Zeeland-Noord moet zich
economisch gaan indekken
<B§ f 'j&
Elf zeehonden in
Zeeuwse wateren
Secretaressedag bij ZWN
TE KOOP
WATERSTANDEN
Gezamenlijk bureau opzetten om bedrijven te trekken
INDUSTRIETERREIN
1NL. GEMEENTEWERKEN ZiERIKZEE
l3^1 TEL: 01II0 - 3151
2
ZIERIKZEE - De werkloosheid op Schouwen-Duive-
land is sinds jaren niet zo laag geweest als nu. Zo'n 850
mensen zijn op zoek naar een betaalde baan en dat is
aanzienlijk minder, dan het landelijk gemiddelde. De re
gio lijkt dan ook een rooskleurige toekomst tegemoet te
gaan. Toch is iedereen het er over eens, dat er niet op lau
weren gerust moet worden. De werkgelegenheid is veel
te eenzijdig en een hardnekkige kern nauwelijks ge
schoolde langdurig werklozen komt amper aan de bak.
Het rapport Zeeland Noord; ontsloten en in ontwikke
ling moet daarin verandering gaan brengen.
Dr F. Boekema van het Econo
misch Instituut Tilburg begeleidde
IVIinnaard bij zijn onderzoek. Boeke-
111 a had zelf een kaart nodig 0111 te
kijken, waar dat Schouwen-
Duiveland dan wel precies zou liggen
en of hij nog een of andere boot nodig
had om zijn plaats van bestemming
te bereiken,
Volgens hem is de kennis
bij het publiek over Zeelaiul-Noord
beperkt. Surfen, zwemmen, strand,
Deltawerken en Renesse zijn bekend,
maar of Schouwen-Duiveland nu bij
Zeeland of Zuid-Holland hoort is nog
wat onduidelijk. Datzelfde geldt
voor de rijksoverheid, die Zeeland
tot de probleemloze gebieden rekent.
ÏÏMÊipptt
IP Fil
Zeeland-Noord moet in de toekomst meer ondernemen, dan het plaatsen van weinig zeggende borden. (Archieffoto).
Vrijdag werd het door C. Minnaard
van de Intergemeentelijke Sociale
Dienst in Zierikzee gepresenteerd
aan de politiek én het bedrijfsleven.
Een rapport met maar liefst tien aan
bevelingen, waarvan het opzetten
van een zogenaamd Buro Bedrijfs-
contacten en Werkgelegenheid Zee
land-Noord wel de voornaamste is.
Een bureau, dat a raison van enkele
tonnen per jaar bedrijven moet prik
kelen voor vestiging op Schouwen-
Duiveland of Sint-Philipsland; kort
om Zeeland-Noord.
Hoe zit het eigenlijk met de werk
gelegenheid in Zeeland-Noord? Van
de 8800 banen in de streek worden er
zo'n 1100 door de land- en tuinbouw
ingenomen, 1000 door de detailhan
del, 880 door de overheid, 750 door de
horeca, 500 door de bouw, nogeens
500 door de maatschappelijke dienst
verlening en ruim 350 door de voe
dingsindustrie. En voor die laatste
categorie is de Koninklijke Zeelandia
in Zierikzee met name verantwoorde
lijk. Ondanks het gegeven, dat er dus
aardig wat branches zijn, is Zeeland-
Noord toch overwegend agrarisch
met het toerisme als nieuwe economi
sche pijler. Al met al te eenzijdig vol
gens ingewijden.
Beperkt
Er moet meer werkgelegenheid
naar de streek komen; meer bedrij
ven dus. De zes Schouwen-Duiveland-
se gemeenten en Sint-Philipsland
hebben hun inspanningen tot nu toe
beperkt tot het te koop aanbieden
van aantrekkelijk geprijsde in-
dustrieterreinenr Verder waren er
niet veel meer initiatieven, dan bor
den langs de kant van de weg, met
daarop zakelijke mededelingen over
de vierkante meterprijs van de
grond. Daarin moest - zo stelden de
gemeenten twee jaar geleden geza
menlijk - verandering komen. Aarze
lend gaven ze te kennen de gemeente
lijke belangen ondergeschikt te
willen maken aan het regionaal be
lang. Tesamen moesten ze aan die
werkgelegenheid gaan werken.
In de Randstad gebeurt het en in dat
Zeeuwse zal het wel loslopen. En het
moet gezegd, de gunstige werkloos
heidscijfers helpen de rijksoverheid
in haar beeldvorming.
