mmui
stukken
berichten
Schouwen in de hoek gedrukt...
Bietencombine met auto-piloot
Emancipatie
nota
Poolse
pakketservice
Landbouwschap
wil
duidelijkheid
over steun
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 30 november 1989 Nr. 24653
7
nieuwe leuke originele moderne en grappige kerstkaarten
ze liggen weer klaar om bedrukt te worden
met uw persoonlijke kerst- en nieuwjaarsgroet
voor familie, vrienden en zakenrelaties
maak nü alvast uw keuze uit
onze nieuwe kollektie
drukkerij lakenman ochtman bv
jannewekken 11 zierikzee
0111^-16551
Kaart uit 1608
ZIERIKZEE - In het begin van de zeventiende ('gouden') eeuw wanneer de
welvaart in Holland en Zeeland sterk toeneemt ontstaat bij de goed gesitueerde
bewoners in deze gewesten meer en meer de behoefte om de wanden van hun
grote huizen te versieren met schilderijen en grote decoratieve kaarten.
Deze kaarten waren vaak in
drukwekkend van afmeting en
zeer samengesteld van vorm. Het
omvangrijke middenblad kreeg
soms een extra brede marge, die
bestemd werd voor kleine gravu
res met verschillende voorstellin
gen.
Een van de meest belangwek
kende is de fraai gegraveerde
kaart van Holland met het breed
voerig opschrift Comitatus Hol-
landia t Graeffschap Hollandt.
In kartografisch opzicht is deze
kostbare uitgave, die in 1608 het
licht zag, ook bijzonder interes
sant voor onze kennis van Schou
wen. Weliswaar in een hoek weg
gedrukt, is het eiland Schouwen
voor een zeer groot deel (en Duve-
Detail van een grote kaart van het graafschap Holland (1608):Schou
wen en Duvelant".
landt voor een klein deel) erg ge
detailleerd weergegeven.
Nadere bijzonderheden over de
uitgave zijn op de kaart in een car
touche vermeld. Het unieke ka
rakter werd benadrukt door een
verbod op namaak: ,,met expres
verbodt niet naghemaect te mo-
ghen werden..."
In de brede rand werden fraaie
kleine stadsgezichten gegraveerd.
Dordrecht, Den Briel en Delft zijn
daarbij, maar geen Zeeuwse ste
den. De kaart was immers in de
eerste plaats bedoeld voor bestu
ren en andere belanghebbenden in
Holland. Dat een gedeelte van de
Zeeuwse eilanden mede op kaart
werd gebracht mag in feite als een
'toegift' worden beschouwd.
Dit verklaart ook dat Schouwen
en Duiveland binnen het totale
kaartbeeld op een minder gunsti
ge plaats zijn getekend. De geïnte
resseerde kaartlezer moet dit
maar op de koop toe nemen.
Vermeldenswaard zijn tevens de
fraaie randgravures aan de boven
zijde van de kaart alwaar zeer ge
varieerde taferelen en personages
zijn afgebeeld. 'Boven' Schouwen
zien we enkele personen, die als
Piscatores of Visschers zijn geken
merkt.
Professor dr ir C. Koeman,
hoogleraar in de geschiedenis van
de kartografie heeft in zijn hand
boek (verschenen in 1983) enkele
van die decoratieve kaarten be
sproken. Daarbij komt ook de bo
vengenoemde kaart ter sprake.
Koeman bestempelt deze catego
rie als 'één-blad kaarten', en ver
meldt daarbij dat zij bijzonder
zeldzaam en decoratief zijn. De
hier besproken kaart draagt de
naam Willem Iansz. als kaartma-
ker. Deze is identiek aan Willem
Iansz. Blaeu; deze naam werd bij
alle kaartenliefhebbers een be
grip.
Ondanks de betrekkelijk kleine
ruimte die aan de eilanden Schou
wen en Duiveland was toegemeten
is het niettemin verbazingwek
kend hoeveel plaatsen van groot
tot heel klein toch nog op het
kaartblad werden ingetekend.
'Zircz:zee' en Brouwershaven
mochten uiteraard niet ontbreken,
maar we staan versteld bij het le
zen van de namen van Duvedyc,
Sonnemaer, Beldert en Bomme-
nee.
Op enigszins primitieve wijze
zijn ter hoogte van Scharendijke
kleine duinformaties aangegeven.
Al met al raakt men op het
Schouwen-Duivelandse gedeelte
van het enorme kaartblad niet
gauw uitgekeken. Hoewel minder
bekend mag bij een kartografisch
overzicht van dit gedeelte van
Noord-Zeeland de kaart van 1608
zeker niet over het hoofd worden
gezien!
WIEBE KEIKES
De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen
stukken in te korten. Plaatsing betekent niet dat de
inhoud door de redactie wordt onderschreven. Inge
zonden stukken zijn buiten verantwoordelijkheid van
de redactie en uitsluitend voor rekening van de brief
schrijver, waarvan naam en adres bij de redactie
bekend moeten zijn.
