RIJEXAMEN BLIJFT
IN ZIERIKZEE
stukken
7e Nieuwsbodereis
'Een dampend en
vreeswekkend monster'
BEURS-, MARRTBERIGTEN El.
Schouwen-Duiveland in Oude Ansichten
Eindelijk is de beslissing gevallen....
De rijexamens BLIJVEN IN ZIERIKZEE.
lar
Schouwen-
Duiveland (niet)
één gemeente
Onderzoekers
vervuild water
werken samen
met Hongaren
Maij: Transport
sector eventueel
compenseren
voor
rekening-rijden
6
Verbindingen met het oude Schouwen
ZIERIKZEE - Er gaat bijna geen dag voorbij of er
wordt hier en daar geschreven over het openbaar
vervoer. De daarmee samenhangende problematiek
is vaak voorpaginanieuws. Hoewel onze voorouders
zich bij hun reizen en kleine tochtjes doorgaans
moesten bedienen van weinig geriefelijke wagens of
schepen hebben zij zich toch niet zo druk gemaakt
over de frequentie van de verbindingen en de meest
al lange tijdsduur. Alle ongemak ten spijt be
schouwde men een reis binnen- of buitenlands
meestal als een welkom verzetje; verder was er niet
zoveel....
Windkracht en getijdestroom
konden van grote invloed zijn op
het verloop van de (vaar)tocht, die
overigens zoveel mogelijk volgens
een dienstregeling werd uitge
voerd. Een overzicht van de diver
se vervoermiddelen, die in 1850 de
passagiers naar en van Zierikzee
brachten, werd in de Nieuwsbode
gepubliceerd.
'Buitenwereld'
In de tweede helft van de vorige
eeuw groeide de animo om ver
schillende gebieden binnen het
Zeeuwse 'eilandenrijk' te ontslui
ten door betere verbindingen:
„tussen 1860 en 1872 gonsde ons
land van de spoorwegplannen. Er
is toen gespeeld met de gedachte
van een spoorlijn naar Brouwers
haven..." (Westendorp Boerma).
Zover is het nooit gekomen; wel
deed in het jaar 1900 de stoom
tram haar intrede op Schou-
wen-Duiveland.
Over het 'contact met de buiten
wereld' in de eerste helft van de
19de eeuw staan slechts beperkte
gegevens ten dienste hoewel die
periode nog niet eens zó ver ach
ter ons ligt.
Het is alweer De Vos geweest die
bij zijn uitvoerige en sfeervolle
beschrijving van het jaar 1822 en
de jaren er omheen ook het een en
ander over het vroegere reizen
heeft meegedeeld. Ondanks heel
wat bezwaren ging het er buiten
gewoon gemoedelijk toe: „wie uit
het noorden of midden des lands
naar Zeeland ging wist dat een
langdurige tocht zijn deel was en
hetlang samenzijn met medereizi
gers bevorderde de wederzij dsche
vertrouwelijkheid."
Alleen met een beurtschip was
Zierikzee te bereiken. Het eerder
genoemde jaar 1822 viel nog juist
binnen de 'zeiltijd' want pas in
1825 vertoonden zich de eerste
stoomboten op de Oosterschelde.
Tien gulden kostte de elf uur du
rende tocht wan Rotterdam naar
Middelburg met 'tussenstop' te
Zierikzee.
'God verzoeken'....
Het was voor de kustbewoners
wel even wennen, zo'n 'kleppe
rend, dampend en zich snel bewe
gend schip, in de oogen onzer voor
ouders een vreeswekkend mon
ster'... Zoals de eerste vliegtuigen
en luchtschepen velen naar buiten
lokten zo ging het ook bij het
langsvaren van de (rader)stoom-
boten. Toen het eerste rook uitbra
kende schip het Zijpe passeerde
waren dan ook zeer velen uit Zie
rikzee derwaarts gelopen om van
het indrukwekkende schouwspel
kennis te nemen.
