Vijftig* jaar Schouwen-Duiveland
belicht door jarige vereniging
Ouderraden Zierikzee boos over
de slechte samenwerking met ZOC
1
"apin
WATERSTANDEN
Aanhangwagen
met afvalhout
in brand
Auto-inbraken
in Den Osse
2
Vereniging Stad en Lande organiseert symposium met
genodigden
ZIERIKZEE - De Vereniging Stad en Lande van
Schouwen-Duiveland bestaat dit jaar vijftig jaar. In het
kader van dit jubileum, werd er een symposium gehou
den. Een symposium dat de titel 'Schouwen-Duiveland
de afgelopen vijftig jaar' mee kreeg. Een avondvullend
programma waarvoor sprekers waren uitgenodigd die op
de een of andere manier betrokken zijn of zijn geweest
met het Schouwen-Duiveland van vijftig jaar geleden tot
nu.
De genodigden hebben allen een
hoofstuk voor hun rekening genomen
in de Kroniek van het land van de
zeemeermin, die de vereniging jaar
lijks uitgeeft. De ondertitel van de
veertiende Kroniek is Schouwen-
Duiveland 1939-1989. Het symposium
werd verdeeld in twee onderdelen:
voor de pauze hielden de genodigden
een korte inleiding en na de pauze
was er een forum-discusie gepland.
De forum-discussie werd voorgezeten
door burgemeester mr J. J. P. M. As-
selbergs. De vereniging had hem be
reid gevonden aan deze avond mee te
werken. Aanwezigen kregen de gele
genheid in de pauze schriftelijk vra
gen te stellen.
De eerste spreker was mr F. Th.
Dijkmeester die van 1956 tot 1965
burgemeester was van Zierikzee. Hij
sprak over de veranderingen van het
leven op Schouwen-Duiveland in de
afgelopen vijftig jaar. „Niemand
heeft zoveel veranderingen meege
maakt, dan wij", begon Dijkmeester.
Hij doelde hiermee niet alleen op de
technolochische veranderingen die
op de hele wereld plaatsvinden, maar
zeker ook op de veranderingen op het
eiland.
Isolement
De grootste veranderingen vonden
plaats nadat het isolement van
Schouwen-Duiveland werd opgehe
ven, het bevolkingstal steeg en het
toerisme snel toe nam. voor die tijd
kennde het eiland nauwelijks cam
pings of jachthavens.
Dr C. A. van Swigchem sprak over
de zorg voor monumenten. Voor hem
is deze zorg te onderscheiden in twee
punten. Het ene punt is de mens die
moet zorgen voor de monumenten.
„Er moet een beroep gedaan worden
op de waakzaamheid van mensen",
aldus Van Swigchem. Het blijkt vol
gens hem dat er nu al praktijken zijn
dat er binnen de gemeenten goed en
niet goed wordt samengewerkt. Het
andere punt zijn de objecten. „We
moeten ook aandacht vragen voor de
randgevallen. Een monument wordt
als zodanig erkend.
Daarnaast zijn er objecten die die
titel nooit halen. Maar zonder die ob
jecten kun je geen totaalbeeld ge
ven", vertelde Van Swigchem.
'Vijftig jaar economische ontwik
keling' werd ter sprake gebracht door
drs M. C. Verburg. Volgens Verburg
bracht het isolement waarin Schou-
wen-Duivelant tot in 1965 verkeerde
extra vervoerskosten met zich mee.
„Toeristisch was het eiland moeilijk
bereikbaar en nu zijn er drie miljoen
overnachtingen per jaar", aldus Ver-
burg. Op het moment dat de het ei
land een vaste oeververbinding
kreeg, was er een burgemeester die
zich afvroeg of er nu een gevangenis
in zijn plaats moest komen, omdat
gevangenen via de weg het eiland af
konden, was een anekdote van de eco
noom.
Het thema 'veranderd vervoer'
werd aan de orde gesteld door drs. P.
