m
Nieuwe cursus maricultuur moet
scholingsniveau in schelpdier
visserij op hoger plan brengen
Spectaculaire vernieuwingen in
Nederlandse schelpdier visserij
Overzicht mosselaanvoer
WATERSTANDEN
Geen bijstand
meer voor
werkloze
'schoolverlaters'
op kamers
Laagterecord
mosselaanvoer
en
prijsstijgingen
2
BRUINISSE - Het overzicht van de mosselaanvoer en
de verzending van het begin van het mosselseizoen (half
juni tot en met 17 februari 1990) geeft aan dat uit de Wad
denzee bijna 800.000 tonnen mosselen zijn aangevoerd
(798.091) tonnen. Vorig jaar was dat 366.728 tonnen. Uit
Zeeland bleef de aanvoer nagenoeg gelijk ten opzichte
van vorig jaar namelijk nu 256.561 tonnen tegen 258.896
tonnen in 1988. Dit illustreert wel hoe de aanvoer verge
leken bij de produktie tegenover een aanvoer voor 1980 is
teruggelopen. Jaar op jaar blijkt die produktie op het
zelfde peil en overschrijdt nooit meer dan de 300.000 ton
nen.
Zevibel-voorzitter C. J. van Liere: Stilstaan is achteruitgang".
Zevibel-voorzitter C. J. van Liere: Gevaar dreigt dat
schelpdiersector in isolement raakt'
NEELTJE JANS - „Het gevaar dreigt dat de tamelijk
besloten schelpdiervisserij in een isolement raakt door
gebrek aan scholing. Daarom is deze cursus volgens mij
heel belangrijk", aan het woord is Zevibel-voorzitter C.
J. van Liere uit Bruinisse en hij heeft het over de op sta
pel staande cursus maricultuur. De cursus is een initia
tief van de Kamer van Koophandel Noord- en Midden-
Zeeland dat financieel wordt ondersteund door Zevibel,
het Produktschap voor vis en visprodukten en de Stich
ting Zeevaartbelangen.
Al eeuwenlang wordt de kennis van
geslacht op geslacht doorgegeven. Va
ders brengen hun zonen de fijne
kneepjes van het vak bij door hen al
les te vertellen wat zij in hun lange
pratijkervaring hebben geleerd. Vol
gens de Kamer van Koophandel is die
manier van 'scholing' niet langer vol
doende en met die gedachte in het
ZIERIKZEE - Een werkloze tussen
18 en 21 jaar die niet meer thuis
woont heeft in de toekomst geen
recht meer op een bijstandsuitke
ring. De ministerraad is vrijdag ak
koord gegaan met dit plan van PvdA-
staatssecretaris Ter Veld (sociale za
ken en werkgelegenheid). Zij heeft
een ontwerp-wetsvoorstel hierover
voor advies naar een aantal instan
ties zoals de Raad voor het Jeugdbe
leid gestuurd.
Ter Veld wil een uitzondering ma
ken voor jongeren in deze leeftijds
groep van wie de ouders in het bui
tenland wonen of dood zijn. Ook
jongens en meisjes die 'uit huis ge
plaatst zijn' vallen er buiten. Dat
geldt tevens voor werkloze 'school
verlaters' die langer dan een jaar
zelfstandig wonen.
In hetzelfde wetsvoorstel heeft de
staatssecretaris een regeling opgeno
men die werkloze jongeren tussen 21
en 27 jaar recht geeft op een bij
standsuitkering. Het eerste halfjaar
van hun werkloosheid krijgen zij een
uitkering ter hoogte van de uitkering
die studenten ontvangen voor hun le
vensonderhoud. Daarna komen zij in
aanmerking voor de hogere bij
standsuitkering.
Regeerakkoord
Deze maatregelen vloeien voort uit
het regeerakkoord van CDA en PvdA.
