NIEUW!
Provincie hecht aan goed
onderhoud van monumenten
Bomen aan 't Lage Burgh zorgen
voor meer koopjes dan vorig jaar
SAMAN BV
Aan onze abonnees
te Noordwelle
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Jaarlijkse perenveiling in Bnrgh-Haamstede
Vernielingen
aan bestelauto
Nota Monumentenzorg en archeologie bepleit instelling
noodfonds
Diefstal
uit auto
kenner van smakelijke peren, bleek
even later gelijk te krijgen. De bo
men die aan de buitenzijde van de
Ring staan, brengen peer op. De ko
per van boom veertien betaalt aan De
Boer een bedrag van 31,-.
De traditie wil eigenlijk, dat de
burgemeester van Westerschouwen
ook één boom koopt. „Maar daar zijn
we vanaf gestapt, want iedereen
bleef dan maar door bieden, met de
wetenschap dat de burgemeester die
boom toch wel zou kopen", vertelde
Van Felius. Zo zou het kunnen, dat de
burgemeester tweehonderd gulden
voor één boom moest betalen. „Nu is
het haar zoon die meebiedt", aldus
de veilingmeester.
Op de vraag van Van Felius: „Wie
biedt er meer?", roept een kind van
uit de achtergrond: „Ikke!", iets waar
niemand op reageerde. „We gaan nog
geen koffiedrinken hoor. Eerst nog
een paar bomen aan de Hogeweg en 't
Lage Burgh", laat de veilingmeester
de kopers weten. Er wordt even ge
wacht totdat de groep^ weer compleet
is, voordat er verder' gegaan wordt
met de verkoop. Doordat de potentië
le kopers de boom die ter verkoop
werd gehouden, goed wilden zien,
werd het verkeer gestagneerd, maar
er is niemand die zich hier erg druk
om maakte. Voorbijgangers die niet
wisten wat er aan de hand is, keken
verwonderd naar de groep mensen,
zich afvragend wat er toch te doen
was, om even later het gaspedaal
weer in te drukken en verder te rij
den.
Eigen gebruik
„Wij bieden mee, om de peren zelf
op te eten", vertelde J. L. Boot uit
Burgh en zijn zoon L. Boot uit Haam
stede. „Dat doen we al vanaf 1970",
aldus vader en zoon. Op de vraag
waar de traditie vandaan komt 'Ver
telde de vader: „Van oorsprong komt
dit idee voort uit zuinigheid van de
gemeenteraden. De wegen rond de
vervolg pagina 4
In verband met het onschadelijk
maken van een vliegtuigbom is
het mogelijk dat u morgen dins
dag 18 september de Zierikzee-
sche Nieuwsbode later ontvangt
dan gebruikelijk.
Zierikzeesche Nieuwsbode
afdeling Bezorging.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Verwachting tot dinsdagavond:
Later mogelijk wat regen
Af en toe zon, in de loop van de dag
toenemende bewolking, mogelijk ge
volgd door wat regen. Middagtempe-,
ratuur omstreeks 18 graden. Naar
zuidwest draaiende wind, toenemend
tot matig.
WEERSVOORUITZICHTEN
Verwachting t/m vrijdag 21 sept.:
Woensdag: Zonneschijn: 107.
Kans op neerslag: 907-
Min.'temp.: 14 graden
Middagtemp.: 18 graden
Windkracht: west 6
Donderdag: Zonneschijn: 307-
Kans op neerslag: 607
Min.temp.: 10 graden
Middagtemp.: 17 graden
Windkracht: west 4
Vrijdag: Zonneschijn: 207
Kans op neerslag: 807
Min.temp.: 12 graden
Middagtemp.: 17 graden
Windkracht: west 5
ZON- EN MAANSTANDEN
18 sept. Zon op 07.18, onder 19.49
Maan op 06.38, onder 19.14
Nieuwe Maan: 19 sept. (02.46)
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - In de loop van de week
gaat het weer zijn onstuimige herfst-
karakter tonen. Ei komt veel wind en
regen. Vandaag, maandag, merken
we daar nog niet veel van. De dag be-
1 gint met een enkele mistbank en af
en toe zon, In de loop van de dag na
dert een zwakke regenstoring ons
land en neemt de bewolking toe. La
ter op de dag valt er dan wat regen of
motregen waarbij de grootste hoe
veelheid in het noorden van het land
verwacht wordt. Erg veel regen lijkt
het toch niet te worden. De tempera
tuur loopt op tot zo'n 18 graden. De
wind draait naar het zuidwesten en
neemt tot tot matig. Na vandaag
komt er een depressie dichterbij die
de wind flink laat toenemen. Ook
gaat er weer meer regen vallen.
LIBREVILLE - Bij de eerste ver
kiezingen in de Afrikaanse staat Ga
bon na dertig jaar eenpartijstelsel
hebben zich zondag chaotische tafere
len afgespeeld,
ZIERIKZEESCHE M
NIEUWSBODE
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1990
147ste jaargang Nr. 24813
WAARIN OPGENOMEN
(1797 - 1889)
Constructeurs/Installateurs
Julianastraat 40
4301 NC Zierikzee
Telefoon 01110-12647
Gedenktekenen! Wat zijn het? Zelfs de pirami
den hebben haar bouwers vergeten, of hen, aan
wie ze gewijd waren. Daden, niet stenen, zijn
de ware gedenktekenen der grote.
