Veranderingen op til in hockeyspel
Hoofdklastitel voor Dick Kooiman
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Maandae 15 januari 1990 Nr. 24676
7
Biljarten
BURGH-HAAMSTEDE - Dick Kooiman heeft het af
gelopen weekend in café-restaurant Het Grote Zwijn be
slag gelegd op het districtskampioenschap hoofdklasse
libre. Weliswaar moest hij Bertus Versteeg en Jan Berre-
voets in punten naast zich dulden, maar qua gemiddelde
stak hij met kop en schouders boven de rest van het deel
nemersveld uit.
Buiten Kooiman en Versteeg kwa
men de overige finalisten overigens
tot zwakke prestaties. Paul Bodbijl
en Hans Berrevoets moesten een hal
ve degradatie incasseren. Jan Berre
voets kreeg zelfs een hele degradatie
aan zijn broek en zal het volgend sei
zoen weer in de eerste klas moeten
aantreden. Hans van Dongen, die als
enige eerste klasser aan het gezel
schap was toegevoegd, prés'teerde re
delijk. Promotie kon hij nog niet
waarmaken doch gezien de progres
sie in zijn spel zal hij volgend seizoen
zeker slagen.
In de eerste vier ronden was er een
ware slijtageslag aan de gang. Alleen
Dick Kooiman bleef vrij constant
spelen met een moyenne van rond de
10 gemiddeld. Hij was dan ook als
enige nog ongeslagen op 2 punten ge
volgd door Jan Berrevoets. Bertus
Versteeg volgde op 4 punten. In de
vijfde ronde bracht Versteeg de span
ning enigszins terug. In slechts 16
beurten wist hij Dick Kooiman met
180-124 zijn eerste nederlaag toe te
brengen. Kooiman bereikte die 124
overigens dankzij een knappe slotse-
rie van 75 in de nabeurt waardoor hij
de schade in verband met zijn gemid
delde nog redelijk binnen de perken
hield. Aangezien Jan Berrevoets ook
niet tot winst kon komen zou in de
laatste ronde. Versteeg opnieuw met
Kooiman de degens moeten kruisen.
Versteeg begon aan de finalepartij
met de wetenschap dat hij de partij
in hooguit 2 beurten moest uitmaken
om uitzicht op het kampioenschap te
hebben. Iets wat niet lukte maar dat
verwonderde niemand. Interessanter
was het degradatiegevecht op de an
dere tafel tussen Hans Berrevoets en
naamgenoot Jan. Wie dacht dat beide
spelers het spel klein zouden houden
om zodoende het degradatiespook te
kunnen ontlopen kwam bedrogen
uit. Voortdurend lieten zij voor el
kaar lastige patronen liggen. Na 34
beurten kwam Jan Berrevoets met 1
carambole verschil als winnaar uit
de bus. Echt blij was hij niet omdat
zijn degradatie hierdoor een feit was.
Ook Hans liep niet bepaald over van
enthousiasme maar hij behield in ie
der geval de kans zich volgend sei
zoen te rehabiliteren.
Inmiddels leek de finalepartij de
ontknoping te naderen. In de 11e
beurt kreeg Dick Kooiman de ballen
in de ideale j>ositie. Regelrecht leek
hij de partij uit te tikken. Hij strand
de echter op een vastliggende bal
maar door deze serie van 65 had hij
wel een voorsprong van 68-132 geno
men. De toch al niet vol zelfvertrou
wen spelende Versteeg had het kam
pioenschap al lang uit zijn hoofd
gezet maar werd plots met een halve
degradatie geconfronteerd. Juist bij
tijds herstelde Bertus zich. Na wat
Eindstand, achtereenvolgens: punten, caramboles, beurten, algemeen gemid
delde, partijgemiddelde, serie.