Boekema trof bij zijn aankomst in
de streek een zevental onsamenhan
gende gemeenten aan. Er was en is
geen sprake van een gezamenlijke
aanpak van de werkgelegenheid. Of
het moet de recente samenwerking
tussen het arbeidsbureau en de socia
le dienst zijn in een poging langdurig
werklozen aan een baan te helpen.
Boekema en Minnaard zijn er van
overtuigd, dat Zeeland-Noord nodig
aan een verbeterd imago moet gaan
werken. Er moet één loket komen,
waar mogelijke investeerders aan ,de
bel kunnen trekken. En of die onder
nemers nu Bruinisse, Zierikzee of
Scharendijke als vestigingsplaats
willen, maakt niet uit. Dat ene loket
helpt hen verder.
De papieren tijger, zoals Boekema
het rapport nu nog noemt, moet tot
leven komen en dat gaat onherroepe
lijk geld kosten. Maar hijzelf en Min
naard voelen er nog niet veel voor om
daarov.er nu al te praten. Slechts met
moeite komt het hoge woord eruit:
,,Nou reken maar na, wat een bureau
met enkele medewerkers gaat kosten.
Twee drie ton, ja", aldus de Tilburg-
se econoom. Een belangrijk deel
moet opgehoest worden door de ge
meenten en de bereidheid daarvoor is
vooralsnog onduidelijk.
Aan de slag-
Volgens Minnaard is de wil er bij de
gemeenten om gezamenlijk aan de
slag te gaan. Ondanks het feit, dat er
alleen al voor het opzetten van het on
derzoek aarzeling bestond bij de ge
meenten. Denk verder nogeens terug
aan de komst van de eilandelijke pro
motiestichting. Bruinisse bijvoor
beeld voelde er niet veel voor om er
aan mee te betalen. Alles zou toch op
de Westhoek geënt worden. Uiteinde
lijk is de vissersplaats overstag ge
gaan, maar het typeert de nog slechts
in beperkte mate aanwezige saamho
righeid in de streek.
Maar er moet wat gebeuren, of de
gemeenten nu wel of niet willen. Het
rijk wil, dat de regio's hun economie
zelf vorm gaan geven. Of met andere
woorden; als Zeeland-Noord zelf niet
aan de slag gaat, pikken andere ge
bieden de bedrijven in. In Brabant
bijvoorbeeld zijn er sinds vorig jaar
al zeven nieuwe regio's gevormd, die
stuk voor stuk redelijk tot goed
draaien. En een bedrijf, dat zich bij
voorbeeld in Steenbergen wil vesti
gen, moet zonder al te veel moeite
ook naar Bruinisse gehaald kunnen
worden. Dat vraagt een nieuw elan
van de gemeenten.
De regionale overheden moeten be
drijfsmatig gaan handelen en zich
zelf een managementstijl gaan aan
meten. Het beleid moet onderbouwd
worden en de sterkte en kracht van
de regio moeten geprofileerd wor
den. Kortom, de gemeenten moeten
de zaak professioneel gaan aanpak
ken en doen dat wat het duo Boeke
ma en Minnaard betreft met gespeci
aliseerde mensen in een nieuw
bureau.
Een nog wat vaag beantwoorde
vraag is: Heeft Schouwen-Duiveland
voldoende mensen in huis voor die
nieuwe werkgelegenheid? Met 880
werklozen zou je denken van wel.
Maar diverse bedrijven zitten met de
handen in het haar om personeel te
krijgen. Aannemers bijvoorbeeld ha
len personeel uit Brabant, omdat hier
niemand te vinden is. En bij het ar
beidsbureau staan ongeveer 470 on
vervulbare vacatures in de bakken.
Daarnaast werken naar schatting
1600 inwoners van Zeeland-Noord in
de Randstad. De vergrijzing van het
gebied doet de pessimist vrezen, dat
het aanbod van beroepskrachten in
de toekomst verder zal afnemen.
Uit de onderzoekscijfers van Min
naard zal de beroepsbevolking in de
komende jaren groter worden. Per 1
januari van dit jaar telt Schouwen-
Duiveland 11.600 mensen, die werken
of kunnen werken; de beroepsbevol
king dus. Naar verwachting neemt
dit aantal de komende tien jaar toe
tot circa 12.600 personen, waarbij het
aandeel van de vrouwen zal stijgen
van nu 34% tot 36%.
