Voetbal door de tijd heen
Lokale hobbybeurs heeft voorrang boven problemen in Irak
1 V
Over veranderde systemen en de invloed van het grote geld
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Zaterdag 29 september 1990 Nr. 24821
5
In plaats van het aftreden van minister Braks opent
het lokale nieuwsblad met een artikel over bouwplan
nen van de gemeente Zierikzee. De perikelen in Irak
moeten plaats maken voor de aankondiging van een re
gionale hobbybeurs. En het stelen van een auto bij jezelf
in de straat lijkt in de lokale/regionale krant belangrij
ker dan een bankoverval in Groningen. Kortom, over de
functie van een krant als de Zierikzeesche Nieuwsbode
gesproken.
De nieuwsconsument wordt van
daag de dag overspoelt met nieuws, 's
Morgens vroeg al is er voor kabelkij
kers een nieuwsprogramma met de
allerlaatste feiten. Een uur later valt
het landelijk ochtendblad in de bus
en wie na het werk thuiskomt, zet de
televisie aan en krijgt het wereld
nieuws op een presenteerblaadje. Ie
der zichzelf respecterende omroep
heeft een belangrijk deel van haar
budget gestoken in de nieuwsvoorzie
ning.
Dat heeft alles te maken met het
feit, dat de geschoolde mens van he
den behoefte heeft aan informatie
Daarnaast staat het onomstotelijk
vast, dat de wereld de afgelopen de
cennia veel kleiner is geworden. In
nog geen tien uur kun je als reiziger
aan de andere kant van de wereld zijn
en dat maakt nieuws over die verre
landen steeds belangrijker.
Thuis
Toch is het mens-eigen om ondanks
de wereldwijde belangstelling thuis
te kunnen zijn. Thuis in de eigen fa
milie, de eigen straat, de eigen woon
plaats en de eigen vereniging. Een
landelijk bericht, dat de. criminali
teit toeneemt spreekt een ieder aan.
Als die cijfers kracht worden bijgezet
door het forceren van je eigen achter
deur, dan heeft dat nieuws ineens to
taal andere waarde.
Als het kabinet besluit asielzoe
kers toe te laten, dan is dat nieuws.
Als die asielzoekers in een woning in
je eigen straat geplaatst worden,
maakt je dat veel nieuwsgieriger. En
daar lig t de voornaamste functie van
de lokale krant. Een goede lokale
krant vertaalt het - soms wereldom
vattende - nieuws naar de eigen
streek.
De meeste nieuwsbladen in Neder
land hebben inmiddels een respecta
bele leeftijd bereikt. De Zierikzee
sche Nieuwsbode bijvoorbeeld is de
honderd jaar al lange tijd geleden ge
passeerd. Veel nieuwsbladen hebben
de strijd tegen de landelijke en pro
vinciale bladen niet kunnen volhou
den. Andere bladen wel.
In het verleden (en voor de Nieuws
bode is dat slechts een vijftien jaar
geleden) richtten nieuwsbladen zich
op ander nieuws dan het lokale. Het
plaatselijke bericht werd vaak op een
binnenpagina weggemoffeld. De
plaatselijke bevolking was indertijd
aangewezen op het nieuwsblad, dat
het wereldnieuws thuisbracht. Die
taak is overgenomen door de televisie
en de nieuwsbladen konden zich
meer en meer richten op het lokale en
regionale nieuws.
Dat heeft de Zierikzeesche Nieuws
bode ook gedaan, Vandaag de dag
omvat de krant dagelijks zo'n zeven
pagina's regionaal nieuws. Slechts
een beperkt aantal kolommen wordt
vrijgehouden voor landelijk nieuws.
Maar uitgangspunt daarin blijft, dat
landelijk nieuws pas dan aan bod
komt als het lokale dat toelaat.
vaak verschijnt. De meeste nieuws
bladen beperken zich tot één of twee
en soms drie keer per week.