1. D. Kooiman, de Poedel8 982 99 991 13.84 81
2. A. Versteeg, OKK8 1020 132 772 11.35 88
3. J. Berrevoets, Renesse8 986 147 670 8.38 32
4. P. Bodbijl, DOS6 879 142 619 6.92 48
5. H. Berrevoets, Onder Vrienden4 929 135 688 10.00 68
6. J. van Dongen, de Poedel2 791 129 613 10.58 48
In Haamstede was de finale van het
sprokkelwerk in de voorgaande her
nemingen exploiteerde hij in de 15e
beurt. Met een serie van 88 maakte
hij de partij uit en bleef hierdoor uit
eindelijk nog ruim boven de degrada-
tiegrens van 7.00.
Terechte kampioen
Ondanks de twee nederlagen tegen
Versteeg werd Dick Kooiman de te
rechte kampioen. Alleen hij had ge
zien zijn spel en moyenne recht op de
titel. Bondsofficial Ko Vasseur stak
zijn bewondering voor de kampioen
dan ook niet onder stoelen of banken
en overhandigde hem de wisselbo
kaal en bijbehorende medaille. Na
mens de organiserende vereniging,
b.v. Onder Vrienden, reikte Joop Koot
de overige prijzen uit en dankte alle
betrokkenen voor hun inzet en mede
werking. Vooral wedstrijdleider Job
Speelman werd terecht in het zonne
tje gezet. En terecht, want met deze
wedstrijdleider is een goed verloop
van een toernooi beslist gegaran
deerd.
Wanneer HSD eventueel de beschikking krijgt over kunstgras
ZIERIKZEE - Wanneer er ook in Zierikzee op kunstgras gespeeld kan worden zijn
we waarschijnlijk alweer enkele jaren verder. Onbekend is ook of het bedrijven van
de hockeysport op Schouwen-Duiveland dan überhaupt nog mogelijk is, dit gezien de
enorme aantrekkingskracht van kunstgrasaccommodaties elders in de regio. Twee
dingen zijn bij het eenmaal in gebruik neitien van een kunstgrasveld echter wel duide
lijk. Het spel zal qua techniek en tactiek drastische veranderingen teweeg brengen,
terwijl er tevens een verschuiving optreedt in de aard der blessures.
len tussen kunstgras en natuurgras
zijn echter sport-medisch van belang.
De verschillen waarover gesproken
wordt zijn: het veld is stroever, vooral
als het droog is, de ondergrond is har
der, de oppervlaktestructuur is ru
wer en het veld is helemaal egaal.
Dat het kunstgrasveld er als een
biljartlaken bij ligt geeft een direct
in het oog springend voordeel; het
spel wordt beheerster. Een bewegen
de hockeybal, die vrij hard is, rolt
langer door en springt normaal ge
sproken niet onverwacht op waar
door er blessures kunnen ontstaaq.
Omdat het spel sneller verloopt en
men een onzachte aanraking met de
ruwe oppervlakte bewust probeert
te vermijden, neemt het aantal fysie
ke contacten af.
Een en ander heeft tot gevolg dat
blessures veroorzaakt door ruw spel
en slechte terreinomstandigheden,
samen goed voor 35% van alle letsels,
op kunstgras minder vaak gaan voor
komen. Er worden dan kwetsuren be
doeld als bijvoorbeeld kneuzingen
van spieren en gewrichten, maar
soms ook botfracturen en hersen
schuddingen.
Het spelen op kunstgras zoals hierbc
spel.
De Hockeyclub Schouwen-Duive
land (HSD), die dit jaar haar 25-jarig
jubileum viert, kan zich waarschijn
lijk geen mooier cadeau wensen dan
de toezegging van de gemeente bereid
te zijn een kunstgrasveld aan te leg
gen. Met het aanbieden van een, ove
rigens uitgebreide, kunstgrasnota is
vorige week de eerste aanzet gegeven
voor de realisering van deze broodno
dige kunststofaccommodatie. Feit is
nu eenmaal dat je heden ten dage niet
meer kunt zonder kunstgras. De con
currentie, mét een kunstveld, is dus
danig in het voordeel dat er als na-
tuurgras-hockeyer geen lol meer aan
is om deze - oneerlijke - strijd aan te
gaan. Trouwens, de hockeybond is
voornemens om binnen twee jaar te
besluiten wedstrijden van standaard
senioren- en jeugdteams alleen nog
maar op kunstgras te laten verspelen.