De arbeidsbureaus moeten jongeren
die sinds hun schooltijd werkloos
zijn na een half jaar beoordelen op
hun kansen op een baan. Zijn die
klein dan volgt extra scholing of een
tijdelijke plaats in een bedrijf om
werkervaring op te doen. Jongeren
met theoretisch betere kansen krij
gen een jaar de tijd alvorens zij door
het arbeidsbureau op weg worden ge
holpen.
achterhoofd is de cursus maricultuur
op poten gezet.
Kennis en
vaardigheid
,,De cursus is in de eerste plaats be
doeld voor de mensen die werkzaam
zijn in de schelpdierensector, maar
bijvoorbeeld ook opzieners kunnen
er hun voordeel mee doen", aldus Van
Liere. Hij stelt dat het motief van Ze
vibel om zich volledig achter dit ini
tiatief te scharen is dat men ook daar
een gebrek aan scholing in de schelp
dierensector bespeurt.
Belangrijkste drijfveer daarbij is
voorkomen dat gebrek aan scholing,
kennis bedrijven in de toekomst op
gaat breken. Verder wordt niet al
leen maar kennis van het schepdier-
bedrijf gevraagd, maar krijgt men
ook meer en meer te maken met al
lerlei regels en kwaliteitseisen.
Als de schelpdiervisser zich niet tij
dig verdiept in deze materie is het ge
vaar volgens Van Liere niet ondenk
beeldig dat dit zich op de lange
termijn wreekt. „Voor wat betreft de
andere vormen van visserij is er wel
sprake van goede opleidingen, maar
die zijn vaak meer gericht op de kot
tersector. Op het gebied van de
schelpdiersector is gewoon niet veel
scholing".
Teelttechnieken
Dit terwijl er in de schelpdiersector
de laatste jaren behoorlijk wat aan
het veranderen is. Er wordt geëxperi
menteerd met nieuwe teelttechnie
ken en nieuwe methodes van vangst
verwerking. Van Liere hanteert wat
dat betreft het motto 'stilstand is ach
teruitgang'. Wie niet tijdig inspringt
op de nieuwe ontwikkelingen loopt
het risico een achterstand op te lopen.
Met alle mogelijke gevolgen van
dien.
DEN HAAG - Vertegenwoordigers
van universitaire bibliotheken en we
tenschappelijke steunbibliotheken,
antiquariaten en het Museum van het
Boek hebben de Stichting Amor Li-
brorum opgericht. De stichting gaat
zich inzetten voor behoud van het ou
de en bijzondere boek in Nederland
en het stimuleren van de belangstel
ling hiervoor, zo is bekendgemaakt
door het secretariaat.
ARNHEM - Een 81-jarige vrouw uit
Arnhem is door een 45-jarig familie
lid uit Den Haag voor 6,5 ton opge
licht. Daarvan heeft de bejaarde
vrouw vrijdagmiddag aangifte ge
daan bij de Arnhemse politie.
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-meteocentrum Zeeland t.o.v. NAP.
Zierikzee
Roompot Buiten
Bruinisse
Wemeldinge
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
6 maart
10.40
123
04.10
-126
23.40
102
17.10
-127
6 maart
09.45
116
03.20
-118
22.45
93
16.20
-118
6 maart
10.50
134
04.10
-132
23.40
111
17.05
-132
6 maart
10.50
138
04.20
-137
23.45
115
17.15
-138
Van Liere verwacht dan ook dat er
voor de cursus een behoorlijke be
langstelling zal bestaan. „Kennis is
en blijft belangrijk", aldus de
Zevibel-voorzitter.
In de cursus wordt onder meer aan
dacht besteed aan de historische ont
wikkeling van de schelpdiervisserij,
de ontwikkelingen in de bedrijfstak
en het toekomstperspectief. De be
kende bioloog drs. A. C. Drinkwaard,
een deskundige op schelpdiergebied,
zal deze materie voor zijn rekening
nemen.
Voortplanting
Voortplanting en voeding van
schelpdieren is het vakgebied van
drs. R. Dijkema van het Rijks Insti
tuut voor Visserij Onderzoek (RIVO).
Ook hij verleent zijn medewerking
aan de nieuwe cursus. Verder zijn als
docenten aangetrokken drs. A. C.