F. Vleugel. Voor Vleugel is er een
scheiding te treffen wat het vervoer
betreft: voor 1965 en na 1965. Voor dat
jaar was er de oorlog waarin het ver
voer werd gevorderd en in '53 was de
watersnood waarin vervoer alleen
mogelijk was over het water. Na '65
was Schouwen-Duiveland niet langer
een eiland door het gereed komen van
de Zeelandbrug en de Grevelingen-
dam, met alle veranderingen van
dien. „Een dommelend eiland werd
ruw wakker geschud", vertaalt Vleu
gel de situaties die daar op volgden.
De landbouw werd ter sprake ge
bracht door ir C. M. Volker: „Land
bouw is altijd ontzettend belangrijk
geweest. Stilstand betekende achter
uitgang". Volgens Volker vekopen
boeren wat ze produceren, maar ei
genlijk zou het andersom moeten
zijn: ze moeten produceren wat ze
verkopen. „De agrariër moet verder
kijken dan zijn bedrijf lang is". Hij
noemde bijvoorbeeld het kamperen
bij de boer en het verkopen van zui-
velprodukten. Volgens Volker zijn er
nog te weinig agrariërs die dat doen.
„Wat er in 1965 is gebeurd is het erg
ste wat een eiland kan overkomen.
Het was geen eiland meer", begint ir
A. J- Beenhakker zijn inleiding over
het toekomstperspectief voor natuur
en landschap op Schouwen-Duive
land. De natuurwaarde is volgens
hem het hoogst bij een isolement.
„De duinen van Schouwen behoren
bij de mooiste van de wereld. Ook de
wateren horen hierbij. Deze moeten
beschermd worden". Beenhakker is
van mening dat een isolement tussen
toeristen en natuurwaarden gehand
haafd moeten worden.
Hiervoor dienen er grenzen gesteld
te worden. „Deze grenzen zijn hard
nodig. Want in tegenstelling tot wat
de bloemisten beweren, houden bloe
men niet van mensen en we moeten
proberen deze bloemen te behou
den".
Drs F. Thissen lichtte een tipje van
de sluier op over de dorpen var
Schouwen-Duiveland - Voetspoor van
een veranderde samenleving. Hij
doet onderzoek naar de woon- en leef
situaties op het Nederlandse platte
land. Hierin constateert hij onder an
dere dat de traditionele dorpsbin
ding op Schouwen-Duiveland lang
zaam verdwijnt, maar de nieuwe be
woners van een dorp willen zich
graag als dorp onderscheiden.
De pauze werd door de aanwezigen
bij het symposium gebruikt om de
gehoorde materie tot zich te laten
doordringen en om onder het genot
van koffie of een ander drankje het
een en andere te bepraten met andere
toehoorders. Voor de leden en niet-
leden van Stad en Lande was er te
vens de mogelijkheid om het verha
lenboek Veraelen van 't eiland Schou-
wen-Duuveland of het muziekbandje
Het lied van ons eiland aan te schaf
fen. Een verkoop waaraan A. de Vin
en A. Leydekkers een hele drukke
taak hadden. Ook vond er goede af
trek plaats van eerder verschenen
Kronieken.
Onderwerpen
Na het horen van de inleidingen
kon al gesteld worden dat het ene on
derwerp niet helemaal losstond van
het andere onderwerp. Er zijn telkens
raakvlakken. Iets wat duidelijk uit
de forum-discussie bleek. Aan Ver
burg werd de vraag gesteld of er een
toekomst mogelijk is voor distribu
tiebedrijven in Zierikzee. Dit met be
trekking tot een eventuele Wester-
schelde-verbinding.
Er zou volgens Verburg dan om een
toekomstvoorspellinkje gevraagd
worden. „We kunnen misschien wel
de tol wat hoger maken om het isole
ment, waarover Beenhakker sprak,
te vergroten", grapte Verburg aan het
adres van Benhakker. Hij ging verder
met te zeggen dat hij geen gouden
bergen kon beloven, maar als er een
doorverbinding komt naar het zuiden
er goede mogelijkheden zijn. Vleugel
vulde dit aan door te zeggen dat hier
zeker perspectieven voor zijn.