Scholieren
Een belangrijk onderdeel van de
nieuwe beroepsgroep vormen de
scholieren, waarvan 90% binnen een
jaar werk vindt. Het zijn met name
de jongeren die de school niet afma
ken, die de boot missen. Daarnaast
zijn er veel vrouwen, die problemen
ondervinden met het (her)intreden op
de arbeidsmarkt. Het ontbreekt nog-
aleens aan ervaring en/of scholing.
Anderzijds kiezen vrouwen nog vaak
voor traditionele vrouwenberoepen
en minder voor de technische banen,
die meer kansen bieden. Ook de be
reikbaarheid van werk en opleidin
gen en (gebrek aan) kinderopvang
spelen een belangrijke rol, volgens
Minnaard. De langdurig werklozen
in de streek (88 mannen en 40 vrou
wen) zijn steeds minder gemakkelijk
inzetbaar. Persoonlijke begeleiding
wordt steeds belangrijker en de
groep, die nooit meer een betaalde
baan zal hebben, wordt groter. Het is
de vraag of die groep baat zal hebben
bij een toename van de werkgelegen
heid.
Maar los van die groep, heeft de re
gio zelf wel baat bij een versterking
van de arbeidsmarkt. En het rapport
van Minnaard is positief gestemd
over de mogelijkheden. Wat hem be
treft zijn er tuinders in het Westland,
die graag willen uitbreiden maar
daar geen grond voor te pakken krij
gen. Die tuinders kunnen deze kant
opkomen. In de visserijsector moe
ten nieuwe initiatieven als het kwe
ken van zee-aas op het land, de zalm
en forelkwekerij en dergelijke gesti
muleerd worden. De groene sector is
gebaat bij het opzetten van groen-
beheersplannen en in de nijverheids
sector moet met de acquisitie aan
gesloten worden op het netwerk van
toeleveranciers en reparatiebedrij
ven van de grotere ondernemingen.
Bij bouw- en onderhoudsopdrachten
moeten de regionale bedrijven een
voorkeursbehandeling krijgen en de
detailhandel en het toerisme zijn ge
holpen met seizoensverlengende ac
tiviteiten.
Ten behoeve van de transportsector
moeten barrières als de Zeelandbrug
uit de weg geruimd worden en de za
kelijke dienstverlening kan versterkt
worden met een kantoorverzamelge
bouw en/of bedrijvencentrum. Als
dat allemaal gebeurt, zullen de werk
zaamheden van de maatschappelijke
dienstverlening alleen maar toene
men.
Voor al die banen zijn mensen no
dig. Het wegtrekken van jongeren
moet tegengegaan worden. Dat kan
door het verbeteren van de beroeps
opleidingen en passende werkgele
genheid. Minnaard in zijn rapport:
,,En meer in het algemeen: het bevor
deren van een jongerenvriendelijk
"klimaat".
Stoffige la
Mogelijk wijs geworden door erva
ring, geeft Minnaard in zijn rapport
ook meteen aan hoe .zijn rapportage
behoed moet worden voor een stoffi
ge lade in een gemeentehuis. Er moet
een stuurgroep in het leven geroepen
worden. Daarin moet plaats zijn voor
de overheid, het bedrijfsleven, de
vakbeweging, onderwijs en provin
cie. In het najaar dient er een sympo
sium gehouden te worden over het
rapport en ook moet er nu al gewerkt
worden aan het totstandkomen van
het eerder genoemde bureau. Half
1991 moeten alle betrokkenen de
hoofden bijeen steken en de stand
van zaken bekijken.
Het woord is nu - om met de woor
den van de Zierikzeese burgemeester
mr J. J. P. M. Asselbergs te spreken -
aan de gemeenten en het bedrijfsle
ven. De aftrap is gegeven, anderen
moeten nu het spel gaan spelen. De
aanwezigen vrijdag hebben er zin in.
De goed bezochte bijeenkomst geeft
hoop voor de toekomst. Een toe
komst, die - zoals Boekema het noem
de - door de regio zelf bepaald gaan
worden. En dan nu maar even niet
denken aan gedeputeerde staten van
Zeeland, die de Zeelandbrug niet tol
vrij willen maken. En even ook niet
denken aan de provinciale nota Zee
land aan Zet, waarin Zeeland-Noord
er bekaaid afkomt.
1bkst:Aad van der Wouden
BRUINISSE - In het Grevelingen-
meer zwemmen waarschijnlijk drie
zeehonden, in de overige Zeeuwse
Deltawerken waarschijnlijk acht.
Het aantal neemt toe, zeker gezien de
interesse van de zeehonden voor het
Deltagebied als vaste verblijfsplaats
voor de dieren, vroeger werden er he
le kudden geteld. Over de verblijf
plaats van deze waterbewoners
wordt in de toekomst informatie ge
geven op de elf daartoe geplaatste
borden.
