'Natuur vaak klakkeloos
opgeofferd aan vermaak'
Verpleegkundige krijgt vaste
groep patiënten onder de hoede
Twist PvdA en CDA over reparatie
inkomensverlies van bejaarden
WATERSTANDEN
Mogelijk
acties in
akkerbouw
Lijk van
vermiste man
opgedregd
2
PAPENDRECHT - Het experiment
om in Papendrecht weggebruikers
met een slok te veel op direct een dag
vaarding uit te reiken is naar wens
verlopen, zo beeft het Openbaar Mi
nisterie meegedeeld. Het experiment
ging op 1 oktober van het afgelopen
jaar van start.
De Stichting Het Zeeuws Land
schap is een particuliere organisatie
die al ruim vijftig jaar bestaat. Zij
koopt waar mogelijk en nodig na
tuurgebieden op en beheert deze. Op
Schouwen-Duiveland bezit de stich-
ting onder meer duingebied Het Zee-
pe. Jacobusse sprak bij de Vrienden
van Westerschouwen over het thema
natuur en recreatie.
Ideaal
Jacobusse begon zijn inleiding met
het poneren van een stelling die op
het eerste gehoor wellicht wat
vreemd overkomt, eehoord uit de
mond van een vertegenwoordiger van
een natuurbeschermingsorganisatie:
De natuur is ideaal voor recreatie.
Het werd al snel duidelijk wat Jaco
busse met deze stelling precies be
doelde.
,,Ik ben zelf opgegroeid temidden
van natuurgebieden. Aan de ene kant
de zak van Zuid-Beveland en aan de
andere kant het poldergebied De
Poel. Als kind raakte ik daar niet op
uitgekeken. Wandelen en fietsen, dat
was mijn recreatie", aldus Jacobusse.
Hij koppelde daar de opmerking
aan vast dat recreatie in zijn ogen
niet louter vermaak mag zijn. ,,Ik
verzorg nu zelf excursies in het ge
bied waar ik ben opgegroeid. Ik krijg
soms reacties van mensen die al vijf
tig jaar in datzelfde gebied wonen en
zeggen dat ze nooit hebben beseft hoe
mooi het daar is", aldus Jacobusse.
Onvoldoende
Volgens Jacobusse wordt die vorm
van recreatie, die hij aanduidt met de
term natuurrecreatie, volstrekt on
voldoende uitgebuit. „Natuurgebie
den fungeren soms jarenlang als een
soort vuilnisbelt. Gelukkig komt er
de laatste jaren een kentering en be
seft de recreant ook de intrinsieke
waarde van het landschap".
Wat er gebeurt als in een natuurge
bied teveel mensen zich komen ver
pozen illustreerde Jacobusse aan de
hand van dia's. Hij lichtte daarbij
het voorbeeld van de Verdronken
Zwarte Polder bij Nieuwvliet eruit,
een natuurgebied tussen twee druk
bezochte recreatiegebieden.
„Tben wij het in beheer kregen wa
ren er door overmatige betreding al
tal van plantesoorten verdwenen. En
wij kregen het probleem op ons bord
geschoven om de natuur weer de kans
te geven zichzelf te herstellen", aldus
Jacobusse. De stichting heeft toen
wandelpaden gecreëerd om de re
creanten toch de kans te geven van
het ene naar het andere gebied 'over
te steken'. Tegelijkertijd werd het
ovérgrote deel van de polder afgeslo
ten voor het publiek.
Het resultaat, zo bleek uit het re
laas van Jacobusse, is dat de vegeta
tie zich weer helemaal hersteld heeft
en dat zeldzame broedvogels als de
Thpuit weer voorkomen in het ge
bied. Een heel ander verhaal is dat
van Landgoed Ter Hooge bij Middel
burg. Dat gebied was toen de stich
ting het in beheer kreeg altijd geslo
ten geweest voor het publiek. Alleen
de bewoners van het landgoed had
den toegang.
Bij wijze van experiment stelde de
stichting het landgoed open voor het
publiek en binnen een week kwamen
er tienduizend bezoekers. ,,En dat
was veel meer dan het landgoed kon
verwerken", aldus Jacobusse. Het ge
bied is nu alleen toegankelijk voor
donateurs van de stichting.
Op het voormalig werkeiland Neel-
tje Jans is de stichting bezig met de
uitvoering van een plan dat zij samen
met andere natuurbeschermingsorga
nisaties heeft opgezet. Tweederde
van Neeltje Jans moet natuurgebied
worden en om de natuur een handje
te helpen wordt daar wat men noemt
natuurbouw gepleegd. „Wij geven al
leen aanzetjes", aldus Jacobusse.
