Een Bruenaar als toeschouwer
van The Battle of Brittain
Op buitendijkse gebieden mag
nog zeekraal worden geplukt
THUMP
Moederdag
yiim'tiiTBi*
Port Zélande
Vijf jaar zwerven over alle wereldzeeën (III)
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Verdeling van portefeuilles rond
Wethouder Loschacoff loco
burgemeester Brouwershaven
In afwachting van het officieel aanwijzen van buitendijkse
gebieden van de Oosterschelde tot beschermd natuurgebied
Vergadering
commissie
financiën
Zierikzee
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 8 mei 1990 Nr. 24740
3
Met de nodige toeters en bellen
hebben René Coltof en de zijnen Port
Zélande dit weekend overgedragen
aan Gran Dorado. Een vakantiedorp,
waar in hoogtijdagen (de bedrijfslei
ding hoopt 365 dagen per jaar) tot
4000 mensen hun vakantie doorbren
gen. Mensen met een redelijk bud
get, want ze kiezen voor kwaliteit.
Met andere woorden; een groep waar
ook de Schouwen-Duivelandse on
dernemers blij mee moeten zijn.
Maar ja, dan moet er wel wat on
dernomen worden. Gedeputeerde
Ventevogel kan wel zeggen, dat Port
Zélande een positieve uitstraling zal
hebben op de regio, maar zo vanzelf
sprekend is die toeh niet. Zal het
Gran Dorado-management er im
mers niet alles aan doen om haar gas
ten binnen de poorten te houden. De
diverse restaurantjes en attracties
als het zwembad en de diverse spor
tieve mogelijkheden, dragen daar
aan bij.
Nee, wil Schouwen-Duiveland pro
fijt hebben bij het nieuwe vakantie
dorp, dan moet ze erop inspringen.
Hoe? Als ondergetekende zo onder
nemend van geest zou zijn, dan had
hij al lang een eigen krant gehad.
Maar er zijn diverse creatieve gees
ten in de regio, die wel concrete
ideeën hebben. Het is in ieder geval
een uitgelezen mogelijkheid om eens
aan de zo fel begeerde seizoensver
lenging te werken. Wie had enkele
jaren geleden kunnen dromen, dat er
op steenworp afstand van Schou
wen-Duiveland continue enkele dui
zenden toeristen zouden verblijven
365 dagen in het jaar. Daar moet je
toch wat mee kunnen doen?
AvdW
In de inlagen is het plukken van zeekraal verboden. (Foto: Joop van Houdt).
(13 mei)
Voor een waardevol kado
in
Briljant - Goud -
Zilver of Horloges
J/r/f J -r
Dam 10 - Zierikzee
APELDOORN - De gasprijs zal op 1
juli 1990 met 2,5 cent (inclusief BTW)
omhoog gaan. Dat heeft de Vereni
ging van Exploitanten van Gasbe
drijven in Nederland (VEGIN) be
kend gemaakt. Voor gemiddelde
De afgelopen weken werd een aan
tal van hen bij het plukken van de
eerste zeekraal geconfronteerd met
de politie die waarschuwingen en
zelfs boetes uitdeelde. Volgens De
Wilde kwam dat omdat de mensen
zeekraal plukten op de binnendijks
gelegen inlagen van de Oosterschel
de. ,,Het binnendijks gelegen gebied
van de Oosterschelde is op 25 mei
1989 al door de minister aangewezen
als beschermd natuurgebied". Een
aanwijzing die onder andere inhoudt
dat er ook geen zeegroente geplukt
mag worden.
Particuliere gebieden
Volgens De Wilde wo2'den voor of
gezinnen zal deze verhoging een extra op 25 mei aanstaande ook de buiten-
uitgave van ongeveer zestig gulden dijks gelegen gebieden van de Oos-
per jaar betekenen. De stijging van terschèlde die'particulier eigendom
de gasolieprijs h'eeft volgens 'de VE- 1 zijn' aartgeVèzen' alS' he'schèrmd na-
GJN, deze verhoging noodzakelijk ge: tuurgebied. „Op die-gebieden kon
maakt. men toch al geen zeekraal plukken,
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Directie:
D. L. van 't Leven.
Hoofdredacteur:
A. van der Wouden
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon; 01110-16551.