Details
Met het vier keer per week verschij
nen is het de Zierikzeesche Nieuws
bode mogelijk om met de berichtge
ving in details te treden. Niet alleen
de grote lijnen van de gemeentepoli
tiek halen de krant, discussies in de
vele adviescommissies worden ook
breed uitgemeten. Dat heeft als be
trekkelijk nadeel, dat de gedetail
leerde berichtgeving niet iedereen
aan zal spreken. Anderzijds heeft het
tot gevolg, dat iedere lezer met regel
maat iets tegen kan komen, dat hem
of haar zeer interesseert.
ANP
Dat landelijke nieuws wordt bij de
Nieuwsbode vergaard via het Alge
meen Nederlands Persbureau (ANP).
Vierentwintig uur per dag komt er
nieuws binnen en dat wordt door de
redactie nagekeken. In een agrarisch
gebied als Schouwen-Duiveland be
staat er bijzondere aandacht voor de
landbouwpolitiek van Brussel. En
mededelingen van het Nationaal Bu
reau voor Toerisme worden ook zorg
vuldig bestudeerd. Nieuws over de
Golfcrisis 'haalt' het niet. Anders
wordt het wanneer in Vlissingen een
Irakees schip gelost wordt.
Dat accent op lokale en regionale
berichtgeving heeft aanzienlijke fi
nanciële consequenties. Veel nieuws
bladen konden het in het verleden
niet opbrengen op de redacties uit te
breiden. Voor het maken van een Zie
rikzeesche Nieuwsbode zijn dage
lijks zeven full-time redacteuren/re
dactrices in de weer. Niet één bericht
wordt kant en klaar aangeleverd; dat
in tegenstelling tot de landelijke en
provinciale bladen die veel meer
kunnen putten uit andere bronnen.
Dat financiële aspect is voor diver
se bladen reden geweest om de moge
lijkheden te onderzoeken van huis-
aan-huis-bladen. Die onderscheiden
zich van de nieuwsbladen door de
grote hoeveelheid advertenties. Ie
dereen krijgt het huis-aan-huis-blad
gratis (en ongevraagd) in de bus. Een
huis-aan-huis-krant als de Nieuwsbo
de Extra vergt minder redactionele
inspanning dan de Zierikzeesche
Nieuwsbode.
Hoewel het voor Schouwen-Duive
land voor zich spreekt, dat er vier
keer per week een abonnementen
krant met lokaal nieuws in de bus
valt, is dat toch niet zo vanzelfspre
kend als het lijkt. Nergens in Neder
land is er een regionale krant die zo
En daarmee is de kracht van een
goed nieuwsblad aangegeven. Een lo
kale krant moet herkenbaar zijn. Dat
is het zeer zeker middels de familie
berichten; een onmisbaar deel van de
regionale krant. En daarmee is naast
de nieuws-functie nog een andere
functie genoemd: de informatieve
functie. Met het lezen van de lokale
krant weet de lezer wat er gebeurt op
enige afstand en direct naast de deur.
Waardevol
En die typische nieuwsblad-functie
wordt door velen als zeer waardevol
beschouwd. Onderzoek heeft onlangs
uitgewezen, dat de Zierikzeesche
Nieuwsbode met haar 5000 abonnees
een leesdichtheid in de regio heeft
van 86,9%. Dat betekent, dat vrijwel
iedereen de krant dagelijks inziet.
Een groot aantal mensen doet dat als
samenlezer. Het landelijke ochtend
blad wordt met de buren gewisseld
voor de lokale krant. Begrijpelijk,
maar voor een nieuwsblad niet zo
plezierig. Minder betalende lezers
moeten de prijs van de krant opbren
gen.
Maar buiten kijf staat, dat de Zie
rikzeesche Nieuwsbode zich in de
achterliggende jaren een duidelijke
plaats heeft verworven in de streek.