Abri Moriaanshoofd
Na heel veel geharrewar en erger
nis komt er dan eindelijk een abri op
Moriaanshoofd, maar wat veroor
zaakte nog veel meer ergernis bij mij
de abri wordt aan de verkeerde kant
van de weg geplaatst.
De abri op Moriaanshoofd komt te
staan aan de kant van de weg waar de
bus richting Haamstede gaat.
Wat wil nu het geval, alle scholie
ren die opstappen gaan richting Zie
rikzee en die abri is bedoeld voor die
scholieren!
Voordat ik (want ik ben zo'n scho
lier) samen met de anderen op de bus
stap staan we eerst in de (toekomsti
ge) abri te wachten totdat de bus
komt. Als die eraan komt moeten we
snel de weg oversteken naar de goede
bushalte, want anders rijdt de bus
door!! Het is een drukke weg, dus u
begrijpt: levensgevaarlijke situaties.
Op een dorp ben ik zoiets nog nooit
tegengekomen en staat er aan iedere
kant van de weg een abri voor het
comfort van de reizigers. Dat is voor
de plattelandsjeugd zeker niet nodig?
Wij reizen toch ook elke dag met de
bus en het is daar heel erg koud 's
morgens vroeg, dat kan ik u wel ver
tellen!
Ik hoop dat alle lezers van de Zié-
rikzeesche Nieuwsbode indien dat dit
niet kan en dat er heel gauw een abri
aan de goede kant van de weg moet
komen!
Anette v. d. Have
Moriaanshoofd
Tekenen van hoop op een gezonde
samenleving". Daar komt in het kort
de uitslag van de hoorzitting van 27
november jl. van de emancipatie-nota
op neer. Onder voorzitterschap van
wethouder J. Groen, werd in het stad
huis de concept-emancipatienota
door een aantal vrouwen uit onze ge
meente doorgenomen en nader beke
ken.
Op enkele op- en aanmerkingen na
en nog enige aanvullingen kon men
zich in deze nota wel vinden. De wens
is dat deze nota niet een stuk papier
is en blijft, maar dat er mee en naar
geleefd wordt, en op tijd aanvullin
gen krijgt als dat nodig is.
Zowel vrouwen als mannen moeten
samen bouwen aan een gezonde en
rechtvaardige samenleving: niet of,
of; maar altijd en - en. Samen op weg,
zorgend en wakend over en voor el
kaar op elk gebied en voor de toe
komst.
Dat is ook waar de Nederlands
Christenvrouwenbond voor staat in
haar beleid.
E. P. TUITMAN-v. d. MAAS
Afd. Zierikzee NCVB
Naar aanleiding van uw stukje
over pakketten naar Polen sturen,
wil ik even opmerken dat het zich
aansluiten bij de stichting Sztafeta
geen kosten met zich meebrengt.
De kosten die u betaalt zijn puur
voor de vracht van het pakket. Wij
zelf sturen steeds de pakketten mee
tot onze volle tevredenheid.
W. Bax-Olvier
Dreischor
Beursbericht Markt Goes
dinsdag 28 november 1989
Aardappelen
Bintje, veldsgewas: directe levering
24 tot 26 cent per kg. 0 mm opwaarts,
binnenlandse kwaliteitssortering 26
tot 27 cent per kg. Voeraardappelen 8
cent per kg. Exclusief BTW.
Notering Rotterdamse beurs d.d.
27-11-89: 40-50 mm (huidvast) 21 tot 22
cent per kg; 50 mm opwaarts (huid-
vast) 32V2 tot 33 cent per kg.
Uien
Zaaiuien: directe levering 27 tot 37
cent per kg. Exclusief BTW.
Vlas
Ongerepeld, op auto geleverd 40 tot
53 cent per kg. Afwijkende partijen
30 tot 39 cent per kg. Exclusief BTW. L
Granen*,zaden ègt, peulvruchten. r
Prijzen per 100 kg en exclusief
BTW. Brouwgerst 52,00; gerst (uit
maal) 35,25; voergerst 38,50; tarwe
(16% vocht) 39,00 tot 40,50; haver
tot 34,25; erwten (kleine groene)
62,00 tot 65,50; capucijners
72,00; karwij, prima doorsneekwa
liteit 137,50; Blauwmaanzaad, pri
ma doorsneekwaliteit 187,50; brui
ne bonen, vrij van halve en grond,
18% vocht, 161,00.
Hooi en stro
Prijzen per 1000 kg en exclusief
BTW: Weidehooi 175,00 tot 220,00;
weidehooi, 2e snede 160,00 tot
170,00; dijkhooif 140,00 tot 170,00;
Veldbeemd 50,00 tot 80,00; tarwe-
stro 75,00 tot 85,00; gerstestro
75,00 tot 92,50; bruine bonenstro
tot 55,00; raaigras 50,00 tot
60,00.