„Maar dat brengt weer andere con
sequenties met zich mee, zoals bij
voorbeeld het aanleggen van een
vierbaansweg, die opnieuw aansluit
op de routes in de buurt van Rotter
dam", aldus Vleugel, waarmee hij
weer op het terrein van Beenhakker
komt. Dijkmeester zei over de verbin
ding over of onder de Westerschelde
dat men in Zeeuws-Vlaanderen nog
niet gebrand is op die verbinding.
„De consequentie hiervan is niet te
overzien".
Tijd te kort
Het bleek, gezien de vele vakken
nis aanwezig, dat de tijd om alle vra
gen te beantwoorden te kort was.
Slechts enkele vragen werden door
de genodigden ter discussie gesteld.
Duidelijk bleek dat economische be
langen niet altijd stroken met de mi
lieu-belangen. Hierover zal nog lang
gepraat worden door allerlei instan
ties om 'de gulden middenweg' te kie
zen en zo te proberen om op die ma
nier de natuur te beschermen, maar
ook financiële aspecten te laten
meespelen.
EGMOND - Het Instituut Epidemi
ologie van de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam stelt een onderzoek in
naar de oorzaken van ziekte en inva
liditeit bij ouderen. Doel van de stu
die onder 12.000 mensen van 55 jaar
en ouder is aanbevelingen te kunnen
doen om de ziekteverschijnselen te
kunnen voorkomen.
ZIERIKZEE - In de nacht van za
terdag op zondag moest de Zierikzee-
se brandweer uitrukken voor een
brandje achter het pand van een
drukkerij aan het Jannewekken te
Zierikzee.
De brandhaard was een aanhang
wagen beladen met afvalhout die aan
de achterzijde van het pand bij de
fietsenstalling stond geparkeerd. De
politie sprak het vermoeden uit dat
het vuur was aangestoken. Door tij
dig ingrijpen van de brandweer bleef
de schade beperkt tot de aanhangwa
gen zelf. Het brandje vond plaats om
ongeveer 02.30 uur.
BROUWERSHAVEN - In het bun
galowpark Den Osse nabij Brou
wershaven werden in de nacht van
zaterdag op zondag twee auto's open
gebroken.
De slachtoffers waren twee Duit
sers. Uit de ene auto, waarvan de ei
genaar niet bekend was bij de politie,
werd een radio/cassetterecoraer ge
stolen. Uit de andere auto die eigen
dom is van L. V. uit Dortmund wer
den tennisrackets en kleding gesto
len. De waarde van de gestolen goe
deren is niet bekend.
Smet op Sinterklaas-intocht
ZIERIKZEE - De ouderraden van de Zierikzeese basis
scholen zijn hevig verontwaardigd over de manier waar
op de organisatie verlopen is van de intocht van Sint Ni-
colaas. De Zierikzeese Ondernemers Centrale (ZOC) had
de ouderraden in 1987 reeds gevraagd om hun medewer
king te verlenen bij het tot stand brengen van het pro
gramma. Dit werd toegezegd, maar - zo laten betrokke
nen weten - nu blijkt dat zij totaal niet gekend zijn in de
voorbereidingen van het programma.
Na afloop van het Sint Nicolaas-
programma in de Concertzaal barstte
de bom voor Maaike 't Mannetje, lid
van de ouderraad van basisschool
Binnen de Veste en voor Ella Groe
nendijk en Thea Bevelander, leden
van de ouderraad van basisschool het
't Kofschip. Hun ervaringen worden
volgens hen onderschreven door alle
ouderraden van de Zierikzeese basis
scholen.
Na de intocht van Sinterklaas in
1987, werd door W. Gudde, bestuurs
lid van de ZOC, gevraagd of de ouder
raden wilden meedenken over het
Sint Nicolaasprogramma om zo een
leuke invulling van de middag te
krijgen. Het overleg zou ook eerder
moeten plaatsvinden, zodat het een
leuk kinderfeest zou worden. „Er
zouden voorstellen van de ouderraad
naar de ZOC gaan en deze organisatie
zou dan eigen ideetjes toevoegen", al
dus Maaike 't Mannetje.
1988
Doordat de aankomst van de Sint
Tijden en standen volgens getijdetafel Hydro-mcteoccntrum Zeeland t.o.v. NAP.