Het eerste bord wordt op vrijdag 22
juni door gedeputeerde mevrouw G.
de Vries-Hommes, voorzitster van de
stuurgroep Oosterschelde, in Zierik
zee onthuld. Dr P. J. H. Reijnders van
het Rijksinstituut voor Natuurbe
heer zal een toelichting geven op de
resultaten van een vorig jaar gehou
den onderzoek. Een onderzoek dat
zich speciaal richtte op de gedragin
gen van de vijf zeehonden die in de
Oosterschelde werden uitgezet en
waarvan er nu nog drie in leven zijn.
Er zijn bij deze drie zeehonden nog
enkele soortgenoten bijgekomen.
Een uit de Grevelingendam kwam
binnen via de inlaatsluis in de Brou-
wersdam, enkele via de Stormvloed
kering in de Oosterschelde terwijl er
nog twee op de Westerschelde hun
thuis hebben. De Grinddammen in de
Grevelingendam zijn een geliefde
plaats om te zonnen voor de zich goed
in hun element voelende dieren.
DE STEEG - In De Steeg (gemeente
Rheden) heeft Tini Carmiggelt een
beeld van schrijver Simon Carmig
gelt en haarzelf onthuld. Het beeld is
gemaakt door de Rhedense kunste
naar Wim Kuyl.
SMILDE - De rijkspolitie van Smil-
de heeft de 43-jarige R. V. uit die
plaats aangehouden op verdenking
van het plegen van ontucht met kin
deren. Dat heeft de Officier van
Justitie, mr. A. Poerink, vrijdag mee
gedeeld. V., die landelijke bekend
heid geniet als schaatstrainer, zou de
ontucht gedurende langere periode
met schaatspupillen en kinderen heb
ben gepleegd.
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-mctcoccntrum Zeeland t.o.v. NAP.
Roompot Buiten
Bruinisse
Wemeldinge
Springtij: 25 juni
Actuele informatie over afwijkingen: 06-91122353
Datum
Hoogwater
Laagwatcr
tijd
stand
tijd stand
19 juni
00.10
131
06.25 -160
13.00
151
19.05 -129
19 juni
11.45
153
05.20 -154
17.50 -124
19 juni
00.15
144
06.30 -167
13.00
165
19.05 -137
19 juni
00.25
150
06.35 -173
13.10
172
19.10 -143
ZIERIKZEE - Ongeveer zestien directie-secretaresses van het Streek Vervoer Nederland brachteii een be
zoek aan het kantoor van het Streekvervoer Zuid West Nederland in Zierikzee. Dit in het kader van de Secre
taressedag. Geen nationale secretaressedag. maar één die georganiseerd ivordt door de directiesecretaresses
zelf. ..Nederland is verdeeld in 16 aparte vervoersbedrijven, ivaar de ZWN er één van is", vertelt J. R. Nien-
huis, hoofd algemene zaken van de ZWN. ,,De structuur van deze bedrijven is over het algemeen gelijk en
bestaat uit een kleine staf De directie-secretaresses hebben vaak telefonisch contact met elkaar maar wis
ten nooit hoe ze er uit zagen", aldus Nienhuis. Het initiatief om elkaar één keer per jaar te treffen, ligt bij
de secretaresses. ,,Zc willen elkaar graag ontmoetenvertelt het hoofd algemene zaken. Deze dag is niet ge
koppeld aan een speciale datum. ..Dit is de vierde keer dat de dag gehouden wordt". Streekvervoer Neder
land wilde graag meewerken aan het initiatief. Nienhuis: ..Wij zijn er bij gebaat als de communicatie goed
verloopt, tussen de secretaresses. Ze moeten samen veel regelen en dat gaat makkelijker als men elkaar
kent" Het grootste gedeelte van de gasten kwam, zoals men zou verwachten, met het streekvervoer, aan in
Zierikzee. De secretaresses bezochten per ZWN-bus Neeltje Jans en maakten een rondvaart met de Christi-
aan B. De dag werd afgesloten met een diner in Slot Moermond. De secretaressedag wordt niet iedere jaar
in Zierikzee gehouden. ..Het is ieder jaar ergejis anders. Voor dit jaar heb ik me aangeboden als gastvrouw
aldus Marijke van der Borght, directie-secretaresse bij de ZWN. Ook volgens haar werkt de secretaressedag
mee aan een betere samenwerking: ..Voor het hele werk is het prima. Het gaat allemaal veel gemakkelijker
en je pakt ook sneller de telefoon als je elkaar een beetje kent".