Kolfspel
Hockey heeft volgens de literatuur
haar oorsprong gevonden in het alou
de kolfspel. De naam hockey duikt
op in de annalen van de eerste jaren
van de negentiende eeuw. Het spel
waarbij de bal met een stok wordt
voortgeslagen is van alle tijden. Zelfs
de Irokezen, de Amerikaanse india
nenstam, speelden een gelijksoortig
spel dat later door de Franstalige Ca
nadezen tot Lacrosse werd omge
vormd.
Het woord hockey is wellicht een
Engelse verbastering van het Franse
hocquet, dat volgens het woorden
boek een oudfrans woord is voor
stok, herdersstok. De eerste voelbare
vernieuwing kwam er toen leden van
de Teddington Cricket Club zich met
hockey gingen inlaten. In Tedding
ton werd op een cricketveld hockey
gespeeld. Op een goed onderhouden
terrein dus, zodat toen reeds de slag
techniek kon worden verfijnd.
Hoewel de Zierikzeese vereniging
het geval, brengt veranderingen
HSD regelmatig speciale trainingen
op kunstgras in bijvoorbeeld Goes,
Middelburg of Vlissingen belegt, blij
ven de spelers en speelsters met name
op technisch gebied achter de feiten
aanlopen. Ook de uitwedstrijden op
kunstgrasbanen kunnen er niet voor
zorgen om de specifieke slagtechnie
ken voldoende onder de knie te krij
gen. Door de grote mate van egaliteit
moet er in plaats van geslagen min of
meer tegen een bal gepusht worden,
terwijl ook het spelletje op kunstgras
veel en veel sneller verloopt.
Kaprioleert
Op natuurgrasvelden kaprioleert
een bal nogal eens en dit geeft een ze
kere hapering in het spel waardoor er
plotseling en heel abrupt een eind
kan komen aan een snelle aanval. Op
kunstgras worden echter geen kuilen
en polletjes aangetroffen waardoor
de technisch begaafde aanvaller zon
der problemen kan oprukken. Ook de
passes en het combinatiespel gebeu
ren met een grotere mate van nauw
keurigheid, wat de snelheid weer ten
goede komt.
Omdat de tegenstander de moge
lijkheid heeft heel snel en nauwkeu
rig een aanval op te zetten, moet
hierop dc tactiek worden aangepast.
Met het spel op immitatiegras dient
er in ieder geval van ruimtedekking
overgegaan te Worden naar zuivere
mandekking. Hierdoor worden de
zogeheten vaste posities meestal op
geheven. Het voortdurend wisselen
van plaats en het uitspelen van de
ausputzer wordt steeds noodzakelij
ker.
Het moderne hockey op kunstgras
is een totaalhockcy, een sport die on
gemeen veel vergt van de spelers. El
ke beweging moet op grote snelheid
worden uitgevoerd. Op elk moment
moet een verdediger kunnen over
in de techniek en tactiek van het
schakelen naar de aanval en moeten
aanvallers in de verdediging stappen.
Hoewel de opstelling niet alles meer
zegt, zijn de meest voorkomende for
maties in West-Europa de 3-3-3-1. In
landen als bijvoorbreeld Pakistan
wordt nog wel volgens het systeem 5-
3-2 gespeeld.
Nieuwe blessure
Als er in Zierikzee eenmaal een
kunstgrasaccommodatie ligt zullen
vooral in de beginperiode vele - nieu
we - blessures de kop opsteken. Door
de stroefheid van het kunstgras tre
den er vaker schaafwonden en won
den met een verbrandingskarakter
op. Een speler die op snelheid ten val
komt op kunstgras glijdt nog enkele
decimeters door waardoor er een ho
ge wrijving ontstaat tussen huid en
bodem.
jf
De warmte die hierbij onherroepe
lijk ontstaat is dusdanig hevig dat er
zelfs brandwonden kunnnen ont
staan. Ook als de snelheid van een
speler minder hoog is ontstaat er bij
een val toch vrij snel een schaaf
wond. Opmerkelijk is dat de erva
ring leert dat dergelijke kwetsuren,
die vooral bij zandingestrooid kunst
gras vervelend zijn, bij de meer geoe
fende kunstgras-spelers allengs min
der worden.