Zierikzee
Roompot Buiten
Bruinisse
Wemeldingc
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
28 november
03.15
159
09.15
-126
15.30
159
21.25
-125
28 november
01.45
162
07.55
-124
14.05
162
20.15
-124
28 november
03.20
169
09.15
-136
15.40
167
21.30
-136
28 november
03.15
181
09.20
-141
15.35
181
21.35
-140
Springtij: 30 november
Actuele informatie over afwijkingen: 06-91122353
in 1988 in samenwerking met het Ne
derlands Omroep Bedrijf gebeurde,
bleven deze afspraken liggen. De ou
derraden waren het er over eens dat
de intocht te chaotisch was en dat
kinderen bij de aankomst aan 't Luit
je niets konden zien. Hiervoor had
den zij het idee bedacht om de intocht
in de Oude Haven te laten plaats vin
den. „Dat was in 1983 ook gebeurd en
dat was een groot succes", vertelt Ella
Groenendijk. De kinderen konden
rond het water staan en alles goed
zien.
Een ander idee was om de groep
kinderen te scheiden in twee groe
pen. „De groepen één en twee van al
le basisscholen in de Concertzaal en
de groepen drie en vier in de Graan-
beurs, waar dan een film gedraaid
kon worden en de Sint zou beide
groepen bezoeken", vertelt Ella
Groenendijk. Deze en nog meer voor
stellen zijn in september in een brief
gezet en naar de ZOC gestuurd.
„Hierop hebben we niets meer ge
hoord".
Door middel van een telefoonge
sprek drie weken later met Gudde,
kregen de ouderraden te horen dat zij
op net eind van diezelfde week een
brief zouden ontvangen, die niet
kwam. „De datum van de intocht, 25
november, stond in februari al vast.
Via de krant hebben we toen moeten
vernemen dat de intocht verzet was
naar achttien november. Opnieuw
vonden er telefoongesprekken plaats
tussen de ouderraden onderling.
„Daarna hebben we met Gudde ge
beld en een afspraak met hem ge
maakt, om met alle ouderraden en de
ZOC om de tafel te gaan zitten", aldus
Maaike 't Mannetje.
Eén van de vragen van de ouder
raad was, waarom de ZOC geen ant
woord heeft gegeven op de brief. Het
antwoord van Gudde wds volgens El-
la Groenendijk dat de ZOC de brief
naast zich neergelegd had. In de ogen
van de ouderraden met de achterlig
gende gedachte: waar bemoeien die
lui zich mee. „Dat terwijl wij ge
vraagd zijn mee te overleggen en mee
te werken aan het programma", rea-
K
geert Maaike 't Mannetje veront
waardigd. Gudde kwam volgens hen
toen ook nog met het voorstel om met
de kinderen naar de Graanbeurs te
gaan, omdat de Concertzaal bezet
was.
Onmogelijk
„Wij als ouderraden hebben daaropv
gereageerd door te zeggen dat het on
mogelijk is om met vijfhonderd kin
deren in de Graanbeurs te zitten. Al
kijk je alleen maar naar het brandge
vaar. Je kunt daar nooit snel genoeg
uit met vijfhonderd kinderen. Wij als
ouderraad zijn er toch verantwoorde
lijk voor", verklaren Ella en Maaike.
Gudde heeft toen laten weten alsnog
te proberen de intocht naar vijfen
twintig november te verzetten, wat
lukte.
Te mager programma
In de opzet van de ZOC zou de ou
derraad met kinderen in een speciaal
vak gaan staan. Iets wat zij niet zagen
zitten omdat dat veel te gevaarlijk
zou zijn. Door de ouderraad is toen
besloten om daar niet aan mee te wer
ken. Ouders zouden zelf met hun kin
deren naar de aankomst gaan. Op dat
moment was het programma al kant
en klaar. „Het programma was vol
gens ons te mager en we waren bang
dat er een herhaling zou plaatsvin
den van '87 toen het allemaal te chao
tisch was en dat er te veel leegten vie
len", vertelt Ella.