De krant geeft discussies door en
zwengelt discussies aan. De krant
heeft een waakhondfunctie en infor
meert de lezer over hetgeen er ge
beurt in de woonomgeving.
De duidelijke functie in de regio
rechtvaardigt het volgens de mede
werkers van uitgeverij Lakenman en
Ochtman in Zierikzee om eens in de
zoveel tijd eens wat extra aandacht te
vragen. Zoals vandaag bijvoorbeeld.
Even laten zien wat er komt kijken
bij het maken van een lokale krant en
maandag....dan valt de krant weer
als een vanzelfsprekendheid in de
bus; vier keer per week.
ZIERIKZEE - De grote clubs zijn door de tijd heen heuse voetbalhedrijven geworden,
die al lang niet meer volstaan met jeugdopleidingen alleen. Het aantrekken van spe
lers uit delen van de gehele wereld is een vrij normale zaak geworden. Zo tastten onder
andere met name Noorditaliaanse en Spaanse verenigingen diep in hun reserves 0111
hun marktpositie, met betrekking tot vele tienduizenden supporters, te verbeteren.
Barcelona bijvoorbeeld huurde 's werelds beste voetballer, Jolian Cruijff, in voor een
slordige vijfeneenhalf miljoen gulden. En wat te denken van de transfersom welke ge
moeid was met de overstap van de libero van PSV, Ronald Koeman, naar datzelfde
Barcelona. Maar het meest extreme voorbeeld is uiteraard de handelswaarde welke
Ruud Gullit vertegenwoordigde tijdens zijn overstap naar AC Milaan. Zeventien mil
joen gulden is op zijn minst toch een tot de verbeelding sprekende aankoopsom. Hoe
anders was het indertijd toen de Engelse club Preston North End zich de allereerste
landskampioen op onze aardkloot mocht noemen.
Zonder vaste regels werd er reeds
in de eerste helft van de negentiende
eeuw druk gevoetbald in de Engelse
public schools. Uniforme spelregels
kwamen er pas via de universiteit
van Cambridge in 1863. Dat jaar
richtten Londense verenigingen ook
de Football Association (FA) op in de
Freemason's Tavern van Great Queen
street. In 1872 wonnen de Wanderers
met de Engelse cup-finale de eerste
voetbalcompetitie.
Elite
Het bekorten van de arbeidstijd
had tot gevolg dat niet alleen de elite
ging voetballen. In de industrieste
den ontstonden allengs meer voetbal
clubs. Binnen afzienbare tijd groeide
daar een professionele trend. Dc FA
aanvaardde trouwens al in 1885 het
betaalde voetbal uit vrees voor scheu
ring. Drie jaar later, in 1888, was de
profcompetitie een feit. Arsenal was
de eerste Londense club die zich bij
dc league aansloot en Preston North
End werd de eerste landskampioen.
Dc evolutie van puur aanvallend
voetbal naar een steeds voorzichtiger
verdedigende tactiek leidde naar het
Engelse opstellingssysteem 1-3-2-2-3
(1; keeper/3; links- en reehtsback,
stopperspil/2; links- en rechtshalf/2;
links- en rechtsbinnen/3; links- en
rechtsbuiten, spits). Omdat Arsenal
er als het beste elftal van de jaren
dertig veel succes mee oogstte, werd
het door Herbert Chapman uitge
dacht spel- en opstellingspatroon
door alle voetbalnaties overgeno
men. In die tijd was voetbal onder
tussen dc meest verspreide sport
over de gehele wereld geworden.
In de jaren vijftig pakten de Hon
garen uit met een 1-4-2-4 formatie.
Daarmee brachten ze de Engelsen in
1953 een eerste thuisnederlaag toe op
Wembley (3-6). In het land van drib
belkoning Stanley Mathews kreeg
het Hongaarse aanvalsk wartel,
Budai-Puskas-Kocsis-Scibor, meteen
magische eigenschappen toegemeten.