Motley
Hulp
Steeds meer Zeeuwen hebben hulp nodig van
Buro voor Rechtshulp. (Pag. 2).
Kaalslag in onderwijs
Henk Snijders, directeur van obs 't Stoofje te
Ouwerkerk, vindt de plannen van de overheid
onvoorstelbaar. (Pag. 3).
Muziek
Muzikale ontmoeting in Dreischor. (Pag. 4).
Voetbal
Prima eerste bedrijf bezorgt Renesse winst.
(Pag 7).
Advertentie
ELLEMEET - In de nacht van zater
dag op zondag werden op de parkeer
plaats aan de Roelandsweg bij Elle-
meet een radio/cassettespeler en
andere goederen gestolen ter waarde
van 1900 gulden.
Benadeelde was R. J. M. van E. uit
Ellemeet. De diven braken de hand
greep van het autoportier en kwamen
zo het voertuig binnen. Zij gingen er
vandoor met de radio/cassettespeler,
cassettebandjes en een leren jas.
Men zcig in Burgh-Haamstede peren hangen.'als eieren zo groot, tijdens de jaarlijkse veiling (Foto- Joop van Houdt).
OlIVVERKERK - In de nacht van
zaterdag op zondag werden vernie
lingen aangericht aan een bestelwa
gen die stond geparkeerd aan de Bur
gemeester Romijnstraat te Ouwer
kerk.
Het betrof het voertuig van C. S. uit
Ouwerkerk. Vandalen braken de uit
stekende delen van de auto af-, zoals
de ruitewissers, de antenne en de
spiegels. De financiële omvang van
de schade is niet precies bekend.
Voor de' liefhebbers van de peren
was het zaterdag een belangrijke dag.
De peren die aan de bomen rond de
kerk en Hogeweg hingen werden ge
veild. „Tien gulden geboden", laat
één van de kopers aan Van Felius we
ten. Vervolgens begint het spelletje
van het bieden. Als blijkt dat er één
bieder is die de peren van een bepaal
de boom graag wil, werd dit snel op
gepikt door omstanders, die, om het
spel compleet te maken, mee gingen
bieden. De sport hierbij was echter
wel om op tijd te stoppen. Iets wat
niet altijd lukte, met als gevolg dat de
laatste bieder met de inhoud van de
boom bleef zitten, hetgeen niet altijd
de bedoeling was.
Eenmaal andermaal
Weer klinkt het 'eenmaal ander
maal, éénentwintig gulden' voor
boom negen en tien die aan de bin
nenkant van de Kerk ring staan.
Waarna er snel een hoger bod gedaan
werd. Uiteindelijk brengen de bomen
25,- op. „Dat is veel te veel", laat een
kenner weten. „Die peren zijn veel
minder smakelijk, want die staan
niet in de zon". Tijdens het bieden
voor het volgende koopje wordt er
vakkundig geknikt, wat voor de vei
lingmeester betekent dat dc prijs
weer een gulden omhoog gaat. De
ZIERIKZEE - Door gericht onderhoud aan monumen
ten kunnen kostbare restauraties worden voorkomen
dan wel worden uitgesteld. Daarom hecht de provincie
belang aan het goed onderhouden van monumenten'. Dit
standpunt wordt uiteengezet in de provinciale nota Mo
numentenzorg en archeologie waarin de nieuwe provin
ciale uitgangspunten op het terrein van de monumenten
zorg en de archeologie worden samengevat.
Dc laatste nota op dit gebied da
teert van 1977. Gezien het in werking
treden van de Monumentenwet '88 is
een nadere beschouwing over het
door de provincie te voeren beleid
dan ook gewenst. Tot 1978 bestond
hot provinciaal beleid uit het volgen
van het rijksbeleid. De provincie be
perkte zich in hoofdzaak tot aanvul
lende bijdragen in de subsidiëring
van restauraties. Daarnaastrkende de
provincie ook een onderhoudssubsi-
dieregeling voor molens.
Eind 1977 stelde de provincie de
Verordening op de toekenning van
subsidies voor monumenten in Zee
land vast. Daarin wordt onder meer
geld bestemd voor de commercieel
gezien meer kwetsbare monumenten
zoals kerken, kastelen en molens.
Het behoud van woonhuismonu
menten werd in die verordening aan
gemerkt als een gemeentelijke taak.
Vorig jaar had de provincie voor de
monumentenzorg een bedrag van
897.000 gulden tot haar beschikking.
Voor restauraties is een bedrag van
bijna 391.000 gulden beschikbaar.
Aan hot onderhoud van monumenten
kan maximaal per jaar 102.000 gul
den worden gespendeerd. Voor de
draaipremie voor molens, een rege
ling waarbij door dc provincie per
driehonderd asomwentelingen een
gulden premie kan worden gegeven
wordt jaarlijks een bedrag van 20.400
gulden gereserveerd.