Aanzetjes waar de natuur zelf verder
op voort moet borduren. Zoals het
plaatsen van schermen om duinvor
ming te bevorderen.
Alibi
Voor wat betreft de natuurbouw
een waarschuwend geluid van Jaco
busse. Hij stelde dat natuurbouw als
een alibi kan dienen voor de bestuur-
deren. Ergens wordt door massa-re
creatie een natuurgebied verknold en
om dat verlies weer een beetje goed te
maken wordt dan elders een natuur
gebied 'aangelegd'.
,,En pas als je de natuur nauwgezet
bestudeerd kom je er achter hoe sub
tiel de natuur te werk gaat. Wij kun
nen niet meer dan alleen wat voor
waarden scheppen", aldus Jacobus
se.
In antwoord op vragen vanuit de
kring van Vrienden van Westerschou
wen antwoordde Jacobusse dat volle
dige afsluiting van het natuurgebied
Neeltje Jans maatschappelijk niet
haalbaar is. „Daarom hebben wij er
daar voor gekozen om juist een aan
tal voorzieningen te treffen", aldus
Jacobusse.
LEEUWARDEN - Nieuwe ac
ties in de akkerbouw zijn niet
uitgesloten. De kans is groot
dat ondersteunende acties no
dig zijn om het huidige land
bouwbeleid te veranderen. Tot
die conclusie kwam voorzitter
Geart Hofstra van de standsor
ganisatie Friese Mij maandag
tijdens een akkerbouwbijeen-
komst in Leeuwarden.
Voorzitter Hofstra is tot
nieuwe acties bereid indien de
zusterorganisaties binnen
Friesland de acties ook onder
steunen. De Friese Mij is de
grootste standsorganisatie bin
nen de Friese grenzen.
De krachten gezamenlijk
bundelen is beter om de stand
punten duidelijk naar voren te
brengen, vindt Hofstra. Hij is
wel bereid om het voortouw te
nemen wanneer akkerbouwac-
ties noodzakelijk zijn. „Het is
een trieste constatering dat het
nog steeds slecht gaat in de ak
kerbouw. Indien de toezeggin
gen van de overheid niet leiden
tot inkomensverbetering voor
de akkerbouwers, dan zijn wij
gedwongen om nieuwe acties
voor te bereiden".
Hofstra wilde niet ingaan op
dé vraag welke acties op stapel
liggen. „Misschien zijn er an
dere manieren van actievoeren
dan meteen met de tractor naar
Den Haag te reizen". De graan
prijs is opnieuw met zes pro
cent gedaald ten opzichte van
vorig jaar. De akkerbouwers
eisen een graanprijs op het ni
veau 1988/1989. Bovendien zijn
zij voorstander van landenquo-
tering. Men moet zich per land
in de graanproduktie beperken
zodat de 160 miljoen ton graan
binnen de Europese Gemeen
schap niet wordt overschreden.
C. M. Jacobusse van Zeeuws Landschap in lezing:
BURGH-HAAMSTEDE - „Wat wij willen is de mens
confronteren met de natuur en liefde bijbrengen met de
natuur. Wij zijn niet tegen recreatie, maar wel tegen
massa-recreatie. Wat wij willen bevorderen is natuurre
creatie". Dat betoogde C. M. Jacobusse van de Stichting
Het Zeeuws Landschap gisteren, maandag, in een lezing
voor de Vereniging Vrienden van Westerschouwen. Hij
stelde dat natuur nog maar al te vaak klakkeloos wordt
opgeofferd aan louter vermaak.
Jacobusse: Mensen confronteren met en liefde bijbrengen voor de natuur
(Archieffoto).
CDA tegen bejaardenaftrek inkomstenbelasting
DEN HAAG - De 750.000 bejaarden met een klein pen
sioentje die 125 tot enkele honderden guldens zijn kwijt
geraakt door de belastingvereenvoudiging Oort zijn
sterk afhankelijk van samenwerking tussen CDA en
PvdA om dat tekort aan te zuiveren. Beide partijen wil
len het besteedbare inkomensverlies aanzuiveren. Maar
het CDA wijst de PvdA-oplossing van een bejaardenaf
trek in de inkomstenbelasting principieel van de hand.
Het zou de belastingwetten nodeloos gecompliceerd ma
ken. Kosten PvdA-voorstel: 130 miljoen gulden per jaar.
De PvdA staat argwanend tegen
over een CDA-altematief om de be
jaarden in het ziekenfonds met een
aanvullend pen§ioentje minder ziek
tekostenpremies te laten betalen.