Velen deden dat met gemengde
gevoelens. De emoties laaiden
hoog op wanneer we het relaas in
de toonzetting van P. D. de Vos
mogen geloven: „Sommigen
schreiden, anderen stonden met
de armen omhoog wegens het he
meltergende dat een schip zich
zonder behulp van wind dorst
voort te bewegen; het was, zeiden
eenigen, God verzoeken".
Niettemin duurde het tot 1847
eer de verbinding tussen Zierik
zee en Rotterdam rechtstreeks
werd gevaren. Er was wel een an
dere verbinding mogelijk maar
dan wel iets gecompliceerder. Dan
moest men zich vanuit Zierikzee
over de weg naar Zijpe begeven en
aldaar scheep gaan op de 'Ant
werpse' of 'Gorkumsche boot'. Dil-
ligences, 'groote gele wagens met
drie paarden naast elkaar' zorg
den voor dat luidruchtige, met
schokken gepaard gaande vervoer.
Het verder varen van Zijpe in de
richting Antwerpen of Rotterdam
moet in die tijd voor velen die met
dilligences waren 'aangevoerd'
een ware verademing zijn ge
weest.... WIEBE KEIKES
ArVAABT DSB
ITOOMBOOT
«TA1» ZXXBIKZXI,
gedurende de maanden October en November 1850,
fan Zierikzee
Zondag 27,'s morg. 5
Woensdag 30, 8
Vrijdag 1, 10
2HX.IQI2VCX*
Van Rotterdam
Dingadag 29, *a moig. 10 wn»
Donderdag 31, 31/*
Zaturdag 2, 4
x>xsariT»
AAlflEGGKfDl
CORRESPONDERENDE OP DE STOOM BOOTEN
AAN HET ZIJPE.
Vertrek-uren van Zierikzee gedurende de maanden Oct. en Nor*
- (Dienst tusschen Middelburg en Hotterdam.)
Naar Middelburg:
Zondag 27. roorg. 11
Dingsdag 29,'snamid. 1
Woensdag 30, 1
Vrijdag 1, *s raorg. 7
Naar Rotterdam:
Zoodag 27, 'amorg. 7
Dingsdag 29, 6
Woensdag 30, 7%
Vrijdag 1, 9
urea
(Dienst tuiichen Vlitiingeo en Rotterdam.)
Naar f lissin gen? I Naar Rotterdam
Dingsdag 29.'s raorg. 11are. I Maandag 28, 'amorg. 8 orf*
Zaturdag 2, 7 Vrijdag 1, 8Va
(Dienst Amieitia.)
Naar Antwerpen
Maandag 28, 'amorg. 2'4 ure.
Dingsdag 29, 3
Woensdag 30, A y2
Donderdag 31» 5
airassvpBxjzss tas vx rotaiasi MTisuia
TB ZXSHIXUB,
Tan den 24 October I860.
Een overzichtelijke dienstregeling uit 1850.
BRUSSEL - De maatregelen die de
EG-commissie nam toen vijf jaar ge
leden Afrikaanse varkenspest de Eu
ropese varkensstapel teisterde waren
een misslag. Dat concludeert de Eu
ropese Rekenkamer in een speciaal
verslag. Die maatregelen hebben veel
teveel geld gekost, aldus de Rekenka-
OOST-BERLIJN - De staatsveilig
heidsdienst, de politieke politie in de
DDR onder het vorige bewind, had in
hat hartje van Oost-Berlijn de be
schikking over 201 appartementen
vanwaaruit ze de bevolking in de ga
ten hield. Dit heeft een Oostberlijnse
wethouder tegenover het persbureau
ADN verklaard.