Telefax 01110-14315.
Lezersservice:
Bezorging
tot 20.00 uur 01110-17314.
Woonhuisaansluitingen:
Redactie (na 17.30 uur); 01110-15071,
01110-12449. (niet voor bezorging)
Fotograaf (na 17.30 uur); 01112-1575
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 43,50; per jaar f 166,00; losse
nummers f 0,80,
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 6% B.T.W.
Opzeggingen dienen een maand,
voor het einde van de lopende
abonnementsperiode schriftelijk bij
de Zierikzeesche Nieuwsbode ge
meld te worden.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Inlevertijden advertenties
Maandagkrant
vrijdag tot 13.00 uur
Dinsdagkrant
maandag tot 11.30 uur
Donderdagkrant
woensdag tot 11.30 uur
Vrijdagkrant
donderdag tot 11.30 uur
Advertentietarieven:
Advertenties 01110-16551.
60 cent per mm; „succesjes" (t/m 4
regels) f 6,80.
Contracttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
6% BTW
Advertentie
BROUWERSHAVEN - S. C. J. B. Loschacoff-de Kanter
ZIERIKZEE - Op de buitendijkse gebieden van de Oosterschelde mag dit voorjaar
nog zeekraal worden geplukt. Op de binnendijks gelegen gebieden, de inlagen, is het
plukken van deze zeegroente al sinds 25 mei 1989 verboden. Dat blijkt uit een toelich
ting van de adjunct-consulent natuur- milieu- en faunabeheer Zeeland van het ministe
rie van landbouw en visserij, W. de Wilde. Over het al dan niet mogen plukken van zee
kraal is bij de vaste 'plukkers' onduidelijkheid ontstaan.
kan daar volgens De Wilde nog vrij
zeekraal worden geplukt. De periode
dat de zeekraal groeit valt in mei en
duurt ongeveer vier weken.
Diverse gemeenten op Schouwen-
Duiveland; Duiveland, Zierikzee en
Bruinisse, hebben er bij het rijk op
aangedrongen om ook na het aanwij
zen van de Oosterschelde tot be
schermd natuurgebied enkele gebie
den uit te zonderen van het plukver-
bod van zeekraal. Volgens de gemeen
tesecretaris van Duiveland, F. C. Die-
leman heeft men hierop nog geen
reactie gehad. De gemeente Duive
land wil met name het scborrenge-
bied van de Oosterlandse slikken (de
slikken van Viane) bestemmen als ge
bied waar men zeekraal mag'blijven
plukken.
De gemeenteraad van Zierikzee
vindt het maatschappelijk belang
van het kunnen plukken van zeekraal
zo groot dat men van mening is dat in
ruime mate ontheffing moet kunnen
worden verleend voor het hele bui
tendijkse gebied van de Oosterschel
de dat in de gemeente ligt.
De gemeente Bruinisse vindt het
onjuist als de lokale bevolking die
sinds jaar en dag in het voorjaar zee
kraal plukt, daarin zou worden be
perkt door het aanwijzen van de Oos
terschelde als beschermd natuurge
bied. Daarom heeft men de rijksover
heid per brief gevraagd het plukken
van zeekraal te blijven toestaan op
de Plaat van Oude-Tonge; het buiten
dijks gebied dat ligt tussen het Gre-
velingenrestaurant en de Grinddam.
Bruinisse vindt dat niet mag worden
opgelegd dat mensen hiervoor ver
gunning zouden moeten vragen.
De gemeenten Westerschouwen en
Middenschouwen hebben geen initia
tieven genomen om aan de rijksover
heid te vragen de buitendijkse gebie
den in hun gemeente of delen daar
van toegankelijk te houden voor het
plukken van zeekraal.
ZIERIKZEE - Donderdag 10 mei
vergadert de commissie financiën
van de gemeente Zierikzee. De verga
dering wordt gehouden in het stad
huis en begint om 19.30 uur.