Smaal van het proefstation van de
Dienst Getijdewateren van Rijkswa
terstaat en drs. H. Harmsma van het
LEI.
Van Liere: „Verder zijn er ook nog
contacten met de universiteit van
Gent. Dr. N. de Pauw is benaderd
voor een seminar over voedingstech
nieken en waterkwaliteitsbepalin
gen".
Hoe de cursus precies in elkaar ge
zet wordt is op dit moment nog niet
bekend. Waarschijnlijk wordt de cur
sus gehouden op Neeltje Jans en gaat
20 dagdelen beslaan. Van Liere ver
wacht met name belangstelling voor
de cursus onder de jongere schelp
diervissers. „Op Neeltje Jans is ook
een cursus aquacultuur geweest en
daar was behoorlijk wat belangstel
ling voor", aldus Van Liere.
Na het bereiken van de miljoenste
ton steeg de aanvoer tot 1.054.652 ton
nen; een toename die eigenlijk in
twee weken bereikt zou moeten zijn.
De stormschade en de aanhoudende
stormen in februari zijn daar natuur
lijk niet vreemd aan. Van die aanvoer
werden 1.036.025 tonnen aan de han
del verkocht, terwijl 18.627 tonnen in
het Mosselfonds moesten worden op
genomen, om betere tijden af te
wachten, als ze in de veiling van
fondsmosselen, door kwekers of han
delaars worden teruggekocht na het
einde van seizoen.
De 18.627 tonnen zullen nog wel iets
aangroeien. Vorig jaar kwamen tot
half februari slechts 254 tonnen in het
mosselfonds terecht. De besomming
steeg tot 67.892,-; tegen 74.757.000
vori^ seizoen op hetzelfde tijdstip.
Aangroei tot 70 miljoen tot eind sei
zoen valt wel te verwachten. Geïm
porteerd werden 83.858 tonnen tegen
251.417 tonnen vorig jaar.
Export
In de verse handel werden geëxpor
teerd naar België 277.342 tonnen,
naar Frankrijk 154.562 tonnen en
naar diverse andere landen 9528 ton
nen. Vorig jaar waren deze cijfers op
datzelfde tijdstip resp. 223.680, 7.373
en 5645 tonnen.
Merkwaardig is dat de export niet
op gang wil komen. Natuurlijk,
Duitsland heeft een eigen kleine
vloot die mosselen aanvoert op de
Duitse markt, maar als de Duitsers
jaarlijks even veel mosselen consu
meren als de Belgen, zou aanvulling
uit Holland noodzakelijk zijn.
Zeer merkwaardig is dat de con
sumptie in eigen land gelijk blijft
met vorig jaar, ongeveer 80.116 ton
nen. Spectaculair is de groei van het
deel dat de inleggerijen voor hun re
kening nemen. Het is natuurlijk al
honderden jaren bekend, dat men
mosselen kan verduurzamen, door ze
in azijn of in galatine te leggen. In de
Eerste Wereldoorlog gingen gezouten
gekookte mosselen naar Duitsland,
maar dat de conservering van mosse
len die omvang aan zou nemen, dat
deze de helft van de totale produktie
voor haar rekening neemt, heeft voor
STEENRIJK - De politie in Steen-
wijk heeft zeven Hagenaars van 19
tot 24 jaar aangehouden, die vorig
jaar en de eerste maanden van dit
jaar in het hele land parkeermeters
en parkeerautomaten zouden hebben
gekraakt. Dit maakte de politie vrij
dag bekend.
UTRECHT - „Het zwaartepunt van
de politiek ligt straks niet meer in
Den Haag. De internationalisering
van de politiek doet de kracht van het
nationale parlement drastisch afne
men, en ook de kracht van de demo
cratie. Het Binnenhof raakt uit". De
ze conclusie trok fractievoorzitter
Beckers van Groen Links zaterdag op
een verkiezingsbijeenkomst in
Utrecht.
de Tweede Wereldoorlog niemand
kunnen denken.