DEN HAAG - SGP-fractieleider
Van der Vlies vindt dat de vernieu
wing van het Middelbaar Beroeps
Onderwijs (MBO) geen breekijzer
mag worden om het emancipatiebe
leid dat het kabinet Lubbers-Kok
voorstaat door te drukken. Van der
Vlies stelt dit in vragen aan staatsse
cretaris Wallage van onderwijst
318/F. Nogmaals een beeld van de watersnoodramp 1953 te Zierikzee. We kijken vanaf de Bagij-
nestraat/hoek Rozemarijnstraat in de Breedstraat met op de achtergrond molen Den Haas van toen H. van
Dijke. Het is een triest beeld van deze eens zo gezellige Breedstraat met recht vooruit een stukje van de
Hoofdpoortstraat. Het verwoestende water heeft ook hier hard toegeslagen en bij de meeste woonhuizen
waren de ramen stuk en deels dichtgespijkerd met planken. Het beetje water wat we hier nog op de straat
zien staan is maar een klein plasje ten opzichte van een aantal dagen eerder in februari 1953. Links in het
midden het begin van de Krepelstraat en rechts van de Schuttershof straat, waar net hoekhuis - zie foto - was
ingestort.
Correspondentie over deze rubriek: Cor Pols, Postbus 30, 4300 AA Zierikzee. Tel. (01110) 12754.
Na lang vergaderen en onderhandelen heeft het CBR besloten Zierikzee
als oproepplaats te handhaven.
De gezamenlijke RIJSCHOLEN VAN SCHOUWEN-DUIVELAND willen
door deze publikatle dank uitspreken aan de medewerking die wij mochten
ontvangen.
Met dank aan:
De inwoners van SCHOUWEN-DUIVELAND voor de
handtekeningen-aktie.
Mr. J. J. P. M. Asselbergs, voorzitter van de werkgroep.
Burgemeesters en wethouders van Schouwen-Duiveland.
D. D. J. van der Poel, direkteur gemeentewerken van Zie
rikzee.
J. T. Wesdorp, medewerker algemene zaken van Zierikzee
Korps Rijkspolitie van Zierikzee
A. Gerards, opperwachtmeester, verkeersspecialist
M. H. Zweedijk, opperwachtmeester Rijkspolitie te Middel
burg
Mr. G. Nijland, advocaat te Zierikzee
C.D.J.A., Christen Democratisch Jongeren Appel
Van der Wekken, Fiat garage
Kamer van Koophandel te Middelburg
Gedeputeerde Staten van Zeeland
G. de Oude, voorzitter rijscholen, kommissielid
F. Blommaert, kommissielid, kontaktman gem. Zierikzee,
aktiecomité
D. Blommaert-Sorgedrager, notuliste
J. F. v. Uden, perswoordvoerder
J. Kort, penningmeester rijscholen
M. W. de Roo, kommissielid, lid aktiecomité
En een ieder die niet zijn genoemd, danken wij voor hun medewerking.
De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen
stukken in te korten. Plaatsing betekent niet dat de
inhoud door de redactie wordt onderschreven. Inge
zonden stukken zijn bulten verantwoordelijkheid van
de redactie en uitsluitend voor rekening van de brief
schrijver, waarvan naam en adres bij de ledactie
bekend moeten zijn.
Hoewel de hoofdredacteur van de
Zierikzeesche Nieuwsbode ook al
daarover heeft geschreven, wil ik
graag ook een duit in het zakje doen
over de uitspraken van mevrouw Jor-
ritsma (tegenspeelster van minister
Maij-Weggen) en de heer Blikman,
voorzitter van de kiesvereniging van
de WD in Dreischor. Ze haalden
maar weer eens het oude paard van
stal. „Schouwen-Duiveland één ge
meente".
Waarom eigenlijk? Mevrouw Jor-
ritsma kon het niet weten, maar Blik
man moest het weten. Alles wat op
ons eiland gezamenlijk kan worden
gedaan door de zes gemeenten wordt
ook gedaan. Daarvoor hoeft men dus
niet één gemeente te worden.
Wie heeft het eigenlijk bedacht dat
één gemeente zoveel goedkoper zou
worden om er te wonen (voor de
dorpsgenoten).