Daarbij wordt gedacht aan vrijlatin
gen voor werkgeverspremies van
ruim vijf procent over aanvullende
pensioentjes van twee tot vijf mille
die bejaarden nu (na Oort) wel moe
ten voldoen. Dat komt voor bejaar
den in het ziekenfonds op hetzelfde
neer.
Compensatie
In beide voorstellen komen de tota
le kosten uit op circa 125 miljoen gul
den, als de getroffen groep bejaarden
wordt gecompenseerd. De PvdA
vindt het onterecht dat alleen bejaar
den in het ziekenfonds, vaak met een
basispremie, hiervan kunnen profite
ren.
Het CDA bereikt hiermee slechts
een beperkte groep bejaarden die
voor het ziekenfonds verzekerd is, al
dus de PvdA. Het CDA stelt daarte
genover dat particulier verzekerde
bejaarden kunnen profiteren van een
vermindering van de nominale pre
mie voor het basispakket van 50 gul
den (van 180 naar 130 gulden).
Het CDA heeft een voorstel om
voor de getroffen bejaarden iets te
doen in de sfeer van de individuele
huursubsidie vrijwel laten varen. Te
weinig bejaarden hebben een huur
huis om het probleem over een brede
linie aan te pakken.
Het plan ging niet uit van hogere
huursubsidies voor bejaarden, maar
van het optrekken van de inkomens
grens van bejaarden met een huur
huis om nog vóór huursubsidie in
aanmerking te komen. Ook bij een
hoger inkomen toch nog huursubsi
die als je bejaard bent is van de baan.
Verlenging van de tabel zit er dus niet
Opgeschoven
De vergelijkbare inkomensproble
men voor alleenstaanden, die hun
resterende aftrek na komend jaar
kwijt raken, wordt opgeschoven tot
een debat over ruim een jaar. Dan
rapporteert de commissie Stevens
over onder meer draagkrachtver-
schillen tussen alleenstaanden, al
leenverdieners en tweeverdieners. De
PvdA legt zich daarbij neer.
De verhoging van de 44 cent onbe
laste kilometervergoeding van de
baas, die dit weekeinde leek op een
conflict tussen CDA en PvdA, blijkt
inmiddels te berusten op een mis
verstand. De 44 cent onbelast zal op 1
januari 1991 volgens de wet worden
opgetrokken met de automatische'L
-verhoging van het reiskostenforfait
die weer afhangt van de stijging van
de openbaar-vervoerstarieven.
De wet, aangenomen bij de opera
tie Oort, laat overigens in het mid
den welke tariefsverhoging bij het
openbaar vervoer wordt gebruikt bij
het optrekken van het forfait en dus
de 44 cent. Nu spits- en dalurentarie-
ven verschillen in stijging ligt er ten
slotte bij de algemene beschouwin
gen in de Kamer nog iets om
technisch over te beslissen.
De tegemoetkoming aan bejaarden
ligt meer politiek. Als CDA en PvdA
het niet eens worden, komt het aan op
de VVD. Die wil volstrekt geen
lastenverhoging om de circa 125 mil
joen gulden voor de bejaarden binnen
te halen. Het CDA heeft inmiddels
dekking achter de hand binnen de
sfeer van de premies ziektekostenver
zekeringen door mensen met een ho
ger inkomen aan te" slaan voor de
compensatie aan bejaarden met een
klein pensioentje.
MIDDELBURG - De rijkspolitie te
water heeft in het Schelde-
Rijnkanaal onder de Kreekrakbrug
bij Rilland een auto met het stoffe
lijk overschot van de 42-jarige be
stuurder opgedregd. De man, J. Hen-
drikse uit Bergen op Zoom, werd
sinds 20 september vermist. Dit
heeft de rijkspolitie Zeeland meege
deeld.
'Totale' patiënt centraal in patiëntgerichte zorgverlening
ZIERIKZEE - Geef een patiënt in het ziekenhuis niet langer in handen van een groep
verpleegkundigen, maar wijs één verpleegkundige aan die zich bezighoudt met die pa
tiënt. Op die manier krijgt de persoonlijke verantwoordelijkheid van iedere verpleeg
kundige vorm, weet de patiënt wie hij aan zijn of haar bed krijgt en weet de arts pre
cies waar hij moet zijn voor informatie over die patiënt. Dat is het idee achter een
nieuwe manier van zorgverlening zoals die sinds kort wordt toegepast op een aantal
verpleegafdelingen van de Oosterscheldeziekenhuizen in Goes en Zierikzee. De zieken
huizen zelf betitelen de nieuwe methode als patiëntgerichte zorgverlening.