Tot dusver namen de conservenfa-
brieken 251.105 tonnen af tegen
175.645 tonnen in het vorig seizoen.
Tbt 17 februari werden aangevoerd
2529 partijen, waarvan er 7 werden
afgekeurd en 53 in het mosselfonds
terecht kwamen. De gemiddelde prijs
was 65,53 per ton, een geflatteerd
cijfer omdat daarin de hoge prijs van
de eerste weken is verwerkt.
BRUINISSE - De week van 26 fe
bruari tot en met 2 maart was zeker
de negatiefste sinds mensenheugenis
in de laatste week van februari.
Maandag en dinsdag was er geen aan
voer en ook vrijdag lieten de kwe
kers verstek gaan. Woensdag werden
er drie partijen aangevoerd en don
derdag 1 maart 5 partijen. Eigenlijk
waren er maar vier mosselkwekers
actief.
De aanvoer bedroeg 3316 tonnen
bruto aangevoerd en. 2852 tonnen net
to. Bijna de helft (1546 tonnen) wer
den gelost door de kotter ZZ 7' van
schipper C. M. Schot Jz. De prijzen
waren gezien het visgewicht ruim
100% hoger dan onder normale om
standigheden het geval is. Het waren
vooral de conservenfabrieken die er
op uit waren hun onderneming draai
ende te houden.
Zij moeten een voorraad op peil
houden om ook nog te kunnen leve
ren als straks de aanvoer gestopt zal
zijn. De sluiting van het seizoen is
nier ver meer.
De hoogste prijs werd betaald door
Steketee van der Jagt aan Bru 9 (De
Waal-Stouten) nl. 70,01 per ton voor
546 tonnen mosselen. De YE 182 van
L. van IJsseldijk arriveerde woens
dag aan de markt met netto 275 ton
nen met een visgewicht van 18.5 die
voor 52,99 werden verkochfc.aan de
conservenfabriek Roem van Yerseke.
Schot verkocht zijn partij uit een
voorruim en een achterruim bestaan
de hoeveelheid geheel aan Leco 404
tonnen en 653 tonnen voor respectie
velijk 54,89 en 55,89 per ton. De
volgende dag (donderdag) drukte het
conservenbedrijf Roem van Yerseke
af bij 48,99 voor 402 tonnen netto
van de ZZ 7, stukstal van deze partij
was 175 en het visgewicht was 17.5.
YE 38 (Gebrs. Van Stee), loste don
derdag 233 tonnen netto, gevist in de
Oosterschelde (w. deel) met een visge
wicht van 19.6 en een stukstal van 222
waarvoor Prins Dingemanse 44,99
betaalde. Bijzonder gul met inschrij
ven was de firma Kroonton. Deze
kocht de mosselen in het achterruim
van Bru 2 (Gebrs. De Koning) netto
145 tonnen, visgewicht 17.9, stukstal
154 voor 65,65.
Garnalenvisserij en vangstverwerking binnen enkele jaren
geheel geautomatiseerd
ZIERIKZEE - In de Nederlandse schelpdierenvisserij
hebben zich de laatste 25 jaar spectaculaire vernieuwin
gen voorgedaan. De techniek, zoals die honderden jaren
achtereen werd gebruikt, is radicaal veranderd. De ver
nieuwingen in de schelpdierenvisserij zijn nog niet voor
de volle 100 procent afgerond, maar het is de verwach
ting dat de garnalenvisserij en vangstverwerking binnen
enkele jaren geheel geautomatiseerd zal zijn.
Doodtij: 6 maart
Actuele informatie over afwijkingen: 06-91122353
In de mosselvisserij was het het
binnenhalen van de viskorren en het
uitzaaien van het mosselzaad, waar
bij handkracht werd vervangen door
technische middelen. Het duurde ove
rigens nog betrekkelijk lang voordat
men op het in wezen vrij simpele idee
van de uitklaplier kwam.