Tbch is er in zijn algemeenheid wei
nig specifiek onderzoek verricht in
Nederland naar de medische aspec
ten van het beoefenen van de hoc
keysport op kunstgras. In het land
waar het kunstgras is uitgevonden,
waar anders dan in Amerika, en men
derhalve de meeste ervaring heeft
hiermee is er wel onderzoek verricht
maar spreken de diverse studies el
kaar behoorlijk tegen.
Verschillen
Vier duidelijke praktische verschil
De hockeybond is voornemens om binnen twee jaar voor bepaalde standaardteams het spelen op kunstgras verplicht
te stellen. Natuurgras is dan uit den boze.
Op natuurgras-velden is de kans op een
tacten veel groter dan op kunstgras.
stroefheid is een extra belasting voor
de knie, waardoor problemen met dit
belangrijke gewricht bij voorbaat te
verwachten zijn.
Overbelasting
Vorengeschetse blessures zijn voor
namelijk acute letsels voortgekomen
zonder fysiek contact. Daarnaast is
er ook nog een blessurevorm die via
overbelasting tot stand kan komen.
De kans op overbelasting op kunst
gras is vele keren groter dan op de na
tuurlijke grasspriet. Dit moet met
name gezocht worden in de schokab-
sorberende eigenschappen. Dit is nu
eenmaal bij 'nepgras' zeer matig te
noemen.
Door het toenemen van deze grote
re trillingen wordt er een stijging
waargenomen van onder andere
blessure door het aantal fysieke con-
peesblessures aan benen, irritatie
van de achillespees, irritaties van de
pezen rondom de knie, de kniepees
zelf en van de pezen in de lies. Tevens
wordt door artsen een groei gecon
stateerd van lage rugklachten, voor
al bij spelers die reeds jarenlang op
kunstgras hun sport uitoefenen.
In het algemeen moet geconclu
deerd worden dat er bij het sporten
op kunstgras geen vermeerdering
van blessures optreedt, maar er een
verandering teweeg wordt gebracht
in de aard der letsels. Vooral overbe
lasting door te grote schokken moet
voorkomen worden, maar is groten
deels op te vangen door het dragen
van goede kunstgrasschoenen die
veel dreunen kunnen absorberen. Als
eindoordeel kan gesteld worden dat
het sporten op immitatiegras een gro
tere fysieke conditie vereist dan op
gebruikelijke grasvelden.
Tempo
Omdat een kunstgrasveld een gro
tere loopsnelheid toelaat gaat het
tempo van het hockeyspel hierdoor
behoorlijk omhoog. Deze grotere
snelheid vergt meer van het bewe
gingsstelsel van de speler, met name
van zijn spieren en pezen, doch ook
van de gewrichten en gewrichtsban
den. In principe zijn er vijf groepen
hockey-beoefenaars die een verhoog
de kans lopen op een blessure.
In eerste instantie zijn dat natuur
lijk de ongetrainden die voorname
lijk last kunnen krijgen van spier- en
peesblessurcs en diverse aandoenin
gen aan gewrichten als knie en enkel.
Een tweede gevoelige groep zijn de
veteranen waarvan het bewegings
stelsel wat ouder en strammer is.
Omdat zij die verhoogde snelheid
niet goed aankunnen ontstaan er
vooral spier- en peesblessures.
De groep sporters die te vroeg weer
het kunstgras betreedt, nh een eerder
doorgemaakte blessure, krijgt snel
ler kans noodgedwongen toch weer
naar de kant te moeten. De laatste ri
sicogroep betreft de spelers die een
min of meer instabiel kniegewricht
bezitten. De toegenomen snelheid en