Maar het werkt wel. Mensen die
niet nadenken maar nazeggen wat an
deren beweren, verkondigen het als
een hoge wijsheid. Maar alles wordt
wel duurder als Schouwen-Duiveland
één gemeente wordt. En wat betekent
het voor de dorpsbewoners als men
straks voor ieder wissewasje naar
Zierikzee moet omdat men dat niet
meer even kan regelen op het eigen
gemeentehuis? Vooral voor niet-auto-
bezitters en ouderen.
Eén geme,ente op Schouwen-Duive
land heeft straks net zoveel inwoners
als enkele flatgebouwen in de grote
steden. Denkt u dat een Haagse amb
tenaar zich daardoor laat intimide
ren? Jhr. mr. A. F. C. de Casembroot
heeft niet voor niets Bruinisse onge
moeid gelaten bij de herindeling van
gemeenten in de jaren zestig. Hij was
een Zeeuw en wist veel van Zeeland.
De waarheid dat de inwoner (lees de
kiezer) het best gebaat is bij een klei
ne gemeente begint nu ook tot de po
litieke zetbazen door te dringen.
Trouwens Rotterdam en Amsterdam
wisten het eigenlijk al toen ze hun ge
meente gingen verdelen in deelraden.
Het gemeentebestuur dichter bij de
kiezer. De jongste verkiezingsuitslag
wat de opkomst betreft bewijst het
nu. Kijk naar de opkomstcijfers in de
steden en in de plattelandsgemeen
ten.
Na de oorlog als we via Roosendaal
naar Rotterdam moesten, passeerden
we iedere keer een bord met het op
schrift: Hoeven blijve Hoeven. Het is
een gemeente in Noord-Brabant. Ik
wil die kreet gewijzigd overnemen:
Bru moet Bru blijven. Straks met een
nieuwe burgemeester die zich inzet
voor zijn Bruenaren in landbouw en
visserij als hun bestaan wordt be
dreigd. Dat zijn we op Bru gewend.
Die voor een grote gemeente is ver
huize dan maar naar achter den ou-
wendiek.
Tbt de heer Blikman zou ik willen
zeggen: „Blikman verruim je blik
man".
Met dank voor de plaatsing,
S. A. Jumelet Az.
Bruinisse
Donderdagmorgen het was nog maar kwart voor zeven,
wij kwamen nog maar weinig mensen tegen.
Toch was Rinus met de bus al een uur op stap,
om mensen van dorpen te halen, vlug en rap.
Vanaf de garage nü naar Ouwer- en Nieuwerkerk,
dan nog even Oosterland en Bruinisse was zijn werk.
Nu was het niet ver meer, het was de Grevelingendam,
daar moesten wij uitstappen, op de foto was het plan.
Daarna gaan toeren, naar 'den Tol' in de Meern,
daar stond koffie met gebak klaar, we lusten het geern.
Nu een stuk Ruhrgebied, de rook steeg omhoog~
maar ook prachtige natuur, een lust voor het oog.
Wij zijn op weg naar Olpe voor de lunch,
je kon er bij krijgen, koffie of thee, dus geen punch.
's Middags rijden door 't natuurgebied Biedenkopf,
het is daar zo prachtig, we hadden een bof.
Eerst nog een tussenstop, dan op naar 't Hotel,
daar aangekomen om vijf uur, dus dat ging wel.
Over het Dorint-Hotel, niets dan lof en eer,
maar dat wisten wij wel van een vorige keer.
De andere dag naar Wilhelmshöge, 825 m hoog,
het was er prachtig, wel fris maar wel droog.
Wij dronken daar ook koffie, je kreeg er een kan,
behalve de heer De Rijke, die moest Expresso, 't was niets man.
In de grote plaats Kassei lunchen maar weer,
het is maar drinken en eten, keer op keer.