Lossen
Ook met het lossen gingen de ont
wikkelingen niet zo bijster snel. Met
het toenemen van de grootte van de
schepen bleek het in de praktijk niet
langer haalbaar de mosselen eenvou
digweg overboord te gooien met een
riek of een schop. Eerst kwam het los
sen met behulp van een koker.
De mosselen werden via een in de
last geplaatste koker overboord ge
werkt. Vervolgens kwam de zoge
naamd rijzende buikdenning en de
'draaiende wormen' en tenslotte het
lozen door middel van waterspoe
ling.
Bij deze methode worden de mossel
simpelweg overboord gespoeld, het
geen tot een vermindering van het
aantal beschadigde mosselen leidt.
Een dergelijke ontwikkeling heeft
plaats in de verwerking van garna
len. Eeuwen lang moesten de garna
len wanneer het net was leeg geschud
met handkracht worden gesorteerd
en ontdaan van meegeviste zaken als
krabbetjes en zeer kleine platvisjes.
Besparing
Een enorme besparing zou kunnen
worden bereikt als men die jonge vis
in leven zou kunnen houden en weer
overboord zou kunnen zetten zodat de
visjes uit zouden kunnen groeien tot
consumptierijpe platvis. De hoeveel
heid jonge vis die jaarlijks door on
oordeelkundig, met de hand, sorteren
om het leven kwam werd door som
migen \yel geschat op 400.000 ton.
Naast de platvisjes vormden ook
de krabbetjes nog een probleem. No
dig was een zeef die niet alleen de
platvisjes kans van overleving gaf,
maar die ook de krabbetjes scheidde
van de opgeviste garnalen.
Er waren maar enkele bedrijven in
Nederland die zich bezig hielden met
de fabricage van vangstverwerkings-
apparatuur. Eén van hen was Verburg
uit Colijnsplaat. In het noorden wa$
Sterkos in Leeuwarden, een produ
cent van roestvrij stalen hekwerken
voor de bouw. Zij kwamen met het
idee voor een roestvrij stalen zeef-
t rommel.
Enthousiaste reacties
Het idee werd zowel door de vissers
als het Rijksinstituut voor Visserij
Onderzoek (Rivo) met groot enthou
siasme ontvangen. Maar de garnalen-
expert' van het Rivo, Dolf Boddeke,
stelde na enige tijd vast dat door de
stalen randen van de draaienappara-
tuur nog steeds veel platvis werd be
schadigd. Tben het staal vervangen
werd door kunststof noemde ook
Boddeke de resultaten met de zeef-
trommel opmerkelijk goed.
Verburg zat inmiddels ook niet stil
en kwam na enige tijd met de nalees-
spiraal waar ook goede resultaten
mee werden geboekt. Jammer ge
noeg leidde dat wel tot een conflict
tussen het Colijnsplaatse bedrijf en
het Friese Sterkos.
Beschuldigingen vlogen over en
weer en uiteindelijk moest de rechter
beslissen over de vraag of er hier
sprake was van oneerlijke concurren
tie. Het Friese bedrijf werd in het ge
lijk gesteld. Sterkos ging verder met
plannen maken en begon met het ont
wikkelen van een auomatische kook
pot. Deze is inmiddels ook al een suc
ces gebleken.
En er zit nog meer in het vat, zoals
bijvoorbeeld een nieuw type spoel-
machine. Ook zijn er al schepen uit
gerust met een verwerkingsunit. Al
les bij elkaar is nog slechts het legen
van de netten en de verpakking
vanm de gekookte garnalen hand
werk.
De nieuwste ontwikkeling is het
onderdeks inbouwen van de automa
tische pelmachine. Als dit experi
ment tot een goede einde wordt ge
bracht betekent dat een flinke
verbetering voor de werkomstandig
heden aan boord. Het wachten is dan
alleen nog op een betere samenwer
king met de concurentie en de autori
teiten.
Tot en met 17 maart
Burgh-Haamstede
Expositie aquarellen Elly Mes en Ans
Dalderup. Bewaerschole. Maandag
tot en met zaterdag van 13.30 tot 16.30
uur.
