ik
denk dat er stevig over gediscus
sieerd zal worden. Als ambulance
diensten zijn wij toch altijd als eerste
bij een ongeval. Dan kunnen we de
patiënten ook wel verder brengen als
dat nodig is. Voor Zeeuws-
Vlaanderen en Walcheren is zo'n heli
kopterdienst ook niet nodig. Van
daaruit worden ernstige patiënten
meestal naar Gent gebracht".
De plaatsvervangend groepscom
mandant van de Rijkspolitie Schou
wen-Duiveland, G. J. Werff ziet 'gi
gantische voordelen' in een helikop
terdienst van Dijkzigt naar Zuid-
West Nederland. „Het is een veel
rustiger vorm van vervoer. En veel
sneller omdat een helikopter onder
weg geen obstakels tegenkomt". Vol
gens Werff zal het in de praktijk ech
ter niet vaak voorkomen dat de
helikopter vanuit Dijkzigt ver
keersslachtoffers rechtstreeks op de
plaats van het ongeval kan ophalen.
„De praktijk van de politie heeft uit
gewezen dat het onmogelijk is om ter
plaatse precies vast te stellen hoe er
nstig de verwondingen van een slach
toffer zijn. „De politie kan dat niet
bepalen en een arts is soms pas ter
plaatse wanneer al is beslist om de
ambulance op te roepen. Daarom zal
de beoordeling of iemand een 'heli
kopterslachtoffer' is toch meestal in
het Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
moeten worden gemaakt. Ik denk dat
het slachtoffer daarom in eerste in
stantie altijd met de ambulance naar
Zierikzee zal worden gebracht. Mis
schien dat de voordelen van een heli
kopterdienst daardoor iets minder
worden".
De commandant van het brand
weerkorps Zierikzee H. J. Fierens is
hlij met de helikopterdienst van
Dijkzigt. „Ik kan er alleen maar posi
tief achterstaan. De mensen kunnen
dan sneller naar Rotterdam worden
vervoerd. Want met een ziekenauto
zijn ze soms veel te lang onderweg. Ik
heb het al verschillende keren in de
praktijk meegemaakt dat slachtof
fers met ernstige brandwonden moes
ten worden vervoerd naar Rotterdam
of Goes. Hoe sneller dat gebeurt, hoe
beter het is".
Directeur patiëntenzorg A. F. R. van Opdorp is enthousiast over het voornemen van Dijkzigt om een helikopterdienst
te starten voor het ophalen van patiënten in Zuidwest-Nederland. ,.Hct vervoer over de weg duurt steeds langer van
wege de toenemende drukte in het verkeer