DALERVEEN - Op 6 en 12 decem
ber zal de boerderij met landerijen in
het Drentse Dalerveen, waarvan oud
staatssecretaris A. J. Evenhuis juri
disch eigenaar is, in het openbaar
worden verkocht.
ZIERIKZEE - Het Landbouwschap
wil dat het kabinet snel duidelijk
maakt hoe het bedrijven in land- en
tuinbouw denkt te ondersteunen bij
aanpassingen in het produktiepro-
ces.
Het schap èrkent met het kabinet
de noodzaak van aanpassingen om de
produktie beter af te stemmen op de
markt en het milieu. Het mist in de
regeringsverklaring de wijze waarop
het kabinet dit wil verwezenlijken.
Het kabinet geeft bovendien niet aan
hoe de aanpassingen moeten worden
gefinancierd. N
In de regeringsverklaring mist het
schap voorts een aanpassing van het
verplaatsingsbesluit voor mestpro-
ducerende bedrijven en invulling van
het landinrichtingsbeleid.
Salineke, 29-11 van Rotterdam naar
Port Clarence
Nedlloyd Amersfoort, 28-11 van Paas
eiland naar Lae
Nedlloyd Dejima, 29-11 te Port Ke-
lang verw.
Nedlloyd Delft, 27-11 van Ibkio naar
Hongkong
Nedlloyd Neerlandia, 28-11 47-2 wzw
Flores naar Felixstowe
Nedlloyd Rotterdam, 28-11 te Sou
thampton
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Broek in Waterland
(toez.) (part-time) H. J. Ekker, wonen
de te Utrecht, te Hall C. J. Kraai te
Drunen en Vlijmen-Hedikhuizen en
Engelen (Herv.-Geref.).
Aangenomen naar Egmond aan Zee
en Egmond Binnen raw, R. Olden-
boom, kand. te Amsterdam en vic. te
Utrecht, naar Ridderkerk F. Wijn
horst te Ochten, naar Ten Boer Y.
Buurma, kand. te Groningen.
Bedankt voor De Krim C. Haas
noot, kand. te Lisse.
Gereformeerde Kei-ken
Benoemd te Oosterbeek tot bij
stand in het pastoraat (part-time) L.
de Nood te. Gent (Verenigde Prot.
Kerk in België), die deze benoeming
heeft aangenomen.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Baflo i.c.m. Warffum,
te Beverwijk, te Franeker-Sexbierum
i.s.m. Arum en te Zuidwolde (Gr.) drs.
E. Brink, kand. te Kampen.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Terneuzen L. Huis
man, 1.1.' zend.pred. te Zuid-Afrika,
wonende te Vlaardingen.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Musselkanaal-Valther-
mond drs. E. Brink, kand. te Kam
pen.
Bedankt voor De Bilt-Bilthoven C.
Bijl te Zwolle-centrum.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Westkapelle J. Kareis
te Rijssen, te Zoetermeer A. Bac te
Bodegraven.
Bedankt voor Aalburg J. Mijnders
te Veenendaal.
De paden op, de lanen in...
in
Zóas gezeid, d'r kon gin blind paerd schae doe in
,,de Eenhoorn"! D'r stong 'n zwaere, oute taefel mit
daeroméne vier van die rechtvaerdige stoelen. De
leunieng vó je rik stong as 'n kaesse recht overènde.
Ange was t'r nie bie! 'k Most anêêns dienke an die ou
derwetse kèrrekbanken: „Rechtop m'n zeune, of j't
lendeschot kriegt of nie"!
De vier bédden, twêê an twêê bóve mekaore, zaege
d'r noe nie trek uut om d'r in te kroelen.... As je deu
aol te wilde kluchten uut 't bóveste bed zou klappe
kö je die ziekewaegen wè bestèlle. Mè, je zü begriepe,
vó ons was de laegte ööge genog in, zóès laeter blie-
ke, de reize op z'n eige 'n klucht wae m'n onz' anden
an vol adde!
Dan was t'r oak nog 'n sóórt rechbankje. Dae stong
'n gasstel op. In 'n paer kasjes kó je dan nog 'n paer
potten in pannen vinde, borren, koppen in schuttels
in nog 'n bitje klein gesnor: vurkens, messen in 'n an
tieke kurreketrekker. D'r was meer op drank gere
kend dan op eten - d'r was 'n eetuus bie d'n ingang -
want 'n blikopener was niet te vinden. Bóve j'n óöd,
in de nokke van 't onderkommen, was 'n spaerlampe.