De Brazalianen voerden bovendien
op dc WK 1958 zo succesvol dc sym
metrische 1-4-2-4 ten tonele dat het
systeem universeel werd overgeno
men.
Libero
Wat later dook de bijkomende vrije
verdediger op, de libero. Want er
stond steeds meer geld op het spel en
de trainers waren als de dood voor
nederlagen. Ze grepen op den duur
naar nog defensievere maatregelen
zoals opstellingen met het 1-4-4-2 of 1-
5-3-2 systeem. In de jaren zestig ble
ken de Italianen meesters in het slui
ten van hun verdediging. Vooral niet
verliezen was het eerste gebod in de
zogenaamde catenaccio-leer.
In dc jaren zeventig voerden West-
Duitsland en Nederland het totaal
voetbal in. Ér waren geen vaste
plaatsen meer op het veld. Iedereen
moest kunnen aanvallen cn verdedi
gen. Zone-verdediging, mandekking
waar het moest, met zijn.allen pres
sie uitoefenen vanuit het midden
veld; het behoorde allemaal tot deze
nieuwerwetse strategie.
Dc les die hedendaagse oefen-
meesters uit de evolutie trekken is
dat tactiek alleen niet zaligmakend
is. Strategie en succes hangen af van
de spelersgroep, iets dat maar al te
vaak vergeten wordt. Wervelend sa
menspel kan pas in een team zonder
zwakke plekken, een elftal waarbin
nen veelal gecompliceerde automa
tismen versmelten in vloeiende
fraaie combinaties.
FIFA
In 1904 stichtten België, Denemar
ken, Frankrijk. Spanje, Nederland,
Zweden en Zwitserland de Fédérati-
on Internationale de Football Associ
ations (FIFA), oftwel de wereldvoet
balbond. Eén jaar later sloot
Engeland aan en nog vijf jaar later de
overige Britse bonden. Allerlei be-
langconflieten maakten de interna
tionale federatie echter vrijwel vleu
gellam. Een organisatorische uit
groei kwam er pas na de Tweede We
reldoorlog. Met meer dan 150 aan
gesloten landen is de FIFA momen
teel de belangrijkste sportbond ter
wereld.
Ondanks dc strubbelingen in het
begin van de eeuw, stond voetbal
vanaf 1908 op het programma van de
Olympische Spelen. Het Olympisch
toernooi kan evenwel onmogelijk het
beste landenteam van liet onder
maanse aanwijzen aangezien dc
profs niet mogen deelnemen aan dc
Olympische Spelen. De FIFA wilde
dus een eigen wereldkampioenschap,
een eigen wereldbeker. Die zou om de
vier jaar worden toegekend aan de
wereldkampioen voetbal.
Het eerste wereldbekertoernooi
had plaats in 1930 in Uruguay. Er na
men toen slechts vier Europese lan
den aan deel: Frankrijk, België, Roe
menie en Joegoslavië. Gastland
Uruguay won de eerste Mondiale,
maar het verdedigde vier jaar later
zijn titel niet in Italië om zich te re
vancheren op de Europeanen die hun
neus hadden opgehaald voor de eer
ste uitgave. Italië werd wereldkam
pioen in eigen land (1934) door. na
verlenging de finale van Tsjechoslo-
wakije te winnen met 2-1. De Italia
nen verlengden hun titel in 1938 in
Frankrijk bij de gratie van zijn be
faamde midvoor Silvio Piola.
Het kampioensteam. seizoen 1955/56, van Sinoto na het behaalde kampioenschap van de 2e klasse KNVB afdeling
Zeeland. Het dragen van stropdassen (zie foto van SVC) was toen niet meer verplicht.
Niet alleen de tactiek en techniek heeft door de jaren heen grote veranderingen ondergaan. Ook het tenue onderging
een ware metamorfose, getuige bovenstaande foto van de Sirjanslandse Voetbalclub (SVC) uit 1923.