In een ziekenhuis probeert men er
in de eerste plaats achter te komen
wat een patiënt precies mankeert.
Als men dat eenmaal weet wordt ge
zocht naar de beste manier om de
ziekte te behandelen. Maar de zorg
voor de zieke mens behelst meer, zo
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-meteocentrum Zeeland t.o.v. NAP.
Zierikzee
Roompot Buiten
Wemeldinge
Doodtij: 13 oktober
Actuele informatie over afwijkingen: 06-91122353
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
10 oktober
07.10
151
00.50
-140
19.30
168
13.10
-135
11 oktober
08.05
134
01.45
-127
20.35
153
14.15
-131
10 oktober
05.35
157
12.00
-133
18.05
172
11 oktober
06.45
130
00.30
-123
19.25
147
13.05
-125
10 oktober
07.20
157
00.55
-149
19.40
174
13.10
-145
11 oktober
08.20
143
01.45
-136
20.50
163
14.05
-139
10 oktober
07.15
175
00.55
-154
19.35
190
13.15
-149
11 oktober
08.10
154
01.50
-141
20.40
171
14.20
-144
blijkt uit de bochure over de nieuwe
vorm van zorgverlening.
Totale mens
Bij de nieuwe methode gaat het er
om dat de patiënt niet louter gezien
wordt als de meneer met nierstenen
of de mevrouw die aan haar spatade
ren geopereerd moet worden. Als ie
mand in het ziekenhuis belandt is dat
vaak naar aanleiding van lichamelij
ke klachten. Maar het feit dat men
zich niet goed voelt én in het zieken
huis opgenomen moet worden heeft
ook invloed op het geestelijk welbe
vinden van de patiënt in kwestie.
Als er dan steeds een andere ver
pleegkundige aan je bed komt kan
het weieens even duren voor je ver
trouwd bent met de nieuwe omge
ving. En daar nu wil men verande
ring in brengen.
Essentieel in de patiëntgerichte
verpleegkunde is derhalve dat niet
langer het collectief van verpleeg
kundigen verantwoordelijk is voor
de patiënten van een afdeling, maar
dat elke verpleegkundige zijn of haar
eigen patiënten krijgt. Die verpleeg
kundige draagt dan de verantwoorde
lijkheid voor de totaalzorg van die
patiënten.
„Patiënt-toewijzing geeft de pa
tiënt vertrouwen, de arts duidelijk
heid en de verpleegkundige de moge
lijkheid meer inhoud te geven aan het
verpleegkundig beroep", aldus de
brochure. In die visie is de verpleeg
kundige niet langer een klein rader
tje in het geheel. Hij of zij is direct
verantwoordelijk voor het geestelijk
en lichamelijk welbevinden van een
vaste groep patiënten.
„Alle aspecten zijn zo nauw met el
kaar verweven dat ze het best tot hun
recht komen als één verpleegkundige
de verantwoordelijkheid draagt voor
de totaalzorg van één patiënt", aldus
de brochure.
Men onderkent dat er enige haken
en ogen zitten aan de nieuwe metho
de. Een verpleegkundige is bijvoor
beeld wel 24 uur per dag verantwoor
delijk voor zijn of haar patiënten,
maar niet 24 uur aanwezig. Hetgeen
in de praktijk inhoudt dat de zorg
voor de patiëntengroep dan tijdelijk
moet worden overgedragen aan een
collega.
De nieuwe methode stelt ook ande
re eisen aan het afdelingshoofd. Hij
of zij zal zich in plaats van op de pa
tiëntgebonden taken meer op de
medewerker-gerichte taken moeten
werpen. „Het afdelingshoofd zal
voorwaarden moeten scheppen waar
binnen de verpleegkundigen op de af
deling de reële mogelijkheid hebben
hun patiëntgerichte werkzaamheden
uit te voeren". Men onderkent dat de
nieuwe methode geen garanties
biedt. „Maar wel de mogelijkheid tot
een optimale zorgverlening. Veel zal
ervan afhangen hoe een ieder per
soonlijk inhoud geeft aan de gedach
te van patiëntgerichte zorg..."
De nieuwe methode wordt in een aantal afdelingen van het Zweedse Rode
firuis Ziekenhuis in Zierikzee reeds toegepast. (Archieffoto).
T/m zondag 21 oktober
Neeltje Jans
Foto-expositie Zeeland toen over wa
tersnoodramp. Delta Expo. Dagelijks
van 10.00 tot 17.00 uur.