Een ander punt waar de ouderra
den het ook niet over eens waren,
was het aantal begeleiders. Dit
mochten er maar veertien zijn. „Voor
de ouderraden was dat de reden om
ons in eerste instantie terug te trek
ken. Veertien mensen op vijfhonderd
kinderen, dat kan toch niet". Iaat El-
la weten. Dit terugtrekken werd op
schrift gesteld en door de directies en
dc ouderraden ondertekend en naar
de ZOC gestuurd.
„Nadat de ZOC de brief ontvangen
had, kregen we al heel snel een tele
foontje van Gudde met een uitnodi
ging voor de ouderraden om met
Gudde, ZOC-voorzitter Den Reijer en
Van der Zwan (Concertzaal -red.)
rond de tafel te gaan zitten", aldus
Maaike 't Mannetje. Er is toen, vol
gens Ella, door Den Reijer toegege
ven dat het een fout van de ZOC ge
weest is om niet te reageren op de
eerste brief. „Maar hij wilde daar
verder niet meer over praten en zich
alleen toeleggen op de aankomst. Van
der Zwan wilde het aantal begelei
ders verhogen tot tweeëntwintig",
vertellen Ella en Maaike.
Op de vraag van de ouderraden hoe
de tijd zou worden overbrugd als de
eerste groep kinderen in de Concert
zaal zou zijn, kregen zij als antwoord
dat alles prima voor elkaar zou ko
men. Ook de vraag van de ouderra
den om het programma in te korten
naar 16.00 uur werd positief beant
woord. „Van der Zwan deed zelf de
toeschietelijke suggestie dat de zaal
versierd mocht worden met tekenin
gen van de kinderen. Dit zou een aan
tal mensen van de ouderraden doen
op vierentwintig november. Op die
dag kregen we van Gudde te horen
dat de Concertzaal verboden terrein
was voor ouderraden", aldus Maaike.
Zoveelste
Dat was voor de ouderraden de zo
veelste keer dat er een idee de grond
ingeboord werd. „Daar komt nog bij
dat de kinderen die op 't Luitje ston
den niets konden zien van de aan
komst, omdat er een boot voorlag.
Diegenen, waarvoor het feest be
doeld was konden' niets zien", aldus
Maaike verontwaardigd. Vanuit de
ouderraden kwam er nog meer kri
tiek. Op het Havenplein zou een vak
gemaakt worden voor de kinderen en
de ouders, maar in het vak was de
muziek opgesteld en de politiebus,
die gedeeltelijk voor de muziektent
stond. Een ander kritiekpunt was dat
de groep die als eerste naar de Con
certzaal moest niets van het program
ma op het Havenplein meemaakte
„Wat het programma in de zaal be
treft hebben ze ons in de waan gela
ten dat het programma door Dick
Dool, Mar van der Veer en een goo-
chelpiet gebracht zou worden. De
Sint zou zich onderhouden met de
kinderen die hem tekeningen aan
konden bieden. De kinderen zijn to
taal niet aan bod geweest. Wij als ou
derraden hadden meer voor de kinde
ren gewild. De musical was leuk,
maar het was geen feest voor de kin
deren", verklaren Ella en Maaike.
Pieten te snel klaar
Volgens de leden van de ouderraad
wilden de Pieten ook snel terug naar
de boot, om hun zondagse kleding uit
te trekken, want ze liepen door de hal
met hun kleding al half uit. Het
dankwoordje Van Sinterklaas aan de
ZOC en de ouders 'die zonder morren
hadden meegewerkt aan de intocht
en het verdere programma' deed voor
de ouderraden de deur dicht. „Er is
ons gevraagd om mee te werken,
maar we worden totaal niet in het
programma gekend. Het enige wat
we mochten doen was de kinderen be
geleiden. Dat is geen overleg", klinkt
het verontwaardigd. De ouderraden
zijn kwaad. De hele situatie wordt
besproken tijdens een vergadering,
waarna ze op zeven december met de
ZOC rond de tafel gaan zitten om hun
verontwaardiging te laten blijken.
Gudde laat desgevraagd weten
geen commentaar te willen geven op
de beschuldigingen van de ouderra
den.
November/december
Neeltje Jans
Expositie Cees de Valk, woensdag
t/m zondag van 10.00 tot 17.00 uur.