Monumentenwacht
Behalve voor de restauratie en het
onderhoud van monumenten kent de
provincie ook subsidies aan vereni
gingen en slichtingen die zich inzet
ten voor het behoud van het monu
mentenbestand. Geld dat het rijk
eerst direct ter beschikking van de
Monumentenwacht stelde wordt nu
via de provincie overgeheveld. De
Monumentenwacht kan jaarlijks aan
spraak maken op een maximaal be
drag van 367.000 gulden. Een wens
van dc provincie om de gehele onder
houdsregeling naar de provincies te
delegeren is echter niet door het rijk
overgenomen.
Gewijzigd
De nieuwe Verordening Monumen
tensubsidies Zeeland die in 1978 van
kracht is geworden betekende dat dc
provinciale bijdrage in de restaura
tiekosten van de meest kwetsbare
•monumenten zoals kerken, kastelen
en molens verhoogd werd. Ook vond
hierdoor een aanzienlijke verschui
ving van beschikbare gelden van res
tauratie naar onderhoud plaats. Dit
vanuit dc gedachte dat een goed on
derhoud van de monumenten een
kostbare restauratie kan voorkomen
dan wel uit kan stollen. Opgrond van
deze verordening heeft de provincie
bovendien ook subsidie toegekend
aan restauraties waarvoor de rijks
overheid onvoldoende middelen had.
De opstellers van de nota conclude
ren dat de huidige provinciale rege
ling op het gebied van de monumen
tenzorg goed functioneert. Op
onderdelen van het beleid zijn aan
passingen echter wel mogelijk, mits
deze inhaken op de uitgangspunten
van het gewijzigde en nog te wijzigen
rijksinonumentenbeleid.
Het provinciale beleid gericht op
de groep van meest kwetsbare be
schermde monumenten (voorkomend
op de rijkslijst) zoals kerken, kaste
len en molens dient te worden voort
gezet en eventueel te worden uitge
breid met monumenten die eigendom
zijn van gemeente of andere openbare
instanties. Wol lijkt hel gewenst om
de onderhoudssubsidie voor kerken
en kastelen te verhogen. Het maxi
mum van tienduizend gulden per jaar
blijkt te lang te zijn. Ook landhuizen
en buitenhuizen zullen dan volgens
de nota onder deze onderhoudssubsi-
dieregeling moeten vallen.
Noodfonds
Gedacht wordt ook aan het instel
len van een noodfonds voor pro
bleemrestauraties van monumenten
die in aanmerking komen voor een
provinciale subsidie. Deze subsidie
Met f 350,- subsidie
verdient de Nefit-Turbo zichzelf
al terug bij een gasverbruik
van 1000 m3 per jaar.
BURGH-HAAMSTEDE - Om hoeveel bomen het ging- tijdens de traditionele peren
veiling in Burgli-Haamstede kon veilingmeester Henk van Felius niet zeggen. „Wel dat
het meer zijn dan vorig jaar, zo'n 76, omdat er dit jaar de bomen aan 't Lage Burgh zijn
bijgekomen", aldus Van Felius. Samen met Gerald Henting-, de schrijver en Evert de
Boer, die verantwoordelijk was voor het innen van het geld, trokken zij gedrieën met
de potentjële kopers van boom naar boom. Alwaar de inhoud van de bomen kritisch
werd bekeken en, als deze goed bevonden was, er een bod gedaan werd. De prijzen va
rieerden van negen tot tachtig gulden.
Ondanks grore financieringsproblemen timmert de Stichting Oude Zeeuwse Kerken met onder meer de restauratie
van de Grote Kerk flink aan de weg.
devolle sporen gaan in de praktijk
verloren doordat er in oude bin
nensteden en op schorren en slikken
gezocht wordt naar oude en finan
cieel aantrekkelijke voorwerpen.
Een eerste stap om tot een deugde
lijke bescherming van het Zeeuws bo
demarchief te komen vormt een gede
gen inventarisatie van plaatsen en
zaken die tot het Zeeuws bodemar
chief behoren. Het beheer ervan moet
in handen zijn van de provincie,
waarbij de provinciaal archeoloog de
aangewezen beheerder is.
In de toekomst zal meer aandacht
moeten worden besteed aan educatie
op monumenten- en archeologiege-
bied. Allereerst wordt gedacht aan
een educatief programma om de ken
nis van de schoolgaande jeugd over
de geschiedenis van Zeeland te ver
groten. Eerder, ter gelegenheid van
het Monumentenjaar '75 stelde de
provincie een reizende tentoonstel
ling met bijbehorend lesprogramma
samen. Dit bleek een succes. Naast
een reizende tentoonstelling valt ook
te .denken aan een permanente ten
toonstelling in een museum.
zou dan kunnen worden verstrekt
wanneer hot' gebruik/bestemming
van het monument gevaar loopt. Voor
dit noodfonds denkt dc provincie dat
een bedrag van vijftig mille toerei
kend is.
Archeologie
Het beleid van de provincie inzake
dc archeologie moet zich richten op
het behouden, beschermen, herstel
len en behoren van het Zeeuws bo
demarchief. Veel archeologisch waar