Tot en met 1 oktober
Zierikzee
Expositie fossiele beenderen uit de
Oosterschelde. Stadhuismuseum.
Maandag tot en met vrijdag van 10.00
tot 17.00 uur.
Expositie Zeeuwse klederdrachtpop
pen. Stadhuismuseum. Maandag tot
en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Maandag 18 juni
Burgh-Haamstede
Gemeenteraadsvergadering in het ge
meentehuis. 19.30 uur.
Dinsdag 19 juni
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door Jan Hortensius uit Gouda. Ne
derlandse Hervormde kerk. Van 14.00
tot 16.00 uur.
Nieuwerkerk
Informatiebijeenkomst over bestem
mingsplan Kom Nieuwerkerk. Ge
meentehuis. 20.00 uur.
Woensdag 20 juni
Zierikzee
Concert van het Zeeuws Orkest in de
Nieuwe Kerk. 20.00 uur.
Renesse
Algemene vergadering van de Rabo
bank. Dorpshuis. 20.00 uur.
Donderdag 21 juni
Burgh-Haamstede
Openbare vergadering commissie
openbare werken in gemeentehuis.
19.00 uur.
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door A. de Vries uit Burgh-Haamste
de (Geref. kérk). Nederlandse Her
vormde kerk. Van 14.00 tot 16.00 uur.
Vrijdag 22 juni
Zierikzee
Voorlichtingsproject in Oosterschel
de uitgezette zeehonden. Stadhuis.
13.00 uur.
Onthulling bord aansluitingsgaran
tie. ZWN-station. 16.00 uur.
Any wave-festival in Jongerencen
trum Brogum aan de Julianastraat.
Vanaf 19.30 uur.
Zaterdag 23 juni
Zierikzee
Any wave-festival in Jongerencen
trum Brogum aan de Julianastraat.
Vanaf 13.30 uur.
Brouwershaven
Zeilwedstrijden op het Grevelingen-
meer. Open Ned. Kampioenschappen
Fireball.
Overdracht blusvoertuig aan vrijwil
lige brandweer op de Markt voor het
stadhuis. 14.00 uur.
Dreischor
Concert van de stichting Musi-Voca.
Jeugdsymphonie-orkest Hoekse
Waard uit Klaaswaal. Nederlandse
Hervormde kerk. 20.00 uur.
Oosterland
Braderie en rommelmarkt door
Oosterlands Fanfare in de CTV loods
aan de Van de Abeelestraat. Van 10.00
tot 17.00 uur.
Zondag 24 juni
Brouwershaven
Zeilwedstrijden op het Grevelingen-
meer. Open Ned. Kampioenschappen
Fireball.
Dinsdag 26 juni
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door Martin Koster uit Scharendijke.
Nederlandse Hervormde kerk. Van
14.00 tot 16.00 uur.
Donderdag 28 juni
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door Douwe Brouwer uit Renesse.
Nederlandse Hervormde kerk. Van
14.00 tot 16.00 uur.
Bruinisse
Werkbezoek Ondernemerskring
Schouwen-Duiveland. Dorpshuis.
16.45 uur.
Vrijdag 29 juni
Brouwershaven
Zomermarkt op het Marktplein. 10.00
tot 17.00 uur
Zaterdag 30 juni
Brouwershaven
Orgelconcert in de Grote of Sint Nico-
laaskerk, m.m.v. Roosendaals Ka
merkoor o.l.v. Kees van Eersel en Wil
lie Bil, orgel. 20.00 uur.
Ellemeet
Rommelmarkt bij de obs 't Mêêtje.
Vanaf 9.00 uur.
Bruinisse
Vijfentwintigjarig jubileum van C. J.
M. Knappers. Receptie in het dorps
huis van 15.30 tot 17.00 uur.
Dinsdag 3 juli
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door Prosper Sevestre uit Renesse
(NH kerk). Nederlandse Hervormde
kerk. Van 14.00 tot 16.00 uur.
Donderdag 5 juli
Renesse
Bezichtiging kerk en orgelbespeling
door Prosper Sevestre uit Renesse
(NH kerk). Nederlandse Hervormde
kerk. Van 14.00 tot 16.00 uur.
Vrijdag 6 juli
Haamstede
Zangavond meisjeskoor De Jonge
lofstem uit Lisse. In de Nederlandse
Hervormde kerk. 19.30 uur.
Noordgouwe
Afscheidsfeest van meester Gerret-
sen in het dorpshuis.