Tot en met zaterdag 20 oktober
Burgh-Haamstede
Films en nieuwe UNICEF-wenskaar-
ten en geschenkartikelen in 't Win
keltje. Dagelijks (niet 's zondags).
Tussen 12.00 en 19.00 uur.
Dinsdag 9 oktober
Zierikzee
Commissie financiën waterschap, 's
Landskamer. 16.00 uur.
Kerkwerve
Bejaardensoos in verenigingsgebouw
't Zuudènde. 14.30 uur.
Openbare vergadering van de Reini
gingsdienst Schouwen-Duiveland in
het kantoor van de dienst. 16.00 uur.
Scharendijke
Forumavond van PvdA afdeling Mid-
denschouwen, thema: Recreatie Mid-
denschouwen, een lust of een last? In
de Putmeet. 20.00 uur.
Oosterland
Verkoping Zendingskrans in de
Oosterhof. 14.00-17.00 uur en 19.00-
21.00 uur.
Woensdag 10 oktober
Zierikzee
Themadag werkgroep Uitkeringsge
rechtigden van FNV-Schouwen-Dui-
veland in ANBO-gebouw. 10.00 uur.
Adviescommissie financiën en onder
wijs. Stadhuis. 16.30 uur.
Commissie openbare werken en mi
lieu. Stadhuis. 16.30 uur.
Burgh-Haamste^e
Kaderdag CFO-districtsraad Zeeland
in De Burght. 9.30 uur.
Brouwershaven
Eerste paal wordt in de grond gesla
gen van woonzorgcentrum aan de
Poortdijkstraat. 16.30 uur.
Donderdag 11 oktober
Zierikzee
Commissie financiën en volkshuis
vesting. Stadhuis. 19.30 uur.
Vrijdag 12 oktober
Zierikzee
Optreden Nederlands Pianosextet. In
Concertzaal. 20.00 uur.
Nieuwerkerk
Bijeenkomst NBvP afdeling Duive-
land in Scholengemeenschap Schou
wen-Duiveland over de geheimen van
het opmaken van koude schotels.
13.00 uur.
Vrijdag 12 tot en met 18 oktober
Schouwen-Duiveland
Collecte van Jantje Beton.
Van 13 tot en met 20 oktober
Zierikzee
Expositie aquarellen Marian Ge-
rards. De Eenhoorn. Van 11.00 tot
16.00 uur. Zondags gesloten.
Expositie schilderijen Rijnhard
Schregardus. Vismarkt. Dagelijks
van 13.00 tot 16.00 uur.
Maandag 15 oktober
Brouwershaven
Gemeenteraadsvergadering. Stad
huis. 19.30 uur.
Van 15 oktober t/m 19 oktober
Zierikzee
Zwemvierdaagse voor de 15e keer in
zwembad Onderdak. Elke dag om
07.00 uur en om 18.00 uur.
Dinsdag 16 oktober
Zierikzee
Najaars-ledenvergadering ZOC. Fo
yer Mondragon. 20.00 uur.
Woensdag 17 oktober
Zierikzee
Tbneel-speel-middag voor kinderen
van 8 tot 12 jaar door Zeeuws Cen
trum voor Amateurtoneel in Concert
zaal. 13.00 uur
Bijeenkomst Nederlands Christen
Vrouwenbond, afdeling ouderen. In
het Hervormd Kerkcentrum. 14.30
uur.
Dreischor
Bijeenkomst NBvP over Zeeuwse
dialecten. Dorpshuis. 20.00 uur.
Donderdag 18 oktober
Zierikzee
Najaars-handwerkbazar UW. In ei
gen onderkomen. Vanaf 10.00 uur.
Woensdag 19 oktober
Zierikzee
Bijeenkomst Nederlandse Christen
Vrouwenbond afdeling ouderen in de
het Hervormd Kerkcentrum. 14.30
uur.
Zaterdag 20 oktober
Zierikzee
„Stoelendans". Jeugdtoneel in Con
certzaal. 15.00 uur.
Brouwershaven
Zeilwedstrijden op het Grevelingen-
meer. Mistral en Open Divisie II.
Zondag 21 oktober
Brouwershaven
Zeilwedstrijden op het Grevelingen-
meer. Mistral en Open Divisie II.
Maandag 22 oktober
Zierikzee
Kennismakingsbijeenkomst voor
nieuwe inwoners in stadhuis. 19.30
uur.
Woensdag 24 oktober
EUemeet
Start bijeenkomsten knutselclub Ha
mertje. Handenarbeidlokaal 't Meet
je. 14.00 tot 16.00 uur.