Maandag 27 november
Zierikzee
Schrijfavond Amnesty International
in de voormalige huishoudschool. Be
gin 19.00 uur.
Vergadering sub-districtsraad CNV
in Gereformeerde kerk. Aanvang
19.30 uur.
Haamstede
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional in de zaal van de Gereformeer
de kerk. Begin 19.00 uur.
Brouwershaven
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional in de zaal bij de Gereformeer
de kerk aan het Bostonplein. Begin
19.00 uur.
Ouwerkerk
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional ten huize van de familie Rouw
aan de Ring 28. Begin 19.00 uur.
Dinsdag 28 november
Zierikzee
Ingebruikname vernieuwd wijkge-
bouw door Meer Bewegen voor Oude
ren. Vanaf 14.00 uur.
Commissie ruimtelijke ordening, in
dustrie, recreatie en toerisme in stad
huis. 20.00 uur.
Burgh-Haamstede
St. Nicolaasmiddag, Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen afde
ling Westerschouwen. In zaal Gere
formeerde kerk, Hogezoom 5. 14.00
uur.
Renesse
Ledenvergadering ijsvereniging Re-
nesse bij Vlaander. Aanvang 20.00
uur.
Scharendijke
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional in de zaal bij de Gereformeer
de kerk. Begin 19.00 uur.
Noordgouwe
Schrijf dag van Amnesty Internatio
nal ten huize van de familie Murphy
aan de Dr. Wortmanstraat 23. Begin
9.30 uur.
Dreischor
Lezing Nut en Genoegen over expedi
tieschip Plancius. Dorpshuis. 20.00
uur.
Nieuwerkerk
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional in de zaal bij de Gereformeer
de kerk aan de Badhuisstraat. Begin
19.00 uur.
Oosterland
Schrijfavond van Amnesty Interna
tional in de consistorie van de Neder
landse Hervormde kerk. Begin 20.00
uur.
Woensdag 29 november
Burgh-Haamstede
Openbare commissie-vergadering al
gemene en bestuurlijke zaken in ge
meentehuis. 16.00 uur.
Dreischor
Sinterklaasavond NBvP. Dorpshuis.
20.00 uur.
Donderdag 30 november
Zierikzee
Dansmiddag in dansschool Kramer,
door ANBO. Aanvang 14.00 uur.
Stichting Jeugd Schouwen-Duive
land bestaat 15 jaar. De Driehoek,
Kerkhof NZ 8. Vanaf 19.30 uur.
Commissie algemene zaken. Gemeen
tehuis. 19.30 uur.
Burgh-Haamstede
Openbare commissievergadering
midden- en kleinbedrijf in het ge
meentehuis. 15.00 uur.
Haamstede
Middag 70+ van Hervormde Vrou
wendienst in Winterkerk. 14.30 uur.
Brou wersh a ven
Sint Nicolaasmiddag bejaardensoos.
Gebouw Bostonpleinkerk. 14.30 uur.
Nieuwerkerk
Pakjesavond plattelandsvrouwen
Duiveland in dorpshuis. 19.30 uur.
Sirjansland
Bijeenkomst Reformatorisch Contac
torgaan in grote zaal Ned. Herv.
kerk. 19.45 uur.
Zaterdag 2 december
Zierikzee
Sinterklaasmiddag kinderboerderij
de Punt. 13.30-16.00 uur.
Uitvoering Cantare in RK-parochie-
centrum. 20.30 uur.
Haamstede
Barbershopuurtje in Ridderzaal Slot
Haamstede met medewerking van
The New Hope Singers. Aanvang
16.00 uur.
Woensdag 6 december
Zierikzee
Kindertheater-atelier Zolderkolder.
Zolder OBS Binnen de Veste. 13.30 tot
16.30 uur.
Zaterdag 9 december
Zierikzee
Postzegelbeurs Philatelica in Huis
van Nassau. 10.00-17.00 uur.
Burgh-Haamstede
Jaarlijkse clubkampioenschappen
werkhondenvereniging Schouwen-
Duiveland op terrein aan Hogezoom.
Vanaf 13.30 uur.
Advertentie
INSTALLATIEBEDRIJF
K