Op de agenda van de commissiever
gadering komt onder meer het voor
stel aan de orde om extra geld be
schikbaar te stellen voor de huur
derscommissie aanleunwoningen De
Wieken. Ook wordt de vraag aan de
commissie voorgelegd of de gemeen
telijke bijdrage verhoogd kan wor
den van 500,- naar 600,-
Beveiliging
Verder komt het voorstel om
17.450,- ter beschikking te stellen
voor het aanbrengen van beveili
gingsapparatuur in bijzondere basis
scholen ter sprake. In molen De Hoop
moeten twee koppels maalstenen ge
restaureerd dan wel vernieuwd wor
den. Ook dient een nieuw fokwiek-
systeem aangebracht te worden.
Alles bij elkaar een kwarwei van
90.000,-. Het overgrote deel van die
investering is voor rekening van het
rijk. Voor de gemeente blijft een in
vestering van 4.500,- over.
Ten behoeve van de oplevering van
het terrein aan het Groeneweegje
waar de tweede sporthal moet komen
stelt het college voor 3.315,- be
schikbaar te stellen voor het ontgra
ven van stobben van bomen en strui
ken. Het college vindt dat de kosten
van het slopen van de fundering van
het Scouting-gebouwtje voor reke
ning van de Stichting Sportcentrum
Schouwen-Duiveland dienen te ko
men.
sé opleidingsschip moet naar Ports
mouth gebracht worden, een mooi
karweitje voor de G 15 want ook dat
schip moet naar het dok. De repara
ties duren langer dan gepland.
Op 10 augustus duikt een Duitse
Stuka op het schip. De bommen die
hij laat vallen treffen niet het schip,
maar komen op de kade terecht. Ver
schillende huizen worden vernield.
De schuilkelder krijgt een voltreffer
en dat kost twintig mensen het leven.
De bemanning van de G 15 komt met
de schrik vrij.
In die tijd ontmoet Jan de Ronde
weer een bekende, een makker uit
Bru: Jan Padmos. Hij werd in sep
tember 1939 onder de wapenen geroe-
•pen en stak in de meidagen van 1940
met een trawler vanuit IJmuiden
over naar Engeland.
Na de capitulatie van Frankrijk en
de afwijzing van Churchill op het
voorstel van Hitier om vrede te slui
ten wordt de luchtoorlog sterk opge
voerd. De periode van augustus tot
oktober zal later bekend worden als
The Battle of Brittain. De slag om
Engeland wordt in de lucht uitge
vochten.
Verliezen
Goering leidt de luchtslag vanaf de
Franse kust. Hij brengt de Engelse
luchtvloot grote verliezen toe. De En
gelsen verliezen in tien dagen 150
toestellen waarvan de piloten er het
voor het meerendeel levend vanaf
tenzij met toestemming van de eige
naar". Naar verwachting van de
adjunct-consulent zullen de overige
buitendijkse gebieden van de Ooster-
schelde in de loop van 1990 ook wor
den aangëwezeh tot staats-natuurge-
bied. Dat houdt in dat men vanaf dat
moment ook in deze gebieden geen
zeekraal meer mag plukken. Of, als
de minister ingaat op verzoeken van
diverse gemeenten, alleen als men
daarvoor een vergunning aanvraagt.
Zolang de aanwijzing van de bui
tendijkse gebieden (die niet van par
ticulieren zijn) tot st^ats-natuurge-
bied nog niet heeft plaatsgevonden
is door de leden van het Brouwse college van b en w ge
kozen tot loco-burgemeester van de gemeente Brouwers
haven. Tot nu toe vervulde Ph. J. van Ast deze functie,
maar de oud-wethouder is gestopt met zijn bestuurlijke
werkzaamheden voor de gemeente Brouwershaven.
Zijn plaats als wethouder wordt in
genomen door VVD-raadslid J. 'K.
Goemans. Het Brouwse college van b
en w bestaat nu uit burgemeester L.
N. Labruyère en de wethouders Lo
schacoff en Goemans.