'n Kraene!? Óma. Water kó je gaen aele, gewoon mit
'n emmer, in 'n kot an d'andere kant van de weië. Dae
kö je j'n eige oak wasse, schêêre, onder de does in nae
't uusje. Zóès je ziet, aolles was t'r mè lag wè 'n ènde
uut mekaore. 'k Zè mè zegge, vanuut d'n achtertuun
tuus bekéke, 'n ènde trug nae af.... Zó'n kampement-
ouwer dienk oak bie z'n eige: „Aolles aerd- in naegel-
vast, 't zaekje 'n bitje simpel ouwe, want je weet nie
wie j'over de vloer kriegt!". De man ei geliek.
Noe ad die ut oak nog 'n soort waranda! Kiek. in
dae begon vó ons de weelde van tuus wï 'n bitje te
schémeren. M'n adde naemelijk twêê makkelijke
tuunstoeltjes in de koffer lègge.... M'n zouë dae, bie
wieze van spreken, as 'n paer kolonisten in Indië, in
de zonne gae zitte in d'n Bram uutange, lekker ach
terover mit 'n koel(?) glas naes je. M'n adde dan wè
gin taefeltje in de vloer was 'n soort „plankier", ma
goed, 'tad wat, in.... m'n waere mit fekansie in dan
mö je nie zó nauw kieke.... Niewaer?
't Was bloed-êêt! M'n stonge tussen dat blóóte gedoe
op die weië d'r wè wat antiekereg bie. Omda m'n on
derweg nog èrreges waere wéze éte è'k m'n bieze in
m'n stropdasse nog an in kó je mï moeders 'n 's zon-
dagskuirtje deu 't Sliengerbos maeke. Tjah, dat bf je
vroeger zó biegebrocht. Afijn, êêst de auto uutpakke.
Aol de eige, vertrouwde spulletjes wiere nae binne
gedróge, was't 'n veruuzieng. Mit 'n gevoel van vei-
lig'eid over m'n lei'k de slaepzakken over de „brit-
;sen". 'k Èbb 't nie zó op vreemde laekens, lae sta, me
trassen....
Ziezo, de deure dicht, vanwége d'n inkiek, in uut 't
igoeie pak. De korte broek an - waedeu 'n paer bléke-
Ige bêênen an de waereld wiere getóönd - in 'n luchtig
■overèmmetje mit de kraege zóvèrre ópe, dat 'r boven
't derde knoopje nog 'n gries bost-aertje nae buute
kan kieke... Moeder de vrouwe was oak op de luchti
ge toer anders ad ze wè gezeid: „Arjaon, ou je fesoen
'n bitje, d'r is gin muus die nae je kiekt!". Nêêë, m'n
waere anêêns êêmae angepast, nae m'n dochte! Vó
•ons gevoel was 't net of m'n op 't tenêêl moste. In aol
die jaeren sinds m'n „tentevolk" waere was t'r êêl
wat veranderd, dat kó je op je klompen anvoele. 'n
Korte broek, wied, tot net boven je knieën, sportkou
sen in gimschoenen waere d'r nie mi bie. Moeders kon
d'r eige in d'r „blommegen" fladderbroek in d'r blóó
te schoeren oak, zonder op te vaollen, an d'n volke
tóöne. In dan kom de êêste roep: „Waeter"!
Pak j'n emmer op in wandel! Mit de onwennig'eid
van 'n ventje die vó de êêste keer nae schóle gaet, liep
'k mit m'n emmer nae 't waskot. Onderweg 's wat
knikke in dienke: „Lach, huil en bewonder...!" Mit
m'n blékege bêênen voeld'k m'n eige net 'n onriepen
•aerpel...
ARJAON
ZIERIKZEE - Cebeco Agrifac BV heeft in nauwe samenwerking met Cebeco Mechanisatie BV, Loonbedrijf Rooden-
burg en Van der Vlugt en Loonbedrijf gebr. Smits een nieuwe brinkerrooimachine ontwikkeld. Door een speciale construc
tie heeft het lossen van de bunker tijdens het rijden geen invloed op de rooidiepte en de werking van de ontbladermachine.
Nadat de bieten zijn gelicht komen ze op een reinigingsbed met vijf vijzels. Dat geeft een directe reiniging achter de
scharen. Op deze manier blijft er altijd vlak land achier. Na het rooien komen de bieten op vijf reinigingszonnen. De
bietenstroom van de ene op de andere zon is een geleidelijke, min of meer natuurlijke, constante stroom waardoor er
weinig beschadigingen ontstaan. Voor de besturing van de machine zijn verschillende mogelijkheden: normale vier-
wielbesturing, automatische besturing op de voorwielen en achterwielbesturing. De rooier is voorzien van een geluid
sarme ruimzichtcabine. De machine is totaal bijna 4 meter hoog, ruim 12 meter lang en 3,30 meter breed. Op de weg
kan het gevaarte een snelheid van 30 kilometer per uur halen.'