Na weer een heel eind te hebben gereden voor de thee,
stapten al velen uit, maar dat viel toen niet mee,
van de dochter mochten wij komen, wat een geluk,
neen zei de moeder, blijf maar daar; das mij te druk.
Maar niet getreurd, dan maar vlug naar 't Dorint,
niemand die mopperde, wij waren allen goed gezind.
Vlug je wat opknappen, dan nog wat winkelen gauw,
je moet toch wat meebrengen, 't zij voor man of vrouw.
Zaterdag het is weer al de dag van vertrek,
die dagen ze vliegen, dus de koffers in het rek.
Precies half tien, het afscheid is daar,
op nu naar huis, je denkt, al aan 't volgend jaar.
Eerst nog veel bergen, dus ook veel dalen,
die moesten wii nemen om de snelweg te halen.
Na heel veel kilometers te hebben gegaan,
had je de grens, nu kon je je weer in het Nederlands verstaan.
Na nog een tussenstop bij AC Rest. Zevenaar,
dan op naar 't galtemaal, wat in Montfoort stond klaar.
Het laatste traject, dat was naar het eiland weer,
en dan maar hopen op een volgende keer.
Nu rest ons nog te danken, de directies van,
de Zierikzeesche Nieuwsbode, Van Oeveren, 't was hun plan.
Niet in het minst onze Rinus, onze chauffeur,
hij stelde ons ook nu weer niet teleur.
Nogmaals allen hartelijk bedankt,
en het beste toegewenst van onze kant.
Fam. W. de Bil
Mevr. Moerland
LELYSTAD - Onderzoekers van
rijkswaterstaat gaan nauw samen
werken met Hongaarse collega's op
het gebied van bodemvervuiling van
meren. De samenwerking beft vooral
betrekking op uitwisseling van we
tenschappelijke kennis. De vervui
ling van het Hongaarse Baltonmeer
is vergelijkbaar met de vervuiling
van het Ketelmeer in Flevoland. Dat
zegt dr. ir. J. Leentvaar, directeur on
derzoek bij de dienst binnenwateren
van rijkswaterstaat.
Een Hongaarse delegatie, onder
wie de plaatsvervangend minister
van het ministerie van milieu en wa
terbeheer, dr. E. Zsuffa, heeft minis
ter Maij-Weggen nadrukkelijk ge
vraagd om bilaterale steun. Volgens
Leentvaart is het Balatonmeer een
toeristische trekpleister en zoeken de
Hongaren naar een snelle oplossing.
Naast geld wordt ook om advies ge
vraagd.
De samenwerking tussen Neder
land en Hongarije op het gebied van
waterbeheer en behandeling van af
valwater vindt plaats in het kader
van het zogenoemde memorandum of
understanding dat een aantal jaren
geleden al werd ondertekend.
ZIERIKZEE - Als het niet lukt een
technische methode te vinden om het
beroepsgoederenvervoer buiten het
rekening-rijden te houden, wil mi
nister Maij-Weggen (verkeer) de sec
tor fiscaal compenseren voor dc kos
ten van deze vorm van elektronische
tolheffing.
De bewindsvrouw heeft dat toege
zegd tijdens een vertrouwelijk ge
sprek met de wegvervoerorganisaties
NOB. KVO, PCB. NI WO en Neder
lands Vervoer, aldus voorzitter Jon
ker van laatstgenoemde organisatie
Het ministerie van verkeer en water
staat bevestigt deze uitspraak.
Tijdens de behandeling van haar
begroting in de Tweede Kamer zegde
Maij het CDA al toe dat geprobeerd
zal worden het wegvervoer vrij te
stellen van het rekening-rijden. Een
studie moet uitwijzen of dat tech
nisch haalbaar is. Die studie vindt
momenteel plaats. Wanneer zij af is is
nog niet bekend, aldus het departe
ment. Hoeveel voor eventuele fiscale
compensatie voor het wegvervoer be
schikbaar is en waar het geld van
daan moet komen, kon het ministerie
niet zeggen.