Verdeling portefeuilles
Zij zijn onderling overeen gekomen
dat Labruyère de portefeuilles poli
tie, lir'andweer, openbare orde en vei-
brachten. De Duitsers moeten echter
nog veel grotere verliezen incasseren.
Zij verliezen 700 vliegmachines plus
de bemanningen.
Eind augustus volgt opnieuw een
aanval waarbij de Duitsers 600
toestellen verliezen en de Engelsen
111. Zwaar zijn de verliezen van de
burgerbevolking in zuid- en zuid
oost Engeland.
ligheid, personeelszaken, automati
sering, financiën, volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening, milieu en
volkshuisvesting op zich neemt. Wet
houder Loschacoff beheert de porte
feuilles sociale zaken, onderwijs,
sport, culturele zaken, welzijn,
jeugd- en jongerenwerk en ouderen
beleid. Wethouder Goemans gaat
openbare werken, recreatie, economi
sche zaken, landbouw en verkeer
doen.
Verder wordt Labruyère voorzitter
bij de vergaderingen van de advies
commissie volkshuisvesting en ruim
telijke ordening. Goemans bij de ver
gaderingen van de adviescommissie
Recreatie en openbare werken. En
Loschacoff bij de vergaderingen van
de adviescommissies onderwijs, wel
zijnsbeleid en de beheerscommissie
Dorpshuizen Brouwershaven.
BRUINISSE - WO II: Nederland is al platgewalst door
de Duitsers. België en Noord-Frankrijk zijn ook al in
Duitse handen gevallen en Hitier richt nu zijn aandacht
op Groot-Brittannië. The Battle of Brittain barst los in
het luchtruim. Jan de Ronde Janszoon uit Bruinisse, En
gelandvaarder tegen wil en dank, is er getuige van. Van
een afstand, want hij ligt met zijn schip in Portsmouth.
De Engelsen weten wonder boven wonder hun vaderland
weer te bereiken, geholpen door de mist.
De Eerste Wereldoorlog werd in
bloed en modder gesmoord in de vel
den van Vlaanderen en Noord-
Frankrijk. De strijdende troepen
groeven zich in en vier jaar lang werd
een loopgravenoorlog gevoérd. Als
mollen bouwde men gangen onder de
grond en van tijd tot tijd werden en
kele honderden meters terreinwinst
geboekt, maar dat ging vaak ten
koste van duizenden jonge levens.
Dikke Bertha
De Duitsers ontwierpen een reus
achtig kanon waarmee men granaten
tot in Parijs kon schieten. Kanonnen
die bekend stonden onder de naam
Dikke Bertha. In Nederland zong
men in die tijd; De Duitsers beschie
ten Parijs, met rode en witte radijs.
Later beschrijft Remarque de gruwe
len van die eerste wereldbrand in zijn
boek 'Am Westen nicht neues'.
Waar Remarque de waanzin van de
oorlog aan de kaak stelde en. velen
met een gebroken geweertje op hun
revers rondliepen werd door sommi
ge onheilsprofeten dc Tweede We
reldoorlog voorspeld.
Het wachten, zo zeiden zij, was
slechts tot het Duitse leger sterk ge
noeg zou zijn om aan te vallen. De on
heilsprofeten zouden gelijk krijgen
en onder meer Nederland werd daar
van de dupe. In een bliksemoffensief
werd Nederland platgewalst door het
Duitse leger. De Franse Maginot-linie
was het volgende doel van de Duit
sers. Op 27 mei bereikten de Duitse
troepen de kanaalhavens. Wat in de
Eerste Wereldoorlog in vier jaar niet
gelukt was lukte nu in 17 dagen.
Blitz
'Hang de was maar aan de Sieg-
fried-lijn werd nog spottend gezon
gen begin 1940, maar wasbaas Hitier
trok met zijn legers steeds dieper
Frankrijk. De Maginot-linie werd
verwoest. De stuka's van de Luftwaf
fe, de parachutisten en daarachter de
alles verpletterende pantserwagens:
ze kwamen als een volslagen verra
sing voor iedereen. i
Vijf oorlogsdagen kostten Neder
land 2890 doden en 6089 gewonden en
intussen werden de geallieerde le
gers langs de kanaalkust van Frank
rijk in het nauw gedreven. Een
vlucht naar Engeland was alles dat
overbleef.