Maandag 5 maart
Zierikzee
Openbare vergadering adviescom
missie Sociale Zaken. Raadzaal stad
huis. 16.00 uur.
Openbare vergadering adviescom
missie RO. Raadzaal stadhuis. 19.30
uur.
Dinsdag 6 maart
Zierikzee
Verloting kooi Eendracht. Trouwzaal
stadhuis. 16.30 uur.
Voorjaarsvergadering prot.-christe
lijk rayon-schoolraad Schouwen-Dui-
veland. Aula Christelijke Scholenge
meenschap. 20.00 uur.
Woensdag 7 maart
Zierikzee
Commissievergadering welzijn in
raadzaal stadhuis. 19.30 uur.
Zonnemaire
Bijeenkomst Plattelandsvrouwen in
dorpshuis. 20.00 uur.
Donderdag 8 maart
Zierikzee
Opname EO-radioprogramma Bij u
op de koffie. Christelijke Gerefor
meerde kerk, Zevengetijstraat. 09.30
tot 11.30 uur.
Viering internationale Vrouwendag.
Driehoek. 13.30 tot 16.00 uur.
Symposium over ouderenbeleid op
Schouwen-Duiveland in de Concert
zaal. 19.30 uur.
Commissievergadering financiën in
raadzaal stadhuis. 19.30 uur.
Moedergroep over borstvoeding. Ju-
lianastraat 9. 20.00 uur.
Symposium over ouderenbeleid op
Schouwen-Duiveland. Inzicht en ver
andering. Concertzaal. 20.00 uur.
Nieuwerkerk
Commissie algemene zaken in ge
meentehuis. 19.30 uur.
Vrijdag 9 maart
Bruinisse
Jaarvergadering Algemeei Vissers-
belang in dorpshuis. 19.30 uur.
Zaterdag 10 maart
Zierikzee
Concert Ars Musica in Foyer Mondra-
gon. Aanvang 20.00 uur.
Kerk wer ve/ N oordgou we/
Schuddebeurs
WIK haalt oud papier op.
Scharendijke
Strao. Dorpsstraat. Vanaf 12.00 uur.
Dreischor
Zang- en orgelavond. In Nederlandse
Hervormde kerk. 19.30 uur
.Maandag 12 maart
Burgh-Haamstede
Openbare vergadering Vrienden van
Westerschouwen. De Schutse. 20.00
uur.
Scharendijke
Politieke bijeenkomst rond gemeen
teraadsverkiezingen in De Putmeet.
20.00 uur.
Dinsdag 13 maart
Ellemeet
Vergadering VEKABO afdeling
Schouwen-Duiveland in dorpshuis.
19.30 uur.
Woensdag 14 maart
Zierikzee
Obs Binnen de Veste, Kindertheater
atelier Zolderkolder. 13.30-16.30 uur.
Donderdag 15 maart
Zierikzee
Open huis plus informatiemarkt.
Scholengemeenschap Schouwen-Dui
veland. 18.30 tot 21.00 uur.
Zaterdag 17 maart
Zierikzee
Fietsenkijkdag in politiebureau aan
Kerkhof 5. Tussen 09.00 en 12.00 uur.
Brouwershaven
Tbneelavond ASV Brouwershaven.
Tbnnenmagazijn. 20.00 uur.
Dinsdag 20 maart
Zierikzee
Symposium over werkloosheid, een
regionale verantwoordelijkheid. De
Concertzaal. 20.00 uur.
Vrijdag 23 maart
Brouwershaven
Jaaruitvoering Apollonia-majoret-
ten in Tbnnenmagazijn. 19.30 uur.
Zaterdag 24 maart
Nieuwerkerk
Klaverjasmiddag voor ouderen in
dorpshuis. 13.30 tot 18.00 uur.
Zaterdag 31 maart
Zierikzee
Obs Binnen de Veste, Kindertheater-
atelier Zolderkolder. 13.30-16.30 uur.
Jaaruitvoering Koninklijke Harmo
nie Kunst en Eer. Concertzaal. 20.00
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
!5tpa|BBgBB£y^rgigigaB