Geholpen door een paar mistige da
gen konden vanuit Duinkerken
225.000 Engelsen en 113.000 Fransen
ontsnappen naar Engeland. Dertien
duizend doden en 40.000 gevangenen
bleven achter. De ontruiming van het
Europese vasteland werd uitgevoerd
met 220 grote en kleinere marinesche
pen en allerlei particuliere scheepjes.
Zelfs inwoners van London waagden
zich in kleine scheepjes naar Frank
rijk om het buiten spel gezette leger
over te varen.
Toeschouwer
Dit alles zag Jan de Ronde. Van een
afstand. Tot hen die vanuit Zeebrug-
ge naar Engeland overstaken behoor
de ook Flip Steketee, die later in
Bruinisse opzichter bij de visserijpo-
litie zou worden. Steketee kwam uit
Yerseke en hij kende Jan de Ronde zo
als de meeste inwoners van Bruinisse
die op en aan het water werkten.
i
Steketee was altijd een joviaal ie
mand en de vriendschap tussen hem
en Jan de Ronde werd in Engeland
bezegeld. Steketee kwam bij de
Sweepers, de mijnveegdienst, te
recht en bij zijn terugkeer in Neder
land in 1944 sierden enkele onder
scheidingen zijn borst.
De overtocht uit Frankrijk naar
Engeland was nog in volle gang. De G
15, het schip waar Jan de Ronde op
diende, kreeg eind mei het bericht
dat men patrouilledienst moest gaan
doen en dat het begeleiden van kon
vooien een van haar eerste oorlogsta-
In Engeland ontmoette Jan de Ronde de onlangs overleden Flip Steketee. op de foto de eerste dag na zijn thuiskomst'
wandelend met vrouw en dochtertje van wie hij viereneenhalf jaar gescheiden was geweest.
Jan de Ronde schrijft er weinig
over in zijn dagboek. In de derde fase,
waarin vooral de kust en de schepen
het doelwit zijn van de Duitsers,
wordt door Duitsland alles op alles
gezet om de Londenaars te demorali
seren. De Londenaars negeren echter
het bevel uit de stad weg te trekken.
In drie maanden worden 13.000 men
sen gedood en vallen 22.000 gewon
den.
See Löwe
In Europa wordt door Duitsland de
operatie See Löwe voorbereid. Van
Rijnkasten wordt de kop gesloopt zo
dat tanks en andere voertuigen ge
makkelijk in en uit het schip kunnen
rijden. Ze liggen iedere dag bij groe
pen in de vluchthaven van Bruinisse.
Voor landingen in Kent en Sussex
heeft Hitier 22 divisies gereed. Ze
zullen hun doel, landen in Engeland,
nooit bereiken. De schepen zijn voor
niets ontkopt, zo zal later blijken. Al
beweert Hitier het tegendeel.
(wordt vervolgd)
S. A. Jumelet Azn.
ken zou worden. Als eerste taak
kreeg men het ophalen van een aan
gevaren Grieks schip.
Jumelet
Teruggekeerd in Falmouth lag daar
de Meerland met aan boord de Bruse
marine-mannen Marien en Chris Ok-
kerse. Half juni omtmóet Jan de Ron
de weer een plaatsgenoot: Jacob Ju
melet, de zoon van Adriaan Jumelet
Jacz. en Saartje Vijverberg. Jumelet
was opvai*ende van de Westerland,
een koopvaardijschip. De G 15, waar
op De Ronde voer, kreeg opdracht het
schip te escorteren naar Bristol en la
ter naar New Port.
De havenplaatsen aan de Engelse
zuidkust werden ondertussen hevig
onder vuur genomen door de Duit
sers. 's Nachts werden de steden ge
bombardeerd. Ook London heeft het
zwaar te verduren.
In juli ziet Jan de Ronde een hem
bekend schip: de Douwe Aukes waar
op hij in 1930 tijdens zijn diensttijd
zijn opleiding kreeg. Het Nederland-